Λούντβικ Ράιτσμαν

Πολωνός μικροβιολόγος και συνιδρυτής της UNICEF

Ο Λούντβικ Βίτολντ Ράιτσμαν (1 Νοεμβρίου 1881 - 13 Ιουλίου 1965) ήταν Πολωνός ιατρός και βακτηριολόγος. Θεωρείται ο ιδρυτής της UNICEF,[8] ο οποίος υπηρέτησε ως πρώτος πρόεδρός της από το 1946 έως το 1950.[9]

Λούντβικ Ράιτσμαν
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1  Νοεμβρίου 1881[1][2][3]
Βαρσοβία[4]
Θάνατος13  Ιουλίου 1965[1][3]
Chenu
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά[5]
ΣπουδέςΓιαγκιελόνιο Πανεπιστήμιο
Πανεπιστήμιο του Καζάν[6]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταιατρός
μικροβιολόγος[7]
κοινωνικός ακτιβιστής
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΠολωνικό Σοσιαλιστικό Κόμμα
Οικογένεια
ΓονείςAleksander Rajchman και Melania Rajchmanowa
ΑδέλφιαAleksander Rajchman
Helena Radlińska
Stefan Herman
ΣυγγενείςMichel Balinski (εγγονός)
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Οικογένεια Επεξεργασία

Ο Λούντβικ Ράιτσμαν είχε γονείς τον Αλεξάντερ Ράιτσμαν, τον δημιουργό και τον πρώτο σκηνοθέτη της Φιλαρμονικής της Βαρσοβίας, και τη Μελάνια Χίρσφελντ, μια σοσιαλιστική και ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των γυναικών. Καταγόταν από μια οικογένεια εκχριστιανισμένων Πολωνών Εβραίων. Ενώ οι γονείς του ήταν αγνωστικιστές, ο Λούντβικ βαφτίστηκε κατά τη γέννηση.[10] Είναι ο αδελφός του Αλεξάντερ Ράιτσμαν, ενός διαπρεπούς Πολωνού μαθηματικού και της Χελένα Ραντλίνσκα, μιας Πολωνής κοινωνιολόγου και είναι ο πρώτος ξάδερφος του Λούντβικ Χίρσφελντ, ενός Πολωνού μικροβιολόγου. Ο Λούντβικ Ράιτσμαν είναι ο πατέρας του Γιαν Ράιτσμαν, ενός Πολωνού επιστήμονα υπολογιστών, εφευρέτη του φίλτρου φερρίτη.

Βιογραφία Επεξεργασία

Ο Ράιτσμαν μεγάλωσε στη Βαρσοβία στις δύσκολες συνθήκες της ρωσικής κατοχής. Σε νεαρή ηλικία, αυτός και η αδερφή του Χελένα συνειδητοποίησαν έντονα τις κοινωνικές αδικίες στη «χώρα τους» (η Πολωνία δεν υπήρχε επίσημα τότε) και συμμετείχαν ως έφηβοι στη διδασκαλία νέων εργαζομένων. Ως ενήλικας, εντάχθηκε στο πολωνικό σοσιαλιστικό κόμμα (PPS) και συμμετείχε στην εξέγερση του 1905 και μάλιστα συνελήφθη. Μετά από αρκετούς μήνες στη φυλακή εξορίστηκε για λίγο στο Χάρκοβο.

Ο Λούντβικ Ράιτσμαν σπούδασε ιατρική στο Γιαγκιελόνιο Πανεπιστήμιο της Κρακοβίας, όπου συνάντησε τη μελλοντική του σύζυγο, τη Μαρία Μπόγιαντσικ, η οποία ήταν επίσης φοιτήτρια ιατρικής. Γοητεύτηκε από τη βακτηριολογία, όπως του δίδαξε ο Όντο Μπούιβιντ που είχε συνεργαστεί με τον Λουί Παστέρ. Ο Ράιτσμαν έκανε τις μεταδιδακτορικές του σπουδές στο Ινστιτούτο Pasteur στο Παρίσι και μετά επέστρεψε για λίγο στην Κρακοβία (απαγορεύτηκε να πάει στο κατεχόμενο από τη Ρωσία τμήμα της Πολωνίας), προτού διοριστεί σε εξέχον βακτηριολογικό εργαστήριο στο Λονδίνο. Ο Ράιτσμαν και η σύζυγός του και τρία παιδιά παρέμειναν στο Λονδίνο καθ 'όλη τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, κατά τη διάρκεια του οποίου ο Ράιτσμαν ήταν απασχολημένος επίσης ως ακτιβιστής του PPS, που ασκεί πιέσεις για την πολωνική ανεξαρτησία μετά τον πόλεμο. Η οικογένεια επέστρεψε στη Βαρσοβία τον Οκτώβριο του 1918 και ο Ράιτσμαν (ο οποίος γνώριζε καλά την πολωνική ελίτ χάρη στις οικογενειακές του σχέσεις) έπεισε τις νέες πολωνικές αρχές να δημιουργήσουν ένα επιδημιολογικό κέντρο, στη συνέχεια μετονομάστηκε σε "Państwowy Zakład Higieny" (Εθνικό Ινστιτούτο Υγιεινής) το οποίο υπάρχει στη Βαρσοβία ως σήμερα το κύριο ινστιτούτο δημόσιας υγείας της Πολωνίας.

Ο Ράιτσμαν ήταν πολύ δραστήριος για την καταπολέμηση πολλών κυμάτων επιδημίας τυφού, που κατέστρεψε την Ανατολική Ευρώπη και ως εκ τούτου παρατηρήθηκε από την αναπτυσσόμενη Κοινωνία των Εθνών (League of Nations, LN), η οποία τον όρισε το 1921 για να ιδρύσει έναν Οργανισμό Υγείας για την LN στη Γενεύη της Ελβετίας. Ο Οργανισμός Υγείας θεωρείται σε μεγάλο βαθμό ως μία από τις πιο επιτυχημένες επιχειρήσεις της LN. Ο Ράιτσμαν ταξίδεψε εκτενώς για να εκπληρώσει την εντολή του και κυρίως γοητεύτηκε από την ανάγκη για ένα σύστημα καραντίνας και δημόσιας υγείας στην Κίνα: ως εκ τούτου έγινε σύμβουλος της κινεζικής κυβέρνησης και έγινε οικείος με την οικογένεια Τσιάνγκ Κάι-Σεκ και ειδικά με τον Τ. Β. Σουνγκ, τον τότε Υπουργό Οικονομίας και αδελφό της κυρίας Τσανγκ Κάι-Σεκ. Το 1924, μαζί με τον Άρθουρ Σουίτσερ (τον Λειτουργό Τύπου της Κοινωνίας των Εθνών), και τους εκπαιδευτικούς του Ινστιτούτου Jean-Jacques Rousseau, Άντολφ Φεριέρ και Πολ Μέιχόφερ, ίδρυσε το Διεθνές Σχολείο της Γενεύης - το πρώτο του είδους του στον κόσμο.[11][12] Στις αρχές της δεκαετίας του 1930, ο Ράιτσμαν έγινε γνωστός στη Γενεύη για τις αντιφασιστικές και αντικατευναστικές στάσεις και ενέργειές του. Δεν ευχαρίστησε πλέον πολιτικά τον Γάλλο διευθυντή της LN, Τζόζεφ Αβενόλ, ο οποίος τον απέλυσε από τις λειτουργίες του το 1938.

Βρίσκοντας τον εαυτό του χωρίς δουλειά, ο Ράιτσμαν πήγε στην Κίνα για να βοηθήσει την κυβέρνηση να προετοιμάσει την άμυνά τους εναντίον της Ιαπωνίας, ιδίως αγοράζοντας αεροπλάνα από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η οικογένειά του μετακόμισε στη Γαλλία, αγοράζοντας ένα «πύργο» στη Σαρτ, μια δυτική περιοχή της Γαλλίας. Όλη η οικογένεια ήταν εκεί όταν οι Γερμανοί εισέβαλαν στη Γαλλία. Ο Ράιτσμαν πήγε να δει τον Πρόεδρο της πολωνικής κυβέρνησης στην εξορία, στρατηγό Σικόρσκι, τον οποίο γνώριζε προσωπικά. Ο Σικόρσκι τον όρισε υπεύθυνο για τους Πολωνούς πρόσφυγες και του έδωσε μια επιστολή προς τον Πρόεδρο Ρούσβελτ ζητώντας βοήθεια από τις ΗΠΑ. Εξέδωσε επίσης στον Ράιτσμαν ένα διπλωματικό διαβατήριο, που του επέτρεψε να εγκαταλείψει τη Γαλλία μέσω της Ισπανίας και της Πορτογαλίας και τελικά έφτασε στην Ουάσιγκτον. Κατά τη διάρκεια του πολέμου, ο Ράιτσμαν εργάστηκε σε ανθρωπιστικά ζητήματα,[13] αλλά και ως σύμβουλος του Τ. Β. Σουνγκ σε αναπτυξιακά θέματα: πράγματι λέγεται ότι ανήκε στο διάσημο "Κινέζικο λόμπι". Προς το τέλος του πολέμου, η UNRRA του ανέθεσε να συντάξει μια έκθεση σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης της δραστικής κατάστασης των υγειονομικών συνθηκών μόλις απελευθερωθεί η Ευρώπη. Κυρίως υπήρχε ο φόβος επιδημίας τυφού. Στο τέλος του πολέμου, η νέα (κομμουνιστική) πολωνική κυβέρνηση στο Λούμπλιν του ζήτησε να εκπροσωπήσει την Πολωνία στο πλαίσιο της UNRRA. Λέγεται ότι ο Ράιτσμαν είχε σοβαρές αμφιβολίες για τη συνεργασία με αυτήν την κυβέρνηση, αλλά τελικά υπερίσχυσε η επιθυμία να βοηθήσει τη χώρα του, πράγμα που έκανε στην πράξη μέσω της UNRRA.

Όταν η UNRRA ανακοίνωσε σε συνάντηση του ΟΗΕ στη Γενεύη ότι θα τερματίσει τις προσπάθειες ανακούφισης, ο Ράιτσμαν σηκώθηκε ενώπιον της συνέλευσης και ζήτησε τη δημιουργία ενός Ταμείου αφιερωμένου να βοηθά τα παιδιά σε όλο τον κόσμο. Η πρότασή του έγινε αποδεκτή και στις αρχές του 1947, η UNICEF βοηθούσε ήδη τα παιδιά, ιδίως στη διατροφή και τον εμβολιασμό. Ο Ράιτσμαν παρέμεινε πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου στη UNICEF έως το 1950 και αρνήθηκε να πληρωθεί για το έργο του. Στο πλαίσιο του αναδυόμενου ψυχρού πολέμου και του Σταλινισμού στις χώρες του σοβιετικού μπλοκ , ο Ράιτσμαν κλήθηκε στην περίοδο Μακάρθι: έφυγε απότομα για τη Γαλλία και δεν επέστρεψε ποτέ στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ταυτόχρονα, οι πολωνικές κομμουνιστικές αρχές απέσυραν το πολωνικό διαβατήριό του και δεν εκδόθηκε εκ νέου διαβατήριο μέχρι την έναρξη της μετασταλινικής περιόδου το 1956. Από τότε και ο Ράιτσμαν πήγε αρκετά συχνά στην Πολωνία, κυρίως για να επισκεφτεί την αδερφή του, που είχε απολυθεί από τις αρχές από τις ακαδημαϊκές της λειτουργίες. Η τελευταία του επίσκεψη ήταν στη Βαρσοβία το 1963, για να επισκεφθεί το ινστιτούτο δημόσιας υγείας, που είχε ιδρύσει το 1918. Ο Ράιτσμαν πέθανε το 1965 λόγω επιπλοκών της νόσου του Πάρκινσον.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb125037797. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 (Αγγλικά) SNAC. w6q5367t. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 3,2 (Πολωνικά) Internetowy Polski Słownik Biograficzny. ludwik-witold-rajchman.
  4. psb.25457.1.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb125037797. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  6. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουλίου 2019.
  7. Ανακτήθηκε στις 24  Ιουνίου 2019.
  8. Carol, Bellamy (1996). «Fifty years for children». The State of the World's Children 1996. Oxford [England]: Oxford University Press for UNICEF. ISBN 0-19-262747-3. Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2017. 
  9. Λάλου, Αγγελική (11 Δεκεμβρίου 2020). «Χρόνια πολλά UNICEF». Childit - Τα πάντα για το παιδί. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2021. 
  10. Hirszfeld, Ludwik· Balińska, Marta A. (2010). Ludwik Hirszfeld. University Rochester Press. σελ. xx. ISBN 9781580463386. 
  11. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 24 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2021. 
  12. https://www.ohchr.org/EN/NewsEvents/Pages/DisplayNews.aspx?NewsID=15482&LangID=E
  13. Jakub Polit, "Chiny". Wydawnictwo Trio, Βαρσοβία 2004. σελ. 407. (ISBN 83-88542-68-0)

Περαιτέρω ανάγνωση Επεξεργασία