Γενικά η μαστίγωση θεωρείται είδος σωφρονιστικής ποινής που εκτελείται με δαρμό του ενόχου με ειδικό όργανο, τη μάστιγα ή το μαστίγιο (κοντή μάστιγα), κοινώς βούρδουλα ή καμουτσί ή καμουτσίκι(το κοντό καμουτσί).

Μαστίγιο, χαλκογραφία από το βιβλίο του Pitton de Tournefort "Relation d'un voyage du Levant...", Παρίσι 1717, σχέδιο Audriet

Ιστορία Επεξεργασία

Η μαστίγωση επιβαλλόταν κυρίως για ελαφρά αδικήματα με δαρμό του ενόχου με ράβδο ή σχοινί. Στην αρχαία Ελλάδα εφαρμοζόταν από τους προϊστορικούς χρόνους κατά των δούλων, αργότερα και κατά των ελεύθερων πολιτών, καθώς και των παίδων ως μέσον παιδαγωγικό. Η Ρώμη εφάρμοσε επίσης τη ποινή της μαστίγωσης ιδίως κατά των απειθάρχητων στρατιωτών. Στην εποχή του Ιησού η ποινή αυτή ήταν πλήρως διαδεδομένη. Κατά τη Βυζαντινή περίοδο έλαβε μεγάλη διάσταση και από αυτή επεκτάθηκε σε όλα τα κράτη.

Μέχρι τη δεκαετία του 1950 εξακολουθούσε να περιλαμβάνεται σε ποινικούς νόμους ως είδος ποινής στη Ρωσία, Αγγλία, ΗΠΑ όπου όμως είχε πάψει να επιβάλλεται σε γυναίκες από το 1820 αντίθετα προς τους άνδρες που επιβάλλονταν ανεξαρτήτως ηλικίας και κυρίως σε αδικήματα κλοπής, προσβολής ηθών είτε ως αυτοτελή ποινή είτε αθροιστικά με άλλες.

Πολλοί δε ήταν εκείνοι που εξήραν τα ικανοποιητικά, από σωφρονιστικής άποψης, αποτελέσματα αυτής, κυρίως στη μείωση της εγκληματικότητας έναντι του «αλυσιτελούς» της φυλάκισης ως ποινή επιβαλλόμενη, ειδικά επί των «κατ' επάγγελμα» κακοποιών και των ανηλίκων στους οποίους η φυλάκιση δεν ασκεί καμία σωφρονιστική επιρροή, ενώ μάλιστα συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο, εμφανίζει το μέγα μειονέκτημα ότι αποξενώνει αυτούς από το κοινωνικό σύνολο με αποτέλεσμα τη μεγάλη δυσκολία της επανένταξή τους στη κοινωνία και στο δρόμο της αρετής.

Στη νεώτερη Ελλάδα όσο κι αν φαίνεται περίεργο η ποινή της μαστίγωσης εισήχθη το 1844 και ειδικότερα επί αδικημάτων των ναυτών και των υπαξιωματικών του Πολεμικού Ναυτικού (μαζί με εκείνο του Ποινολογίου), που παραλήφθηκε από τη γαλλική νομοθεσία και που τελικά εξοβελίστηκε επίσημα 20 χρόνια μετά, με σχετικό διάταγμα του Βασιλέως Γεωργίου του Α΄ με το οποίο και καταργήθηκε από την ελληνική νομοθεσία κάθε ποινή κάκωσης. Δυστυχώς όμως δεν ήταν και λίγες οι φορές που θιασώτες αυτού του είδους της ποινής εφάρμοσαν στη νεώτερη ιστορία με τελευταία εκείνη στη περίοδο της «επταετίας» κατά την οποία δέκτες αυτής υπήρξαν και ανώτατοι αξιωματικοί του Π.Ν.

Σήμερα η ποινή αυτή εφαρμόζεται «κατά κόρον» σε όλες τις μουσουλμανικές χώρες και σποραδικά σ' εκείνες της Λατινικής Αμερικής, ενώ αντίθετα ως μέσον άμεσης πρόληψης ή καταστολής αδικημάτων εφαρμόζεται με «γκλοπ» ως «ραβδισμός» απ' όλες τις αστυνομικές αρχές του κόσμου.

Θρησκευτική ιστορία Επεξεργασία

Ως θρησκευτική ποινή η μαστίγωση ήταν λίαν διαδεδομένη στη Δύση κυρίως από τον 13ο αιώνα όπου και επιβαλλόταν είτε από τον πνευματικό για τις αμαρτίες του πιστού και την «ικανοποίηση» της Θείας Δικαιοσύνης, είτε εκούσια σε εκδήλωση «μετάνοιας», οπότε και η μαστίγωση γινόταν από τον ίδιο τον πιστό ή από άλλο πρόσωπο που προσκαλούταν για το σκοπό αυτό με πληρωμή.

Αναφέρονται πλείστα παραδείγματα αξιωματούχων της Εκκλησίας, αλλά και της Πολιτείας, που υποβλήθηκαν εκούσια στη ποινή της μαστίγωσης για την «εν Χριστώ ταπείνωση».

Έτσι τον 13ο αιώνα δημιουργήθηκε ολόκληρη θρησκευτική αίρεση, της οποίας οι οπαδοί ονομάσθηκαν «μαστιγούμενοι» ή «αυτομαστιγούμενοι», που κάθε φορά με το παραμικρό «αμάρτημα» προέβαιναν σε αυτομαστίγωση, προς μίμηση της μαστίγωσης του Χριστού εκείνης προ του Πάθους.

Σήμερα αυτή η οικειοθελής μαστίγωση διατηρείται στους Σιίτες μουσουλμάνους που συντάσσονται δημόσια σε φάλαγγα και αυτομαστιγώνονται με αλυσίδες, ταυτόχρονα, υπό ρυθμό θρησκευτικών ιαχών σε ένδειξη «ταπείνωσης» και εξαγνισμού.

Δείτε επίσης Επεξεργασία