Λευκή του Αρτουά

Βασίλισσα της Ναβάρρας

Η Λευκή του Αρτουά (Blanche d'Artois, 1248 - 2 Μαΐου 1302) ήταν μέλος του Οίκου των Καπετιδών και του Αρτουά, βασίλισσα της Ναβάρρας και κόμισσα της Καμπανίας. Ήταν μεγαλύτερη κόρη και παιδί του Ροβέρτου Α΄ του Αρτουά και της Ματθίλδης της Βραβάντης. Παντρεύτηκε τον Ερρίκο Α΄ της Ναβάρρας και μετά το τέλος του έγινε αντιβασίλισσα της Ναβάρρας για λογαριασμό της ανήλικης κόρης τους και διαδόχου Ιωάννας Α΄ της Ναβάρρας, η οποία ήταν τότε μόλις ενός έτους. Η αντιβασιλεία της Ναβάρρας στη συνέχεια πέρασε στον εξάδελφό της Φίλιππο Γ΄ της Γαλλίας, όταν ο γιος και διάδοχός του δελφίνος Φίλιππος νυμφεύτηκε τη μικρή Ιωάννα. Ηίδια η Λευκή κράτησε υπό την κατοχή της μόνο την κομητεία της Καμπανίας. Στη συνέχεια μοιράστηκε τη διοίκηση της Καμπανίας με τον δεύτερο σύζυγό της Εδμόνδο Κράουτσμπακ.

Λευκή του Αρτουά
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Blanche d’Artois (Γαλλικά)
Προφορά
Γέννηση1248
Θάνατος2  Μαΐου 1302[1][2][3]
Παρίσι
Τόπος ταφήςHoly Trinity, Minories, London[4]
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
Οικογένεια
ΣύζυγοςΕρρίκος Α΄ της Ναβάρρας (από 1269)[5][6]
Εδμόνδος Κράουτσμπακ[5][6]
ΤέκναΙωάννα Α΄ της Ναβάρρας[5]
Τόμας, 2ος κόμης του Λάνκαστερ
Ερρίκος, 3ος κόμης του Λάνκαστερ[5]
John of Lancaster
Τόμας, 2ος κόμης του Λάνκαστερ[7]
Mary Plantagenet[7]
Tebaldo di Navarra[7]
ΓονείςΡοβέρτος Α΄ του Αρτουά και Ματθίλδη της Βραβάντης, κόμισσα του Αρτουά
ΑδέλφιαΡοβέρτος Β΄ του Αρτουά
Ούγος Β΄ του Μπλουά
Γκυ Δ΄ του Σαιν-Πολ
Ιάκωβος του Σατιγιόν
ΟικογένειαΟίκος του Αρτουά
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΑντιβασιλέας
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βασίλισσα της Ναβάρρας Επεξεργασία

Η Λευκή μεγαλύτερη ανιψιά του Γάλλου βασιλιά Λουδοβίκου του Αγίου παντρεύτηκε τον Φεβρουάριο του 1269 τον Ερρίκο τον παχύ, μικρότερο αδελφό του κόμητος της Καμπανίας Θεοβάλδου Β΄, η τελετή έγινε στο Μελάν κοντά στο Παρίσι. [8]Ο κουνιάδος της αντίστοιχα παντρεύτηκε την ξαδέλφη της Ισαβέλλα της Γαλλίας και αναχώρησαν μαζί για την Ζ΄ Σταυροφορία. Ο κουνιάδος της πέθανε πρόωρα τον Δεκέμβριο του 1270, σε έναν μήνα στη συνέχεια πέθανε και η σύζυγος του Ισαβέλλα χωρίς να αποκτήσουν γιους, τον διαδέχτηκε ο σύζυγος της Ερρίκος ως βασιλιάς της Ναβάρρας και κόμης της Καμπανίας.[9]

Ο Ερρίκος και η Λευκή είχαν αποκτήσει γιο τον Θεοβάλδο, το μέλλον της δυναστείας φαινόταν προσωρινά εξασφαλισμένο, ο νεαρός Θεοβάλδος ωστόσο πέθανε σε ατύχημα στις επάλξεις του κάστρου (1273).[10] Το μοναδικό παιδί που απέμεινε ήταν η κόρη τους Ιωάννα, ο σύζυγος της Ερρίκος πέθανε και εκείνος την επόμενη χρονιά (1274) προκαλώντας τεράστια κρίση διαδοχής αφού μέσα σε 4 χρόνια είχαν πεθάνει δυο κόμητες και ένας διάδοχος. [11]

Κηδεμόνας της ανήλικης κόρης της Επεξεργασία

Η Λευκή έγινε στη συνέχεια αντιβασίλισσα της Ναβάρρας και της Καμπανίας για λογαριασμό της κόρης τους, την αντιβασιλεία της Καμπανίας την έχουν ασκήσει πολλές χήρες κομήτων στο παρελθόν αλλά για πρώτη φορά με τη Λευκή διάδοχος ήταν μια γυναίκα.[12] Οι γείτονες βασιλείς της Αλφόνσος Ι΄ της Καστίλης και της Πέτρος Γ΄ της Αραγωνίας εκμεταλλεύτηκαν την κατάσταση για να διεκδικήσουν για τον εαυτό τους το βασίλειο της Ναβάρρας είτε με κάποιον γάμο με την μικρή Ιωάννα είτε με τη χρήση στρατιωτικής βίας. Ο Αλφόνσος πραγματοποίησε επίθεση στη Ναβάρρα και άρχισε να πολιορκεί τη Βιένα, οι κάτοικοι υπερασπίστηκαν αποτελεσματικά την πόλη και η Λευκή για να τους ευχαριστήσει τους παραχώρησε ειδικά προνόμια.[13]

Η Λευκή παρέμεινε στην Παμπλόνα μέχρι τις 14 Απριλίου, στη συνέχεια εγκατέλειψε το βασίλειο με τη μικρή της κόρη και κατέφυγε στο Παρίσι στον ξάδελφο της Φίλιππο Γ΄ της Γαλλίας για να ζητήσει προστασία, του έδωσε φόρο υποτέλειας για τις κτήσεις της στη Γαλλία. Τον Μάιο του 1275 η Λευκή υπέγραψε τη Συνθήκη της Ορλεάνης σύμφωνα με την οποία η μικρή κόρη της Ιωάννα θα παντρευόταν έναν από τους δυο μεγαλύτερους γιους του Γάλλου βασιλιά τον Λουδοβίκο ή τον Φίλιππο.[14] Ο μεγαλύτερος γιος Λουδοβίκος πέθανε σύντομα και ο επόμενος γιος Φίλιππος, διάδοχος πλέον του θρόνου της Γαλλίας έγινε ο μνηστήρας της Ιωάννας. Η Λευκή παρέμεινε στο Παρίσι και κυβέρνησε τα βασίλεια της μέσω αντιπροσώπου, στη συνέχεια παρέδωσε τη διοίκηση της Ναβάρρας στον Φίλιππο Γ΄, η ίδια κράτησε μονάχα την Καμπανία και το Μπρι.[15]

Δεύτερος γάμος με τον Εδμόνδο Κράουτσμπακ Επεξεργασία

Η Λευκή πραγματοποίησε δεύτερο γάμο μεταξύ 28 Ιουλίου - 29 Οκτωβρίου 1276 στο Παρίσι με τον Εδμόνδο Κράουτσμπακ νεότερο αδελφό του Εδουάρδου Α΄ της Αγγλίας. [16] Ο γάμος πραγματοποιήθηκε με την επέμβαση της βασιλομήτορος της Γαλλίας Μαργαρίτας της Προβηγκίας αλλά και υπάρχει η περίπτωση να παντρεύτηκαν από έρωτα, η Λευκή ανέλαβε με τον δεύτερο σύζυγο της τη διοίκηση της Καμπανίας και του Μπρι.[17] Όσο η κόρη της Ιωάννα μεγάλωνε και πλησίαζε στην ενηλικίωση η Λευκή και ο Εδμόνδος θα έπρεπε να εγκαταλείψουν τη διοίκηση της Καμπανίας και του Μπρι, αποζημιώθηκαν με ένα μεγάλο χρηματικό ποσό και τη διατήρηση των ανακτόρων της Ναβάρρας στο Παρίσι. Την επόμενη χρονιά πέθανε ο Φίλιππος ο Τρομερός και στον θρόνο τον διαδέχτηκε ο γαμπρός της Φίλιππος ο Ωραίος με την κόρη της Ιωάννα ως βασίλισσα. [18]

Όταν ξέσπασαν εχθρότητες ανάμεσα στην Αγγλία και στη Γαλλία (1293) ο Εδμόνδος και η Λευκή κατέφυγαν στην Αγγλία.[19] Επέστρεψαν στη Γαλλία (1296) παραμένοντας στις περιοχές που βρίσκονταν υπό την κατοχή του κουνιάδου της Εδουάρδου Α΄, η Λευκή χήρεψε για δεύτερη φορά όταν ο Εδμόνδος βρήκε τον θάνατος στην πολιορκία του Μπορντό.[20] Επέστρεψε στην Αγγλία στην αυλή του κουνιάδου της αλλά επανήλθε ξανά στη Γαλλία όταν της δόθηκε το ένα τρίτο της περιουσίας του Εδμόνδου (1298). Ίδρυσε μονή Φραγκισκιανών μοναχών στο Νοζάν-λ'Αρτώ (1298) δηλώνοντας ότι επιθυμεί να ταφεί εκεί άσχετα αν ο δεύτερος σύζυγος της είχε ταφεί στο Λονδίνο και ο πρώτος σύζυγος της στο Προβέν.[21] Η Λευκή πέθανε στο Παρίσι στις 2 Μαΐου 1302. [22]

Πρόγονοι Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. (Αγγλικά) Find A Grave. 131434906. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage. p10214.htm#i102137. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. Leo van de Pas: (Αγγλικά) Genealogics. 2003. I00005198.
  4. 4,0 4,1 48692721.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 «Kindred Britain»
  6. 6,0 6,1 p10214.htm#i102137. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  7. 7,0 7,1 7,2 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
  8. Richardson, Douglas (2011). Plantagenet Ancestry: A Study In Colonial And Medieval Families. p. 103.
  9. Evergates, Theodore (2011). The Aristocracy in the County of Champagne, 1100–1300. University of Pennsylvania Press. pp. 56, 57.
  10. Prestwich, Michael (1988). Edward I. University of California Press. p. 315.
  11. Woodacre, Elena (2013). The Queens Regnant of Navarre: Succession, Politics, and Partnership, 1274–1512. Palgrave Macmillan. pp. 25–29.
  12. Evergates, Theodore (2011). The Aristocracy in the County of Champagne, 1100–1300. University of Pennsylvania Press. pp. 56, 57.
  13. Richardson, Douglas (2011). Plantagenet Ancestry: A Study In Colonial And Medieval Families. p. 103.
  14. Woodacre, Elena (2013). The Queens Regnant of Navarre: Succession, Politics, and Partnership, 1274–1512. Palgrave Macmillan. pp. 25–29.
  15. Woodacre, Elena (2013). The Queens Regnant of Navarre: Succession, Politics, and Partnership, 1274–1512. Palgrave Macmillan. pp. 25–29.
  16. Richardson, Douglas (2011). Plantagenet Ancestry: A Study In Colonial And Medieval Families. p. 103.
  17. Woodacre, Elena (2013). The Queens Regnant of Navarre: Succession, Politics, and Partnership, 1274–1512. Palgrave Macmillan. pp. 25–29.
  18. Woodacre, Elena (2013). The Queens Regnant of Navarre: Succession, Politics, and Partnership, 1274–1512. Palgrave Macmillan. pp. 25–29.
  19. https://www.britannica.com/biography/Edmund-1st-Earl-of-Lancaster
  20. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Σεπτεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2017. 
  21. Loveday Lewes Gee (2002). Women, Art, and Patronage from Henry III to Edward III: 1216–1377. Boydell & Brewer.
  22. Richardson, Douglas (2011). Plantagenet Ancestry: A Study In Colonial And Medieval Families. p. 103.

Πηγές Επεξεργασία

  • Craig, Taylor (2006). Debating the Hundred Years War: Volume 29: Pour Ce Que Plusieurs (La Loy Salicque) And a Declaration of the Trew and Dewe Title of Henry VIII. Cambridge University Press.
  • Evergates, Theodore (2011). The Aristocracy in the County of Champagne, 1100–1300. University of Pennsylvania Press.
  • Loveday Lewes Gee (2002). Women, Art, and Patronage from Henry III to Edward III: 1216–1377. Boydell & Brewer.
  • Prestwich, Michael (1988). Edward I. University of California Press.
  • Richardson, Douglas (2011). Plantagenet Ancestry: A Study In Colonial And Medieval Families.
  • Woodacre, Elena (2013). The Queens Regnant of Navarre: Succession, Politics, and Partnership, 1274–1512. Palgrave Macmillan. pp. 25–29.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία