Το ανάγλυφο της Μέδουσας είναι αριστούργημα της γλυπτικής τέχνης της αρχαίας Ελλάδας. Σήμερα διασώζεται ένα πιστό αντίγραφο, το οποίο ονομάζεται Μέδουσα του Ροντανίνι καθώς βρίσκονταν στο ομώνυμο ρωμαϊκό ανάκτορο. Εκτίθεται στην Γλυπτοθήκη του Μονάχου, αίθουσα 2.

Μέδουσα του Ροντανίνι
ΟνομασίαΜέδουσα του Ροντανίνι
δεδομένα

Περιγραφή Επεξεργασία

Το ανάγλυφο του Ροντανίνι που διασώθηκε είναι μαρμάρινο, ενώ το αρχικό πρότυπο ήταν μάλλον χάλκινο έργο τέχνης. Υπάρχουν κι άλλα αντίγραφα, τα οποία στηρίζουν την υπόθεση της μορφής του χαμένου αρχέτυπου. Ιδιότυπο του έργου αυτού είναι, ότι το πρόσωπο της Μέδουσας δεν είναι διαστρεβλωμένο όπως συνήθως το απεικόνιζαν οι καλλιτέχνες σύμφωνα με το μύθο. Αντίθετα, το πρόσωπο που αντικρίζουμε εδώ έχει τα φυσικά, σχεδόν γλυκά χαρακτηριστικά μιας κοινής ανθρώπινης ύπαρξης. Τα φίδια που φυτρώνουν αντί για μαλλιά στο κεφάλι της είναι μικροκαμωμένα, ενώ δύο φίδια περικλείουν το κάτω μέρος του προσώπου και δένονται κάτω από το σαγόνι. Από κει και πέρα, τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά του προσώπου είναι τόσο τετριμμένα μα και επιμελημένα, που αθέλητα μας αναγκάζουν να τα παρατηρήσουμε και να τα συμπαθήσουμε. Η φαρδιά μύτη και το πλατύ σαγόνι, το έντονο κούτελο και τα αυλάκια στα μάγουλα, ακόμα και τα μεγάλα μάτια είναι γοητευτικά χαρακτηριστικά, που για μια στιγμή μας φαίνονται παράξενα, αλλά και οικεία, γοητευτικά. Το στόμα είναι λίγο πλατύτερο του κανονικού, τα χείλη μισάνοιχτα, έτσι ώστε να διακρίνεται η επάνω οδοντοστοιχία.

Ερμηνεία Επεξεργασία

Το πρόσωπο της Μέδουσας ήταν διαμορφωμένο ως ανάγλυφο, επειδή προφανώς διακοσμούσε κάποιον τοίχο. Ο πρωτότυπος τρόπος έκφρασης του προσώπου της Μέδουσας ερμηνεύτηκε αρχικά βασιζόμενη στην εικασία, ότι απεικονίζει την Μέδουσα ετοιμοθάνατη. Ο Βόλφγκανγκ Γκαίτε που είχε επισκεφτεί την έκθεση του Ροντανίνι και εξέφρασε τον θαυμασμό του για το έργο αυτό, είπε ότι βλέπουμε «τη φρικιαστική μορφή της θανατωμένης Μέδουσας».

Ιστορική τοποθέτηση Επεξεργασία

Αν και μερικοί παλαιότεροι ιστορικοί τοποθετούν το έργο αυτό στην ελληνιστική εποχή, το σωστότερο είναι να θεωρήσουμε τον 5ο αιώνα π.Χ. ως χρονολογία κατασκευής του. Ο καλλιτέχνης που δημιούργησε το ανάγλυφο αυτό, πρέπει να είναι ο καλύτερος του είδους του. Ίσως να ήταν ο Κρεσίλας από την Κυδωνία, ο ίδιος γλύπτης που έκανε τον Περικλή και την Αθηνά του Βελλετρίου.

Πηγές Επεξεργασία

  • Adolf Furtwängler και Heinrich Ludwig Urlichs, επιμ. (1904). Denkmäler griechischer und römischer Skulptur (στα Γερμανικά). Μόναχο: F. Bruckmann AG. Ανακτήθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 2009.