Ματθαίος Α΄ Ορσίνι

Ο Ματθαίος Α' Ορσίνι ή Μάιο Ορσίνι) ήταν Παλατινός Κόμης Κεφαλλονιάς και Ζακύνθου από το1195 έως το 1238.

Ματθαίος Α΄ Ορσίνι
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	12ος αιώνας Μονόπολη
Θάνατος	μετά το 1238
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
Τέκνα	Ματθαίος Β΄ Ορσίνι
Γονείς	Ριχάρδος Ορσίνι
Οικογένεια	οικογένεια Ορσίνι
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	Παλατινός Κόμης Κεφαλληνίας και Ζακύνθου

Καταγωγή

Γεννήθηκε στην Μονόπολη της Απουλίας στην Ιταλία. Πατέρας του ήταν ο Ριχάρδος Ορσίνι μέλος της οικογένειας Ορσίνι του κλάδου της Γκραβίνα. Μητέρα του ήταν η κόρη του πρώτου Κυρίαρχου της μετέπειτα Παλατινής Κομητείας Κεφαλλονιάς και Ζακύνθου, Μαργαριτώνη.

Ανάληψη της εξουσίας

Μετά την φυλάκιση και τον θάνατο του παππού του, Ναυάρχου Μαργαριτώνη, από τον Γερμανό αυτοκράτορα Ερρίκο ΣΤ΄, ο Ματθαίος ανέλαβε το 1195 την Κομητεία αναγνωρίζοντας και αυτός την επικυριαρχία του Βασιλιά της Σικελίας, δηλαδή του ίδιου του Ερρίκου ΣΤ΄ο οποίος το 1194 είχε καταλύσει το Νορμανδικό Βασίλειο και στέφθηκε βασιλιάς και της Σικελίας στό Παλέρμο.

Ζώντας πειρατικό βίο, βοήθησε μαζί με τον Μαλτέζο πειρατή Ερρίκο Πισκατόρε, τον Γενουάτη πειρατή Λέοντα Βετρανό να κρατήσει τους Βενετούς μακριά από την Κέρκυρα . Η Βενετία όμως μη ανεχόμενη την κατοχή του νησιού από έναν Γενουάτη έστειλε το 1206 στόλο, με Ναύαρχο τον γιο του γέρου πλέον Δόγη Δάνδολου, κυρίευσε το φρούριο της Κέρκυρας και συνέλαβε τον Βετρανό που στην συνέχεια κρέμασε μαζί με εξήντα συντρόφους του.,

Ο Μάϊο φοβούμενος μην συλληφθεί και αυτός από τους Βενετούς και έχοντας τύψεις για τα εγκλήματα που μέχρι τότε είχε διαπράξει, δήλωσε μεταμέλεια για τον προηγούμενο πειρατικό του βίο και με επιστολή του το 1207, ζήτησε ταπεινά άφεση αμαρτιών από τον Πάπα Ιννοκέντιο Γ΄, παραδίδοντας τον εαυτό του και την χώρα του στην επικυριαρχία του Πάπα.

Αναγνώριση της επικυριαρχίας της Βενετίας

Σύμφωνα με την συνθήκη διανομής των εδαφών της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας την Partitio Terrarum Imperii Romaniae που υπογράφτηκε στις 12 Απριλίου 1204 στην Κωνσταντινούπολη μεταξύ των Σταυροφόρων της Δ΄ Σταυροφορίας και της Δημοκρατίας της Βενετίας, τα νησιά του Ιονίου πελάγους αποδόθηκαν στον κλήρο των Βενετών. Επειδή όμως από το 1185 τα νησιά Κεφαλονιά, Ζάκυνθος και Ιθάκη, αποτελούσαν τμήμα του βασιλείου της Σικελίας γνωστό σαν Παλατινή Κομητεία Κεφαλληνίας και Ζακύνθου, η Βενετία θα έπρεπε να τα κατακτήσει για να μπορέσει να τα εντάξει στα υπερπόντια εδάφη της, ενέργεια δαπανηρή και χρονοβόρα. Από την δική του πλευρά ο Ματθαίος εκτός από την συγχώρηση και τις ευλογίες του Πάπα, που του παραχωρήθηκαν το 1207, είχε την απόλυτη ανάγκη της στήριξης του Βενετσιάνικου στόλου για να πετύχει την ασφάλεια των νησιών και να εδραιώσει την εξουσία του. Έτσι δυο χρόνια αργότερα, το 1209, αναγνώρισε την επικυριαρχία της Βενετίας πάνω στα τρία Νησιά. Σε αντάλλαγμα οι Βενετοί τον άφησαν να συνεχίσει να κυβερνά το κρατίδιό του ανενόχλητο .

Αναζήτηση ισχυρότερων προστατών

Τον Ιούλιο του 1228 φιλοξένησε στην Κεφαλονιά τον Αυτοκράτορα Φρειδερίκο Β' του Χοενστάουφεν όταν το πλοίο του προσορμίσθηκε στο νησί κατά την διάρκεια του ταξιδιού του στην Ιερουσαλήμ και ομολόγησε πίστη προς αυτόν, αλλά στην συνέχεια έγινε εκούσια υποτελής του Πρίγκηπα της Αχαΐας Γοδεφρείδου Β΄ Βιλλεαρδουίνου. Από τότε οι Κόμητες Κεφαλονιάς υπόκεινταν στον Πρίγκηπα Αχαΐας συναριθμούμενο μεταξύ των 12 ομότιμων με αυτόν ηγεμόνων.

Κατάργηση των Ορθοδόξων Επισκοπών Κεφαλληνίας και Ζακύνθου

Η άφεση των αμαρτιών που παραχώρησε ο Πάπας στον Ματθαίο, με επιστολή του στις 22 Σεπτεμβρίου 1207, δεν έγινε χωρίς ανταλλάγματα. Με υπόδειξη του Ποντίφικα οι Ορθόδοξοι Επίσκοποι Κεφαλλονιάς και Ζακύνθου εκδιώχθηκαν και αντικαταστάθηκαν από Λατίνο Επίσκοπο που είχε την έδρα του στην Κεφαλλονιά και υπαγόταν στην δικαιοδοσία του επισκόπου Κορίνθου. Πρώτος Λατίνος επίσκοπος Κεφαλληνίας ορίστηκε από τον Πάπα ο Βενέδικτος. (1207 – 1222).

Ο Ματθαίος ή Μάιος πέθανε το 1238 και τον διαδέχτηκε ο ομώνυμος γιος του ως Ματθαίος Β΄ Ορσίνι.

Βιβλιογραφία

• Παναγιώτης Χιώτης, «Ιστορία της Επτανήσου», Κέρκυρα 1863
• Karl Hopf, “Geschichte Griechenlands vom Beginn des Mittelalters bis auf unsere Zeit”. Allgemeine Encyklopädie der Wissenschaften und Künste. Ersch & Gruber. Τόμος 85. Leipzig, 1867.
• Λεωνίδας Χ. Ζώης. ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΖΑΚΥΝΘΟΥ. Αθήνα 1955
• Αλέξιος Σαββίδης, Τα Βυζαντινά Επτάνησα, 11ος – αρχές 13ου αιώνα», Αθήνα 2007
• William Miller (Μετάφραση Σπυρ. Λάμπρου), Ιστορία της Φραγκοκρατίας εν Ελλάδι, τόμ. Β΄
• Foundation for Medieval Genealogy, https://fmg.ac/Projects/MedLands/LATIN%20LORDSHIPS%20IN%20GREECE.htm Chapter 8. KEFALONIA, part A. COUNTS of KEFALONIA (ORSINI)
• Παναγιώτης Χιώτης, “Ιστορικά απομνημονεύματα της νήσου Ζακύνθου”, Τόμος Β΄, Κέρκυρα 1858
• Παναγιώτη Χιώτη. Ιστορία της Επτανήσου, Μέρος Α΄
• Δ.Ζακυθηνού. Μελέται περί της διοικητικής διαιρέσεως και της επαρχιακής διοικήσεως εν τώ Βυζαντινώ κράτει. ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΔΕΥΤΕΡΟΝ: ΡΑRΤΙΤΙΟ RΟΜΑΝΙAE
• Ιωάννου Ρωμανού. Ιστορική Μελέτη περί της εν Ελλάδι Φραγκοκρατίας και των Παλατίνων Κομήτων Ουρσίνων, Αυθέντων Κεφαλληνίας και Ζακύνθου, προταχθείσα στην μετάφραση της Ιστορικής Πραγματείας για τον Γρατιάνο Ζώρζη – Αυθέντη Λευκάδος, του Καρόλου Χοπφ. Κέρκυρα 1870.