Μεδεών Ακαρνανίας

Μεδεών είναι το όνομα αρχαίας ελληνικής πόλης της Ακαρνανίας, που βρισκόταν στη μετέπειτα επαρχία Ξηρομέρου, σε απόσταση 1 χιλιομέτρου περίπου ΝΑ της σημερινής Κατούνας. Το όνομα της πόλης προήλθε από τον Μεδεώνα, γιο του Πυλάδη και της Ηλέκτρας. Περί το 350-300 π.Χ. η Μεδεώνα είχε δικό της νόμισμα, δείγματα των οποίων υπάρχουν σήμερα στο Μουσείο Αγρινίου.

Τον 6ο αιώνα π.Χ. οι Ακαρνάνες συγκρότησαν ένα ομοσπονδιακό κράτος, το «Κοινό των Ακαρνάνων». Μέλος του ήταν και η Μεδεών, κάτι που στάθηκε αιτία να βρίσκεται σε συνεχή πόλεμο με τους Αιτωλούς. Ακολούθησαν οι περσικοί πόλεμοι, όπου η Μεδεών σύμφωνα με τη γραμμή του «Κοινού» δεν έλαβε μέρος. Στη δεκαετία 460-450 π.Χ. η Μεδεών μαζί με τους λοιπούς Ακαρνάνες έλαβαν μέρος σε εκστρατεία για την απελευθέρωση των Οινιάδων που είχαν καταλάβει τμήμα των Μεσσηνίων.

Όταν ξεκίνησε ο Πελοποννησιακός πολέμος το 431 π.Χ. η Μεδεών ήταν σύμμαχος των Αθηναίων και έλαβε μέρος στην εκστρατεία κατά των Οινιάδων το 428 π.Χ., την πολιορκία της Λευκάδας το 427 π.Χ., τη μάχη σε Ολπές και Ιδομένη, τον χειμώνα του 426-5 π.Χ. και την εκστρατεία κατά του Ανακτορίου το φθινόπωρο του 425 π.Χ. Στον Κορινθιακό πόλεμο που ξεκίνησε το 395 π.Χ., η Μεδεών σύμφωνα με τη γραμμή του «Κοινού» ήταν σύμμαχος των Αθηναίων κατά τον πρώτο χρόνο και των Σπαρτιατών κατά τον δεύτερο χρόνο. Όταν κηρύχθηκε ο πόλεμος Σπάρτης - Θηβών και μετά τη συντριβή των Σπαρτιατών στα Λεύκτρα το 371 π.Χ., η Μεδεών ακολουθώντας απόφαση του «Κοινού» συμμάχησε με τους Θηβαίους.

Κατά την άνοδο της Μακεδονίας με τον Φίλιππο Γ' πάλι σύμφωνα με τη γραμμή του «Κοινού», η Μεδεών συμμετείχε σε αντιμακεδονικό μέτωπο που είχαν συγκροτήσει Αθηναίοι, Κερκυραίοι, Λευκάδιοι και Κορίνθιοι. Μετά όμως τη μάχη στη Χαιρώνεια της Βοιωτίας το 338 π.Χ. το «Κοινό» υπόγραψε συμμαχία με τους Μακεδόνες που κράτησε για 150 χρόνια περίπου. Το 294 π.Χ. ο Πύρρος της Ηπείρου κατέλαβε την Ακαρνανία κάνοντάς την επαρχία του κράτους του μέχρι το 272 π.Χ., οπότε πέθανε. Ο γιος και διάδοχος του Πύρρου, Αλέξανδρος ανάμεσα στα 260 - 250 π.Χ. συμμάχησε με τους Αιτωλούς και μοιράστηκε με αυτούς την Ακαρνανία. Το 245 π.Χ. ο Αλέξανδρος πέθανε και το βόρειο τμήμα της Ακαρνανίας απέκτησε την ανεξαρτησία του. Το 239 π.Χ. μετά τον θάνατο του βασιλιά της Μακεδονίας Αντίγονος Β΄ Γονατάς, άρχισε ο Δημητριακός πόλεμος και οι Αιτωλοί εισέβαλαν στην Ακαρνανία με στόχο να καταλάβουν τη Μεδεώνα και το Θύρρειο, στόχους τους οποίους δεν πέτυχαν. Το 220 π.Χ. ξεκίνησε και η εκστρατεία του Φιλίππου Ε' στη Δυτική Ελλάδα κατά την οποία η Ακαρνανία ελευθερώθηκε από τους Αιτωλούς. Το 212 π.Χ. οι Αιτωλοί συμμάχησαν με τους Ρωμαίους οπότε η Μεδεών αλλά και οι άλλες πόλεις των Ακαρνάνων ήρθαν σε πολύ δύσκολη θέση.

Το 197 π.Χ. οι Ρωμαίοι νίκησαν τον Φίλιππο Ε΄ της Μακεδονίας, σε μάχη στη θέση Κυνός Κεφαλές στη Θεσσαλία, οπότε το Κοινό των Ακαρνάνων προχώρησε σε συμμαχία με τη Ρώμη. Τη χρονιά αυτή έγινε η μεταφορά της πρωτεύουσας του Κοινού στο Θύρρειο. Η Λευκάδα που ήταν μέχρι τότε πρωτεύουσα του Κοινού παρέμεινε τυπικά πρωτεύουσά του μέχρι το 167 π.Χ., οπότε αποσπάστηκε από αυτό. Στα χρόνια που ακολούθησαν, οι Ρωμαίοι κυριάρχησαν στον Ελληνικό χώρο. Νίκησαν τον βασιλιά της Συρίας Αντίοχο τον χειμώνα του 190-189 π.Χ. σε μάχη στη Μαγνησία, νίκησαν τον βασιλιά της Μακεδονίας Περσέα το 168 π.Χ. στη Μάχη της Πύδνας, διέσπασαν τη Μακεδονία σε τέσσερα τμήματα ώστε να μην υπάρχει δυνατότητα αντίδρασης από εκεί (148 π.Χ.) και το 146 π.Χ. νίκησαν στην Κόρινθο τα στρατεύματα της Αχαϊκής Συμπολιτείας. Το «Κοινό των Ακαρνανών» διατήρησε κάποια αυτονομία μέχρι το 94 π.Χ. περίπου, χρονιά κατά την οποία φαίνεται ότι είχε διαλυθεί.

Το 31 π.Χ. έγινε η Ναυμαχία του Ακτίου (2 Σεπτεμβρίου 31 π.Χ.) ανάμεσα στους στόλους του Καίσαρα Πομπήιου και του Αντωνίου και της Κλεοπάτρας. Οι Ακαρνάνες και μαζί με αυτούς οι κάτοικοι της Μεδεώνος, τάχθηκαν με το μέρος του Αντωνίου και της Κλεοπάτρας. Ο νικητής της ναυμαχίας Οκταβιανός μετά τη συντριβή των αντιπάλων του, έκτισε βορειο-ανατολικά της σημερινής Πρέβεζας, τη Νικόπολη και υποχρέωσε τους κατοίκους των γύρω περιοχών να εγκατασταθούν σε αυτή. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα την αραίωση του πληθυσμού και ερήμωση της περιοχής.

Βιβλιογραφία

• Δ. Κ. Σαμσάρης, Η Άκτια Νικόπολη και η «χώρα» της (Νότια Ήπειρος-Ακαρνανία). Ιστορικογεωγραφική και επιγραφική συμβολή, Θεσσαλονίκη 1994 σ. 127
• Γε. Α. Φερεντίνου "Ιστορία της Ακαρνανίας", τόμοι Α,Β,Γ
• Γεράσιμου Σ. Κατωπόδη "Αρχαία Ακαρνανία", Έκδοση Ιστορικής - Αρχαιολογικής Εταιρείας Δυτικής Στερεάς Ελλάδας, Αγρίνιο 1987
• "Αιτωλοακαρνανία Τόποι-Μνημεία-Ιστορία", 'Εκδοση Ιστορικής - Αρχαιολογικής Εταιρείας Δυτικής Στερεάς Ελλάδας, Αγρίνιο 1995