Ο Μάτι Βάνχανεν (Matti Vanhanen, 4 Νοεμβρίου 1955-) είναι Φινλανδός πολιτικός, υπουργός Οικονομικών από τον Ιούνιο του 2020, ο οποίος χρημάτισε πρωθυπουργός από τις 24 Ιουνίου 2003 ως τις 21 Ιουνίου 2010. Ήταν επίσης πρόεδρος του Κόμματος του Κέντρου. Στο δεύτερο μισό του 2006 είχε την προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Μάτι Βάνχανεν
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Matti Vanhanen (Φινλανδικά)
Γέννηση4  Νοεμβρίου 1955[1][2][3]
Γιουβάσκουλα[1]
ΚατοικίαNurmijärvi[4][5]
Χώρα πολιτογράφησηςΦινλανδία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΦινλανδικά
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Ελσίνκι
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός[6]
μπλόγκερ
δημοσιογράφος
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΚόμμα Κέντρου
Οικογένεια
ΣύζυγοςMerja Mäntyniemi (1985–2006)[7][8]
ΓονείςTatu Vanhanen
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςSergeant First Class/Finnish Army
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΥπουργός Άμυνας της Φινλανδίας (Απριλίου 2003 – Ιουνίου 2003)
Πρωθυπουργός της Φινλανδίας (2003–2010)
Πρόεδρος του κεντρώου κόμματος της Φινλανδίας
μέλος δημοτικού συμβουλίου στην Φινλανδία[5]
μέλος δημοτικού συμβουλίου στην Φινλανδία[9]
Βουλευτής της Φινλανδίας (Ουούσιμαα)
Πρόεδρος του Φινλανδικού κοινοβουλίου (2019–2020)
Υπουργός Οικονομικών της Φινλανδίας (2020–2021)[10]
Βουλευτής της Φινλανδίας (από 2019, Ουούσιμαα)[11]
αναπληρωτής πρωθυπουργός της Φινλανδίας (Ιουνίου 2020 – Σεπτέμβριος 2020)[12]
Πρόεδρος του Φινλανδικού κοινοβουλίου (2022–2023)
ΒραβεύσειςΜεγαλόσταυρος του Τάγματος του Λευκού Ρόδου της Φινλανδίας (6  Δεκεμβρίου 2004)[13]
Ιππότης Α΄ τάξης του Τάγματος του Λέοντος της Φινλανδίας (6  Δεκεμβρίου 1999)[14]
Ιππότης του Μεγαλόσταυρου του Τάγματος της τιμής της Ιταλικής Δημοκρατίας (5  Σεπτεμβρίου 2008)[15]
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Φοίνικα[16]
Ιππότης α΄τάξεως του Τάγματος του Σταυρού της Terra Mariana (12  Μαρτίου 2007)[17]
Τάγμα του Πολικού Αστέρα - Μεγαλόσταυρος του Διοικητή[16]
Medal for Military Merits (4  Ιουνίου 2004)[18]
Ιστότοπος
www.eduskunta.fi/EN/kansanedustajat/Pages/414.aspx
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Σήμερα ζει στο Κλαούκαλα.[19][20]

Προσωπική ζωή Επεξεργασία

Γεννήθηκε στη Γυβάσκυλα στις 4 Νοεμβρίου του 1955. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες και εργάστηκε αργότερα ως δημοσιογράφος. Εξελέγη βουλευτής το 1991 και το 2003 έγινε υπουργός Άμυνας στην κυβέρνηση της Άνελι Γιάτενμακι (Anneli Jäätteenmäki). Μετά την παραίτηση της τελευταίας, έγινε πρωθυπουργός.

Είναι πατέρας δύο παιδιών και δεν πίνει καθόλου αλκοόλ[21]. Το διαζύγιό του ανακοινώθηκε στις 6 Απριλίου του 2005 και ήταν απρόσμενο. Κατά τη διάρκεια της Ευρασιατικής Συνόδου (ASEM) του 2006 στο Ελσίνκι, ο Γάλλος πρόεδρος Ζακ Σιράκ περιέγραψε αστειευόμενος τον Βάνχανεν ως "τον πιο σέξι άνδρα στη Φινλανδία".[22]

Πρωθυπουργία Επεξεργασία

Το 2006 διεκδίκησε ανεπιτυχώς την προεδρία της χώρας. Στις προεδρικές εκλογές έλαβε 18,6% και ήρθε τρίτος, με πρώτη την Τάρια Χάλονεν. Στις 15 Απριλίου του 2007 ανακοίνωσε το σχηματισμό νέας κυβέρνησης συνασπισμού μετά τη διεξαγωγή των βουλευτικών εκλογών στις 18 Μαρτίου εκείνης της χρονιάς. Το Κόμμα του Κέντρου απώλεσε 4 έδρες (κέρδισε συνολικά 51) αλλά κατάφερε να παραμείνει στην εξουσία[23]. Στον κυβερνητικό συνασπισμό συμμετέχουν το συντηρητικό Εθνικό Κόμμα, οι Πράσινοι και το μικρό Λαϊκό Κόμμα.

Την 1η Οκτωβρίου του 2009 η κυβέρνηση του Βάνχανεν επέζησε πρότασης μομφής στο κοινοβούλιο, καθώς την καταψήφισαν 117 βουλευτές, έναντι 27 που ήταν υπέρ της πρότασης.[24][25]

Παραίτηση Επεξεργασία

Στις 18 Ιουνίου 2010 παραιτήθηκε από την πρωθυπουργία για λόγους υγείας, Είχε προαναγγείλει την παραίτησή του από τον Δεκέμβριο του 2009, επικαλούμενος μια επέμβαση στο πόδι που θα απαιτούσε ένα μεγάλο διάστημα ανάρρωσης[26] Τον διαδέχθηκε στο πρωθυπουργικό αξίωμα η Μάρι Κιβινιέμι.

Υπουργός Οικονομικών Επεξεργασία

Στις 5 Ιουνίου 2020 παραιτήθηκε ο υπουργός Οικονομικών Κάτρι Κούλμουνι και ο Βάνχανεν διορίστηκε στη θέση του και ορκίστηκε στις 9 Ιουνίου.[27]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 www.eduskunta.fi/FI/kansanedustajat/Sivut/414.aspx.
  2. 2,0 2,1 (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. vanhanen-matti-taneli. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 (Τσεχικά) Česko-Slovenská filmová databáze. 2001. 114181.
  4. tulospalvelu.vaalit.fi/K2012/data/k-2012_ehd_maa.csv.zip.
  5. 5,0 5,1 «Nurmijärvi: Ehdokkaat vertauslukujärjestyksessä». YLE. Ανακτήθηκε στις 14  Φεβρουαρίου 2017.
  6. Finnish MP database. Κοινοβούλιο της Φινλανδίας. 414. Ανακτήθηκε στις 3  Απριλίου 2022.
  7. www.ts.fi/uutiset/kotimaa/1074036196/Liitto+kesti+20+vuotta. Ανακτήθηκε στις 16  Ιανουαρίου 2021.
  8. www.is.fi/viihde/art-2000000269079.html. Ανακτήθηκε στις 16  Ιανουαρίου 2021.
  9. «Nurmijärvi - Kuntavaalit 2017 - Vaalien tulospalvelu». YLE. Ανακτήθηκε στις 20  Απριλίου 2017.
  10. «Ex-PM Matti Vanhanen is Finland's new Finance Minister». (Αγγλικά) YLE. 8  Ιουνίου 2020. Ανακτήθηκε στις 8  Ιουνίου 2020.
  11. www.eduskunta.fi/EN/kansanedustajat/nykyiset_kansanedustajat/Pages/default.aspx.
  12. Ανακτήθηκε στις 21  Σεπτεμβρίου 2021.
  13. www.ts.fi/uutiset/1074011627. Ανακτήθηκε στις 21  Μαΐου 2022.
  14. www.hs.fi/kotimaa/art-2000003847229.html. Ανακτήθηκε στις 21  Μαΐου 2022.
  15. www.quirinale.it/onorificenze/insigniti/297662. Ανακτήθηκε στις 21  Μαΐου 2022.
  16. 16,0 16,1 «Suomen valtiokalenteri» (Φινλανδικά, Σουηδικά) Ελσίνκι. 2021. σελ. 111.
  17. president.ee/et/teenetemargid/teenetemarkide-kavalerid/11968-matti-vanhanen. Ανακτήθηκε στις 4  Ιουνίου 2023.
  18. www.hs.fi/kotimaa/art-2000004228515.html. Ανακτήθηκε στις 4  Ιουνίου 2023.
  19. Oguntuase, Tanja (2018). «Towards a stronger sense of community – Case Klaukkala» (PDF) (στα Αγγλικά). Diaconia University of Applied Sciences (Diak). Ανακτήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 2020. 
  20. Uhari, Markku (29 Ιανουαρίου 2018). «Kotikenttäedusta ei apua – ylivoimainen Niinistö jätti muut kotikunnissaan korkeintaan hopealle» (στα Φινλανδικά). Keskipohjanmaa. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 2020. 
  21. taz.de - Archiv
  22. Finland's secret weapon | The Guardian | guardian.co.uk
  23. The Independent, Governing Center Party edges opposition in Finnish election, 19-3-2007.
  24. Finland Remains in Three-Way Stalemate Αρχειοθετήθηκε 2009-10-12 στο Wayback Machine., Angus Reid Global Monitor, 10-10-2009.
  25. Rulers.org
  26. Ελευθεροτυπία, Παραιτήθηκε ο πρωθυπουργός της Φινλανδίας 18-6-2010.
  27. rulers.org, Ιούνιος 2020.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

  •   Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Matti Vanhanen στο Wikimedia Commons