Βικιπαίδεια

Μονομαχία στο Ελ Πάσο

ταινία του 1965 σκηνοθετημένη από το Σέρτζιο Λεόνε

Η Μονομαχία στο Ελ Πάσο (πρωτότυπος τίτλος: Per qualche dollaro in più ή στα αγγλικά: For a few dollars more), είναι σπαγγέτι γουέστερν του 1965 σε σκηνοθεσία Σέρτζιο Λεόνε και μουσική του Ένιο Μορικόνε. Πρωταγωνιστούν οι Κλιντ Ήστγουντ, Λι Βαν Κλιφ και Τζιάν Μαρία Βολοντέ.[10]

Μονομαχία στο Ελ Πάσο
(Per qualche dollaro in più)
ΣκηνοθεσίαΣέρτζιο Λεόνε[1][2][3]
ΠαραγωγήΑλμπέρτο Γκριμάλντι
ΣενάριοΛουτσιάνο Βιντσενζόνι, Σέρτζιο Ντονάτι, Σέρτζιο Λεόνε και Fernando Di Leo
ΠρωταγωνιστέςΚλιντ Ίστγουντ[3][4][5], Λι Βαν Κλιφ[3][4][5], Τζιάν Μαρία Βολοντέ[3], Μάριο Μπρέγκα[3][4][6], Λουίτζι Πίστιλι[3][4][6], Κλάους Κίνσκι[3][4][6], Joseph Egger[3][4][6], Μπενίτο Στεφανέλι[3][4][6], Άλντο Σαμπρέλ[3][4][6], Lorenzo Robledo[4][6], Sergio Mendizábal[4], Dante Maggio[4][6], Frank Braña[4], Peter Lee Lawrence[4], Πάνος Παπαδόπουλος[4][6], Ρομπέρτο ​​Καμαρντιέλ[3][4][6], Carlo Simi[4], Χεσούς Γκουσμάν[4], Werner Abrolat[4], Antonio Molino Rojo[4], Tomás Blanco[4], Rosemary Dexter[4], Σέρτζιο Λεόνε[4], Χοσέ Κάλβο[7], Ζακ Χερλίν[7], Ricardo Palacios[7], Fernando Di Leo[7], Guillermo Méndez, José Canalejas[7], José Terrón[7] και Kurt Zips[7]
ΜουσικήΈννιο Μορρικόνε
ΤραγούδιΈννιο Μορρικόνε
ΦωτογραφίαMassimo Dallamano
ΜοντάζΕυγκένιο Αλαμπίζο
ΕνδυματολόγοςCarlo Simi
Εταιρεία παραγωγήςConstantin Film
ΔιανομήMOKÉP, Netflix και Vudu
Πρώτη προβολή1965, 18  Δεκεμβρίου 1965 (Ιταλία)[8] και 10  Μαΐου 1967 (Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής)[8]
Διάρκεια132 λεπτά
ΠροέλευσηΙταλία[9], Γερμανία[9], Ισπανία[9] και Δυτική Γερμανία
ΓλώσσαΙταλικά
ΠροηγείταιΓια μια χούφτα δολάρια
ΈπεταιΟ Καλός, Ο Κακός και ο Άσχημος
δεδομένα (π • σ • ε )
Κλιντ Ίστγουντ (αριστερά) και Αντονίτο Ρουίζ σε σκηνή της ταινίας

Η ταινία ήταν διεθνής συμπαραγωγή Ιταλίας, Δυτικής Γερμανίας και Ισπανίας.[11][12] Κυκλοφόρησε στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1967 και είναι το δεύτερο μέρος της Τριλογίας του Δολαρίου.

Πλοκή Επεξεργασία

Ο Άντρας χωρίς Όνομα που πολλοί αποκαλούν Μάνκο είναι κυνηγός επικηρυγμένων κακοποιών και βγάζει τα προς το ζην από τις αμοιβές που παίρνει, ένα επάγγελμα που κάνει και ένα πρώην μέλος του αμερικανικού στρατού ο συνταγματάρχης Ντάγκλας Μόρτιμερ. Τελικά και οι δύο μαθαίνουν ότι ένας αδίστακτος ψυχοπαθής που ονομάζεται «Ελ Ίντιο» έχει αποδράσει από τις φυλακές με την βοήθεια της συμμορίας του.

Ο Ίντιο έχει πάνω του ένα μουσικό ρολόι τσέπης που ήταν ένα ενθύμιο της νιότης του, το χρησιμοποιεί για να το φορά στη μονομαχία. Μια σειρά από φλάσμπακ αποκαλύπτουν ότι είχε πάρει το ρολόι από μια νεαρή γυναίκα, η οποία μετά θα αυτοκτονήσει, αφού προηγουμένως ο Ελ Ίντιο την είχε βιάσει και δολοφόνησει τον σύζυγό της. Το περιστατικό αυτό έχει στοιχειώσει τον Ελ Ίντιο, που καπνίζει συνεχώς για να θολώσει τη μνήμη του.

Ο Ίντιο σχεδιάζει να ληστέψει την τράπεζα του Ελ Πάσο, η οποία διαθέτει μια μυστική κρύπτη που περιέχει «σχεδόν ένα εκατομμύριο δολάρια». Ο Μάνκο φτάνει στην πόλη και είναι σε γνώση του Μόρτιμερ, ο οποίος είχε φτάσει νωρίτερα. ​Ο Μάνκο θα αντιμετωπίσει τον Μόρτιμερ αφού και οι δύο έχουν μελετήσει ο ένας τον άλλον και αποφασίζουν να συνεργαστούν. Ο Μόρτιμερ πείθει τον Μάνκο να συμμετάσχει στη συμμορία του Ίντιο για να καταφέρουν να τον συλλάβουν. Έτσι ο Μάνκο θα μπει στη συμμορία αφού προηγουμένως είχε απελευθερώσει έναν φίλο του Ίντιο από τη φυλακή, παρά τις υποψίες του Ίντιο.

Ο Ίντιο στέλνει τον Μάνκο και τρεις άλλους για να ληστέψουν την τράπεζα στη κοντινή πόλη Σάντα Κρουζ. Ο Μάνκο θα αφοπλίσει τους τρεις ληστές και στέλνει έναν ψευδή τηλεγραφικό συναγερμό για να ειδοποιήσει τον σερίφη του Ελ Πάσο και την παρέα του και να τους οδηγήσει στη Σάντα Κρουζ. Ο Ίντιο και η συμμορία του παράλληλα ληστεύουν την τράπεζα του Ελ Πάσο και αφού πάρουν το χρηματοκιβώτιο θα προσπαθήσουν να το ανατινάξουν ανεπιτυχώς. Ο Μάνκο θα επιστρέψει μόνος του από την Σάντα Κρουζ αλλά ο Ίντιο δέχεται την εκδοχή των γεγονότων όπως την λέει ο Μάνκο χάρη σε έναν τραυματισμό που του είχε προκαλέσει ο Μόρτιμερ νωρίτερα.

Ο Μάνκο καταφέρνει να πείσει τη συμμορία για να πάνε στη μικρή συνοριακή πόλη Άκουα Καλιέντε παρά την συνήθη διαδρομή μέσω του Ρίο Μπράβο. Εν τω μεταξύ ο Μόρτιμερ, ο οποίος αναμένει τον Μάνκο θα αποκλίνει από την προγραμματισμένη ενέδρα τους, είναι ήδη εκεί. Ο Μόρτιμερ θα συναντήσει την συμμορία και θα προσφέρει τις υπηρεσίες του στον Ίντιο για να ανοίξει το χρηματοκιβώτιο χωρίς τη χρήση εκρηκτικών υλών.

Οι Μάνκο και Μόρτιμερ θα ανοίξουν κρυφά το χρηματοκιβώτιο και μετά θα κρύψουν τα χρήματα αλλά αργότερα θα συλληφθούν από τη συμμορία και θα ξυλοκοπηθούν άγρια. Ο Ίντιο θα αποκαλύψει μετά ότι γνώριζε ότι και οι δύο είναι κυνηγοί επικηρυγμένων. Αργότερα εκείνο το βράδυ, ο Ίντιο και ο υπολοχαγός του Νίνιο θα σκοτώσουν τον φύλακα της αποθήκης όπου φυλάσσονται το χρηματοκιβώτιο με ένα μαχαίρι που ανήκει στον Κουτσίλο και μετά θα εκτελέσει ο Ίντιο τον Κουτσίλο για να φανεί ότι πρόδωσε τη συμμορία, με την ελπίδα ότι όλοι θα σκοτώνουν ο ένας τον άλλον, έτσι ώστε να μπορεί να μοιράσει τα χρήματα μόνο μεταξύ του Νίνιο και του ιδίου.

Τελικά ο Μάνκο θα σκοτώσει όλους τους ληστές και ο Μόρτιμερ θα φωνάξει τον Ίντιο όπου θα του αποκαλύψει το πλήρες όνομα του. Ο Μόρτιμερ θα σκοτώσει τον Γκρόκι καθώς θα τρέχει να καλυφθεί αλλά αφοπλίζεται στη συνέχεια από τον Ίντιο που παίζει την μουσική από το ρολόι τσέπης του. Ο Ίντιο αμφισβητεί τον Μόρτιμερ και του λέει να προσπαθήσει να ξαναπάρει το όπλο του και να τον σκοτώσει πρότου τελειώσει η μουσική. Αλλά, όπως τελειώνει η μουσική, η ίδια μελωδία ξεκινά από το ίδιο ρολόι τσέπης που έχει ο Μάνκο και το οποίο προηγουμένως είχε κλέψει από τον Μόρτιμερ. Ο Μάνκο δίνει τη δική του ζώνη με το πιστόλι στον Μόρτιμερ, λέγοντας:«Τώρα μπορούμε να ξεκινήσουμε».

Η μουσική παίζει και μόλις ολοκληρωθεί ο Μόρτιμερ πυροβολεί πρώτος, σκοτώνοντας τον Ίντιο. Ο Μόρτιμερ θα πάρει το ρολόι από τον Ελ Ίντιο και ο Μάνκο παρατηρεί μια ομοιότητα του Μόρτιμερ με τη γυναίκα στις φωτογραφίες των ρολογιών. Τότε ο Μόρτιμερ αποκαλύπτει ότι είναι ο αδελφός της και ότι πήρε την εκδίκηση του, λέγοντας στον Μάνκο ότι παραιτείται από τις αμοιβές των επικηρυγμένων. Ο Μάνκο πετάει τα πτώματα του Ίντιο και των άλλων ληστών σε ένα κάρο και στο τέλος πηγαίνει και στην κρυψώνα για να πάρει και τα κλεμμένα χρήματα από την ληστεία της τράπεζας του Ελ Πάσο.

Διανομή ρόλων Επεξεργασία

Παραγωγή Επεξεργασία

Ανάπτυξη Επεξεργασία

Μετά την επιτυχία στο box office της πρώτης ταινίας της Τριλογίας Για μια Χούφτα Δολάρια στην Ιταλία, ο σκηνοθέτης Σέρτζιο Λεόνε και ο νέος παραγωγός του, Αλμπέρτο Γκριμάλντι, ήθελαν να ξεκινήσουν την παραγωγή μιας σειράς, αλλά έπρεπε να κάνουν τον Κλιντ Ίστγουντ να συμφωνήσει να πρωταγωνιστήσει σε αυτή. Ο Ίστγουντ δεν ήταν έτοιμος να δεσμευτεί για μια δεύτερη ταινία καθώς δεν είχε δει καν την πρώτη. Γρήγορα, ο Λεόνε έσπευσε μια δημιουργήσει το προσχέδιο του σεναρίου της Μονομαχίας στο Ελ Πάσο. Το κοινό μπορεί να μην καταλαβαίνει ιταλικά, αλλά από άποψη στυλ και δράσης, η ταινία ήταν καλή. «Όλοι το απόλαυσαν όσο ήταν στα Αγγλικά», υπενθύμισε ο Ίστγουντ. Ο Τσαρλς Μπρόνσον προσεγγίστηκε ξανά για να πάρει τον πρωταγωνιστικό ρόλο, αλλά τον απέρριψε, αναφέροντας ότι το σενάριο της συνέχειας ήταν σαν την πρώτη ταινία.[13] Αντ 'αυτού, ο Λι Βαν Κλιφ δέχτηκε να πάρει πάλι ρόλο στη ταινία. Ο Ίστγουντ έλαβε 50.000 δολάρια αμοιβή, ενώ ο Λι Βαν Κλιφ έλαβε 17.000 δολάρια.[14]

Ο σεναριογράφος Λουτσιάνο Βιτσεντζόνι έγραψε το σενάριο για την ταινία σε εννέα ημέρες..[15] Ωστόσο, ο Λεόνε ήταν δυσαρεστημένος με μέρος του διαλόγων του σεναρίου, και προσέλαβε τον Σέρτζιο Ντονάτι για να εργαστεί ως μη αναγνωρισμένος σεναριογράφος.[16]

Κινηματογράφηση Επεξεργασία

Η ταινία γυρίστηκε στο περιοχή Ταμπέρνας στην Αλμερία της Ισπανίας, με εσωτερικούς χώρους στα στούντιο της Τσινετσιτά της Ρώμης.[14]Ο διευθυντής σχεδιασμού παραγωγής Κάρλο Σίμι έχτισε την πόλη του Ελ Πάσο στην έρημο της Αλμερίας[17] η οποία και εξακολουθεί να υπάρχει, ως το τουριστικό αξιοθέατο «Μικρό Χόλυγουντ». [18] Η πόλη της Άκουα Καλιέντε, όπου ο Ίντιο και η συμμορία του φεύγουν μετά τη ληστεία στην τράπεζα, ήταν πραγματικά το Λος Αλμπαρικόγες, ένα μικρό «λευκό χωριό» στην πεδιάδα Νιγιάρ.

Μουσική Επεξεργασία

For a Few Dollars More: Music From The Motion Picture
 
soundtrack από Ένιο Μορικόνε
Κυκλοφόρησε1965 (Πρωτότυπο άλμπουμ)
Μουσικό είδοςΚινηματογραφική μουσική
Διάρκεια28:27
ΔισκογραφικήRCA Italiana
Δισκογραφικό χρονολόγιο
(Ένιο Μορικόνε)
Se non avessi più te (1965)Idoli controluce (1966)
 Επαγγελματική βαθμολόγηση
Επανεξετασμένα αποτελέσματα
Πηγή Βαθμολόγηση
AllMusic      [19]

Η μουσική σύνθεση της ταινίας έγινε από τον Ένιο Μορικόνε, ο οποίος είχε προηγουμένως συνεργαστεί με τον Λεόνε στη πρώτη ταινία της Τριλογίας. Κάτω από τη ρητή κατεύθυνση του Λεόνε, ο Μορικόνε άρχισε να γράφει την μουσική πριν ακόμη ξεκινήσει η παραγωγή, καθώς ο Λεόνε έκανε σκηνές συχνά με την μουσική να ακούγεται.[20] Η μουσική είναι αξιοσημείωτη για το μείγμα της μέσω ενός επαναλαμβανόμενου μοτίβου που προέρχεται από τα ίδια ρολόγια τσέπης που ανήκουν στους Ελ Ίντιο και του Μόρτιμερ.[21] «Η μουσική που παράγει το ρολόι μεταφέρει τη σκέψη σου σε διαφορετικό μέρος», δήλωσε ο Μορικόνε. «Ο ίδιος ο χαρακτήρας βγαίνει μέσα από το ρολόι, αλλά σε διαφορετική κατάσταση κάθε φορά που εμφανίζεται».[22]

Ένα άλμπουμ soundtrack κυκλοφόρησε αρχικά στην Ιταλία από την RCA Italiana.[23] Στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο Χιούγκο Μοντενέγκρο κυκλοφόρησε μια διασκευή όπως και οι Μπίλι Στρέιντζ και Λερόι Χολμς που κυκλοφόρησαν μια διασκευή του soundtrack με την αυθεντική αμερικανική αφίσα.

Όλη η σύνθεση και στίχοι των τραγουδιών είναι από Ένιο Μορικόνε. 

Track listing
Αρ. Tίτλος Διάρκεια
1. "La Resa Dei Conti"   3:06
2. "Osservatori Osservati"   2:01
3. "Il Vizio Di Uccidere"   2:24
4. "Il Colpo"   2:21
5. "Addio Colonnello"   1:44
6. "Per Qualche Dollaro In Più"   2:50
7. "Poker D'Assi"   1:15
8. "Carillon"   1:10

Στην κριτική του για την μουσική της ταινίας ο Μπρους Έλντερ από το AllMusic αναφέρει πως: «Η RCA Records αντιμετώπισε ένα πρόβλημα στα τέλη της δεκαετίας του 1960, γύρω από τη μουσική του Ένιο Μορικόνε από τα γουέστερν του "Ανθρώπου Χωρίς Όνομα" του Σέρτζιο Λεόνε με πρωταγωνιστή τον Κλιντ Ίστγουντ. Το πρώτο, «Για μια χούφτα δολάρια», είχε αποδώσει ένα επιτυχημένο μουσικό άλμπουμ όταν κυκλοφόρησε στην Αμερική το 1967, παρά το γεγονός ότι ο Μορικόνε είχε ηχογραφήσει μόνο 14 λεπτά μουσικής για αυτό. Υπήρχε ζήτηση για ένα soundtrack LP από τη δεύτερη ταινία, ειδικά μετά την επιτυχία της United Artists Records της κυκλοφορία του soundtrack από την τρίτη ταινία της τριλογίας, Ο «Καλός, ο Κακός και ο Άσχημος». Το πρόβλημα ήταν ότι ο Μορικόνε είχε ηχογραφήσει μόνο 14 λεπτά μουσικής από την «Μονομαχία στο Ελ Πάσο». Ως αποτέλεσμα, συγκέντρωσαν ένα soundtrack στη Μονομαχία στο Ελ Πάσο, το οποίο περιελάμβανε τα έξι μουσικά κομμάτια από εκείνη την ταινία και επανέλαβε τα έξι πρωτότυπα κομμάτια από το Για μια χούφτα δολάρια. Όλα ακούγονται καλά και είναι ενδιαφέρον να ακούσουμε τον συνθέτη να προσθέτει τον ήχο ενός όμποε στη διακριτική του χρήση της τρομπέτας, της κιθάρας και του σφυρίγματος σε έναν νέο και στοιχειωτικό μελωδικό καμβά μουσικών τοπίων. Δεν υπάρχουν σημειώσεις, αλίμονο, αλλά το άλμπουμ είναι απολαυστικό όσο πάει».[19]

Υποδοχή Επεξεργασία

Box office Επεξεργασία

H Μονομαχία στο Ελ Πάσο κυκλοφόρησε στην Ιταλία στις 30 Δεκεμβρίου 1965 με τίτλο Per Qualche Dollaro in Più.[24] Η ταινία αποδείχθηκε ακόμη πιο επιτυχημένη από την προκάτοχό της.[25]

Μέχρι το 1967, έγινε η ταινία με τα υψηλότερα κέρδη στην Ιταλία με ακαθάριστο έσοδα 3,1 δισεκατομμύρια λιρέτες (5 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ) από 14.543.161 εισητήρια. [26][27][28][29]

H Μονομαχία στο Ελ Πάσο κυκλοφόρησε στην Ισπανία στις 17 Αυγούστου 1966 με τίτλο La muerte tenía un prio και έγινε η ταινία με τις υψηλότερες πωλήσεις όλων των εποχών με μεικτά έσοδα 272 εκατομμύρια πεσέτες.[30] Επίσης ήταν η έβδομη πιο δημοφιλής ταινία στο γαλλικό box office το 1966.[31]

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η ταινία έκανε πρεμιέρα στις 10 Μαΐου 1967, τέσσερις μήνες μετά την κυκλοφορία του Για μια Χούφτα Δολάρια (A Fistful of Dollars), κερδίζοντας 5 εκατομμύρια δολάρια.[24]

Κριτικές Επεξεργασία

Ο Ρότζερ Ίμπερτ των Chicago Sun-Times περιέγραψε την ταινία ως «ένα μεγάλο παλιό γουέστερν κλισέ μετά το άλλο» και είπε ότι «αποτελείται από καταστάσεις και όχι από πλοκές».[32] Ο πλατωνικός χαρακτήρας του Άντρα Χωρίς Όνομα αμέσως έδειξε να είναι ανοιχτός στην παρωδία και ένα μια τέτοια ακολούθησε το ίδιο έτος με το τίτλο For a Few Dollars Less (1966) του Λάντο Μπουζάνκα.[24]

Από τότε η ταινία έχει αυξηθεί σε δημοτικότητα, ενώ παράλληλα κερδίζει πιο θετικά σχόλια από τους σύγχρονους κριτικούς. Ο ιστότοπος Rotten Tomatoes συλλογής κριτικών, δίνει βαθμολογία (Ιουνίος 2021) θετικής έγκρισης 92% βασισμένες σε 36 κριτικές με μέσο όρο 8/10. Η κριτική συναίνεση του ιστότοπου αναφέρει: «Με τον Κλιντ Ίστγουντ στον πρωταγωνιστικό ρόλο, τον Ένιο Μορικόνε στη μουσική και την κομψή σκηνοθεσία του Σέρτζιο Λεόνε, η Μονομαχία στο Ελ Πάσο κερδίζει την αναγνώρισή της ως κλασική του είδους».[33]

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ www.sinemalar.com/film/1612/birkac-dolar-icin. Ανακτήθηκε στις 22  Ιουνίου 2016.
  2. ↑ www.imdb.com/title/tt0059578/. Ανακτήθηκε στις 22  Ιουνίου 2016.
  3. ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 www.ofdb.de/film/881,F%C3%BCr-ein-paar-Dollar-mehr. Ανακτήθηκε στις 22  Ιουνίου 2016.
  4. ↑ 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 4,12 4,13 4,14 4,15 4,16 4,17 4,18 4,19 4,20 4,21 www.imdb.com/title/tt0059578/fullcredits. Ανακτήθηκε στις 22  Ιουνίου 2016.
  5. ↑ 5,0 5,1 www.allocine.fr/film/fichefilm_gen_cfilm=929.html. Ανακτήθηκε στις 22  Ιουνίου 2016.
  6. ↑ 6,00 6,01 6,02 6,03 6,04 6,05 6,06 6,07 6,08 6,09 www.filmaffinity.com/es/film956445.html. Ανακτήθηκε στις 22  Ιουνίου 2016.
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 7,6 (Τσεχικά) Česko-Slovenská filmová databáze. 2001.
  8. ↑ 8,0 8,1 (Αγγλικά) Internet Movie Database. www.imdb.com/title/tt0059578/releaseinfo/. Ανακτήθηκε στις 3  Μαρτίου 2024.
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 filmportal.de. 23e0f2f070804f2780efaeacad5e8c8a. Ανακτήθηκε στις 22  Αυγούστου 2020.
  10. ↑ Variety film review; February 16, 1966, p. 6.
  11. ↑ Dolores Martinez (25 Μαΐου 2009). Remaking Kurosawa: Translations and Permutations in Global Cinema. Palgrave Macmillan US. σελίδες 206–. ISBN 978-0-230-62167-1. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2017. 
  12. ↑ John White (30 Νοεμβρίου 2010). Westerns. Taylor & Francis. σελίδες 48–. ISBN 978-1-136-85559-7. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2017. 
  13. ↑ Munn, σελ. 53.
  14. ↑ 14,0 14,1 Hughes.
  15. ↑ Schwartz, John (September 25, 2013). «Luciano Vincenzoni, Screenwriter, Dies at 87». The New York Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις April 3, 2015. https://web.archive.org/web/20150403094913/http://www.nytimes.com/2013/09/26/movies/luciano-vincenzoni-screenwriter-of-spaghetti-westerns-dies-at-87.html?_r=0. Ανακτήθηκε στις January 7, 2014. 
  16. ↑ For a Few Dollars More (Tre Voci – For a Few Dollars More) (Blu-ray disc). Los Angeles, California: Metro-Goldwyn-Mayer. 1967. 
  17. ↑ Munn, σελ. 56.
  18. ↑ Frayling, Christopher (2006) [1981]. «Preface». Spaghetti Westerns: Cowboys and Europeans from Karl May to Sergio Leone. New York, USA: I.B. Tauris. σελ. ix. ISBN 1-84511-207-5. 
  19. ↑ 19,0 19,1 «for-a-few-dollars-more-original-motion-picture-soundtrack» (στα Αγγλικά). allmusic.com. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2021. 
  20. ↑ Hodgkinson, Will (14 Ιουλίου 2006). «A Fistful of Dollars? It's my worst ever score'». The Guardian. Guardian Media Group. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2015. 
  21. ↑ Leinberger, Charles (1 Σεπτεμβρίου 2004). Ennio Morricone's The Good, the Bad and the Ugly: A Film Score Guide. Lanham, Maryland: Scarecrow Press. σελ. 35. ISBN 9780810851320. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2015. 
  22. ↑ Doran, John (8 Απριλίου 2010). «Ennio Morricone Interviewed: "Compared To Bach, I'm Practically Unemployed"». The Quietus. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Νοεμβρίου 2020.  Unknown parameter |access date= ignored (|access-date= suggested) (βοήθεια)
  23. ↑ Smith, Jeffrey (15 Νοεμβρίου 1998). The Sounds of Commerce: Marketing Popular Film Music . Columbia University Press. σελ. 135. 
  24. ↑ 24,0 24,1 24,2 Hughes, σελ. 10.
  25. ↑ Hughes, σελ. 53.
  26. ↑ Smith, Jeffrey Paul (15 Νοεμβρίου 1998). The Sounds of Commerce: Marketing Popular Film Music . Columbia University Press. σελ. 135. ISBN 9780231108638. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2015. 
  27. ↑ Monaco, Eitel (October 11, 1967). «Italian Films Succeed Alone And With U.S.A.». Variety: 29. https://archive.org/details/sim_variety_1967-10-11_248_21/page/29. 
  28. ↑ «Top Italian Film Grossers». Variety: 33. October 11, 1967. https://archive.org/details/sim_variety_1967-10-11_248_21/page/n32. 
  29. ↑ «La classifica dei film più visti di sempre al cinema in Italia». movieplayer.it. 25 Ιανουαρίου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Μαΐου 2019. Ανακτήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2019. 
  30. ↑ «All-Time Spanish Top-Grossing Pics». Variety: 390. May 7, 1986. https://archive.org/details/sim_variety_1986-05-07_323_2/page/390. 
  31. ↑ «French Box Office 1966». Box Office Story. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2017. 
  32. ↑ Ebert, Roger (15 Μαΐου 1967). «For a Few Dollars More (1967)». Chicago Sun-Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Μαρτίου 2015. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2015. 
  33. ↑ «For a Few Dollars More (Per Qualche Dollaro in Più)». Rotten Tomatoes. Flixster. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Μαρτίου 2015. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2020. 

Εξωτερικοί συνδέσμοι Επεξεργασία

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Μονομαχία_στο_Ελ_Πάσο&oldid=10525268"