Η μονεγασκική διάλεκτος (λιγουριανά: munegàscu, ιταλικά: monegasco, γαλλικά: monégasque) αποτελεί μέρος της λιγουριανής γλώσσας και θεωρείται μία εθνική γλώσσα για το Μονακό.[2] Ωστόσο, δεν θεωρείται επίσημη γλώσσα της χώρας, κάτι που συμβαίνει με τα γαλλικά. Τα μονεγασκικά διδάσκονται επίσημα στα σχολεία του Μονακό, αλλά αποτελούν τη μητρική γλώσσα ελάχιστων ανθρώπων. Στο προάστιο Μονακό Βιλ, ορισμένες πινακίδες είναι γραμμένος τόσο στα γαλλικά όσο και στα μονεγασκικά.[3][4][5]

Μονεγασκικά
munegascu
ΠεριοχήΜονακό
Φυσικοί ομιλητέςπ. 8.000 (2014)[1]
ΤαξινόμησηΙνδοευρωπαϊκές γλώσσες
Σύστημα γραφήςλατινική γραφή
Linguist listlij-mon

Ταξινόμηση Επεξεργασία

Αποτελώντας μέρος των δυτικορομανικών γλωσσών, η μονεγασκική διάλεκτος μοιράζεται πολλά κοινά χαρακτηριστικά με τη γενουατική διάλεκτο. Είναι παρόμοια με τη διάλεκτο ιντερμέλιο της Βεντιμίλια, ενώ διαφέρει από τη μεντονασκική διάλεκτο. Διαθέτει ακόμη ομοιότητες με τη διάλεκτο νισάρτ της οξιτανικής γλώσσας.

Τα μονεγασκικά, όπως και όλες οι άλλες γλωσσικές παραλλαγές της λιγουριανής γλώσσας, προέρχονται απευθείας από τη δημώδης λατινική της σημερινής βορειοδυτικής Ιταλίας και νοτιοανατολικής Γαλλίας, ενώ έχουν επηρεαστεί λεξιλογικά, μορφολογικά και συντακτικά από τα γαλλικά και σχετικές γαλατορομανικές γλώσσες. Οι περισσότερες λέξεις των μονεγασκικών, όμως, μοιάζουν περισσότερο με τα ιταλικά.

Πριν από την προσάρτηση της Κομητείας της Νίκαιας από τη Γαλλία, το 1860, οι Νικαιώτες μιλούσαν μια διάλεκτο σχετικά παρόμοια με τη μονεγασκική.[6]

Ομιλητές Επεξεργασία

Η διάλεκτος ομιλείται από Μονεγάσκους, σε συνδυασμό με τα γαλλικά, κυρίως μέσα στα όρια του Πριγκιπάτου του Μονακό. Δεδομένου ότι οι Μονεγάσκοι αποτελούν μια μειονότητα στο Μονακό (περίπου 21%), η διάλεκτος κινδύνευσε στο παρελθόν να εξαφανιστεί. Ωστόσο, τις τελευταίες δεκαετίες έχει ξεκινήσει να διδάσκεται στα σχολεία, κάτι που εξασφαλίζει την αναβίωσή της. Στην παλιά πόλη του Μονακό, ορισμένες πινακίδες σε οδούς είναι γραμμένες στη μονεγασκική διάλεκτο, αλλά και στη γαλλική γλώσσα.[7][8]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. (Αγγλικά) «Monaco». Ethnologue. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2022. 
  2. L’enseignement de la Langue Monégasque, http://www.monaco-mairie.mc/00_Actus/pdf/oct05/24_cerem.pdf, ανακτήθηκε στις 2021-10-29 
  3. 2016 census
  4. Raymond Arveiller (1967) Etude sur le Parler de Monaco. Comité National des Traditions Monégasques.
  5. «Society». Monaco-IQ. Ανακτήθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου 2012. 
  6. Gubbins, Paul· Holt, Mike (2002). Beyond Boundaries: Language and Identity in Contemporary Europe. Multilingual Matters. σελ. 91. ISBN 978-1-85359-555-4. 
  7. https://theculturetrip.com/europe/monaco/articles/10-monegasque-phrases-to-know-before-visiting-monaco/
  8. https://monacoresidentsmagazine.com/2021/04/20/the-monegasque-language-almost-died/[νεκρός σύνδεσμος]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία