Ο Μπαττίστα Πινινφαρίνα (Giovanni Battista Pininfarina, γεννημένος ως Μπαττίστα Φαρίνα, Giovanni Battista Farina, 2 Νοεμβρίου 1893 - 3 Απριλίου 1966) ήταν Ιταλός αυτοδίδακτος σχεδιαστής αυτοκινήτων, από τους σημαντικότερους δημιουργούς στον τομέα του. Το όνομά του είναι συνδεδεμένο με πολλά από τα γνωστότερα σπορ αυτοκίνητα που έχουν κυκλοφορήσει καθώς και με την ομώνυμη φίρμα σχεδίασης οχημάτων, που ο ίδιος ίδρυσε.

Μπαττίστα Πινινφαρίνα
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση2  Νοεμβρίου 1893[1][2][3]
Τορίνο[4]
Θάνατος3  Απριλίου 1966[1][2][3]
Λωζάνη
Τόπος ταφήςΜνημειακό Νεκροταφείο του Τορίνου
Χώρα πολιτογράφησηςΙταλία (1946–1966)
Βασίλειο της Ιταλίας (1893–1946)
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΙταλικά[5]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητακαινοτόμος επιχειρηματίας
οδηγός αγώνων αυτοκινήτου
σχεδιαστής[6][7]
automotive engineer[8]
executive[9]
coachbuilder[10]
ΕργοδότηςAlfa Romeo
Οικογένεια
ΤέκναSergio Pininfarina[11]
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςOrder of Merit for Labour
επίτιμος Βασιλικός Σχεδιαστής για τη Βιομηχανία (1954)[12]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία Επεξεργασία

Τα πρώτα χρόνια Επεξεργασία

Ο Μπαττίστα Φαρίνα γεννήθηκε στην Κορτάντσα ντ' Άστι (Cortanza d'Asti) πολύ κοντά στο Τορίνο, στις 2 Νοεμβρίου 1893. Η οικογένεια είχε 11 παιδιά και ο Μπαττίστα ήταν το 10ο, γεγονός που του απέδωσε το προσωνύμιο "Πινίν" (Pinin = μικρούλης στη διάλεκτο του Πιεμόντε).[13]

Σε ηλικία 12 ετών, ο Πινίν άρχισε να εργάζεται στη φίρμα σχεδίασης και κατασκευής αμαξωμάτων που είχε ιδρύσει ο αδελφός του Τζοβάννι με την επωνυμία "Stabilimenti Industriali Farina",[14] ενώ άλλος αδελφός του, ο Τζιουζέπε "Νίνο" Φαρίνα, ήταν οδηγός αγώνων και ο πρώτος πρωταθλητής στη Φόρμουλα 1. Ο μικρός επέδειξε αγάπη για το επάγγελμα, σημαντικές σχεδιαστικές - αλλά και διοικητικές - ικανότητες, με συνέπεια να σημειώσει σημαντική επαγγελματική άνοδο: Σε ηλικία 17 ετών ήταν ο βασικός σχεδιαστής του μοντέλου Fiat Zero. Κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου επέβλεψε προσωπικά την κατασκευή των εκπαιδευτικών αεροσκαφών "Aviatic" και έλαβε συστατική επιστολή από την ιταλική πολεμική αεροπορία.[15]

Κατά τη δεκαετία του 1920 επισκέφθηκε το Ντιτρόιτ στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου συναντήθηκε με τον Χένρι Φορντ. Ο Φορντ αντιλήφθηκε τις ικανότητες του νεαρού και του πρότεινε να παραμείνει στις ΗΠΑ και να εργαστεί για την εταιρεία του, αλλά ο Πινινφαρίνα δεν δέχθηκε και επέστρεψε στην Ιταλία. Αυτό που αποκόμισε από αυτή του την επίσκεψη, ήταν η εκμάθηση των μεθόδων μαζικής παραγωγής οχημάτων.[16] Επιστρέφοντας στη χώρα του, νυμφεύτηκε την Ρόζα Κοπάσσο (Rosa Copasso), με την οποία απέκτησε δύο παιδιά: Την Τζιάννα (Gianna, 1922) και τον Σέρτζιο (Sergio, 1926).[13]

Το 1922 ο Πινίν έλαβε μέρος στον αγώνα αυτοκινήτου Aoste-San Bernardino οδηγώντας μια Ίταλα της ομώνυμης τορινέζικης εταιρείας. Κέρδισε τον αγώνα κάνοντας ρεκόρ χρόνου, το οποίο θα παρέμενε ακατάρριπτο επί έντεκα χρόνια.[17] Παράλληλα άρχισε να επιδεικνύει ενδιαφέρον και για την αεροπορία.

Ίδρυση αυτόνομης εταιρείας Επεξεργασία

Το 1930 ο Πινινφαρίνα εγκατέλειψε τη βιοτεχνία του αδελφού του και αποφάσισε να δημιουργήσει δική του εταιρεία, την οποία ίδρυσε στις 22 Μαΐου 1930 και ονόμασε "Societa Anonima Carrozzeria Pinin Farina". Η εταιρεία ιδρύθηκε με αρχική χρηματοδότηση του Βιντσέντσο Λάντσια, ο οποίος ήταν θαυμαστής των εργασιών του νεαρού, των φίλων του Λάντσια Τζαβάννι Ντεβάλλε, (Giavanni Battista Devalle), Γκασπάρε Μπόνα (Gaspare Bona), Πιέτρο Μονατέρι (Pietro Monateri) και Αρρίγκο ντε Άντζελι (Arrigo De Angeli)[18] και μιας πλούσιας θείας του[19]. Για τη λειτουργία της προσέλαβε 150 εργαζόμενους με υψηλή εξειδίκευση, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα η εταιρεία σύντομα να αποκτήσει σημαντική φήμη. Αρχικά κατασκεύαζε σχεδόν χειροποίητα αμαξώματα, αλλά ο Πινιν σταδιακά άρχισε να εφαρμόζει νέες τεχνικές και να χρησιμοποιεί καινοτομίες που επέτρεψαν την αύξηση της μαζικής παραγωγής.[13] Η εταιρεία κατασκεύαζε αμαξώματα για ακριβά σπορ αυτοκίνητα. Το πλέον διάσημο έργο του εκείνης της εποχής ήταν η Άλφα Ρομέο 6C 2300 Pescara Coupe (1932).[19] Tο πελατολόγιό του, σχεδόν από ιδρύσεως εταιρείας, άρχισε να περιλαμβάνει παραγγελίες από σημαντικές προσωπικότητες της εποχής: Δύο μόλις μήνες μετά την ίδρυση της εταιρείας, ο Πινίν παρέδωσε ένα υπερπολυτελές σπάιντερ - καμπριολέ βασισμένο στην Lancia Dilambda για τον βασιλέα της Ρουμανίας, ενώ ξεκίνησε τις τροποποιήσεις μιας Ισπανο-Σουΐζα (Hispano-Suiza) για τον σεΐχη του Χεγκιάζ.[18] Ο Πινινφαρίνα συνέχισε να σχεδιάζει αμαξώματα και το 1936 παρουσίασε για πρώτη φορά το καμπυλωτό παρμπρίζ σε αυτοκίνητο. Αυτό έγινε σε μια τροποποιημένη Λάντσια Απρίλια, το αρχικό μοντέλο της οποίας είχε ιδιαίτερα φουτουριστική σχεδίαση. Καθώς ο Πινίν, καίτοι αυτοδίδακτος και χωρίς επιστημονική γνώση του θέματος, είχε αντιληφθεί, κυρίως από την ενασχόλησή του με την αεροπορία, τη σημασία της αεροδυναμικής στη σχεδίαση των αυτοκινήτων, βελτίωσε το αρχικό μοντέλο, κάνοντάς το λιγότερο φουτουριστικό, αλλά περισσότερο αποδοτικό: Το 1937 το μοντέλο έλαβε μέρος στο ράλι "Μille Miglia" (χίλια μίλια) της Ιταλίας και κατέρριψε το ρεκόρ ταχύτητας με 160 km/h.[18]

Οι δραστηριότητες της εταιρείας συνεχίστηκαν μέχρι την έναρξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, οπότε και ανεστάλησαν, λόγω της στροφής της ιταλικής αυτοκινητοβιομηχανίας προς την κατασκευή στρατιωτικών οχημάτων και αεροσκαφών.

 
Cisitalia 202 SMM (1949).

Με τη λήξη του Πολέμου, η εταιρεία επαναδραστηριοποιήθηκε, καθώς η Ιταλία άρχισε να εξάγει και πάλι αυτοκίνητα. Οι πελάτες της εταιρείας άρχισαν να περιλαμβάνουν και νέα, μεγάλα ονόματα, όπως η Κάντιλλακ, η Μπέντλεϊ, η Νας και, φυσικά, η Φίατ, η Λάντσια και η Άλφα Ρομέο. Ο Πινινφαρίνα είχε καθιερωθεί ως ο "δάσκαλος" της κομψότητας στη σχεδίαση αμαξωμάτων αυτοκινήτων, δίνοντας μεγάλη σημασία τόσο στη φόρμα όσο και στις αναλογίες τους. Το καλύτερο παράδειγμα ότι η φήμη αυτή δεν είχε αποκτηθεί τυχαία, ήταν η επαναστατική, για την εποχή της, μπερλινέτα Cisitalia 202, που πρωτοπαρουσιάστηκε το 1947[16] και αποτέλεσε ένα από τα πλέον σημαντικά αυτοκίνητα της ιστορίας της αυτοκίνησης, με την έννοια ότι επηρέασε καταλυτικά την εξέλιξη της σχεδίασης αυτοκινήτων.[18]

Η συνεργασία με τον Έντσο Φερράρι Επεξεργασία

Χρειάστηκε να περάσουν αρκετά ακόμη χρόνια για να προκύψει συνεργασία μεταξύ των κορυφαίων Ιταλών σχεδιαστών: Ο Πινινφαρίνα συναντήθηκε για πρώτη φορά με τον Έντσο Φερράρι μόλις το 1952. Σύμφωνα με ορισμένες πηγές, αυτό οφειλόταν στον εγωισμό που επεδείκνυαν αμφότεροι. Η συνάντησή τους συμβολικά πραγματοποιήθηκε στην Τορτόνα, πόλη που απέχει εξίσου τόσο από το Τορίνο (βάση του Πινινφαρίνα) όσο και από τη Μόντενα (βάση του Φερράρι).[17] Η συνάντηση κατέληξε σε συνεργασία των δύο εταιρειών και, προς γενική κατάπληξη, το πρόγραμμα συνεργασίας ανατέθηκε, κατόπιν πατρικής εντολής, στον γιο του Πινινφαρίνα Σέρτζιο. Ο νεαρός Πινινφαρίνα δυσκολεύτηκε αρχικά με τον επιθετικό και «άγριο» Φερράρι, τον οποίο τελικά κατέκτησε τόσο με τη σχεδιαστική του οξυδέρκεια όσο και με την αποφασιστικότητα και την τιμιότητά του. Η συνεργασία αυτή απέφερε μερικά από τα σχεδιαστικά και τεχνολογικά πιο όμορφα αυτοκίνητα στην ιστορία της αυτοκίνησης.[16] Ο νεαρός τότε Σέρτζιο, ωστόσο, είχε ήδη να αναλαμβάνει, εκτός από τη συνεργασία με τον Φερράρι, και άλλες αρμοδιότητες στην εταιρεία, τόσο στον διοικητικό όσο και στον σχεδιαστικό τομέα. Μετά τον θάνατο του πατέρα του, το 1966, ανέλαβε πρόεδρος της εταιρείας, θέση που διατήρησε ως το 2004. Απεβίωσε τον Ιούλιο του 2012. Ο Σέρτζιο παραιτήθηκε από τη διοίκηση της εταιρείας το 2004 ονομάζοντας πρόεδρο της εταιρείας τον γιο του Αντρέα, ο οποίος σκοτώθηκε σε τροχαίο στις 7 Αυγούστου 2008 καθώς πήγαινε με τη μικρή του μοτοσικλέτα στην εργασία του και κτυπήθηκε από αυτοκίνητο. Την εταιρεία ανέλαβε έκτοτε ο αδελφός του Πάολο (γενν. 1958).[13]

Το 1961 ο Μπαττίστα Φαρίνα υπέβαλε επίσημα αίτηση για την αλλαγή του οικογενειακού επωνύμου από "Φαρίνα" σε Πινινφαρίνα. Η αίτησή του, ύστερα από σχετική εισήγηση του υπουργού δικαιοσύνης της Ιταλίας, εγκρίθηκε από τον τότε Ιταλό Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Τζιοβάνι Γκρόνκι.[17]

Ο Πινινφαρίνα απεβίωσε στο Τορίνο στις 3 Απριλίου 1966. Ένα μήνα πριν είχε παρουσιάσει στο Σαλόνι της Γενεύης το αυτοκίνητο που έγινε θρύλος, την Άλφα Ρομέο 1600 «Duetto», χάρη στην ταινία Ο Πρωτάρης με τον Ντάστιν Χόφμαν, στην οποία ο πρωταγωνιστής την οδηγεί.

Εικόνες Επεξεργασία

Στην εικονοθήκη που ακολουθεί, παρατίθενται ορισμένες από τις δημιουργίες των Μπαττίστα και Σέρτζιο Πινινφαρίνα. Υπενθυμίζεται ότι ο Μπαττίστα σχεδίαζε μέχρι το 1966, τα υπόλοιπα αυτοκίνητα έχουν σχεδιαστεί από τον Σέρτζιο Πινινφαρίνα.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 3  Μαΐου 2014.
  2. 2,0 2,1 2,2 «Dizionario Biografico degli Italiani». (Ιταλικά) Dizionario Biografico degli Italiani. 1960. giovanni-battista-farina. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 3,2 «Store norske leksikon» (Μποκμάλ, Νεονορβηγικά) Battista_Farina.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2014.
  5. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. ntk2017962749. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  6. Ανακτήθηκε στις 20  Ιουνίου 2019.
  7. 3498. Ανακτήθηκε στις 4  Δεκεμβρίου 2019.
  8. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. ntk2017962749. Ανακτήθηκε στις 18  Δεκεμβρίου 2022.
  9. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. ntk2017962749. Ανακτήθηκε στις 3  Ιανουαρίου 2023.
  10. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. ntk2017962749. Ανακτήθηκε στις 6  Μαρτίου 2023.
  11. (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 11  Μαΐου 2018. 500329573. Ανακτήθηκε στις 22  Μαΐου 2021.
  12. www.thersa.org/about/royal-designers-for-industry/past-royal-designers-for-industry. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9  Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 9  Ιανουαρίου 2021.
  13. 13,0 13,1 13,2 13,3 Deirdre Pirro, Battista Pininfarina, A designer dream-maker, The Florentine Magazine, τεύχος 118/2010, 11 Μαρτίου 2010 Αρχειοθετήθηκε 2012-06-14 στο Wayback Machine. Ανακτήθηκε στις 05-01-2013
  14. «Pininfarina S.p.A.: Biografie Battista Pininfarina». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Νοεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2013. 
  15. «Automotive News Europe: BATTISTA PININFARINA, Styling revolutionary, 1893-1966». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Ιανουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 2013. 
  16. 16,0 16,1 16,2 How Stuff Works: Biographies, Battista and Sergio Pininfarina
  17. 17,0 17,1 17,2 «F1 Legend: Histoire, Hommes: Gian-Battista Pininfarina». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Σεπτεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2013. 
  18. 18,0 18,1 18,2 18,3 «Unique Cars and Parts, USA: Pininfarina History - The Story of Battista Farina». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2013. 
  19. 19,0 19,1 European Car: Battista Farina - The face of design, January 2004 Αρχειοθετήθηκε 2013-01-12 στο Wayback Machine. Ανακτήθηκε στις 05-01-2013