Η μάχη του Τύνητα πραγματοποιήθηκε το 255 π.Χ. ανάμεσα στους Ρωμαίους του Μάρκου Ατίλιου Ρήγουλου κι στους Καρχηδόνιους του Ξάνθιππου του Λακεδαιμόνιου στον Τύνητα κατά τον Πρώτο Καρχηδονιακό Πόλεμο.

Μάχη του Τύνητα
Πρώτος Καρχηδονιακός Πόλεμος
Χρονολογία255 π.Χ.
ΤόποςΤύνητας
ΈκβασηΝίκη των Καρχηδονίων
Αντιμαχόμενοι
Ηγετικά πρόσωπα
Δυνάμεις
12.000 πεζοί
4.000 ιππείς
100 ελέφαντες
3 αναβάτες σε κάθε ελέφαντα σύνολο 300 αναβάτες
15.000 πεζοί
500 ιππείς
Απώλειες
800 άνδρες
15.000 άνδρες

Προοίμιο Επεξεργασία

Το 256 π.Χ. μαινόταν ο Πρώτος Καρχηδονιακός Πόλεμος, με τους Ρωμαίους να αποφασίζουν την απόβασή τους στην Αφρική. Έτσι αποβίβασαν στρατό κι κατέλαβαν την πόλη Ασπίς. Οι Καρχηδόνιοι φοβούνταν να τους αντιμετωπίσουν, γιατί πίστευαν ότι θα επιτίθονταν κατά της Καρχηδόνας. Εκμεταλλευόμενοι αυτό το γεγονός οι Ρωμαίοι, άφησαν μέρος του στρατού τους στην Αφρική, με αρχηγό το Μάρκο Ατίλιο Ρήγουλο. Ο τελευταίος είχε δυνάμεις 15.000 πεζών, 500 ιππέων κι 40 πλοίων. Ακόμα πολιόρκησε την πόλη Αδύ. Τότε οι Καρχηδόνιοι αποφάσισαν να δράσουν. Έτσι εξέλεξαν τρεις αρχηγούς. Τον Αμίλκα, τον Ασδρούβα και το Βάστωρο. Οι τελευταίοι κατευθύνθηκαν σε ένα λόφο κοντά στην πόλη της Αδύς κι στη μάχη που ακολούθησε με τους Ρωμαίους ηττήθηκαν κατά κράτος. Στη συνέχεια οι Ρωμαίοι, μετά τη νίκη τους κατέλαβαν την πόλη της Τύνιδας και της Αδύς. Οι Καρχηδόνιοι βρίσκονταν σε απελπισία κι αποφάσισαν να στρατολογήσουν μισθοφόρους από την Ελλάδα. Τον επόμενο χρόνο (255 π.Χ.) είχαν στρατολογήσει 12.000 πεζούς, 4.000 ιππείς και 100 ελέφαντες από την Αφρική. Τότε ένας μισθοφόρος από τη Σπάρτη, ο Ξάνθιππος, ανέπτυξε τα επιχειρήματά του σχετικά με το πως μπορούσαν να αντιμετωπίσουν τους Ρωμαίους. Ακόμη ζήτησε κι την ηγεσία του καρχηδονιακού στρατού. Οι Καρχηδόνιοι δέχτηκαν. Έτσι ο Ξάνθιππος έκανε αλλαγές στον καρχηδονιακό στρατό, επιβάλλοντας πειθαρχία κι αντικαθιστώντας τα δόρατα που χρησιμοποιούσαν οι Καρχηδόνιοι με μεγαλύτερα. Το ηθικό των τελευταίων εξυψώθηκε κι ζητούσαν από τον Σπαρτιάτη στρατηγό τους να επιτεθεί κατά των Ρωμαίων. Ο Ξάνθιππος τότε απέκοψε τις ρωμαϊκές γραμμές συγκοινωνιών κι ο Ρήγουλος έσπευσε να τον αντιμετωπίσει κινούμενος στον Τύνητα.

Η μάχη Επεξεργασία

Ο Ξάνθιππος είχε πετύχει να παρασύρει το Ρήγουλο και μάλιστα σε έδαφος που επέλεξε ο ίδιος. Διέθετε 12.000 πεζούς τους οποίους τους παρέταξε στο κέντρο, 4.000 ιππείς τους οποίους τους έταξε στα άκρα κι 100 ελέφαντες τους οποίους τους έθεσε μπροστά από το κέντρο. Ο κάθε ελέφαντας είχε 3 αναβάτες. Σύνολο 300 αναβάτες. Ο Ρήγουλος διέθετε 15.000 άνδρες τους οποίους τους παρέταξε στο κέντρο κι 500 ιππείς τους οποίους τους έταξε στα άκρα του. Η μάχη άρχισε με τους ελέφαντες του Ξάνθιππου να επιτίθονται κατά των Ρωμαίων κι να δημιουργούν πανικό στους τελευταίους. Οι τελευταίοι όμως πετούσαν ακόντια κατά των ελεφάντων και κατάφεραν να απωθήσουν τους ελέφαντες κι να εισχωρήσουν στα κενά που άφηναν. Αμέσως επιτέθηκαν κατά του καρχηδονιακού κέντρου κι επικράτησαν. Το υπέρτερο καρχηδονιακό ιππικό στα πλάγια όμως νίκησε το αντίστοιχο ρωμαϊκό κι κατάφερε να περικυκλώσει το ρωμαϊκό πεζικό. Οι λεγεωνάριοι μην αντέχοντας την πίεση ηττήθηκαν.

Μετά τη μάχη Επεξεργασία

Μετά τη μάχη οι Ρωμαίοι μετρούσαν απώλειες 15.000 ανδρών κι οι Καρχηδόνιοι απώλειες 800 ανδρών. Ο Ξάνθιππος κέρδισε μια τεράστια νίκη που επισφραγίστηκε με την αιχμαλωσία του Μάρκου Ατίλιου Ρήγουλου. Λέγεται πως μετά τη νίκη του, άφησε τους Καρχηδόνιους και προσέφερε τις υπηρεσίες του στους Πτολεμαίους. Μια άλλη εκδοχή λέει πως ανέλαβε την αρχιστρατηγία του καρχηδονιακού στρατού στη Σικελία κι δολοφονήθηκε από Καρχηδόνιους στρατηγούς.

Πηγές Επεξεργασία

  • Πόλεμος & Ιστορία, τεύχος 129, Ιούνιος 2009
  • Στρατιωτική Ιστορία, εκδόσεις Περισκόπιο, τεύχος 90, Φεβρουάριος 2004