Μπενζαμέν Κονστάν

Γαλλοελβετός πολιτικός στοχαστής, πολιτικός, μυθιστοριογράφος (1767-1830)

Ο Μπενζαμέν Κονστάν, πλήρες όνομα Ανρί-Μπενζαμέν Κονστάν ντε Ρεμπέκ (γαλλικά: Henri-Benjamin Constant de Rebecque) (25 Οκτωβρίου 1767-8 Δεκεμβρίου 1830) ήταν Γαλλο-ελβετός πολιτικός στοχαστής, πολιτικός, μυθιστοριογράφος και συγγραφέας έργων πολιτικής θεωρίας και θρησκείας.[13]

Μπενζαμέν Κονστάν
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση25  Οκτωβρίου 1767[1][2][3]
Λωζάνη[4][5]
Θάνατος8  Δεκεμβρίου 1830[2][4][6]
Παρίσι[4][5]
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο του Περ-Λασαίζ[7] και Grave of Constant
Χώρα πολιτογράφησηςΕλβετία (1767–1790)[4][8]
Γαλλία (1790–1830)[9]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[1]
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Εδιμβούργου
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταφιλόσοφος
πολιτικός[10]
συγγραφέας[5][11]
ημερολογιογράφος
επιστήμονας[5]
Αξιοσημείωτο έργοΑντόλφ
Περίοδος ακμής1779[4] - 1830
Οικογένεια
ΣύζυγοςCharlotte de Constant de Rebecque (1769-1845)
ΣύντροφοςΖερμαίν ντε Σταλ
ΑδέλφιαLouise Marie Anne d'Estournelles Constant de Rebecque[12]
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαMember of the Chambre des députés des départements (1819–1822, Σαρτ)
Member of the Chambre des députés des départements (1824–1827, Σεν)
Member of the Chambre des députés des départements (1827–1830, Κάτω Ρήνος)
Member of the Chamber of Deputies (Ιουνίου 1830 – Δεκέμβριος 1830, Κάτω Ρήνος)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφικά στοιχεία Επεξεργασία

Ο Μπενζαμέν Κονστάν προερχόταν από οικογένεια Γάλλων Ουγενότων που είχαν μεταναστεύσει στην Ελβετία. Ο πατέρας του Ζυλ Κονστάν ντε Ρεμπέκ υπηρέτησε ως ανώτερος αξιωματικός στον ολλανδικό στρατό, όπως και ο παππούς του και άλλα μέλη της οικογένειάς του. Ιδιωτικοί δάσκαλοι τον εκπαίδευσαν στις Βρυξέλλες (1779) και στις Κάτω Χώρες (1780) και αργότερα σπούδασε στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης στην Αγγλία, στο Πανεπιστήμιο του Έρλανγκεν στη Βαυαρία και στο πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου στη Σκωτία.[14]

Το 1787 στο Παρίσι συνδέθηκε ρομαντικά με την Ολλανδή φεμινίστρια συγγραφέα Ιζαμπέλ ντε Σαριέρ, 27 χρόνια μεγαλύτερή του, μια σχέση που έληξε το 1794 και περιγράφεται στο ψυχολογικό και αυτοβιογραφικό μυθιστόρημά του Το Κόκκινο τετράδιο (Le Cahier rouge,1807). Ο πατέρας του του εξασφάλισε το αξίωμα του αυλάρχη στο δουκάτο του Μπράουνσβαϊγκ-Λύνεμπουργκ. Κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης άρχισε να αισθάνεται πολιτικές ανησυχίες και μια φιλελεύθερη κλίση. Διατήρησε το αξίωμά του έως το 1794, οπότε και το εγκατέλειψε ως ασυμβίβαστο με τις δημοκρατικές πεποιθήσεις του. Τον ίδιο χρόνο πήρε διαζύγιο από τη γυναίκα του που ανήκε στον αυλικό κύκλο του Μπράουνσβαϊχ.[15]

 
Η Ιζαμπέλ ντε Σαριέρ

Εγκαταστάθηκε στο Παρίσι και υποστήριξε το Διευθυντήριο, έλαβε τη γαλλική υπηκοότητα το 1798. Το 1799 ο Ναπολέων ανέλαβε την εξουσία και στις αρχές της Υπατείας ήταν μέλος της, αλλά αντιτάχθηκε στον αυταρχισμό του καθεστώτος λόγω των φιλελεύθερων αρχών του, έτσι το 1802 αποπέμφθηκε και ακολούθησε στην εξορία στη Γερμανία την ερωμένη του Μαντάμ ντε Σταλ. [16] Η συνεργασία τους οδήγησε στη δημιουργία μιας μοναδικής ομάδας εργασίας, τον όμιλο του Κοπέ. Υπήρξε συνεργάτης των αδελφών Φρήντριχ και Αουγκούστ φον Σλέγκελ, πρωτοπόρων του κινήματος του ρομαντισμού.[17] Ωστόσο, η θυελλώδης σχέση του με τη μαντάμ ντε Σταλ, της οποίας η κόρη Αλμπερτίν αναφέρεται ως κόρη του, επιδεινώθηκε και το 1806 διαλύθηκε με οριστικά, γεγονός που θεωρείται ότι του ενέπνευσε το ψυχολογικό και ημι-αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα Αντόλφ (1816), που κατέχει σημαντική θέση ανάμεσα στα ρομαντικά μυθιστορήματα της γαλλικής λογοτεχνίας του 19ου αιώνα και θεωρείται το καλύτερο λογοτεχνικό του έργο, με επικέντρωση στην αφήγηση της αποσύνθεσης ενός έρωτα. Το 1808 ο Κονστάν παντρεύτηκε σε κρυφό γάμο με την Καρλότα φον Χάρντενμπεργκ αλλά συνέχισε να επικοινωνεί με τη μαντάμ ντε Σταλ και τον όμιλο του Κοπέ. Το 1814 δημιούργησε νέα ερωτική σχέση με την κυρία Ρεκαμιέ.

 
Η Μαντάμ ντε Σταλ και η κόρη της Αλμπερτίν, 1805

Το 1814 ο Κονστάν συμφώνησε απρόθυμα να συνεργαστεί με τον Ναπολέοντα ως μέλος του Συμβουλίου της Επικρατείας κατά την σύντομη επιστροφή του τελευταίου στην εξουσία το 1815 (Επιστροφή των εκατό ημερών), θεωρώντας τον ως το μικρότερο κακό απέναντι στην ανερχόμενη δύναμη των υπερ-βασιλόφρονων υπερασπιστών της απολυταρχίας και της αναβίωσης του Παλαιού Καθεστώτος. Στην πραγματικότητα, φιλοδοξούσε μια συνταγματική μεταρρύθμιση με φιλελεύθερη κλίση που περιέγραψε στις Αρχές της Πολιτικής (1815),[18] όπου πρότεινε έναν μετριοπαθή φιλελευθερισμό, την κατανομή των εξουσιών, την υπεράσπιση των ατομικών ελευθεριών και μια συνταγματική μοναρχία εμπνευσμένη από το βρετανικό μοντέλο.

Τις ιδέες του συνέχισε να υπερασπίζεται ως δημοσιογράφος και από το 1818 εκλεγμένος βουλευτής, επικεφαλής της φιλελεύθερης αντιπολίτευσης και ένας από τους πιο αξιόλογους ρήτορες της Βουλής της Γαλλίας, υπέρμαχος του κοινοβουλευτικού συστήματος κατά τη διάρκεια της Παλινόρθωσης των Βουρβόνων στη Γαλλία με τον Λουδοβίκο ΙΗ΄ και τον Κάρολο Ι΄. Κατά τη διάρκεια της Ιουλιανής Επανάστασης του 1830, υποστήριξε την ενθρόνιση του Λουδοβίκου Φιλίππου. Διορίσθηκε πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας αλλά την ίδια χρονιά πέθανε (στο Παρίσι, 8 Δεκεμβρίου 1830). Ο τάφος του βρίσκεται στο κοιμητήριο Περ-Λασαίζ.[19]

Φιλέλληνας Επεξεργασία

Ο δημοκράτης Μπενζαμέν Κονστάν υπήρξε υπερασπιστής της ελληνικής υπόθεσης στα χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης εναντίον της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, γιατί πίστευε ακράδαντα ότι ο λαός αυτός που έχει τοποθετηθεί στην είσοδο της Ευρώπης, αντιτάσσει στην Ασία ένα πολιτικό και θρησκευτικό ανάχωμα: «Είναι θαυμάσιος για το θάρρος του, την αφοσίωσή του, τον ενθουσιασμό του, την ηρωική του περιφρόνηση για το θάνατο». [20]

Επιλογή έργων Επεξεργασία

Δοκίμια Επεξεργασία

  • Principes de politique applicables à tous les gouvernements représentatifs (1815) - Αρχές πολιτικής που ισχύουν για όλες τις αντιπροσωπευτικές κυβερνήσεις [18]
  • Cours de politique constitutionnelle (1818–1820) - Μάθημα συνταγματικής πολιτικής
  • « De la liberté des Anciens comparée à celle des Modernes » Περί της ελευθερίας των Αρχαίων σε σύγκριση με αυτήν των Σύγχρονων (διάσημος λόγος του 1819)
  • De la religion considérée dans sa source, ses formes et son développement (5 τόμοι, 1824–1831) - Σχετικά με τη θρησκεία εξεταζόμενη από τις πηγές, τις μορφές και την ανάπτυξή της
  • Appel aux Nations chrétiennes en faveur des Grecs. (1825) - Έκκληση στα Χριστιανικά Έθνη υπέρ των Ελλήνων.
  • Mélanges de littérature et de politique (1829) - Διάφορα περί Λογοτεχνίας και Πολιτικής
  • Du polythéisme romain considéré dans ses rapports avec la philosophie grecque et la religion chrétienne (1833) - Σχετικά με τον ρωμαϊκό πολυθεϊσμό εξεταζόμενος στις σχέσεις του με την ελληνική φιλοσοφία και τη χριστιανική θρησκεία

Μυθιστορήματα Επεξεργασία

  • Adolphe (1816) - Αντόλφ (μετάφραση στα ελληνικά: Μαρία Σπυριδοπούλου, εκδόσεις: Printa) [21]
  • Le Cahier rouge (1807) - Το Κόκκινο τετράδιο (μετάφραση στα ελληνικά εκδόσεις: Καστανιώτης)
  • Cécile (γύρω στο 1809) -Σεσίλ, εκδόθηκε μετά θάνατον, (μετάφραση στα ελληνικά εκδόσεις: Καστανιώτης)

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11886006v. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 (Γαλλικά) Sycomore. www.assemblee-nationale.fr/sycomore/index.asp. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Benjamin-Constant. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 016052.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Ιστορικό Αρχείο Ρικόρντι. 15634. Ανακτήθηκε στις 3  Δεκεμβρίου 2020.
  6. XX846931.
  7. 7,0 7,1 A. Henry: «Le Père Lachaise historique, monumental et biographique» (Γαλλικά) A. Henry. Παρίσι. 1852. σελ. 73.
  8. 7732.
  9. 11886006v.
  10. Ιστορικό Αρχείο Ρικόρντι. 15634.
  11. «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
  12. Émile Fourquet: «Les hommes célèbres et les personnalités marquantes de Franche-Comté. Du IVe siècle à nos jours» (Γαλλικά) d:Q56642425. Μπεζανσόν. 27  Οκτωβρίου 1929. σελ. 329. ISBN-10 2-912351-18-9.
  13. . «britannica.com/biography/Benjamin-Constant». 
  14. . «museeprotestant.org/en/notice/benjamin-constant-de-rebecque-1767-1830/». 
  15. . «linternaute.fr/biographie/litterature/1776016-benjamin-constant-biographie-courte-dates-citations/». 
  16. . «larousse.fr/encyclopedie/personnage/Benjamin_Henri_Constant_de_Rebecque_dit_Benjamin_Constant/». 
  17. . «artmag.gr/art-history/art-history/item/529-romanticism». 
  18. 18,0 18,1 . «gallica.bnf.fr/Principes de politiques applicables à tous les gouvernements représentatifs et particulièrement à la constitution actuelle de la France , par M. Benjamin Constant». 
  19. . «babelio.com/auteur/Benjamin-Constant/». 
  20. . «protoporia.grΜπένζαμεν Κονστάν 1767-1830». 
  21. . «bookpress.gr/kritikes/xeni-pezografia/-constant-benjamin-printa-antolf». 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

  •   Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Benjamin Constant στο Wikimedia Commons