Μεροληπτική αναφορά

Μεροληπτική αναφορά, ή μεροληπτική έκθεση χαρακτηρίζεται οποιαδήποτε αναφορά βασιζόμενη σε μεροληπτική παρατήρηση. Ο χαρακτηρισμός αυτός δίδεται κατόπιν ανάλυσης των παρεχομένων σ΄ αυτήν δεδομένων, εξετάζοντας τη μέθοδο που ακολουθήθηκε, τη δειγματοληψία κ.λπ. σε συνάρτηση του επιδιωκόμενου σκοπού και της προσωπικότητας του παρατηρητή - ερευνητή που την εξέδωσε.

Γενικά οι μεροληπτικές αναφορές - εκθέσεις όταν γίνονται εσκεμμένα συγκαλύπτουν ανεπιθύμητα δεδομένα - αποτελέσματα, αναδεικνύοντας μόνο τα επιθυμητά. Μπορεί όμως να είναι και μη-εσκεμμένες λόγω κάποιων σφαλμάτων, ή δυσκολιών που μπορεί να προέκυψαν κατά τις διερευνητικές εργασίες, που θα πρέπει όμως ν΄ αναφέρονται και να επισημαίνονται ιδιαίτερα. Η μεροληπτικότητα των αναφορών αυτών μπορεί ν΄ αφορά ερωτηματολόγιο, σύγκρουση με προηγούμενη αναφορά, άλλου παρατηρητή εκδότη, κ.ά. που απαντάται σε ευρύ φάσμα ερευνών επιστημονικών, ακαδημαϊκών, κοινωνιολογικών, ιστορικών κ.λπ.

Ειδικότερες περιπτώσεις μεροληπτικής αναφοράς είναι οι παρατηρούμενες σε αναχρονισμούς έκδοσης, κυρίως σε παρατεταμένες επί τούτου έρευνες, ή και αντίθετα σε επισπεύσεις ερευνών, (κυρίως διωκτικών αρχών), σε μεροληπτικές δημοσιεύσεις, λεγόμενες και κατευθυνόμενες ή αποσπασματικές δημοσιεύσεις, σε λανθασμένες ή περιφερειακές αρχειοθετήσεις, ή ανακοινώσεις σε παρεμφερείς φορείς, (προκειμένου να τύχουν άμεσης εγκυρότητας), σε παραπομπές ή όχι ευρημάτων, καθώς και άλλες μορφές επιλεκτικότητας με ρατσιστική προέκταση (εντοπιότητας, θρησκείας, υπηκοότητας, γλώσσας, επαγγέλματος, κοινωνικής κατάστασης κ.λπ.), που αφορούν κοινωνικές συμπεριφορές.

Από τη πρώτη στιγμή που εκφράζονται υπόνοιες ότι μια αναφορά μπορεί να είναι μεροληπτική θα πρέπει άμεσα να επανεξετάζεται σε βάθος και να ερευνάται η αξιοπιστία της. Όταν δε η μεροληπτικότητα είναι ιδιαίτερα εμφανής θα πρέπει άμεσα να καταγγέλλεται ως αναξιόπιστη και μη έγκυρη.

Πηγές

• UNESCO "Λεξικό Κοινωνικών Όρων" (Ελληνική Έκδοση) 3 τόμοι, Εκδ. Ελληνική Παιδεία Αθήναι 1972, τομ.2ος, σελ.542-543.
• Θρασ. Μπέλλας "Η Έρευνα στις Επιστήμες της Συμπεριφοράς" - Αθήνα 1977. τομ.1ος, σελ.31-42.