Βικιπαίδεια

Μισελληνισμός

Μίσος εις βάρος των Ελλήνων

Μισελληνισμός ή ανθελληνισμός αποκαλείται η αντιπάθεια ή το μίσος προς τους Έλληνες, την Ελλάδα ή τον ελληνικό πολιτισμό. Μισέλληνες βρίσκονται σε διάφορους πολιτισμούς και εποχές.[1]

Ιστορία Επεξεργασία

Ρωμαϊκή περίοδος Επεξεργασία

Οι Ρωμαίοι υπήρξαν «οι πρώτοι ελληνολάτρες και [ταυτόχρονα] οι πρώτοι μισέλληνες»[2] Λατίνοι διανοούμενοι δεν κρύβουν τη δυσφορία τους για την διείσδυση του Ελληνικού πολιτισμού ακόμα και στην πρωτεύουσα της Ρωμαϊκή Αυτοκρατορίας: έτσι, ο Γιουβενάλης θα γράψει: «Δεν μπορώ να υποφέρω ελληνική την πόλη-non possum ferre graecum urbem»[3]

Ιδιαίτερα γνωστοί μεταξύ των ιδεολογικών ταγών του Ρωμαϊκού μισελληνισμού, ήταν ο Κάτων ο Πρεσβύτερος και ο Κικέρωνας. Έτσι ο πρώτος, ενώ είχε φτάσει στο σημείο να απαγορεύσει την εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας από τον γιο του και ισχυριζόταν πως οι Ρωμαίοι θα έχαναν τη δύναμή τους, αν διδάσκονταν την ελληνική γλώσσα, κατηγορούσε τον Σωκράτη για φλύαρο και διαφθορέα. Επίσης ζήτησε την εκδίωξη ελληνικής αντιπροσωπείας που είχε φθάσει στη Ρώμη και ήταν συγκροτημένη από φιλοσόφους οι οποίοι βρήκαν απήχηση στη ρωμαϊκή νεολαία[4] Ο Πόπλιος Σκιπίωνας Κορνήλιος, στρατηγός, μέμφονταν δημοσίως την ελληνική τέχνη: το θέατρο και την τέχνη των ηθοποιών.[5]

Μεταξύ των μέσων που μετέρχονταν οι Ρωμαίοι για να εκφράζουν την περιφρόνησή τους και την αρνητική προς τους Έλληνες διάθεση, ήταν το να τους απευθύνονται στα λατινικά και να τους εξαναγκάζουν να χρησιμοποιούν διερμηνείς όταν επικοινωνούσαν με τις Ρωμαϊκές αρχές.[6] Ο Οράτιος καταδικάζει το graecari-ελληνίζειν- κάποιων Ρωμαίων όταν υιοθετούν τον ελληνικό τρόπο άθλησης και όχι τον Ρωμαϊκό.[7] Τον 2ο αιώνα εποχή των μεγάλων επεκτατικών εξορμήσεων της Ρώμης κάθε εξελληνισμός ήταν επικίνδυνος. Τον 1ο αιώνα, οπότε τοποθετείται η δράση των Κικέρωνα και Οράτιου, έχουμε το αποκορύφωμα των Εμφυλίων, την απαξίωση της πολιτικής : Η Ρωμαϊκή άρχουσα τάξη έπρεπε μα κάθε μέσο να διατηρήσει το στρατοκρατικό πνεύμα της.[8]

Η γνωστή φράση του Οράτιου «η Ρώμη κατέκτησε την Ελλάδα με το σίδερο και η Ελλάδα τη Ρώμη με το πνεύμα», αντανακλά την αντικατάσταση του αυστηρού ρωμαϊκού βίου από το ελληνικό ευδαιμονιστικό πνεύμα: η συντηρητική διανόηση κατηγορεί συστηματικά την Ελλαδα ως χώρο προέλευσης της πολυτέλειας.[9]

Βυζαντινή περίοδος Επεξεργασία

Δείτε επίσης: Libri Carolini και Contra errores Graecorum

Δυναστεία των Καρολιδών και Αγία Ρωμαϊκή αυτοκρατορία Επεξεργασία

Η ενότητα αυτή είναι κενή, ανεπαρκώς ανεπτυγμένη ή ανολοκλήρωτη. Η βοήθειά σας είναι καλοδεχούμενη!

Τουρκοκρατία Επεξεργασία

Μισέλληνες περιηγητές Επεξεργασία

Ξένοι που φτάνουν στον Τουρκοκρατούμενο ελληνικό χώρο στην πρώτη περίοδο μετά την Άλωση, όπως ο Πιερ Μπελόν αποδίδει την εξαφάνιση χειρογράφων στην νωχέλεια και αμάθεια των Ελλήνων που έχουν πλέον εκφυλιστεί.[10] Ο Πρώσσος περιηγητής Μπαρτόλντυ, πνευματικά γαλουχημένος από την παιδεία του Διαφωτισμού και το γερμανικό κλασικισμό, «επαναστατεί ενάντια σε μια βασική πολιτική προέκταση του ευρωπαϊκού κλασικισμού του τέλους του δέκατου όγδοου αιώνα, την πίστη δηλαδή στην υπόθεση της ελληνικής παλιγγενεσίας».[11] «Η περιφρόνηση, ο κυνισμός και η αρνητική διάθεση του Bartholdy για τους Έλληνες του καιρού του οδήγησε την τότε ελληνική διανόηση να τον δει, όχι άδικα, σαν έναν από τους χειρότερους μισέλληνες και ‘’κατήγορους του γένους’’» [12] Οι αντιφιλελληνικές αιχμές του δεν περιορίζονταν στην επίμονη υπογράμμιση της παρακμής των νεωτέρων Ελλήνων, αλλά συχνά γενικεύονταν και κατά των αρχαίων[13] Εκ πεποιθήσεως βασιλόφρονας και οπαδός της Παλινόρθωσης, γαλουχήθηκε μέσα στο γενικότερο αντιδιαφωτιστικό πνεύμα της Γερμανίας που του μορφοποίησε πολιτικά τον συντηρητικό ρομαντισμό του.[14]

Ο Σατωβριάνδος βρίσκεται πιο κοντά στην αρχαία Ελλάδα, την κλασική Ελλάδα παρά στη σύγχρονη. Έτσι όταν ταξιδεύει για την Ελλάδα, περνώντας από τα Ιόνια νησιά, μνημονεύει την ιστορία των νησιών, αρχαία , ρωμαϊκή, και εποχή σταυροφοριών, δεν συγκινείται όμως από τη δουλεία των νησιών: εκείνη την εποχή, όταν ο Σατωβριάνδος γράφει το Οδοιπορικό του, τα Επτάνησα ήταν γαλλικό έδαφος.[15] Το Βυζάντιο γι' αυτόν δεν υπάρχει, τον αφήνει ασυγκίνητο, αδυνατεί να κατανοήσει την ορθόδοξη πίστη, διακατεχόμενος από την πίστη των Σταυροφόρων.[16] Η μελαγχολία της τωρινής κατάντιας των Ελλήνων τον θλίβει, καθώς αναλογίζεται το αρχαίο μεγαλείο με το οποίο επιχειρεί τη σύγκριση.[17] Οι νεοέλληνες είναι σκλάβοι, αμόρφωτοι, χωρίς συναίσθηση του τόπου όπου ζουν. Ο Σατωβριάνδος «δεν είδε με εμπιστοσύνη τους σύγχρονους Έλληνες, δεν πρόσεξε την πολιτική τους ωρίμανση, δεν επισήμανε το αντιστασιακό τους πνεύμα, δεν προφήτεψε ούτε συνηγόρησε την εθνική τους χειραφέτηση».[18]

Στη συνέχεια, από τις διάφορες δημόσιες θέσεις και τα διάφορα αξιώματα που καταλαμβάνει, πρέσβης της Γαλλίας, στο Βερολίνο, πρέσβης στο Λονδίνο, συμμετέχει στο συνέδριο της Βερόνας, υπουργός των Εξωτερικών ακολουθεί την ανθελληνική γραμμή της κυβέρνησής του. Χαρακτηριστικά όταν του ζητήθηκαν να δώσει οδηγίες σχετικά με την παροχή βοήθειας σε δύο ελληνοκύπριους πρόσφυγες την αρνείται, ενώ για την χορήγηση διαβατηρίου σε δύο Έλληνες από την Μολδοβλαχία για να μεταβούν στην Ελλάδα μέσω Μασσαλίας προκειμένου να ενταχθούν στον Επαναστατικό στρατό, δίνει οδηγίες να θεωρηθούν «περιπλανώμενοι, συνεπίκουροι άλλων εχθρών του καθεστώτος».[19] Τέλος με οδηγία του προς τους Γάλλους πρέσβεις στην Ανατολή επιτρέπεται η μεταφορά από Γαλλικά πλοία Ελλήνων σκλάβων και αιχμαλώτων.[20] Μετά την απομάκρυνσή του από το Υπουργείο των Εξωτερικών θα ασχοληθεί με την Ελληνική υπόθεση καθώς του παρείχε όλες εκείνες τις προϋποθέσεις για να επανέλθει στον Υπουργικό θώκο, να ανακτήσει την εμπιστοσύνη του βασιλιά και να προκαλέσει την πτώση του πολιτικού αντίπαλου, πρωθυπουργού κόμητα ντε Βιλέλ.[21]

Ελληνική Επανάσταση Επεξεργασία

Αυστριακός μισελληνισμός Επεξεργασία

Η ανθελληνική στάση του Μέττερνιχ είχε αισθητές επιπτώσεις για το φιλελληνικό κίνημα στη Γερμανία κι αυτό διότι δέσποζε τόσο στη διεθνή σκηνή όσο και στα εσωτερικά της Γερμανίας: εκδόθηκε Βασιλικό διάταγμα που απαγόρευε τη διάδοση του φιλελληνικού φυλλαδίου του καθηγητή Krug στη Σαξονία. Ο Φρειδερίκος Θείρσιος αναγκάσθηκε να αποσύρει την πρότασή του για τη συγκρότηση και αποστολή μια Γερμανικής Λεγεώνας στην Ελλάδα ,ύστερα από αυστηρή εντολή του Μέττερνιχ προς τη Βαυαρική κυβέρνηση.[22]

Αμερικανικός μισελληνισμός Επεξεργασία

Στην Επανάσταση διαφωνούσαν και όσοι είχαν εμπορικά συμφέροντα με την Οθωμανική Αυτοκρατορία και συναλλαγές με το λιμάνι της Σμύρνης. Εκτός των εμπόρων, διάφορες κοινωνικές ομάδες διαφωνούσαν με τις προοπτικές του Ελληνικού ξεσηκωμού: διάφοροι εκσυγχρονιστές αμερικάνοι δεν έβρισκαν πραγματιστικό ενδιαφέρον στις κλασικές σπουδές, επίσης Χριστιανοί φονταμενταλιστές συμφωνούσαν με τους πρώτους και οπαδοί του ειρηνισμού (πασιφιστές), ενοχλημένοι από τις επαναστατικές ενέργειες των τελών του 18ου και των αρχών του 19ου αιώνα, είχαν συσπειρωθεί σε ειρηνόφιλες κοινότητες. Τέλος υπήρχαν και άλλοι που αμφισβητούσαν τη σχέση των νεοελλήνων με τους αρχαίους Έλληνες βασιζόμενοι σε δυσμενείς περιγραφές περιηγητών.[23]

Αγγλικός μισελληνισμός Επεξεργασία

Άρθρο με τίτλο Η ναυμαχία του Ναυαρίνου στην εφημερίδα Blackwood’s Edimburg Magazine προβάλει ανθελληνικές αντιφιλελεύθερες και φιλοοθωμανικές απόψεις. Όπως αναλύεται στο άρθρο, η Τουρκία απέκτησε την Ελλάδα, όπως και πλήθος άλλων κτήσεών της, και έχει τα ίδια δικαιώματα σε αυτή όπως η Βρετανία στις Ινδίες και την Ιρλανδία. Αλλά και ο τρόπος διοικήσεως των Τούρκων επί των Ελλήνων δεν μειώνει τα δικαιώματά τους, γιατί το δημόσιο δίκαιο που νομιμοποιεί την τουρκική κυριαρχία δεν αφορά και τη μορφή διακυβέρνησης. Επίσης η συμπεριφορά ενός λαού σε ένα άλλο δεν δικαιολογεί την επέμβαση των ξένων, γιατί έτσι ξένα κράτη θα επέμβαιναν για να απελευθερώσουν τους σκλάβους της Αφρικής, καταλύοντας κάθε ανεξαρτησία άλλου κράτους. Αλλά και η καταγωγή ή και η θρησκεία των Ελλήνων δεν δικαιολογούν ανάλογες πρωτοβουλίες, γιατί οι μεγάλες δυνάμεις θα έπρεπε να δώσουν ανεξαρτησία στην Ιταλία, να αποκαταστήσουν τους Εβραίους σε ελεύθερη πατρίδα και οι καθολικές δυνάμεις να απελευθερώσουν τους Ιρλανδούς από την τυραννία της Βρετανίας. Η εφημερίδα συνέχιζε να ξιφουλκεί κατά των Ελλήνων, οι οποίοι ανεμπόδιστα συνεχίζουν να τηρούν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα, ενώ οι ίδιοι χαρακτηρίζονται εγωπαθείς, άπληστοι, κλέφτες και ένα έθνος πειρατών.[24]

Οι Κάρολος Μαρξ και Φρίντριχ Ένγκελς ανθέλληνες Επεξεργασία

Οι Μαρξ και Ένγκελς, ακολουθώντας τον Γιάκομπ Φίλιπ Φαλμεράυερ, του οποίου το έργο γνωρίζουν και εκτιμούν ιδιαιτερως, πιστεύουν ότι ο σύγχρονός τους ελληνικός πληθυσμός είναι σλαβικής καταγωγής, που διατήρησε όμως την ελληνική γλώσσα. «Οι Έλληνες της Τουρκίας είναι ως επί το πλείστο σλαβικής καταγωγής, όμως υιοθέτησαν την σύγχρονη ελληνική γλώσσα. Πράγματι, με εξαίρεση λίγες ευγενικές οικογένειες της Κωνσταντινούπολης και της Τραπεζούντας, είναι τώρα γενικά αποδεκτό ότι πολύ λίγο καθαρό ελληνικό αίμα υπάρχει ακόμα και στην Ελλάδα».[25][26]

Όπως σχολιάζει ο Παύλος Τζερμιάς, μια τέτοια θέση συνιστά «υποτίμηση του νεοελληνικού εθνισμού» και φτάνει και στην υιοθέτηση φυλετικών επιχειρημάτων.[27] Ο Παναγιώτης Κονδύλης, με τη σειρά του, επισημαίνει πως «από τη σημασία που αποδίδουν οι Marx και Engels στους Σλάβους της Βαλκανικής, η ιδιότητα της σλαβικής καταγωγής δεν αποτελεί στα μάτια τους eo ipso κάποιο εγγενές στοιχείο κατωτερότητας. Ωστόσο, και μολονότι η θέση του Fallmerayer επαναλαμβάνεται χωρίς ιδιαίτερη έμφαση και περισσότερο ως εγκυκλοπαιδική πληροφορία, η υιοθέτησή της έχει μια ιδιαίτερη σημασία: υποδηλώνει την απόρριψη των οραμάτων του φιλελεύθερου φιλελληνισμού για ανάσταση της αρχαίας Ελλάδας στα χώματα της σύγχρονης [...]».[25] Έτσι ο Κάρολος Μαρξ χρησιμοποιεί την λέξη Έλληνας με την θρησκευτική της σημασία μόνο ακολουθώντας τον Φαλμεράυερ.[28]

Νεότερη Ελληνική Ιστορία Επεξεργασία

Ρουμανικός μισελληνισμός Επεξεργασία

Μετά τον Κριμαϊκό πόλεμο, η ιδέα της ενοποίησης της Μολδοβλαχίας παρουσιάστηκε στην διεθνή κοινότητα ως αντίβαρο στον ρωσισμό. Το γεγονός ότι οι Έλληνες έδειχναν φιλικοί προς τους Ρώσους εξηγεί την εχθρότητα των Μολδοβλάχων προς αυτούς. Με την ενοποίηση των παραδουνάβιων ηγεμονιών υπήρχε η σκέψη ότι επρόκειτο να εκτονωθούν οι διεκδικήσεις των Ελλήνων εις βάρος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ο φόβος του φαναριωτισμού λειτουργούσε ενωτικά.[29] Το ό,τι οι Έλληνες της Ρουμανίας έστελναν τα εμβάσματά τους στη Μακεδονία για την ενίσχυση των εκεί Ελληνικών σχολείων προκαλούσε δυσφορία της ρουμανικής κοινής γνώμης.[30] Η παρουσία της Ελλάδας ως κράτους έγινε αισθητή στη Μολδοβλαχία από τη στιγμή της ίδρυσης των ελληνικών προξενικών καταστημάτων κατά τη δεκαετία του 1830:[31] Η ίδρυση του Ελληνικού έθνους-κράτους οδήγησε τους Έλληνες της Ρουμανίας να οργανωθούν σε κοινότητες με δεσμούς ισχυρούς με το Ελληνικό κράτος στη δεκαετία του 1860. οι Ρουμάνοι εθνικιστές δυσφορούσαν για την ελληνική προστασία προς τους πρώην Οθωμανούς υπηκόους. Έτσι η Ρουμανική κυβέρνηση κατήγγειλε το πρωτόκολλο που αφορούσε τη νομική αναγνώριση των ελληνικών κοινοτήτων[32] Το 1892 με αφορμή την υπόθεση Ζάππα –την διεκδίκηση της περιουσίας του Έλληνα αυτού ομογενή μετά το θάνατό του, τόσο από το Ρουμανικό κράτος όσο και από το Ελληνικό-προκλήθηκαν νέες ανθελληνικές ενέργειες .[33] Τα χρόνια 1905-1906 οι εξελίξεις του αρωμουνικού ζητήματος στάθηκαν αφορμή για νέα κύματα λαϊκής οργής κατά των Ελλήνων. Αυτή τη φορά, ο κρατικός μηχανισμός κινητοποιήθηκε υπό την πίεση της κοινής γνώμης με λήψη δραστικών μέτρων κατά των Ελλήνων. Τον Ιούλιο του 1905 συστήθηκε ο Ανθελληνικός Σύνδεσμος (Liga antigreeceasca) με επικεφαλής τον γερουσιαστή Consantin Dissescu [34] Πέρα από τις φλογερές δηλώσεις Ρουμάνων εθνικιστών και παραδειγματικές τιμωρίες Ελλήνων, Έλληνες μεγαλοεπιχειρηματίες ‘’συνωμοτούσαν’’ σε βάρος του Ρουμανικού κράτους και μαζί με προκρίτους απελάθηκαν (ο τραπεζίτης Νικόλαος Χρυσοβελώνης και οι πρόκριτοι Χρ. Ζάππας, Γ. Μηλιαρέσης και Αντώνιος Βαλσαμάκης) [35] τα μέτρα αυτά υπήρξαν αρκετά περιορισμένα, τόσο σε έκταση όσο και σε διάρκεια. Μακεδονο-ρουμανικές οργανώσεις της Ρουμανίας οργάνωσαν συλλαλητήρια ανθελληνικά σε Βράιλα και Βουκουρέστι

Βουλγαρικός μισελληνισμός Επεξεργασία

Μισελληνισμός ή ελληνοφοβία του Παΐσιου Χιλανδαρινού Επεξεργασία

Η εθνική αφύπνιση των Βουλγάρων συνδέεται με τον Παΐσιο Χιλαναδαρινό . Αυτός συνέγραψε την Ιστορία σλαβιονοβουλγαρική (ολοκλήρωση της συγγραφής της το 1762), έργο που αποτέλεσε το ευαγγέλιο της εθνικής αφύπνισης των Βουλγάρων.[36] Χρησιμοποιώντας το μέσο της σύγκρισης και της υπερβολής προσπαθεί να πείσει τους Βούλγαρους πως σε τίποτε δεν υστερούν έναντι των Ελλήνων οι οποίοι είναι έμποροι, υπερπονηροί και αλαζόνες. Μεγιστοποιεί τις κακίες των Ελλήνων και τις αρετές των Βουλγάρων καλλιεργώντας αποστροφή για κάθε τι Ελληνικό. Οι ιστορικοί διαφωνούν για τον χαρακτήρα του έργου, αν είναι δηλαδή μισελληνικό ή ελληνοφοβικό. Ο καθηγητής Αντώνιος-Αιμίλιος Ταχιάος ομιλεί, έτσι, για ‘’έντονη ελληνοφοβια’’.[37]

Βουλγαρικός μισελληνισμός τον 19ο αιώνα Επεξεργασία

Μια ομάδα λογίων εμφανίζεται στα μέσα του 19ου αιώνα στη Βουλγαρία, η οποία συμβάλει στην αφύπνιση του βουλγαρικού λαού. Κάποιοι εξ αυτών ήταν πιο ακραίοι και πιο δογματικοί: θεωρούσαν πως πηγή του κακού των Βουλγάρων ήταν οι Έλληνες. Έτσι ο Γεόργκι Σάββα Ρακόβσκι, αν και αγαπούσε την αρχαία ελληνική γραμματεία (σελ. 75) και τον Ελληνικό λαό, ήταν εχθρός του Πατριαρχείου, του ανώτατου ελληνικού κλήρου, διότι συνέβαλε στον εξελληνισμό και την αφομοίωση των Βουλγάρων και των Φαναριωτών[38]. Θεωρούσε τους Βυζαντινούς ιστορικούς ως αναξιόπιστες πηγές για όσα έγραφαν σχετικά με τους Βούλγαρους[39] και πως το Βυζάντιο πάντα ήθελε να υποτάξει τους Βούλγαρους.[40] Αγωνίστηκε ενάντια της εξάπλωσης της ελληνικής γλώσσας, γιατί θα οδηγούσε στον εξελληνισμό των Βουλγάρων.[41] Πάλεψε κατά της γραικομανίας με ιδιαίτερο ζήλο (σελ. 81). Οι πληθυσμοί της Θράκης και της Μακεδονίας ήταν γι αυτόν στην πλειοψηφία τους Βουλγαρικοί.[42] Ο Ρακόβσκι πολέμησε και τον Ελληνικό Μεγαλοϊδεατισμό ως κάτι επιζήμιο για τους Βουλγάρους.[43] Ο Γρηγόριος Σταυρίδης-Παρλίτσεβ είναι μια ακόμα περίπτωση Βούλγαρου λόγιου που από φιλέλληνας μεταστρέφεται σε μισέλληνα. Για όλα τα δεινά των Βουλγάρων και για τον αναλφαβητισμό τους, ευθύνονταν οι Έλληνες. Με σειρά ποιημάτων του, οι Έλληνες χαρακτηρίζονταν ως ‘’μοχθηροί’’, ‘’με πρόσωπο αγγέλου και καρδιά λύκου’’.[44] Οι συμπατριώτες του, παροτρύνονταν να διώξουν τους Έλληνες από τις Βουλγαρικές πόλεις και να κάψουν τα ελληνικά βιβλία.[45] Το Ελληνικό Πατριαρχείο ήταν υπεύθυνο για την εξαφάνιση της βουλγαρικής γραμματείας.[46] Υποτιμούσε την ελληνική γλώσσα και το παρελθόν των Ελλήνων, «[…] η ελληνική γλώσσα είναι δυσνόητη και κανένα όφελος δεν έχεις, μόνο λόγια» [47]

Ανθελληνικοί διωγμοί στην Ανατολική Ρωμυλία Επεξεργασία

Αποτελώντας την βουλγαρική αντίδραση στις επιτυχίες των ελληνικών αντάρτικων σωμάτων στη Μακεδονία, την περίοδο Ιουλίου-Αυγούστου 1906 ξεσπούν ανθελληνικοί διωγμοί σε βάρος των ελληνικών πληθυσμών της Ανατολικής Ρωμυλίας. Το 1879, είχε υπογραφεί ο Οργανικός Νόμος από τις Ευρωπαϊκές δυνάμεις, ο οποίος προέβλεπε την πλήρη ισοτιμία μεταξύ όλων των ιθαγενών κατοίκων της περιοχής. Παρόλα αυτά η κυβέρνηση της Ανατολικής Ρωμυλίας αποτελείτο από Βούλγαρους κυρίως, η ελληνική γλώσσα παραγκωνίστηκε στο δημόσιο βίο, η πολιτοφυλακή και χωροφυλακή συγκροτήθηκε από Βούλγαρους.

Το 1891 ψηφίσθηκε σχολικός νόμος που προέβλεπε η σχολική εκπαίδευση να γίνεται στη βουλγαρική γλώσσα, ενώ οι δάσκαλοι να είναι βουλγαρικής εθνικότητας και απόφοιτοι ανώτερης βουλγαρικής σχολής. Μέχρι τους διωγμούς του 1906 ελληνικές εκκλησίες και σχολεία υφαρπάζονταν, απολύονταν Έλληνες από δημόσιες υπηρεσίες, δημεύθηκαν δασικές εκτάσεις ελληνικών κοινοτήτων, στα ελληνικά σχολεία επιβλήθηκε η διδασκαλία της βουλγαρικής γλώσσας, επαυξήθηκε ο φόρος αλιείας των Ελλήνων, προωθήθηκε ο αποικισμός των ακτών της Μαύρης Θάλασσας με Βούλγαρους, η Φιλιππούπολη και η Στενήμαχος μετονομάστηκαν σε Plovdiv και Asenovgrad και απαγορεύτηκε η εισαγωγή ελληνικών εφημερίδων.[48] Όπως επισημαίνει ο Σπυρίδων Σφέτας, «οι ανθελληνικοί διωγμοί κατά το έτος 1906 δεν ήταν ένα μεμονωμένο γεγονός, αλλά η αποκορύφωση μιας ανθελληνικής εκστρατείας».[49] Βασική επιδίωξη της Βουλγαρικής εξωτερικής πολιτικής μετά την προσάρτηση της Ανατολικής Ρωμυλίας, ήταν η προώθηση της αυτονομίας της Μακεδονίας ως μέσου για μελλοντική προσάρτηση.

Οι ανθελληνικοί διωγμοί του 1906 ήταν ένα σχεδιασμένο από τη Βουλγαρική κυβέρνηση κίνημα. Εν’ όψει της διεθνοποίησης του Κρητικού ζητήματος και της ευνοϊκής για την Ελλάδα εξελίξεώς του, η κυβέρνηση Petrov προσπάθησε να παρουσιάσει τους ανθελληνικούς διωγμούς ως απάντηση του βουλγαρικού λαού στην αντιβουλγαρική δράση των ελληνικών σωμάτων στη Μακεδονία και ως μέσο εξαναγκασμού της ελληνικής πλευράς για αναστολή ης δράσης της στη Μακεδονία. Οι ανθελληνικοί διωγμοί ξεκίνησαν όταν οι βουλγαρικές αρχές δεν επέτρεψαν στον νεοεκλεγέντα Μητροπολίτη Βάρνας Νεόφυτο να αποβιβασθεί στις 16 Ιουνίου 1906, ενώ αποδοκιμάσθηκε από τον όχλο στην παραλία της Βάρνας.[50] Ο δικηγόρος Dragulev είχε συστήσει σύλλογο με την επωνυμία ‘’Βούλγαρος ο Φιλογένης’’, με σκοπό την «εξόντωση του ελληνικού στοιχείου». Κινητοποίησε μάλιστα και άτομα του υποκόσμου για να λιθοβολήσουν τον Έλληνα ιεράρχη. Ακολούθησαν επεισόδια, με κατάληψη και σύληση της εκκλησίας του Αγίου Νικολάου της Βάρνας. Ο Dragulev, σε ομιλία του, κάλεσε τους Βούλγαρους να μην έχουν καμία εμπορική συναλλαγή με Έλληνες. Ακολούθησε τις επόμενες ημέρες η κατάληψη του ελληνικού νοσοκομείου της Βάρνας, λεηλασίες σχολείων, εκκλησιών, ανθελληνικά συλλαλητήρια, δημεύσεις ναών και σχολείων. Στις 12 Αυγούστου πυρπολήθηκε η ελληνική συνοικία της Αγχιάλου, που αν και ενημερώθηκαν εγκαίρως οι Βουλγαρικές αρχές για τον επικείμενο εμπρησμό δεν τον απέτρεψαν.[51] Πανεθνικό συλλαλητήριο πραγματοποιήθηκε στη Φιλιππούπολη, με τη συμμετοχή 10.000 Βουλγάρων από όλη τη χώρα. Εκεί εκφωνήθηκαν «πύρινοι ανθελληνικοί λόγοι […] ενώ με ψήφισμά τους οι διαδηλωτές κάλεσαν την κυβέρνηση […] να εκδιώξει τους Έλληνες της Βουλαγρίας, να απαγορεύσει την εισαγωγή ελληνικών προϊόντων στη Βουλγαρία.»[52]

Από τον Σεπτέμβριο του 1906 κύματα προσφύγων ζήτησαν καταφύγιο στην Ελλάδα και στην ανατολική Θράκη. Δεν είναι γνωστός ακριβώς ο απολογισμός των ζημιών ούτε ο αριθμός των προσφύγων.[53]

Ανθελληνικές αντιδράσεις σε βάρος Ελλήνων μεταναστών στις ΗΠΑ και την Αυστραλία Επεξεργασία

Οι Αγγλοσαξωνικής καταγωγής Αμερικανοί αντιμετώπιζαν με εχθρότητα και περιφρόνηση τους Έλληνες μετανάστες. Επιχειρούσαν να τους συγκρίνουν με τους αρχαίους Έλληνες. Ως μέτρο και μέσο σύγκρισης αποτελούσαν τα γενικά αποδεκτά εκείνη την εποχή φυλετικά κριτήρια. Έτσι, στο Λεξικό των Φυλών και των Λαών της Αμερικανικής Επιτροπής Μετανάστευσης (1911) αναφερόταν, «Οι αρχαίοι Έλληνες ανήκαν στο λεγόμενο Μεσογειακό τύπο,είχαν στενόμακρο κεφάλι και κανονικά χαρακτηριστικά. Παρόλο που αυτός ο τύπος ακόμα κυριαρχεί στην Ελλάδα, επιμειξία με ξένο αίμα έχει παράγει ένα τύπο , ιθαγενή σε κάποια μέρη της χώρας, ο οποίος διαφέρει κατά ουσιαστικό τρόπο από αυτόν των αρχαίων Ελλήνων ως προς το ότι έχει πλατύ κεφάλι και πρόσωπο[...]αν και ίσως πιο σκουρόχρωμος από τους αρχαίους»[54]

Οι οπαδοί του κινήματος των γηγενών (nativists) με άρθρο τους το 1909 στο American Journal of Sociology, προέβαλαν μια στατιστική, η οποία έδειχνε την υψηλή εκπροσώπηση των Ελλήνων στην εγκληματικότητα (27% Ελλήνων του Σικάγο είχε παραβεί κάποιον νόμο, έναντι των λοιπών Αμερικανών, που ήταν μόλις 7%)[55]

Καθώς επιδίδονταν αρκετοί από τους Έλληνες μετανάστες στο πλανόδιο λιανεμπόριο, οι δημοτικές αρχές του Σικάγο, έλαβαν σειρά μέτρων μετά από αντιδράσεις και αμερικανών εμπόρων (αλλά και Ελλήνων), καθώς θεωρούσαν πως πλήττονταν τα τοπικά συμφέροντα. Η χειρότερη εκδήλωση ανθελληνικών συναισθημάτων παρουσιάστηκε στη Νότια Ομάχα, όταν ο τοπικός Τύπος άρχισε να δημοσιεύει άρθρα στα οποία οι Έλληνες σκιαγραφούνταν ως πρόβλημα και ως απειλή για τους αμερικανούς εργάτες, επειδή παρείχαν φτηνή εργασία, παρενοχλούσαν τις γυναίκες και ζούσαν σε ανθυγιεινές συνθήκες.[56]

Στις 19 Φεβρουαρίου του 1909,[57] με αφορμή τη σύλληψη Έλληνα εργάτη ο οποίος οπλοφορούσε και τον θάνατο του αστυνομικού-υπό αδιευκρίνηστες συνθήκες-που τον είχε συλλάβει, ξέσπασαν διαδηλώσεις εναντίον των Ελλήνων, ενώ σε ομιλία ανθελληνική προς τους διαδηλωτές, υποστηρίχθηκε πως οι Έλληνες ήταν φορείς αφροδίσιων νοσημάτων. Στη συνέχεια, 400 άτομα κινήθηκαν στην Ελληνική συνοικία και άρχισαν να προκαλούν φθορές, χωρίς η αστυνομία να επαρκεί ή και να είναι πρόθυμη να παρέμβει. Τελικώς 1.300 Έλληνες και άλλοι μετανάστες άλλων εθνοτήτων εγκατέλειψαν την πόλη.[58] Η τοπική εφημερίδα Omaha Evening Bee της 21ης Φεβρουαρίου 1909 σημείωνε, μια σταγόνα αμερικανικού αίματος αξίζει περισσότερο από το αίμα των Ελλήνων όλου του κόσμου[59]

Το 1952, Αυστραλός αξιωματούχος του Υπουργείου Μετανάστευσης σημείωνε στην έκθεσή του: «Οι Έλληνες μετανάστες είναι γενικά ανεπιθύμητοι τύποι. Εγκαθίστανται στις πόλεις και ανοίγουν καφενεία, ψαράδικα ή κάνουν άλλες λιγότερο αξιοπρεπείς δουλειές. Δεν προσθέτουν τίποτα στην ευημερία και ασφάλεια της χώρας. Κοινωνικά και οικονομικά, αυτός ο τύπος μετανάστη συνιστά απειλή για την κοινότητα στην οποία γίνεται μέλος, και θα ήταν προς όφελος της χώρας εάν η είσοδος τους απαγορευόταν εντελώς»[60]

Ανθελληνικές αντιδράσεις σε βάρος της Σοβιετικής Ελληνικής εθνότητας κατά τη Σταλινική περίοδο Επεξεργασία

Στην περίοδο της βίαιης κολλεχτιβοποίησης αρχίζουν οι πρώτες διώξεις σε βάρος των Ελλήνων, που είναι κατεξοχήν αγροτικός πληθυσμός. Αν και αρχικά τα κριτήρια των διώξεων ήταν πολιτικά και ταξικά μετά το 1930 αποκτούν εθνικό χαρακτήρα, καθώς εμφανίζονται μέσα στο κόμμα «απόψεις μεγαλορωσικού σωβινισμού» Έτσι τα έθνη πρέπει να συγχωνευθούν σε ένα μεγάλο σύνολο και οι εθνικές γλώσσες τους να γίνουν μία.[61] Το 1937-1938 κορυφώνονται οι διώξεις σε βάρος των Ελλήνων που λαμβάνουν το χαρακτήρα πογκρόμ. Αυτό οφειλόταν και στην τάση δημιουργίας αυτόνομων ελληνικών περιοχών. Έτσι φυλακίζονται όσοι είναι άνω των 18 ετών, ενώ εκτελούνται ως εχθροί του λαού[62] Ο συνολικός αριθμός των θυμάτων αγγίζει κατά παραδοχές σοβιετικών αξιωματούχων τις 50.000 Έλληνες.[63] Εκτός αυτών η ελληνική γλώσσα τίθεται εκτός νόμου, όπως και τα ελληνικά σχολεία που μετατρέπονται σε γεωργιανά, ρωσικά, ουκρανικά, αρμενικά, ανάλογα με τη δημοκρατία. Η ελληνική κουλτούρα θεωρήθηκε κατώτερη κουλτούρα και επιλέγεται η πολιτική της προσέλκυσης στην ανώτερη κουλτούρα[64]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ Όπως επισημαίνει ο Απόστολος Βακαλόπουλος, «Το θέμα αυτό (δηλ. η διερεύνηση του φιλελληνισμού), για να τεθεί και πλαισιωθεί στις σωστές του διαστάσεις και να διαγραφεί με τη δέουσα πολυμέρεια, πρέπει να περιλάβει την έρευνα και του αντίθετου φαινομένου, του μισελληνισμού», Απόστολος Βακαλόπουλος, Ιστορία του Νέου Ελληνισμού, τόμος Ε, εκδ. Αντ. Σταμούλη, Θεσσαλονίκη, 1980, σελ.568, υποσ.902
  2. ↑ Κυριάκος Σιμόπουλος, Ξενοκρατία μισελληνισμός και υποτέλεια, εκδ. Στάχυ, Αθήνα, 1997, σελ.50
  3. ↑ Κυριάκος Σιμόπουλος, Ξενοκρατία μισελληνισμός και υποτέλεια, εκδ. Στάχυ, Αθήνα, 1997, σελ.51-52
  4. ↑ Κυριάκος Σιμόπουλος, Ξενοκρατία μισελληνισμός και υποτέλεια,εκδ.Στάχυ, Αθήνα, 1997, σελ.53-55
  5. ↑ Κυριάκος Σιμόπουλος, Ξενοκρατία μισελληνισμός και υποτέλεια, εκδ. Στάχυ, Αθήνα, 1997, σελ.53-55
  6. ↑ Κυριάκος Σιμόπουλος, Ξενοκρατία μισελληνισμός και υποτέλεια,εκδ.Στάχυ, Αθήνα, 1997, σελ.56
  7. ↑ Κυριάκος Σιμόπουλος, Ξενοκρατία μισελληνισμός και υποτέλεια,εκδ.Στάχυ, Αθήνα, 1997, σελ.74
  8. ↑ Δούκαινα Ζάννη, «Αριστοκρατικά στοιχεία στη φιλοσοφία του otium cum studiis (Οράτιος, Σενέκας ο Νεότερος, Πλίνιος ο Νεότερος)», στο: ΚΗ' Πανελλήνιο Ιστορικό Συνέδριο (25-27 Μαΐου 2007)-Πρατικά, Θεσσαλονίκη, 2008, σελ.20-36
  9. ↑ Geza Alfoldy, Ιστορία της Ρωμαϊκής κοινωνίας, μτφρ. Άγγελος Χανιώτης, εκδ.Μ.Ι.Ε.Τ. , Αθήνα, 1992, σελ.118-120
  10. ↑ Απόστολος Βακαλόπουλος, Ιστορία του Νέου Ελληνισμού, τομ. Β1 Τουρκοκρατία 1453-1669. Οι ιστορικές βάσεις της νεοελληνικής κοινωνίας και οικονομίας, Θεσσαλονίκη, 1964, σελ. 222
  11. ↑ Πασχάλης Κιτρομηλίδης, «Κριτική και πολιτική : η ιδεολογική σημασία της επίκρισης του Ελληνισμού από τον J.L.S.Bartholdy», Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, τομ.24 (1981), σελ. 379
  12. ↑ Πασχάλης Κιτρομηλίδης, «Κριτική και πολιτική : η ιδεολογική σημασία της επίκρισης του Ελληνισμού από τον J.L.S.Bartholdy», Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, τομ.24 (1981), σελ. 377
  13. ↑ Πασχάλης Κιτρομηλίδης, «Κριτική και πολιτική : η ιδεολογική σημασία της επίκρισης του Ελληνισμού από τον J.L.S.Bartholdy», Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, τομ.24 (1981),σελ. 403
  14. ↑ Πασχάλης Κιτρομηλίδης, «Κριτική και πολιτική : η ιδεολογική σημασία της επίκρισης του Ελληνισμού από τον J.L.S.Bartholdy», Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, τομ.24 (1981),σελ. 406-407
  15. ↑ Γιώργου Φρέρη, «Ο μισελληνισμός του Σατωβριάνδου», Ηπειρωτικό Ημερολόγιο, τομ. 7 (1985), σελ.275
  16. ↑ Γιώργου Φρέρη, «Ο μισελληνισμός του Σατωβριάνδου», Ηπειρωτικό Ημερολόγιο, τομ. 7 (1985), σελ.278
  17. ↑ Γιώργου Φρέρη, «Ο μισελληνισμός του Σατωβριάνδου», Ηπειρωτικό Ημερολόγιο, τομ. 7 (1985), σελ.284-285
  18. ↑ Γιώργου Φρέρη, «Ο μισελληνισμός του Σατωβριάνδου», Ηπειρωτικό Ημερολόγιο, τομ. 7 (1985), σελ.294
  19. ↑ Γιώργου Φρέρη, «Ο μισελληνισμός του Σατωβριάνδου», Ηπειρωτικό Ημερολόγιο, τομ. 7 (1985), σελ.296
  20. ↑ Γιώργου Φρέρη, «Ο μισελληνισμός του Σατωβριάνδου», Ηπειρωτικό Ημερολόγιο, τομ. 7 (1985), σελ.296-297
  21. ↑ Γιώργου Φρέρη, «Ο μισελληνισμός του Σατωβριάνδου», Ηπειρωτικό Ημερολόγιο, τομ. 7 (1985), σελ.298
  22. ↑ Ρεγγίνα Quack –Μανουσάκη, «Ελληνική Επανάστασις: η πολιτική του Metternich και η κοινή γνώμη στη Γερμανία», στο: Πρακτικά του Ε’ Διεθνούς Συνεδρίου Πελοποννησιακών Σπουδών (Άργος-Ναύπλιον, 6-10 Σεπτεμβρίου 1995), τομ. 4ος Αθήναι 1996-1997, σελ.334-335
  23. ↑ Λουκία Δρούλια, «Ο Φιλελληνισμός από το 1824», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, τομ.ΙΒ (1975), σελ.477
  24. ↑ Ιωάννης Δημάκης, «Η απήχηση της Ναυμαχίας του Ναυαρίνου στην ιστοριογραφική, λογοτεχνική και καλλιτεχνική παραγωγή στην Ευρώπη της εποχής», στο:Πρακτικά του Στ’ Διεθνούς Συνεδρίου Πελοποννησιακών Σπουδών (Τρίπολις 24-29 Σεπτεμβρίου 2000), τομ. 3ος Αθήναι, 2001-2002, σελ.148-149
  25. ↑ 25,0 25,1 K. Marx-Fr. Engels, Η Ελλάδα, η Τουρκία και το ανατολικό ζήτημα, εισ. μτφρ. υπομνηματισμός Παναγιώτης Κονδύλης, εκδ. Γνώση, Αθήνα, 1985, σελ.55
  26. ↑ Το απόσπασμα σε: Ορφέα Οικονομίδη (Πετράνου), Μαρξ, Ένγκελς, Λένιν για την Ελλάδα, εκδ.Ορφέας, Αθήνα, 1986, σελ.28-29 και στο: K. Marx-Fr. Engels, Η Ελλάδα, η Τουρκία και το ανατολικό ζήτημα, εισ. μτφρ. υπομνηματισμός Παναγιώτης Κονδύλης, εκδ. Γνώση, Αθήνα, 1985, σελ. 98
  27. ↑ Παύλος Τζερμιάς, Μαρξισμός και ιστοριογραφία στην Ελλάδα. Μια κριτική θεώρηση, εκδ. Ελληνική ευρωεκδοτική, Αθήνα, 1987, σελ.170
  28. ↑ K. Marx-Fr. Engels, Η Ελλάδα, η Τουρκία και το ανατολικό ζήτημα, εισ. μτφρ. υπομνηματισμός Παναγιώτης Κονδύλης, εκδ. Γνώση, Αθήνα, 1985, σελ.56
  29. ↑ Stefan Petrescu, Οι Έλληνες ως άλλοι στη Ρουμανία : εσωτερική οικοδόμηση του Ρουμανικού έθνους-κράτους κατά το δέκατο ένατο αιώνα και οι Έλληνες,εκδ. Επίκεντρο, 2014,σελ.40
  30. ↑ Stefan Petrescu, Οι Έλληνες ως άλλοι στη Ρουμανία : εσωτερική οικοδόμηση του Ρουμανικού έθνους-κράτους κατά το δέκατο ένατο αιώνα και οι Έλληνες,εκδ. Επίκεντρο, 2014,σελ.253
  31. ↑ Stefan Petrescu, Οι Έλληνες ως άλλοι στη Ρουμανία : εσωτερική οικοδόμηση του Ρουμανικού έθνους-κράτους κατά το δέκατο ένατο αιώνα και οι Έλληνες,εκδ. Επίκεντρο, 2014,σελ.97-102
  32. ↑ Stefan Petrescu, Οι Έλληνες ως άλλοι στη Ρουμανία : εσωτερική οικοδόμηση του Ρουμανικού έθνους-κράτους κατά το δέκατο ένατο αιώνα και οι Έλληνες,εκδ. Επίκεντρο, 2014,σελ.250
  33. ↑ Stefan Petrescu, Οι Έλληνες ως άλλοι στη Ρουμανία : εσωτερική οικοδόμηση του Ρουμανικού έθνους-κράτους κατά το δέκατο ένατο αιώνα και οι Έλληνες,εκδ. Επίκεντρο, 2014, σελ. 242 κ.εξ
  34. ↑ Stefan Petrescu, Οι Έλληνες ως άλλοι στη Ρουμανία : εσωτερική οικοδόμηση του Ρουμανικού έθνους-κράτους κατά το δέκατο ένατο αιώνα και οι Έλληνες,εκδ. Επίκεντρο, 2014, σελ.249
  35. ↑ Stefan Petrescu, Οι Έλληνες ως άλλοι στη Ρουμανία : εσωτερική οικοδόμηση του Ρουμανικού έθνους-κράτους κατά το δέκατο ένατο αιώνα και οι Έλληνες,εκδ. Επίκεντρο, 2014, σελ.251-252
  36. ↑ Δημήτριος Γόνης, Ιστορία των Ορθοδόξων Εκκλησιών Βουλγαρίας και Σερβίας, εκδ.Παρουσία,Αθήνα, 1999,σελ.115
  37. ↑ Δημήτριος Γόνης, Ιστορία των Ορθοδόξων Εκκλησιών Βουλγαρίας και Σερβίας, εκδ.Παρουσία,Αθήνα, 1999,σελ.116
  38. ↑ Βαΐτσα Χάνη-Μωυσίδου, Οι Ελληνομαθείς λόγιοι Βούλγαροι του 19ου αιώνα, Η συμβολή τους στην πνευματική αφύπνιση της Βουλγαρίας, εκδ.University Studio Press,Θεσσαλονίκη, 2010, σελ.79, 81
  39. ↑ Βαΐτσα Χάνη-Μωυσίδου, Οι Ελληνομαθείς λόγιοι Βούλγαροι του 19ου αιώνα, Η συμβολή τους στην πνευματική αφύπνιση της Βουλγαρίας, εκδ.University Studio Press,Θεσσαλονίκη, 2010, σελ.75
  40. ↑ Βαΐτσα Χάνη-Μωυσίδου, Οι Ελληνομαθείς λόγιοι Βούλγαροι του 19ου αιώνα, Η συμβολή τους στην πνευματική αφύπνιση της Βουλγαρίας, εκδ.University Studio Press,Θεσσαλονίκη, 2010, σελ.76
  41. ↑ Βαΐτσα Χάνη-Μωυσίδου, Οι Ελληνομαθείς λόγιοι Βούλγαροι του 19ου αιώνα, Η συμβολή τους στην πνευματική αφύπνιση της Βουλγαρίας, εκδ.University Studio Press,Θεσσαλονίκη, 2010, σελ.80
  42. ↑ Βαΐτσα Χάνη-Μωυσίδου, Οι Ελληνομαθείς λόγιοι Βούλγαροι του 19ου αιώνα, Η συμβολή τους στην πνευματική αφύπνιση της Βουλγαρίας, εκδ.University Studio Press,Θεσσαλονίκη, 2010, σελ.81-82
  43. ↑ Βαΐτσα Χάνη-Μωυσίδου, Οι Ελληνομαθείς λόγιοι Βούλγαροι του 19ου αιώνα, Η συμβολή τους στην πνευματική αφύπνιση της Βουλγαρίας, εκδ.University Studio Press,Θεσσαλονίκη, 2010, σελ.82-83
  44. ↑ Βαΐτσα Χάνη-Μωυσίδου, Οι Ελληνομαθείς λόγιοι Βούλγαροι του 19ου αιώνα, Η συμβολή τους στην πνευματική αφύπνιση της Βουλγαρίας, εκδ.University Studio Press,Θεσσαλονίκη, 2010, σελ.110
  45. ↑ Βαΐτσα Χάνη-Μωυσίδου, Οι Ελληνομαθείς λόγιοι Βούλγαροι του 19ου αιώνα, Η συμβολή τους στην πνευματική αφύπνιση της Βουλγαρίας, εκδ.University Studio Press,Θεσσαλονίκη, 2010, σελ.111
  46. ↑ Βαΐτσα Χάνη-Μωυσίδου, Οι Ελληνομαθείς λόγιοι Βούλγαροι του 19ου αιώνα, Η συμβολή τους στην πνευματική αφύπνιση της Βουλγαρίας, εκδ.University Studio Press,Θεσσαλονίκη, 2010, σελ.112
  47. ↑ Βαΐτσα Χάνη-Μωυσίδου, Οι Ελληνομαθείς λόγιοι Βούλγαροι του 19ου αιώνα, Η συμβολή τους στην πνευματική αφύπνιση της Βουλγαρίας, εκδ.University Studio Press,Θεσσαλονίκη, 2010, σελ.122
  48. ↑ Σπυρίδων Σφέτας, «Οι ανθελληνικοί διωγμοί στην Ανατολική Ρωμυλία κατά το έτος 1906 στα πλαίσια της βουλγαρικής εξωτερικής πολιτικής», Βαλκανικά Σύμμεικτα, τχ. 5-6(1993-1994), σελ 78-79
  49. ↑ Σπυρίδων Σφέτας, «Οι ανθελληνικοί διωγμοί στην Ανατολική Ρωμυλία κατά το έτος 1906 στα πλαίσια της βουλγαρικής εξωτερικής πολιτικής», Βαλκανικά Σύμμεικτα, τχ. 5-6(1993-1994), σελ 79
  50. ↑ Σπυρίδων Σφέτας, «Οι ανθελληνικοί διωγμοί στην Ανατολική Ρωμυλία κατά το έτος 1906 στα πλαίσια της βουλγαρικής εξωτερικής πολιτικής», Βαλκανικά Σύμμεικτα, τχ. 5-6(1993-1994), σελ .82
  51. ↑ Σπυρίδων Σφέτας, «Οι ανθελληνικοί διωγμοί στην Ανατολική Ρωμυλία κατά το έτος 1906 στα πλαίσια της βουλγαρικής εξωτερικής πολιτικής», Βαλκανικά Σύμμεικτα, τχ. 5-6(1993-1994), σελ 82-84
  52. ↑ Σπυρίδων Σφέτας, «Οι ανθελληνικοί διωγμοί στην Ανατολική Ρωμυλία κατά το έτος 1906 στα πλαίσια της βουλγαρικής εξωτερικής πολιτικής», Βαλκανικά Σύμμεικτα, τχ. 5-6(1993-1994), σελ .85
  53. ↑ Κυριακή Μαμώνη, «Θράκη. Καταστροφή του ελληνισμού της ανατολικής Ρωμυλίας», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, τομ.ΙΔ, (1977),σελ.362
  54. ↑ Αλέξανδρος Κιτροέφ, «Η υπερατλαντική μετανάστευση.Στάσεις απέναντι στους μετανάστες», Ιστορία της Ελλάδας του 20ου αιώνα 1900-1922 Οι απαρχές, τομ. Α1, εκδ.Βιβλιόραμα,χ.χ. σελ. 159
  55. ↑ Αλέξανδρος Κιτροέφ, «Η υπερατλαντική μετανάστευση.Στάσεις απέναντι στους μετανάστες», Ιστορία της Ελλάδας του 20ου αιώνα 1900-1922 Οι απαρχές, τομ. Α1, εκδ.Βιβλιόραμα,χ.χ. σελ. 161
  56. ↑ Αλέξανδρος Κιτροέφ, «Η υπερατλαντική μετανάστευση.Στάσεις απέναντι στους μετανάστες», Ιστορία της Ελλάδας του 20ου αιώνα 1900-1922 Οι απαρχές, τομ. Α1, εκδ.Βιβλιόραμα,χ.χ. σελ.162-163
  57. ↑ Γεώργιος Μπριασούλης, «Οι Ελληνοαμερικανοί και η Κου Κλουξ Κλαν. Μετανάστες αντιμέτωποι με τον αμερικανικό ρατσισμό», Ιστορικά Θέματα, τχ.49 (Μάρτιος 2006), σελ.103
  58. ↑ Αλέξανδρος Κιτροέφ, «Η υπερατλαντική μετανάστευση.Στάσεις απέναντι στους μετανάστες», Ιστορία της Ελλάδας του 20ου αιώνα 1900-1922 Οι απαρχές, τομ. Α1, εκδ.Βιβλιόραμα,χ.χ. σελ. 164
  59. ↑ Γεώργιος Μπριασούλης, «Οι Ελληνοαμερικανοί και η Κου Κλουξ Κλαν. Μετανάστες αντιμέτωποι με τον αμερικανικό ρατσισμό», Ιστορικά Θέματα, τχ.49 (Μάρτιος 2006), σελ.104
  60. ↑ Γιώργος Σταυράκης, Στα βήματα του Οδυσσέα. Κοινωνιολογική και ιστορική αναδρομή για την Ελληνική μετανάστευση Αμερική-Αυστραλία, εκδ.Παπαζήσης, Αθήνα, 1999, σελ. 37
  61. ↑ Βλάσης Αγτζίδης, Ποντιακός Ελληνισμός. Από τη γενοκτονία και τον Σταλινισμό στην περεστρόϊκα, εκδ.Αφοί Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη, 1995, σελ.227
  62. ↑ Βλάσης Αγτζίδης, Ποντιακός Ελληνισμός. Από τη γενοκτονία και τον Σταλινισμό στην περεστρόϊκα, εκδ.Αφοί Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη, 1995, σελ.228-229
  63. ↑ Βλάσης Αγτζίδης, Ποντιακός Ελληνισμός. Από τη γενοκτονία και τον Σταλινισμό στην περεστρόϊκα, εκδ.Αφοί Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη, 1995, σελ.238
  64. ↑ Βλάσης Αγτζίδης, Ποντιακός Ελληνισμός. Από τη γενοκτονία και τον Σταλινισμό στην περεστρόϊκα, εκδ.Αφοί Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη, 1995, σελ.239

Πηγές Επεξεργασία

  • Κυριάκος Σιμόπουλος, Ξενοκρατία μισελληνισμός και υποτέλεια,εκδ.Στάχυ, Αθήνα, 1997
  • Βαΐτσα Χάνη-Μωυσίδου, Οι Ελληνομαθείς λόγιοι Βούλγαροι του 19ου αιώνα, Η συμβολή τους στην πνευματική αφύπνιση της Βουλγαρίας, εκδ.University Studio Press,Θεσσαλονίκη, 2010
  • Stefan Petrescu, Οι Έλληνες ως άλλοι στη Ρουμανία : εσωτερική οικοδόμηση του Ρουμανικού έθνους-κράτους κατά το δέκατο ένατο αιώνα και οι Έλληνες,εκδ. Επίκεντρο, 2014
  • Δημήτριος Γόνης, Ιστορία των Ορθοδόξων Εκκλησιών Βουλγαρίας και Σερβίας, εκδ.Παρουσία,Αθήνα, 1999
  • Δούκαινα Ζάννη, «Αριστοκρατικά στοιχεία στη φιλοσοφία του otium cum studiis (Οράτιος, Σενέκας ο Νεότερος,Πλίνιος ο Νεότερος)», στο:ΚΗ' Πανελλήνιο Ιστορικό Συνέδριο (25-27 Μαΐου 2007)-Πρατικά, Θεσσαλονίκη, 2008, σελ.20-36
  • Απόστολος Βακαλόπουλος, Ιστορία του Νέου Ελληνισμού, τομ. Β1 Τουρκοκρατία 1453-1669. Οι ιστορικές βάσεις της νεοελληνικής κοινωνίας και οικονομίας, Θεσσαλονίκη, 1964
  • Απόστολος Βακαλόπουλος,Ιστορία του Νέου Ελληνισμού , τομ.Ε , εκδ. Αντ. Σταμούλη, Θεσσαλονίκη, 1980
  • Λουκία Δρούλια, «Ο Φιλελληνισμός από το 1824», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, τομ.ΙΒ (1975), σελ.474-477
  • K. Marx-Fr. Engels, Η Ελλάδα, η Τουρκία και το ανατολικό ζήτημα, εισ. μτφρ. υπομνηματισμός Παναγιώτης Κονδύλης, εκδ. Γνώση, Αθήνα, 1985
  • Ορφέας Οικονομίδης (Πετράνου), Μαρξ, Ένγκελς, Λένιν για την Ελλάδα, εκδ.Ορφέας, Αθήνα, 1986
  • Παύλος Τζερμιάς, Μαρξισμός και ιστοριογραφία στην Ελλάδα. Μια κριτική θεώρηση, εκδ. Ελληνική ευρωεκδοτική, Αθήνα, 1987
  • Σπυρίδων Σφέτας, «Οι ανθελληνικοί διωγμοί στην Ανατολική Ρωμυλία κατά το έτος 1906 στα πλαίσια της βουλγαρικής εξωτερικής πολιτικής», Βαλκανικά Σύμμεικτα, τχ. 5-6(1993-1994), σελ.75-91
  • Γιώργος Φρέρης, «Ο μισελληνισμός του Σατωβριάνδου», Ηπειρωτικό Ημερολόγιο, τομ. 7 (1985), σελ.269-313
  • Πασχάλης Κιτρομηλίδης, «Κριτική και πολιτική : η ιδεολογική σημασία της επίκρισης του Ελληνισμού από τον J.L.S.Bartholdy», Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, τομ.24 (1981),σελ.377-410
  • Ιωάννης Δημάκης, «Η απήχηση της Ναυμαχίας του Ναυαρίνου στην ιστοριογραφική, λογοτεχνική και καλλιτεχνική παραγωγή στην Ευρώπη της εποχής», στο:Πρακτικά του Στ’ Διεθνούς Συνεδρίου Πελοποννησιακών Σπουδών (Τρίπολις 24-29 Σεπτεμβρίου 2000), τομ. 3ος Αθήναι , 2001-2002, σελ.144-160
  • Ρεγγίνα Quack –Μανουσάκη, «Ελληνική Επανάστασις: η πολιτική του Metternich και η κοινή γνώμη στη Γερμανία», στο: Πρακτικά του Ε’ Διεθνούς Συνεδρίου Πελοποννησιακών Σπουδών (Άργος-Ναύπλιον, 6-10 Σεπτεμβρίου 1995), τομ. 4ος Αθήναι 1996-1997, σελ.329-338
  • Κυριακή Μαμώνη, «Θράκη. Καταστροφή του ελληνισμού της ανατολικής Ρωμυλίας», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, τομ.ΙΔ, (1977),σελ.360-362
  • Αλέξανδρος Κιτροέφ, «Η υπερατλαντική μετανάστευση.Στάσεις απέναντι στους μετανάστες», Ιστορία της Ελλάδας του 20ου αιώνα 1900-1922 Οι απαρχές, τομ. Α1, εκδ.Βιβλιόραμα,χ.χ. σελ.159-165
  • Γιώργος Σταυράκης, Στα βήματα του Οδυσσέα. Κοινωνιολογική και ιστορική αναδρομή για την Ελληνική μετανάστευση Αμερική-Αυστραλία, εκδ.Παπαζήσης, Αθήνα, 1999
  • Geza Alfoldy, Ιστορία της Ρωμαϊκής κοινωνίας, μτφρ.Άγγελος Χανιώτης, εκδ.Μ.Ι.Ε.Τ. ,Αθήνα, 1992
  • Βλάσης Αγτζίδης, Ποντιακός Ελληνισμός. Από τη γενοκτονία και τον Σταλινισμό στην περεστρόϊκα, εκδ.Αφοί Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη, 1995
  • Γεώργιος Μπριασούλης, «Οι Ελληνοαμερικανοί και η Κου Κλουξ Κλαν. Μετανάστες αντιμέτωποι με τον αμερικανικό ρατσισμό», Ιστορικά Θέματα, τχ.49 (Μάρτιος 2006), σελ.98-107

Επιπλέον βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Κυριακή Μαμώνη, «Χαρακτηρισμοί Πέλοποννήσιων και αρχηγών του αγώνα στην Πελοπόννησο από τα κείμενα των Φιλελλήνων (1821-1829)», Πελοποννησικά-Παράρτημα Πρακτικά του Α’ Διεθνούς Συνεδρίου Πελοποννησιακών Σπουδών (Σπάρτη 7-14 Σεπτεμβρίου 1975), τομ Γ΄Νεώτερος Πολιτισμός, εν Αθήναις 1976-1978, σελ.50-66
  • Ιωάννης Δημάκης, «Ἁι καταχρήσεις του Φιλελληνισμού εν Ευρώπη. Τρεις χαρακτηριστικές περιπτώσεις», Επιστημονική Επετηρίς Παντείου Ανωτάτης Σχολής Πολιτικών Επιστημών, (1971-1972), σελ.101-124
  • Δημήτρης Κρεββατάς, Το Βυζάντιο και ο διωγμός του Ελληνισμού, εκδ. Καστανιώτης, Αθήνα, 2003
  • Ρεγγίνα Quack Ευσταθίου, «Τα ψευδοαπομνημονεύματα ενός Γερμανού εθελοντού του 21», στο: Πρακτικά του Β’ Διεθνούς Συνεδρίου Πελοποννησιακών Σπουδών (Πάτραι ,25-31Σεπτεμβρίου 1980), τομ.3ος, Αθήναι, 1981-1982, σελ. 141-148
  • Θωμάς Τσακαλάκης, Έλληνες: διεφθαρμένοι, τεμπέληδες και απείθαρχοι. Στερεότυπα του Βρετανικού τύπου για τους Έλληνες στα χρόνια της κρίσης, εκδ.Σμίλη, Αθήνα, 2016

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Μισελληνισμός&oldid=10489290"