Μαρν (νομός)

Μαρν
; Σημαία	; Έμβλημα
	; Σφραγίδα
	;
Διοίκηση
Χώρα	Γαλλία
Περιοχή	Γκραντ Εστ
Δημιουργία νομού	4 Μαρτίου 1790
Πρωτεύουσα	Σαλόν-αν-Σαμπάνι
Υπονομαρχία	Επερναί; Ρενς; Βιτρί-λε-Φρανσουά
Πρόεδρος του Γενικού Συμβουλίου	Κριστιάν Μπρυγιέν (Ένωση της Δεξιάς)
Νομάρχης	Πιερ Ν'Γκαάν
Κωδικός νομού	51
ISO 3166-2	FR-51
Κωδικός NUTS	FR213
Δημογραφία
Πληθυσμός	565.292 (1 Ιανουαρίου 2021)
Πυκνότητα	70 κάτοικοι/km²
Δεδομένα
Έκταση	8.162 km²
Ζώνη ώρας	UTC+01:00 (επίσημη ώρα); UTC+02:00 (θερινή ώρα)
Υποδιαιρέσεις
Διαμερίσματα	4
Εκλογικές περιφέρειες	5
Καντόνια	23
Διακοινοτικότητες	14
Κοινότητες	613
Ιστότοπος
	http://www.marne.pref.gouv.fr/
	Σχετικά πολυμέσα
	δεδομένα

Συντεταγμένες: 49°0′N 4°15′E / 49.000°N 4.250°E / 49.000; 4.250

Η Μαρν (γαλλικά: Marne) είναι γαλλικός νομός που βρίσκεται στη διοικητική περιοχή Γκραντ Εστ, στα βόρεια της Γαλλίας. Οφείλει το όνομά του στον ποταμό Μάρνη που τον διασχίζει. Ο νομός ιστορικά ανήκε στην επαρχία της Καμπανίας, γνωστή παγκοσμίως για τον εκλεκτό αφρώδη οίνο που παράγεται στην περιοχή, τη σαμπάνια.

Πρωτεύουσα είναι το Σαλόν-αν-Σαμπάνι και μεγαλύτερη πόλη η Ρενς.

Το Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής και Οικονομικών Μελετών (INSEE) και το Ταχυδρομείο του αποδίδουν τον κωδικό 51.

Οι κάτοικοι του νομού αναφέρονται ως Μαρναί (ζ).^[3]

Από το 1960 έως το 2015, ο νομός ήταν μέρος της διοικητικής περιοχής Καμπανία-Αρδέννες, η οποία μαζί με τις πρώην περιοχές Λωρραίνη και Αλσατία από την 1 Ιανουαρίου 2016 συγκροτούν τη νέα περιοχή Γκραντ Εστ, ως αποτέλεσμα του νόμου σχετικά με την τροποποίηση των περιοχών που ψηφίστηκε το 2014.

Γεωγραφικά στοιχεία Επεξεργασία

Θέση του νομού Μαρν στην περιοχή Γκραντ-Εστ.

Ο νομός Μαρν είναι τμήμα της διοικητικής περιοχής Γκραντ-Εστ. Έχει έκταση 8.169 τετραγωνικά χιλιόμετρα και είναι ο μεγαλύτερος από τους 4 νομούς που αποτελούσαν την πρώην περιοχή Καμπανία-Αρδέννες και 7ος μεγαλύτερος μητροπολιτικός νομός της Γαλλίας. Διοικητικά αποτελείται από 4 διαμερίσματα και περιλαμβάνει 613 κοινότητες. Ο πληθυσμός του νομού είναι 570.883 κάτοικοι (στην απογραφή του 2016).

Συνορεύει με τους νομούς των Αρδεννών (βόρεια), Μεζ (ανατολικά), Ωτ-Μαρν (νοτιοανατολικά), Ωμπ (νότια), Σεν-ε-Μαρν (νοτιοδυτικά) και Αιν (δυτικά).

Ο νομός οφείλει το όνομά του στον ποταμό Μάρνη που τον διασχίζει, από τα νοτιοανατολικά προς τα δυτικά. Στα νοτιοανατολικά του νομού, στα σύνορα με το νομό Ωτ-Μαρν βρίσκεται η λίμνη Ντερ-Σαντεκόκ, η μεγαλύτερη τεχνητή λίμνη της Γαλλίας με επιφάνεια 48 χλμ².

Ο νομός χωρίζεται γεωγραφικά σε τρία κύρια μέρη. Στο κέντρο βρίσκεται η πεδιάδα της Καμπανίας, όπου καλλιεργούνται κυρίως δημητριακά. Το δυτικό τμήμα του νομού καταλαμβάνεται από τους αμπελώνες της Καμπανίας και το λεγόμενο βουνό της Ρενς, ένα δασωμένο οροπέδιο που περιβάλλεται από αμπελώνες και όπου βρίσκεται το υψηλότερο σημείο του νομού, το όρος Σινάι, σε υψόμετρο 283 μέτρων. Στα ανατολικά, το τοπίο αποτελείται από χαμηλούς λόφους, ιδιαίτερα στις περιοχές Αργκόν και Περτουά.

Ιστορία Επεξεργασία

Δημιουργία του νομού

Ο νομός Μαρν είναι ένας από τους αρχικά 83 νομούς (πλέον 101) που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης στις 4 Μαρτίου 1790, σύμφωνα με το νόμο της 22ας Δεκεμβρίου 1789, με την κατάργηση των παλαιών επαρχιών. Δημιουργήθηκε από τμήμα της επαρχίας Καμπανία, η οποία διαιρέθηκε σε 4 νομούς: Αρδέννες, Μαρν, Ωμπ και Ωτ-Μαρν.

Από το 1960 έως το 2015, ο νομός ήταν μέρος της διοικητικής περιοχής Καμπανία-Αρδέννες, η οποία μαζί με τις πρώην περιοχές Λωρραίνη και Αλσατία από την 1 Ιανουαρίου 2016 συγκροτούν τη νέα περιοχή Γκραντ Εστ, ως αποτέλεσμα του νόμου σχετικά με την τροποποίηση των περιοχών που ψηφίστηκε το 2014.

Προϊστορία

Η περιοχή κατοικήθηκε από την Παλαιολιθική περίοδο, έχουν εντοπιστεί ίχνη κατά τις ανασκαφές στην βαλτώδη περιοχή του Σαιν-Γκον, στα νοτιοδυτικά του νομού.

Ρωμαϊκή περίοδος

Η πύλη του Άρη (Porte de Mars) στη Ρενς, 3ος αιώνας.

Οι Ρωμαίοι ονόμασαν Βελγική Γαλατία (Gallia Belgica) την επαρχία που εκτείνονταν από τα Βόσγια όρη έως τη Βόρεια Θάλασσα και της οποίας η Ρενς, που εκείνη την εποχή ονομαζόταν Ντουροκορτόρουμ ήταν η πρωτεύουσα της γαλατικής φυλής των Ρέμων. Ο Ιούλιος Καίσαρ, στα Απομνημονεύματα περί του Γαλατικού πολέμου αναφέρει «Gallorum omnium fortissimi sunt Belgae» και ο Στράβων προσθέτει «Inter Gentes Istas Remi sunt nobilissimi» που μεταφράζονται ως «από όλους τους Γαλάτες, οι Βέλγες είναι οι πιο γενναίοι» και «μεταξύ αυτών οι Ρέμοι είναι οι πιο επιφανείς».

Οι Ρέμοι συμμάχησαν με τους Ρωμαίους και δεν υπάρχουν ενδείξεις εξέγερσης ενάντια στη ρωμαϊκή κυριαρχία σ' αυτή την περιοχή. Στο νομό διεξήχθησαν πολυάριθμες αρχαιολογικές ανασκαφές και έφεραν στο φως σημαντικές ανακαλύψεις αντικειμένων και μνημείων της Γαλατο-Ρωμαϊκής εποχής. Ναοί ανεγέρθηκαν προς τιμήν του Δία, του Άρη και του Απόλλωνα. Ο Χριστιανισμός εμφανίστηκε από τον 3ο αιώνα, χωρίς να αναφέρονται διωγμοί.

Οι ίδιοι οι βάρβαροι φαίνεται ότι σέβονταν αυτή την περιοχή ως ουδέτερο έδαφος αφιερωμένο στην ειρήνη, και όταν ο Αττίλας απείλησε την πρωτεύουσα στα μέσα του 5ου αιώνα, οι Μεροβίγγειοι Φράγκοι, οι Βησιγότθοι του Θεοδώριχου και οι λεγεώνες του Αέτιου ενώθηκαν για να την υπερασπιστούν.

Από τον Κλόβι στον Καρλομάγνο

Μετά την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας η περιοχή κατακτήθηκε από τους Φράγκους του Κλόβι. Αποτέλεσε τότε μέρος του βασιλείου της Αυστρασίας και η Ρενς ήταν για ένα διάστημα η πρωτεύουσα.

Κατά την εποχή του Καρλομάγνου, η επέκταση των ορίων της αυτοκρατορίας έφερε την περιοχή στο έδαφος της Νευστρίας. Αλλά η βασιλική εξουσία ήταν μόνο θεωρητική, στην πράξη η εξουσία ήταν στα χέρια των επισκόπων της Ρενς και του Σαλόν, οι οποίοι είχαν εξουσίες κομήτων: και οι δύο έφεραν τον τίτλο του Ομολόγου της Γαλλίας, μπορούσαν να συγκεντρώσουν στρατό εξήντα χιλιάδων υποτελών και ο επίσκοπος του Σαλόν μπορούσε να εκδίδει νόμισμα.

Η κληρονομική δυναστεία των κομήτων της Καμπανίας, που ιδρύθηκε από τον Θεοβάλδο Α΄, αναγνωρίστηκε από τις δύο επισκοπές στην επικράτεια της Καμπανίας, αλλά ποτέ οι κόμητες δεν μπόρεσαν να αμφισβητήσουν την εξουσία των επισκόπων.

Μεσαίωνας

Η σφαγή του Βασσύ, 1562.

Το 1284, η Ιωάννα, μοναδική κληρονόμος του Ερρίκου Α΄ της Ναβάρρας, 14ου κόμητος της Καμπανίας, παντρεύτηκε τον Φίλιππο Δ΄ της Γαλλίας και έτσι η Καμπανία συνδέθηκε με το στέμμα της Γαλλίας.

Κατά τη διάρκεια του Εκατονταετούς πολέμου η περιοχή δέχθηκε την επίθεση των Άγγλων, οι οποίοι απωθήθηκαν από τον Ανρί ντε Πουατιέ, επίσκοπο της Τρουά, αλλά οι επιθέσεις συνεχίστηκαν προκαλώντας τον όλεθρο και την καταστροφή στην ύπαιθρο και αναγκάζοντας τις πόλεις να υψώσουν τείχη.

Κατά τη διάρκεια των θρησκευτικών πολέμων υπήρξε ο ίδιος διχασμός όπως και στην υπόλοιπη Γαλλία. Η σφαγή του Βασσύ ήταν η πρώτη σύγκρουση που πυροδότησε αυτόν τον πόλεμο. Η Ρενς ήταν με το μέρος των Γκιζ και το Σαλόν υποστήριζε τον βασιλιά.

Η μάχη του Βαλμί, 1792

Από την Επανάσταση στον Ναπολέοντα

Η μάχη του Βαλμύ, το 1792, ήταν η πρώτη νίκη του γαλλικού επαναστατικού στρατού.

Μετά τη νίκη των Συμμάχων στη μάχη του Βατερλώ (18 Ιουνίου 1815), ο νομός κατελήφθη από αυστριακά στρατεύματα από τον Ιούνιο 1815 έως το Νοέμβριο 1818.

Πόλεμος του 1870

Κατά τη διάρκεια του γαλλοπρωσικού πολέμου του 1870, μετά τις ήττες στην Αλσατία και τη Λωρραίνη, οι Πρώσοι έφτασαν στο νομό Μαρν, όπου στρατοπέδευε ο γαλλικός στρατός. Ο Μακ Μαόν και τα στρατεύματά του υποχώρησαν προς το Σαλόν. Τελικά κατέφυγαν με τον Ναπολέοντα Γ΄ στο Σεντάν στις Αρδέννες, όπου παραδόθηκαν τον Σεπτέμβριο 1870.

Α΄Παγκόσμιος Πόλεμος

Γάλλοι στρατιώτες πίσω από ένα ανάχωμα, 1914

Πριν από τον πόλεμο 1914-1918, τα στρατιωτικά αμυντικά έργα που κατασκευάστηκαν στο νομό σχημάτιζαν μαζί με αυτά των Ντιζόν, Λανγκρ, Λαν και Λα Φερ, μια δεύτερη γραμμή οχυρώσεων στη βορειοανατολική πλευρά της Γαλλίας. Τα κυριότερα είναι το οχυρό του Βιτρί-λε-Φρανσουά και τα έργα που κτίστηκαν γύρω από τη Ρενς και τα οποία έκαναν αυτήν την πόλη, που είναι σιδηροδρομικός κόμβος, ένα τεράστιο οχυρωμένο στρατόπεδο.

Σαν οδικός κόμβος, ο νομός ήταν πέρασμα πολυάριθμων στρατευμάτων, είχε πολλά στρατόπεδα εκπαίδευσης και κυρίως έζησε πολλές μάχες: Πρώτη μάχη του Μάρνη (5-12 Σεπτεμβρίου 1914) που σταμάτησε την επέλαση των Γερμανών προς το Παρίσι, πρώτη μάχη της Καμπανίας (14 Δεκεμβρίου 1914 - 17 Μαρτίου 1915), δεύτερη μάχη της Καμπανίας (25 Σεπτεμβρίου - 6 Οκτωβρίου 1915), τρίτη μάχη της Καμπανία (17 Απριλίου - 20 Μαΐου 1917), τέταρτη μάχη της Καμπανίας (15-18 Ιουλίου 1918), δεύτερη μάχη του Μάρνη (15-20 Ιουλίου 1918) και μάχη του Σεμέν Ντε Νταμ^[4] (16 Απριλίου - 24 Οκτωβρίου 1917).

Διοικητική διαίρεση Επεξεργασία

Τα διοικητικά διαμερίσματα του νομού Μαρν

Ο νομός Μαρν χωρίζεται σε 4 διοικητικά διαμερίσματα, 23 καντόνια και 613 κοινότητες:

Διαμέρισμα	Καντόνια	Κοινότητες	Πληθυσμός Απογραφή 2016	Έκταση χμ²	Πυκνότητα Κάτ./χμ²	Κωδ. INSEE
Σαλόν-αν-Σαμπάνι	5	150	109.916	2.612,31	42	511
Επερναί	5	210	120.269	2.722,37	44	512
Ρενς	13	143	294.674	1.432,50	206	513
Βιτρί-λε-Φρανσουά	2	110	46.024	1.401,97	33	514
Σύνολο νομού	23	613	570.883	8.169,15	70	51

Πόλεις Επεξεργασία

Χάρτης της περιοχής Γκραντ-Εστ με τις κυριότερες πόλεις. Ο νομός Μαρν στα δυτικά

Οι κυριότερες πόλεις του νομού:

Πόλη	Πληθυσμός (2016)	Διαμέρισμα
Ρενς	183.113	Ρενς
Σαλόν-αν-Σαμπάνι	44.980	Σαλόν-αν-Σαμπάνι
Επερναί	23.084	Επερναί
Βιτρί-λε-Φρανσουά	12.552	Βιτρί-λε-Φρανσουά
Τανκέ	10.096	Ρενς
Μπετενύ	6.817	Ρενς
Κορμοντρέιγ	6.528	Ρενς
Σαιν-Μεμμί	5.548	Σαλόν-αν-Σαμπάνι
Φιμ	5.493	Ρενς
Μουρμελόν-λε-Γκραν	5.183	Σαλόν-αν-Σαμπάνι

Αξιοθέατα-Τουρισμός Επεξεργασία

Η Ρενς, με το διάσημο καθεδρικό ναό της, όπου παραδοσιακά στέφονταν οι βασιλείς της Γαλλίας, αποτελεί πόλο έλξης επισκεπτών. Το Περιφερειακό Φυσικό Πάρκο της Ρενς είναι ένας σημαντικός χώρος αναψυχής της περιοχής. Στα δυτικά του νομού υπάρχουν πολλές γραφικές διαδρομές. Ο νομός διαθέτει υπέροχη αρχιτεκτονική κληρονομιά.