Μιχαήλ Στασινόπουλος

Έλληνας πολιτικός, προσωρινός πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας (1974-1975)

Ο Μιχαήλ Στασινόπουλος (27 Ιουλίου 1903 - 31 Οκτωβρίου 2002) ήταν Έλληνας νομικός, μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και συγγραφέας που διετέλεσε πρώτος προσωρινός Πρόεδρος της Δημοκρατίας κατά τη Μεταπολίτευση. Ως δικαστικός λειτουργός έφθασε μέχρι την θέση του προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας, θέση από την οποία αντιτάχθηκε στη Δικτατορία των Συνταγματαρχών με αποτέλεσμα να απομακρυνθεί.

Μιχαήλ Στασινόπουλος
Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας
Περίοδος
18 Δεκεμβρίου 1974 – 20 Ιουνίου 1975
ΠρωθυπουργόςΚωνσταντίνος Γ. Καραμανλής
ΠροκάτοχοςΦαίδων Γκιζίκης
ΔιάδοχοςΚωνσταντίνος Τσάτσος
Υπουργείο Προεδρίας της Κυβέρνησης
Περίοδος
11 Οκτωβρίου 1952 – 19 Νοεμβρίου 1952
ΠρωθυπουργόςΔημήτριος Κιουσόπουλος
ΠροκάτοχοςΓεώργιος Αθανασιάδης-Νόβας
ΔιάδοχοςΠαναγιώτης Σιφναίος
Περίοδος
22 Μαρτίου 1958 – 17 Μαΐου 1958
ΠρωθυπουργόςΚωνσταντίνος Γεωργακόπουλος
ΠροκάτοχοςΜιχαήλ Πεσμαζόγλου
ΔιάδοχοςΚωνσταντίνος Τσάτσος
Πρόεδρος του Συμβουλίου Επικρατείας
Περίοδος
1966 – 1969
Πρόεδρος του Γ΄τμήματος του Συμβουλίου Επικρατείας
Περίοδος
1963 – 1966
Εθνικός δικαστής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης
Περίοδος
1976 – 1978
Πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών
Περίοδος
1 Ιανουαρίου 1978 – 31 Δεκεμβρίου 1978
Προσωπικά στοιχεία
Γέννηση27 Ιουλίου 1903, Μεσσήνη
Θάνατος31 Οκτωβρίου 2002 (99 ετών)
Αθήνα
ΕθνότηταΕλληνική
ΥπηκοότηταΕλληνική
Πολιτικό κόμμαΝέα Δημοκρατία
ΣπουδέςΕθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (έως 1924)
ΕπάγγελμαΔικαστικός
Υπογραφή

Βιογραφικά στοιχεία Επεξεργασία

Ακαδημαϊκή σταδιοδρομία Επεξεργασία

Γεννήθηκε στη Μεσσήνη στις 27 Ιουλίου 1903.[1] Αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1924. Το 1929 έγινε εισηγητής στο Συμβούλιο της Επικρατείας.[2] Το 1934 αναγορεύτηκε διδάκτορας της Νομικής Σχολής Αθηνών, ενώ το 1943 έγινε σύμβουλος Επικρατείας.[3] Από το 1951 έως και το 1958 διετέλεσε υφηγητής και τακτικός καθηγητής Διοικητικού Δικαίου στην Πάντειο Σχολή,[4] της οποίας μεταξύ 1951 και 1957 διετέλεσε πρύτανης.[5][6] Το 1959 αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτορας των πανεπιστημίων του Μπορντό και του Παρισιού. Το 1968 εξελέγη μέλος της Ακαδημίας Αθηνών[7], στην τάξη των ηθικών και πολιτικών επιστημών. Υπήρξε μέλος της Ομάδας των Δώδεκα, καθώς και εκδότης του επιστημονικού περιοδικού Επιθεώρησις Δημοσίου Δικαίου και Διοικητικού Δικαίου.[5] Το 1978 εξελέγη πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών[8] και το 1993 εξελέγη πρόεδρος του Πειθαρχικού Συμβουλίου της Εθνικής Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών.

Δικαστική σταδιοδρομία Επεξεργασία

Το 1947 τοποθετήθηκε πολιτικός σύμβουλος της Στρατιωτικής Διοικήσεως Δωδεκανήσου στο μεταβατικό στάδιο που μεσολάβησε έως την ενσωμάτωση των νησιών στην Ελλάδα. Το διάστημα 1948-1951 υπήρξε πρόεδρος της επιτροπής που συνέταξε τον υπαλληλικό κώδικα. Από το 1966 έως το 1969[9] ήταν πρόεδρος του Συμβουλίου Επικρατείας, όμως απομακρύνθηκε το 1969 όταν εξέδωσε απορριπτική απόφαση[10] για τη νομιμότητα του δικτατορικού καθεστώτος. Το 1975 αποκαταστάθηκε στο δικαστικό σώμα ως επίτιμος πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας. και το διάστημα 1976-1978 υπήρξε δικαστής ad hoc στο διεθνές δικαστήριο της Χάγης. Επίσης το 1969 και το 1970 προτάθηκε από τον πρόεδρο του γαλλικού συμβουλίου της επικρατείας Ρενέ Κασέν για το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης ως επικεφαλής των Ελλήνων δικαστών για τον τρόπο που είχαν αντιμετωπίσει τη χούντα.[1][4] Τα τελευταία χρόνια διέθεσε περιουσιακά του στοιχεία και συνέστησε το Ίδρυμα Διοικητικού Δικαίου Μ. Στασινοπούλου με έδρα το Ψυχικό, με σκοπό τη χορήγηση υποτροφιών στο Δημόσιο Δίκαιο.[11]

Πολιτική σταδιοδρομία Επεξεργασία

Το 1952 ανέλαβε για πρώτη φορά κυβερνητικό αξίωμα, ως υπουργός Προεδρίας στην υπηρεσιακή κυβέρνηση του Δημητρίου Κιουσόπουλου.[12] Διετέλεσε επίσης υπηρεσιακός υπουργός προεδρίας στην κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Γεωργακόπουλου το 1958.[13] Διετέλεσε επίσης πρόεδρος του Ιδρύματος της Ελληνικής Ραδιοφωνίας από το 1951 έως το 1953 και της Λυρικής Σκηνής από το 1953 έως το 1954.[1] Το 1974, στις πρώτες μεταδικτατορικές ή μεταπολιτευτικές εκλογές του Νοεμβρίου, εξελέγη πρώτος βουλευτής Επικρατείας, με το ψηφοδέλτιο της Νέας Δημοκρατίας.[14] Παραιτήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου, δέκα μέρες μετά το Δημοψήφισμα του 1974 με το οποίο καταργήθηκε η βασιλεία, όταν η νέα Βουλή τον εξέλεξε προσωρινό Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας με 206 ψήφους. Η προεδρική του θητεία διήρκεσε έως τις 20 Ιουνίου 1975, οπότε το αξίωμα ανέλαβε ο Κωνσταντίνος Τσάτσος διαμορφώνοντας το νέο πολίτευμα.[15] Η προεδρική θητεία του Στασινόπουλου χαρακτηρίζεται από τη διακριτική του παρουσία στην πολιτική σκηνή, την ταύτισή του με την κυβερνητική πολιτική, αφού δεν χρειάστηκε να λάβει καμία απόφαση καίριας σημασίας, ενώ οι όποιες δημόσιες παρεμβάσεις του ήταν κυβερνητικής έμπνευσης. Προχώρησε στην εκκαθάριση της Προεδρίας της Δημοκρατίας από τα πρόσωπα εκείνα που είχαν εκτεθεί υπερβολικά λόγω των φιλοδικτατορικών επιλογών τους.[16]

Λογοτεχνική σταδιοδρομία Επεξεργασία

Το 1920, εμφανίστηκε στη λογοτεχνική σκηνή με ποιήματα και μεταφράσεις Γάλλων ποιητών στο περιοδικό «Μούσα» χρησιμοποιώντας για πρώτη φορά το όνομα του, μιας και νωρίτερα δημοσίευε ποιήματα με το ψευδώνυμο Μεσσηνιακή Ακτή στο περιοδικό «Η Διάπλασις των Παίδων».[5]

Απεβίωσε στην Αθήνα στις 31 Οκτωβρίου 2002.[3]

Συγγραφικό έργο Επεξεργασία

Δοκίμια Επεξεργασία

  • Δίκαιον των διοικητικών πράξεων (1950)
  • Αστική ευθύνη του κράτους των δημοσίων υπαλλήλων καί των νομικών προσώπων κατά τον αστικό κώδικα (1950)
  • Το δίκαιον των διοικητικών διαφορών (1954)
  • Μαθήματα διοικητικού δικαίου (1966)
  • Το πινάκιον φακής και ο νόμος των λύκων (1973)
  • Με ψήφους 3 εναντίον 2 (1977)
  • Σελίδες από την πολιτική ιστορία του νεώτερου ελληνισμού (1978)

Ποιήματα Επεξεργασία

  • Ποιήματα (1949)

Πεζογραφήματα Επεξεργασία

  • Η χώρα με τις γαλάζιες λίμνες (1947)
  • Η συντροφιά μας (1973)
  • Η δίκη (1977)

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 «Βιογραφίες - Μιχαήλ Στασινόπουλος». www.sansimera.gr. Ανακτήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2016. 
  2. «Διατελέσαντες δικαστικοί λειτουργοί». www.adjustice.gr. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2016. 
  3. 3,0 3,1 «Προεδρία της Δημοκρατίας » Μιχαήλ Στασινόπουλος». www.presidency.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Φεβρουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2016. 
  4. 4,0 4,1 Λαμπίρης, Γιώργος (15 Δεκεμβρίου 2014). «Μ. Στασινόπουλος: Ο πρώτος Πρόεδρος της Μεταπολίτευσης». www.news.gr. Ανακτήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2016. 
  5. 5,0 5,1 5,2 «Εθνικό Κέντρο Βιβλίου - Μιχαήλ Στασινόπουλος». www.ekebi.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιανουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2016. 
  6. «Πρυτάνεις Παντείου Πανεπιστημίου». www.panteion.gr. Ανακτήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2016. 
  7. «Τακτικά μέλη της Ακαδημίας Αθηνών κατά σειρά εκλογής | Ακαδημία Αθηνών». www.academyofathens.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Οκτωβρίου 2019. 
  8. «Πρόεδροι της Ακαδημίας Αθηνών από την ίδρυσή της | Ακαδημία Αθηνών». www.academyofathens.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Οκτωβρίου 2019. 
  9. «Πρόεδροι του Συμβουλίου της Επικρατείας». www.adjustice.gr. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2016. 
  10. Σπύρος Βλαχόπουλος (επιμέλεια: Ευάνθης Χατζηβασιλείου), στο φύλλο της εφημερίδας "Η Καθημερινή" της Κυριακής, 5 Ιουλίου 2020, στήλη "Ιστορία", "Ο πρώτος πρόεδρος της Δημοκρατίας". Ο συντάκτης αναφέρει ότι το ΣτΕ με πρόεδρο το Μιχαήλ Στασινόπουλο εξέδωσε τις αποφάσεις 1811-1831/1969 με τις οποίες ακυρώθηκαν απολύσεις δικαστών που είχαν επιβληθεί με την ΚΔ' συντακτική πράξη (28-5-1968) της δικτατορίας, περί "εξυγιάνσεως της Τακτικής Δικαιοσύνης".
  11. «Ίδρυμα Διοικητικού Δικαίου - Μ. Στασινόπουλου». www.stasinopoulos-foundation.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Αυγούστου 2016. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2016. 
  12. «Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης | Κυβέρνηση ΚΙΟΥΣΟΠΟΥΛΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ (1952)». www.ggk.gov.gr. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2016. 
  13. «Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης | Κυβέρνηση ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ (1958)». www.ggk.gov.gr. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2016. 
  14. «Κοινοβουλευτική Θητεία Βουλευτών Από Τη Μεταπολίτευση Ως Σήμερα - Στασινόπουλος Δημητρίου Μιχαήλ». www.hellenicparliament.gr. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2016. 
  15. «Εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας». in.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2011. 
  16. Ριζάς, Σωτήρης (1992). Η προεδρία της δημοκρατίας στην Ελληνική πολιτική: 1923-35 και 1974-85. Αθήνα: εκδόσεις Παπαζήση. σελ. 181. ISBN 978-960-02-0970-9. 

Πηγές Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία