Μεγάλες Αφρικανικές Λίμνες

Σύστημα Λιμνών στη Μεγάλη Ρηξιγενή Κοιλάδα

Οι Μεγάλες Αφρικανικές Λίμνες (Σουαχίλι: Maziwa Makuu) είναι μια σειρά από λίμνες που αποτελούν το τμήμα των Λιμνών της Μεγάλης Ρηξιγενής Κοιλάδας μέσα και γύρω από το Ανατολικό Αφρικανικό Ρήγμα. Περιλαμβάνουν τη λίμνη Βικτώρια, τη δεύτερη μεγαλύτερη λίμνη γλυκού νερού παγκοσμίως με βάση την έκταση, τη λίμνη Τανγκανίκα, τη δεύτερη μεγαλύτερη λίμνη γλυκού νερού στον κόσμο σε όγκο και βάθος και τη λίμνη Μαλάουι, την όγδοη μεγαλύτερη λίμνη γλυκού νερού στον κόσμο με βάση την έκταση.[1] Συλλογικά, περιέχουν 31.000 km³ νερού, το οποίο είναι περισσότερο από τη λίμνη Βαϊκάλη ή τις Μεγάλες Λίμνες της Βορείου Αμερικής. Αυτό το σύνολο αποτελεί περίπου το 25% του μη παγωμένου επιφανειακού γλυκού νερού του πλανήτη. Οι Μεγάλες Λίμνες της Αφρικής είναι το αρχαίο σπίτι μεγάλης βιοποικιλότητας, και το 10% των ειδών ψαριών στον κόσμο ζουν σε αυτήν την περιοχή.

Το σύστημα των Μεγάλων Αφρικανικών Λιμνών, με μπλε χρώμα.
Χάρτης μεγαλύτερης περιοχής, συμπεριλαμβανομένης τουΑνατολικού Αφρικανικού Ρήγματος και ολόκληρης της λεγόμενης Μεγάλης Ρηξιγενής Κοιλάδας
Δορυφορική άποψη της περιοχής των Μεγάλων Αφρικανικών Λιμνών και των ακτών της.

Λίμνες και Λεκάνες απορροής Επεξεργασία

Οι ακόλουθες λίμνες περιλαμβάνονται στους περισσότερους καταλόγους των Μεγάλων Αφρικανικών Λιμνών, ομαδοποιημένων ανά λεκάνη απορροής. Ο ακριβής αριθμός των λιμνών, οι οποίες θεωρούνται μέρος των Μεγάλων Αφρικανικών Λιμνών ποικίλλει ανάλογα με τη λίστα και μπορεί να περιλαμβάνει μικρότερες λίμνες στις κοιλάδες του ρήγματος, ειδικά εάν αποτελούν μέρος της ίδιας λεκάνης απορροής με τις μεγαλύτερες λίμνες, όπως η λίμνη Κιόγκα.

Οι κυριότερες λεκάνες απορροής περιλαμβάνουν εκείνες των ποταμών του Κονγκό-Ζαΐρ, του Νείλου και του Ζαμβέζη, οι οποίες αποστραγγίζονται στον Ατλαντικό Ωκεανό, τη Μεσόγειο Θάλασσα και τον Ινδικό Ωκεανό, αντίστοιχα.

Απορρέει στον ποταμό Λευκό Νείλο Επεξεργασία

Απορρέει στον ποταμό Κονγκό Επεξεργασία

Απορρέει στον ποταμό Ζαμβέζη Επεξεργασία

Περιοχή των Μεγάλων Αφρικανικών Λιμνών Επεξεργασία

Η περιοχή των Μεγάλων Λιμνών αποτελείται από χώρες που περιβάλλουν τις Μεγάλες Αφρικανικές Λίμνες. Περιλαμβάνει το Μπουρούντι, τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, την Κένυα, το Μαλάουι, τη Ρουάντα, την Τανζανία και την Ουγκάντα.[2]

Η γλώσσα Σουαχίλι είναι η πιο συχνά ομιλούμενη γλώσσα στην περιοχή των Μεγάλων Αφρικανικών Λιμνών.[3] Χρησιμοποιείται επίσης ως εθνική ή επίσημη γλώσσα πέντε κρατών στην περιοχή: Τανζανία, Κένυα, Ουγκάντα, Ρουάντα και Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό.

Η περιοχή, λόγω του μεγάλου πληθυσμού της, ο οποίος εκτιμάται ότι είναι 107 εκατομμύρια άνθρωποι και το πλεόνασμα γεωργίας στην περιοχή, οργανώθηκε σε μια σειρά μικρών κρατών. Οι πιο ισχυρές από αυτές τις μοναρχίες ήταν οι Μπουγκάντα, Μπουουνόρο, Ρουάντα και Μπουρούντι. Τα παραδοσιακά σύνορα διατηρήθηκαν σε μεγάλο βαθμό από τις αποικιακές δυνάμεις, γεγονός ασυνήθιστο για την Υποσαχάρια Αφρική, ωστόσο τα εθνικά σύνορα σχεδιάζονταν συχνά για να διαιρέσουν τις μοναρχίες που δεν απολάμβαναν της εύνοιας των αποίκων ή να διατηρήσουν τις προτιμώμενες ομάδες σε σχετική κυριαρχία έναντι των ομάδων που θεωρούνται λιγότερο ευρωκεντρικές.

Όντας η πολυπόθητη πηγή του Νείλου, η περιοχή είχε από καιρό ενδιαφέρον για τους Ευρωπαίους. Οι πρώτοι Ευρωπαίοι που έφτασαν στην περιοχή ήταν ιεραπόστολοι που είχαν περιορισμένη επιτυχία στον προσηλυτισμό των ντόπιων, αλλά άνοιξαν την περιοχή σε μεταγενέστερο αποικισμό. Η αυξημένη επαφή με τον υπόλοιπο κόσμο οδήγησε σε μια σειρά καταστροφικών επιδημιών που επηρέασαν τόσο τους ανθρώπους όσο και τα ζώα. Ενώ θεωρήθηκε ως μια περιοχή με μεγάλες δυνατότητες μετά την ανεξαρτησία, η περιοχή έχει καταστραφεί τις τελευταίες δεκαετίες από εμφύλιους πολέμους και συγκρούσεις, τις οποίες μόνο η Τανζανία διέφυγε. Σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, η Τανζανία φιλοξένησε τους περισσότερους πρόσφυγες από το Κονγκό. Οι περιοχές που έχουν πληγεί περισσότερο έχουν μείνει σε μεγάλη φτώχεια.[4]

Κλίμα Επεξεργασία

Τα υψίπεδα στην περιοχή των Μεγάλων Αφρικανικών Λιμνών είναι σχετικά δροσερά, με μέσες θερμοκρασίες που κυμαίνονται μεταξύ 17 °C (63 °F) και 19 °C (66 °F) και άφθονη βροχόπτωση.

Τα δάση κυριαρχούν στα πεδινά της λεκάνης του ποταμού Κονγκό-Ζαΐρ, ενώ τα λιβάδια και οι σαβάνες είναι πιο κοινά στα νότια και ανατολικά υψίπεδα. Οι θερμοκρασίες στα πεδινά είναι, κατά μέσο όρο, 35 °C (95 °F). Γύρω από τη λίμνη Τουρκάνα το κλίμα είναι ζεστό και πολύ ξηρό. Μια σύντομη περίοδος βροχών τον Οκτώβριο ακολουθείται από μια μακρύτερη περίοδο που διαρκεί από τον Απρίλιο έως τον Μάιο.

Χλωρίδα και πανίδα Επεξεργασία

Οι λίμνες της Δυτικής Ρηξιγενούς Κοιλάδας είναι γλυκού νερού και φιλοξενούν έναν εξαιρετικά μεγάλο αριθμό ενδημικών ειδών. Περισσότερα από 1.500 είδη ψαριών κιχλίδων ζουν στις λίμνες,[5] καθώς και άλλα είδη ψαριών. Οι λίμνες είναι επίσης σημαντικοί βιότοποι για πολλά είδη αμφιβίων, όπως οι κροκόδειλοι του Νείλου. Στα θηλαστικά περιλαμβάνονται ελέφαντες, γορίλες και ιπποπόταμοι.

Η περιοχή της λίμνης Τουρκάνα φιλοξενεί εκατοντάδες είδη πτηνών ενδημικά στην Κένυα, όπως το φλαμίνγκο, ενώ το ρηξιγενές σύστημα της Ανατολικής Αφρικής χρησιμεύει επίσης ως διάδρομος πτήσης για τη μετανάστευση πουλιών, φέρνοντας εκατοντάδες ακόμη. Τα πουλιά στηρίζονται ουσιαστικά από τις μάζες πλαγκτόν στη λίμνη, οι οποίες αποτελούν τροφή και τα ψάρια εκεί.

Η βλάστηση κυμαίνεται από τροπικό δάσος έως σαβάνα. Σε ορισμένες λίμνες δημιουργούν προβλήματα ταχέως αναπτυσσόμενα επεμβατικά φυτά, όπως ο υάκινθος του νερού που πνίγει την επιφάνεια της λίμνης και ο πάπυρος που φράζει την ακτή. Ο υάκινθος του νερού έχει επηρεάσει μέχρι τώρα μόνο τη λίμνη Βικτώρια.

Γεωλογία Επεξεργασία

Μέχρι πριν από 12 εκατομμύρια χρόνια, τα άφθονα νερά του ισημερινού οροπεδίου είτε έρεαν δυτικά στο σύστημα του ποταμού Κονγκό είτε ανατολικά στον Ινδικό Ωκεανό. Αυτό άλλαξε με τη δημιουργία της Μεγάλης Ρηξιγενούς Κοιλάδας. Το ρήγμα ξεκίνησε όταν η Ανατολική Αφρική, ωθούμενη από ρεύματα στο μανδύα, άρχισε να χωρίζει από την υπόλοιπη Αφρική, μετακινούμενη προς τα βορειοανατολικά. Οι λεκάνες που προέκυψαν από τις γεωλογικές ανυψώσεις, γέμισαν με νερό που ρέει τώρα βόρεια.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «~ZAMBIA~». www.zambiatourism.com. Ανακτήθηκε στις 14 Μαρτίου 2008. 
  2. «International Documentation Network on the Great African Lakes Region». Princeton University Library. Ανακτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2013. 
  3. Shema, Rutagengwa Claude. «Great Lakes Region of Africa – Burundi». Regional Coordinator Great Lakes Peace Initiative (GLPI). Ανακτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2013. 
  4. «Great Lakes Region News». UNHCR. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2015. 
  5. Turner; Seehausen; Knight; Allender; Robinson (2001). «How many species of cichlid fishes are there in African lakes?». Molecular Ecology 10 (3): 793–806. doi:10.1046/j.1365-294x.2001.01200.x. PMID 11298988. https://archive.org/details/sim_molecular-ecology_2001-03_10_3/page/793.