Λεξικό της ελληνικής και ρωμαϊκής βιογραφίας και μυθολογίας

Το Λεξικό της ελληνικής και ρωμαϊκής βιογραφίας και μυθολογίας (Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology) δημοσιεύθηκε το 1849 (αρχικά δημοσιεύθηκε το 1844 υπό ελαφρώς διαφορετικό τίτλο)^[1] και είναι βιογραφικό λεξικό σε μορφή εγκυκλοπαίδειας, που το επιμελήθηκε ο λεξικογράφος Ουίλλιαμ Σμιθ (William Smith). Το λεξικό είναι τρίτομο με 3.700 σελίδες και πρόκειται για κλασικό έργο λεξικογραφίας του 19ου αιώνα. Το έργο είναι μέρος «τριλογίας» του Σμιθ μαζί με τα Λεξικό των ελληνικών και ρωμαϊκών αρχαιοτήτων (1842) και Λεξικό της ελληνικής και ρωμαϊκής γεωγραφίας (1854).^[2]

Συγγραφείς και πεδίο εφαρμογής Επεξεργασία

Σελίδα από το λήμμα Φιλόλαος (Charles Peter Mason, 1870)

Στο έργο συμμετέχουν τριάντα πέντε συγγραφείς, εκτός από τον επιμελητή του, ο οποίος είναι επίσης συγγραφέας για ορισμένα από τα λήμματα και άρθρα του έργου. Οι συγγραφείς του ήταν κλασικοί λόγιοι της εποχής, κυρίως από τα Πανεπιστήμια της Οξφόρδης, του Κέιμπριτζ, της Βόννης και της Σχολής Ράγκμπυ, καθώς και από μερικά άλλα θεσμικά όργανα. Πολλές από τις μυθολογικές καταχωρήσεις στο λεξικό ήταν έργο του Γερμανού ομογενούς Λέοναρντ Σμιτς, ο οποίος ήταν τότε γνωστός, διότι βοήθησε στη διάδοση της γερμανικής κλασικής φιλολογίας στη Μεγάλη Βρετανία.^[3]

Όσον αφορά στις βιογραφίες, ο Σμιθ επιδιώκει να είναι πλήρεις. Στον πρόλογο του έργου, γράφει:^[4]

«Τα βιογραφικά άρθρα σε αυτό το έργο περιλαμβάνουν τα ονόματα όλων των προσώπων όποιας σημασίας και να έχουν μεταξύ των Ελλήνων και Ρωμαίων συγγραφέων, από την αρχαιότητα μέχρι τον αφανισμό της Δυτικής Αυτοκρατορίας κατά το έτος 476 της εποχής μας, και τον αφανισμό της Ανατολικής Αυτοκρατορίας με την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους το έτος 1453.»

Πολλά από τα λήμματα και τα άρθρα του λεξικού παραπέμπουν στα πιο πρόσφατα έργα, αλλά ο Ρόμπερτ Γκρέιβς έχει κατηγορηθεί για «ανάρτηση εντυπωσιακών εμφανίσεων με αναφορές σε πηγές του, κατ' ευθείαν και ανεξέλεγκτα», ιδίως σε αυτά που γράφει στο έργο του The Greek Myths.^[3]

Ο Charles Peter Mason έγραψε μεταξύ άλλων στις σελίδες 304 και 305 του λεξικού:^[5]

«Στην πραγματικότητα, από αυτό καθώς και από τα σωζόμενα αποσπάσματα, φαίνεται ότι το πρώτο βιβλίο του έργου (του Φιλολάου) περιείχε μια γενική περιγραφή της καταγωγής και της διάταξης του σύμπαντος. Το δεύτερο βιβλίο φαίνεται να περιείχε μια έκθεση σχετικά με τη φύση των αριθμών, η οποία με το Πυθαγόρειο θεώρημα είναι η ουσία και η πηγή όλων των πραγμάτων.»

Συγγραφέας:Charles Peter Mason

Χρήση και διαθεσιμότητα σήμερα Επεξεργασία

Το έργο είναι σήμερα κοινό κτήμα, έτσι είναι διαθέσιμο σε διάφορα σημεία στο διαδίκτυο.

Αν και γενικά πολύ ακριβές (σπανίως τα αρχαία κείμενα έχουν τροποποιηθεί τόσο σοβαρά ώστε να δικαιολογούν μια βιογραφική αλλαγή) του λείπει κατά πολύ η σε μεγάλο βαθμό ακρίβεια, ιδιαίτερα στο επιγραφικό υλικό και στις πιο πρόσφατες ανακαλύψεις, όπως η Αθηναίων Πολιτεία του Αριστοτέλη και η αποκρυπτογράφηση της Γραμμικής Β. Το πιο σοβαρό είναι ίσως το πλαίσιο εντός του οποίου αντιμετωπίζονται οι αρχαίες μαρτυρίες, καθώς αυτό έχει αλλάξει πολλές φορές κατά τον έναν και μισό αιώνα που μεσολάβησε.

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

↑ Λεξικόν των ελληνικών και ρωμαϊκών αρχαιοτήτων, μετά 500 αρίστων εικόνων, κατά Ουϊλλιέλμον Σμιθ. Μτφρ. Σωκράτης Τσιβανοπούλος. Αθήνα: Παλαμήδης. 1890. , διαθέσιμο ελεύθερα στο διαδίκτυο
↑ Encyclopædia Britannica (1911), 25: Sir William Smith
↑ ^3,0 ^3,1 Lowe, Nick (20-12-2005). «Killing the Graves myth». Times Online (London). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-07-01. https://web.archive.org/web/20160701141417/http://www.thetimes.co.uk/tto/others/article1888498.ece. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2016.
↑ Sir William Smith (1867). «Preface». Στο: Sir William Smith, επιμ. Dictionary of Greek and Roman biography and mythology. 1. Boston: Little, Brown & Co, σελ. vii. http://quod.lib.umich.edu/m/moa/ACL3129.0001.001/10?rgn=full+text;view=image. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2016.
↑ Mason, Charles Peter (1870). «Philolaus». Στο: Sir William Smith, επιμ. Dictionary of Greek and Roman biography and mythology. 3. Boston: Little, Brown & Co, σσ. 304-305. https://archive.org/stream/dictionaryofgree03smituoft#page/304/. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2016.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Στη Βικιθήκη υπάρχει υλικό που έχει σχέση με το θέμα:
Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology

Βικιβιβλία ατα αγγλικά: Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology

[1] Λεξικόν των ελληνικών και ρωμαϊκών αρχαιοτήτων, μετά 500 αρίστων εικόνων, κατά Ουϊλλιέλμον Σμιθ. Μτφρ. Σωκράτης Τσιβανοπούλος. Αθήνα: Παλαμήδης. 1890. , διαθέσιμο ελεύθερα στο διαδίκτυο

[2] Encyclopædia Britannica (1911), 25: Sir William Smith

[lowe-3] 3,0 ^3,1 Lowe, Nick (20-12-2005). «Killing the Graves myth». Times Online (London). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-07-01. https://web.archive.org/web/20160701141417/http://www.thetimes.co.uk/tto/others/article1888498.ece. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2016.

[4] Sir William Smith (1867). «Preface». Στο: Sir William Smith, επιμ. Dictionary of Greek and Roman biography and mythology. 1. Boston: Little, Brown & Co, σελ. vii. http://quod.lib.umich.edu/m/moa/ACL3129.0001.001/10?rgn=full+text;view=image. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2016.

[5] Mason, Charles Peter (1870). «Philolaus». Στο: Sir William Smith, επιμ. Dictionary of Greek and Roman biography and mythology. 3. Boston: Little, Brown & Co, σσ. 304-305. https://archive.org/stream/dictionaryofgree03smituoft#page/304/. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2016.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]