Μαρία της Λωρραίνης, δούκισσα του Γκιζ

Η Μαρία, γαλλ. Mαrie (15 Αυγούστου 1615 - 3 Μαρτίου 1688) από τον Οίκο της Λωρραίνης-Γκιζ ήταν δούκισσα του Γκιζ και του Ζουαγιέζ και πριγκίπισσα του Ζουανβίλ (1675-1688).

Μαρία της Λωρραίνης, δούκισσα του Γκιζ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	15  Αυγούστου 1615 Μέγαρο ντε Σουμπίζ
Θάνατος	3  Μαρτίου 1688 Μέγαρο ντε Σουμπίζ
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	αριστοκράτης
Οικογένεια
Γονείς	Κάρολος του Γκιζ και Ερριέττα Αικατερίνη του Ζουαγιέζ
Αδέλφια	Λουδοβίκος του Γκιζ-Ζουαγιέζ Ερρίκος Β΄ του Γκιζ Roger of Lorraine Μαρία της Βουρβόνης-Μονπανσιέ
Οικογένεια	Οίκος του Γκιζ
Θυρεός
Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία

Ήταν η μόνη κόρη του Καρόλου δούκα του Γκιζ και της Ερριέττας-Αικατερίνης, κόρης και κληρονόμου του Ερρίκου δούκα του Ζουαγιέζ. Στην Αυλή της Γαλλίας είχε την τάξη της κόρης ενός ξένου πρίγκιπα, μια και ο πατέρας της ήταν φεουδαλικά υποτελής του Γερμανού βασιλιά. Ακολούθησε μικρή την εξόριστη οικογένειά της στη Φλωρεντία (1634-43), όπου έγινε φίλη με τους Μεδίκους. Αγάπησε την Ιταλία και τη μουσική της. Για 40 χρόνια αλληλογραφούσε εβδομαδιαία με αυτούς.

Επίτροπος του ανιψιού της

Το 1654 απεβίωσε ο δευτερότοκος αδελφός της Λουδοβίκος δούκας του Ζουαγιέζ και ανέλαβε την κηδεμονία του γιου του Λουδοβίκου-Ιωσήφ. Το 1664 απεβίωσε ο πρωτότοκος αδελφός της Ερρίκος Β΄ δούκας του Γκιζ και πρίγκιπας του Ζουανβίλ και τον κληρονόμησε ο Λουδοβίκος-Ιωσήφ. Η Μαρία ασχολήθηκε με το φέρει τον Οίκο της στην παλιά του δόξα: αυτό σήμαινε μία καλή κατοικία και μία επιφανή νύφη για τον ανιψιό της. Ανέθεσε το 1666 στον αρχιτέκτονα Ζακ Γκαμπριέλ πατέρα την ανακαίνιση του Οτέλ ντε Γκιζ στο Παρίσι και στον διάσημο Αντρέ Λε Νοτρ την ανακατασκευή του κήπου. H πτέρυγα του κήπου διαιρέθηκε σε διαμερίσματα, που δόθηκαν σε καλλιτέχνες και διανοούμενους: Γκουαμπώ, Γκαινιέρ, Σαρπεντιέ. Για νύφη στόχευσε και επέτυχε την Ελισάβετ-Μαργαρίτα της Ορλεάνης, εξαδέλφη του Λουδοβίκου ΙΔ΄ της Γαλλίας, που είχε κύφωση. Στο ζεύγος παραχώρησε τον επάνω όροφο, ενώ εκείνη μεταφέρθηκε κάτω από αυτούς.

Δούκισσα του Γκιζ & Ζουαγιέζ

Ο Μαρκ-Αντουάν Σαρπεντιέ έγραφε μουσική για τους Γκιζ. Έγραψε πολλά σημαντικά έργα, που της τα αφιέρωσε. Η Μαρία προώθησε τη σταδιοδρομία του και ανάγκασε τον Μολιέρο να αναθέσει τη μουσική του Κατά φαντασίαν ασθενούς στον Σαρπεντιέ. Το 1671 ο ανιψιός της απεβίωσε και τον διαδέχθηκε ο μόνος γιος του Φραγκίσκος-Ιωσήφ, τελευταίος άρρην απόγονος των Γκιζ. Η Μαρία κέρδισε την κηδεμονία του, αλλά ο μικρανιψιός της απεβίωσε 4 έτη μετά. Η Μαρία έγινε κληρονόμος μεγάλου πλούτου. Με τη βοήθεια του πνευματικού της πατρός Νικολά Μπαρέ ίδρυσε εκπαιδευτήριο δασκάλων, σχολείο κοριτσιών και νοσοκομείο απόρων στην ενορία της στο Παρίσι και στις εκτάσεις της στην επαρχία. Στο τεράστιο μέγαρό της διατηρούσε μία μικρή Αυλή από μέλη της Λωρραίνης, κληρικούς, προστατευομένους και Ιταλούς φιλοξενούμενος. Η μουσική ήταν η κύρια ψυχαγωγία των συγκεντρώσεων.

Προστάτιδα της μουσικής

Η αδελφή της Ρενέα ήταν ηγουμένη του Σαν Πιερ ντε Μονμάρτ, όπου διέμενε η Μαργαρίτα-Λουίζα, αδελφή της Ελισάβετ-Μαργαρίτας. Οι δύο γυναίκες πήγαιναν συχνά στη Μονμάρτη και είχαν δικά τους διαμερίσματα. Από τη δεκαετία το 1670 έφτιαξε ένα μικρό σύνολο μουσικών που εκτελούσαν έργα, το οποίο μεγάλωσε σε μέγεθος και ποιότητα και ανταγωνιζόταν τα μουσικά σύνολα εστεμμένων. Οι μουσικοί της έπαιζαν σε ναούς ή την Αυλή. Η μητέρα της από πρώτο γάμο είχε κόρη την Μαρία, της οποίας την κόρη Άννα-Μαρία εξαίρεσε η Μαρία από τη διαθήκη της, αφήνοντας το μέγαρο των Γκιζ στον Σαρλ-Φρανσουά ντε Σταινβίλ, κόμη του Κουβόνζ το 1866. Ωστόσο η ανιψιά της, με απόφαση της Συνέλευσης του Παρισιού το 1689, ακύρωσε τη διαθήκη και έλαβε τη μεγάλη κληρονομία. Η Άννα-Μαρία απεβίωσε το 1693 άγαμη και το 1700 το μέγαρο των Γκιζ πωλήθηκε στον Φρανσουά των Ροχάν πρίγκιπα του Σουμπίζ και την σύζυγό του Άννα ντε Σαμπό και ονομάστηκε Οτέλ ντε Σουμπίζ. Μόνο λίγα τμήματα του Οτέλ ντε Γκιζ σώζονται στα αχανή κτήρια και τους κήπους του Οτέλ ντε Σουμπίζ, που σήμερα στεγάζει τα Εθνικά Αρχεία.

Οικογένεια

Νυμφεύτηκε το 1650 τον Κλωντ ντε Μπουρντέιγ· ο γάμος ήταν μοργανατικός και έκανε μερικά τέκνα.

Περαιτέρω ανάγνωση

• Patricia M. Ranum, Portraits around Marc-Antoine Charpentier (Baltimore, 2004), pp. 346–378, 426–454.
• Inventory of furnishings at the Hôtel de Guise (1688), "Inventaires des meubles précieux de l'Hôtel de Guise ...," Revue de l'art français, 3e série, 13 (1896), will and inventory of Marie de Lorraine, pp. 200–233.
• Charles V. Langlois, Les Hôtels de Clisson, de Guise et de Rohan-Soubise au Marais (Paris, 1922), pp. 13–121.
• Philippe Béchu and Christian Taillard, Les Hôtels de Soubise et de Rohan-Soubise, Marchés de construction et de décor (Paris, 2004), pp. 274–283.