Μάχη του Μαρινιάνο

Μάχη των Ιταλικών πολέμων, 1515

Η μάχη του Μαρινιάνο ήταν η τελευταία σημαντική σύγκρουση του πολέμου της Συμμαχίας του Καμπραί και πραγματοποιήθηκε στις 13-14 Σεπτεμβρίου 1515, κοντά στην σημερινή πόλη Μελενιάνο, 16 χλμ. νοτιοανατολικά του Μιλάνου.

Η μάχη του Μαρινιάνο
Ιταλικοί Πόλεμοι
Πόλεμος της Συμμαχίας του Καμπραί
Η μάχη του Μαρινιάνο
Χρονολογία13-14 Σεπτεμβρίου 1515
ΤόποςΜαρινιάνο, Ιταλική Χερσόνησος
ΈκβασηΓαλλο-ενετική νίκη
Αντιμαχόμενοι

Στη μάχη συγκρούστηκαν τα στρατεύματα του βασιλείου της Γαλλίας με επικεφαλής τον νέο βασιλιά Φραγκίσκο Α' και μισθοφορικά στρατεύματα της Παλαιάς Ελβετικής Συνομοσπονδίας, στην υπηρεσία του Δουκάτου του Μιλάνου. Με τους Γάλλους πολεμούσαν και Γερμανοί Λάντσκνεχτ, ισάξιοι των Ελβετών στην πολεμική ικανότητα, και τα στρατεύματα της Βενετικής Δημοκρατίας.[1]

Η μάχη έληξε με νίκη της Γαλλίας, που κατέλαβε το Μιλάνο.

Προετοιμασίες Επεξεργασία

 
Χάρτης της βόρειας Ιταλίας το 1494

Από την ανάρρησή του στον γαλλικό θρόνο τον Ιανουάριο του 1515, ο Φραγκίσκος Α' διεκδίκησε τα κληρονομικά δικαιώματά του επί του Δουκάτου του Μιλάνου και συνέχισε τους πολέμους των προκατόχων του.

Αφού εξασφάλισε την ουδετερότητα του μελλοντικού Καρόλου Κουίντου της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και του Ερρίκου Η' της Αγγλίας, συμμάχησε με τη Βενετική Δημοκρατία και πέτυχε την υποστήριξη της Γένοβας και του δουκάτου της Σαβοΐας, ο Φραγκίσκος Α' πήρε το δρόμο προς την Ιταλία επί κεφαλής του στρατού του, αφήνοντας την αντιβασιλεία στη μητέρα του, Λουίζα της Σαβοΐας.

Η γαλλική δύναμη αποτελούνταν από το καλύτερο βαριά οπλισμένο ιππικό και πυροβολικό στην Ευρώπη. Ανέρχονταν σε 40.000 άνδρες, εκ των οποίων 30.000 πεζικό και 2.500 ιππότες. Οι 22.000 ήταν Γερμανοί μισθοφόροι Λάντσκνεχτ που στρατολόγησε ο Φραγκίσκος. Επιπλέον, 69 βαριά και 200 ​​ελαφρύτερα κανόνια. Το καλοκαίρι του 1515, τα στρατεύματα συγκεντρώθηκαν στη Λυών υπό τη διοίκηση του κοντόσταυλου της Γαλλίας Καρόλου Γ΄ του Μπουρμπόν, του διοικητή του πεζικού Πέντρο Ναβάρο, του κοντοτιέρου Τζιάν Τζάκομο Τριβούλτζιο και του ιππότη Πιέρ Τεράιγ ντε Μπαγιάρ.

Για να τους κλείσουν τον δρόμο, Ελβετοί μισθοφόροι, οι οποίοι μέχρι τότε θεωρούνταν ως η ισχυρότερη μεσαιωνική δύναμη πεζικού στην Ευρώπη, στην υπηρεσία του Δουκάτου του Μιλάνου, ξεκίνησαν και κατέλαβαν τα περάσματα των Άλπεων, τη συνήθη διαδρομή για τα γαλλικά στρατεύματα μέσω των Άλπεων για την Ιταλική χερσόνησο.

Τον Αύγουστο του 1515, το κύριο σώμα του γαλλικού στρατού έφυγε από τη Λυών για τη Γκρενόμπλ, όπου ο στρατός χωρίστηκε σε ομάδες. Το μεγαλύτερο μέρος του στρατού που διοικούσε ο Πέντρο Ναβάρο στράφηκε προς τα νότια και πέρασε τις Άλπεις από περάσματα που πατήθηκαν για πρώτη φορά, ανοίγοντας δρόμο με εκρηκτικές ύλες.[2]

Καθώς οι Ελβετοί αιφνιδιάστηκαν από αυτόν τον άνευ προηγουμένου ελιγμό, υποχώρησαν προς τα ανατολικά, τα υπόλοιπα γαλλικά στρατεύματα πέρασαν και ενώθηκαν με το κύριο σώμα του στρατού στο Τορίνο, όπου τον Φραγκίσκο Α' υποδέχτηκε ο εξάδελφός του Κάρολος Γ΄ της Σαβοΐας. Από εκεί, οι Γάλλοι έφτασαν στη Νοβάρα και έπειτα στην Παβία.

Καθ' οδόν προς το Μιλάνο, αιχμαλώτισαν τον Πρόσπερο Κολόννα και τον στρατό του, διοικητή των δυνάμεων του δούκα του Μιλάνου. Στη συνέχεια, τα γαλλικά στρατεύματα στρατοπέδευσαν 16 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του Μιλάνου, στο Μαρινιάνο.[3]

Απέναντί τους βρίσκονταν ο δούκας του Μιλάνου Μαξιμιλιανός Σφόρτσα, σύμμαχος της Ισπανίας, ο Πάπας Λέων Ι' και οι τρομεροί Ελβετοί μισθοφόροι που θεωρούνταν ανίκητοι, συνολικής δύναμης 35.000 ανδρών.

Αντί να επιτεθεί στο Μιλάνο, ο Φραγκίσκος Α' ήρθε σε διαπραγματεύσεις με τους Ελβετούς μισθοφόρους που γνώριζε ότι ήταν απλήρωτοι και τους πρόσφερε μεγάλο ποσό: έτσι, 12.000 μισθοφόροι έφυγαν από το Μιλάνο. Έμειναν 22.000 Ελβετοί με 9 κανόνια και 1000 αρκεβούζια. [4]

Η μάχη Επεξεργασία

 
Η μάχη του Μαρινιάνο, λεπτομέρεια μικρογραφίας
 
Ο Φραγκίσκος Α' στη μάχη του Μαρινιάνο

Την Πέμπτη 13 Σεπτεμβρίου 1515, η αιματηρή μάχη άρχισε με διαδοχικές βίαιες επιθέσεις και συνεχίστηκε μέχρι αργά το βράδυ. Γύρω στις 11 μ.μ., καθώς η σκοτεινή νύχτα δεν επέτρεπε πλέον να διακρίνουν φίλους και εχθρούς, τα τύμπανα και οι τρομπέτες σήμαναν παύση μέχρι την αυγή της επόμενης μέρας μετά από έξι ώρες αδιάλειπτων αγώνων.

Νωρίς το πρωί της 14ης, η μάχη συνεχίστηκε. Ο γαλλικός στρατός συγκεντρώθηκε γύρω από το πυροβολικό του. Οι Ελβετοί επιτέθηκαν πρώτοι, αλλά δεν μπόρεσαν να αντισταθούν στις επιθέσεις ιππικού. Η μάχη ήταν αμφίρροπη και οι απώλειες μεγάλες. Γύρω στις 8 το πρωί, ενώ η μάχη μαίνονταν, έφθασαν στο πεδίο της μάχης οι Βενετσιάνικες ενισχύσεις, 10.000 άνδρες υπό τον Μπαρτολομέο ντ'Αλβιάνο. Οι Γάλλοι βρέθηκαν έτσι σε πλεονεκτική θέση. Στις 11 π.μ. οι Ελβετοί, οι οποίοι είχαν υποστεί τεράστιες απώλειες, υποχώρησαν. Το βράδυ, μεταξύ 9.000 και 10.000 Ελβετών κείτονταν άψυχοι στο πεδίο της μάχης, σχεδόν το ήμισυ των δυνάμεών τους. Το γαλλο-ενετικό στρατόπεδο είχε 5.000 έως 8.000 νεκρούς.

Αρκετοί χρονικογράφοι αναφέρονται στον γενναίο ιππότη Μπαγιάρ που έχρισε ιππότη τον βασιλιά μετά τη μάχη του Μαρινιάνο.[5]

Την επόμενη μέρα, οι Γάλλοι μπήκαν στο Μιλάνο, ο Μαξιμιλιανός Σφόρτσα αιχμαλωτίσθηκε και εξορίσθηκε στη Γαλλία.

Η μάχη του Μαρινιάνο ήταν μια από τις μεγαλύτερες και πιο αιματηρές μάχες των Ιταλικών Πολέμων. Σηματοδοτεί την αρχή της σύγχρονης στρατιωτικής εποχής, όπου το πυροβολικό παίζει καθοριστικό ρόλο.[6]

Συνέπειες Επεξεργασία

Με τη συνθήκη της Νουαγιόν το 1516, αναγνωρίστηκε η γαλλική κυριαρχία στο δουκάτο του Μιλάνου, που διατηρήθηκε έως τη μάχη της Παβίας το 1525. Με τους Ελβετούς η Γαλλία σύναψε τη «Διαρκή ειρήνη», που της επέτρεψε αργότερα να στρατολογεί μισθοφόρους. Επίσης εξομαλύνθηκαν οι σχέσεις της Γαλλίας με τον Πάπα. [7]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία