Μεσο-Ατλαντική υφαλορράχη

Όριο τεκτονικής πλάκας Ατλαντικού Ωκεανού

Η Μεσο-Ατλαντική υφαλορράχη, ή (ευρύτερα λεγόμενη) Μεσο-Ατλαντική Ράχη (ΜΑΡ) είναι μια οροσειρά της ωκεάνειας λεκάνης του Ατλαντικού που εκτείνεται σε όλο το μήκος του από Βορρά μέχρι Νότου. Πρόκειται για επιμήκη ζώνη τεκτονικού ρήγματος, συνολικού μήκους 40.000 χλμ. αποτελούμενη από βουνά, ηφαίστεια και οροπέδια μεταπτώσεων. Ουσιαστικά πρόκειται για την μεγαλύτερη σε μήκος οροσειρά του κόσμου αποτελώντας και το όριο μεταξύ τεσσάρων κύριων τεκτονικών πλακών, Ευρασίας και Βορείου Αμερικής στο Βόρειο ημισφαίριο και Αφρικής και Νοτίου Αμερικής στο Νότιο ημισφαίριο.

Έγχρωμη απεικόνιση της ΜΑΡ, όπου με κόκκινο χρώμα η νεώτερη ηλικιακά ωκεάνια διαμόρφωση

Ανακάλυψη Επεξεργασία

Πρώτος που φέρεται να σημείωσε την ύπαρξη ενός μικρού τμήματος της εν λόγω υφαλορράχης ήταν ο σπουδαίος πολυεπιστήμονας αξιωματικός του αμερικανικού ναυτικού Μάθιου Μώρυ (Matthew F. Maury) (1806 - 1873), περί το 1850. Είκοσι χρόνια αργότερα, το 1872, κατά τις προκαταρκτικές έρευνες για την πόντιση του υπερατλαντικού τηλεγραφικού καλωδίου που διενεργούσε μια επιστημονική ομάδα με επικεφαλής τον Τσαρλς Τόμσον επιβαίνοντας στο αγγλικό πολεμικό πλοίο Τσάλετζερ κατέγραψε μια μεγάλου εύρους μεσο-ατλαντική ανύψωση του βυθού. Μετά την εφεύρεση και χρήση του βυθόμετρου το 1925 άρχισε η σταδιακή αποκάλυψη της υφαλορράχης σε όλο το μήκος της η οποία και εκτείνεται νότια της Αφρικής στον Ινδικό ωκεανό.
Τέλος με τη συστηματική βυθομετρική χαρτογράφηση που ξεκίνησε το 1950 ομάδα επιστημόνων του Πανεπιστημίου Κολούμπια έδωσε σπουδαία στοιχεία του ωκεάνιου ανάγλυφου του Ατλαντικού επιβεβαιώνοντας την αρχική θεωρία του Βέγκενερ με την εξελικτική θεωρία των τεκτονικών πλακών που αποτελεί και το σύγχρονο δόγμα των Γεωεπιστημών.

Πηγές Επεξεργασία

  • "Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Larousse Britannica" τ.12ος, σ.147.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία