Η Μπερτράντα του Λον ή Μπερτράντα η Νεότερη ή Μπερτράντα η Πλατύπους, (Γαλλική γλώσσα : Bertrada, γεν. μεταξύ 710 - 727 - 12 Ιουλίου 783) από τον Οίκο του Λον ήταν κόρη του κόμη του Λον και με τον γάμο της έγινε βασίλισσα των Φράγκων και μητέρα του Καρλομάγνου. Αναφέρεται ως Μπερτράντα/Μπέρτα η Νεότερη ή Πλατύπους για να διακρίνεται από τη γιαγιά της Μπερτράντα/Μπέρτα του Προύμ. Με τον γάμο της με τον πρώτο Βασιλιά των Φράγκων από την Δυναστεία των Καρολιδών Πεπίνο τον Βραχύ έγινε η μητέρα του κορυφαίου αυτοκράτορα Καρλομάγνου. Το προσωνύμιο Πλατύπους παραπέμπει τον 13ο αιώνα αιώνα στον τροβαδούρο ποιητή Άντεν Λε Ρουά. [10] Ο ακριβής λόγος που της δόθηκε αυτό το προσωνύμιο είναι ασαφής, πιθανότατα γεννήθηκε με ενωμένα πόδια αν και δεν το αναφέρει ο Άντεν στο ποίημα του. [11][12] Το προσωνύμιο παραπέμπει στην αρχαία Γερμανίδα θεά Πέρχτα, το όνομα της ως Μπέρθα εμφανίζεται σε πολλές χριστιανές βασίλισσες.[13] Πολλοί μύθοι στην Ευρώπη και την Ασία περιγράφουν την γέννηση με ενωμένα πόδια σαν σύνδεση ανάμεσα στην ζωή και τον κόσμο του πνεύματος.[14]

Μπερτράντα του Λον
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Bertrade de Laon (Γαλλικά)
Γέννηση8ος αιώνας
Λαν
Θάνατος12  Ιουλίου 783[1] ή 12  Ιουνίου 783[2]
Choisy-au-Bac[1][3]
Αιτία θανάτουνόσος
Τόπος ταφήςΒασιλική Σαιν-Ντενί
Eορτασμός αγίου24 Μαρτίου
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
ΣύζυγοςΠιπίνος ο Βραχύς (από 740)[4][5]
ΤέκναΚαρλομάγνος[6]
Καρλομάνος Α΄[7]
Γκιζέλα των Φράγκων[8]
Pepin[9]
Chrothais[9]
Adelais[9]
ΓονείςΧαριβέρτος του Λον[1] και Gisela de Laon[1]
ΟικογένειαΔυναστεία των Καρολιδών
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία Επεξεργασία

 
Τάφος της Μπερτράντας του Λον στην Βασιλική Σαιν-Ντενί.

Η Μπερτράντα του Λον γεννήθηκε την περίοδο 710-727 στην Αιν, πατέρας της ήταν ο Χαριβέρτος του Λον κόμη του Λον, ίσως από τον Οίκο των Ουγοβερτιδών.[15][16] Η μητέρα του Χαριβέρτου Μπερτράντα του Προύμ ίδρυσε το "αβαείο του Προύμ" μαζί με τον Χαριβέρτο, πιθανώς ήταν κόρη του Θευδέριχου Γ΄ των Μεροβιγγείων βασιλιά των Φράγκων. Η Μπερτράντα παντρεύτηκε τον Πεπίνο τον Βραχύ κόρη του Μαγιορδόμου των Ανακτόρων Καρόλου Μαρτέλου (741). Ο γάμος ήταν αντικανονικός επειδή ο Πεπίνος και η Μπερτράντα ήταν συγγενείς, νομιμοποιήθηκε μετά την γέννηση του Καρλομάγνου (749).[17] Πολλοί ιστορικοί αναφέρουν ότι η Μπερτράντα ήταν η μοναδική σύζυγος του Πεπίνου του Βραχύ, άλλες πηγές ότι είχε άλλη μια σύζυγο την "Λευτμπέργκα" με την οποία είχε αποκτήσει πέντε παιδιά.[18][19][20][21] Ο Πεπίνος ο Βραχύς και η Μπερτράντα έκαναν επτά παιδιά από τα οποία μόνο τρία επέζησαν στην ενηλικίωση : ο Καρλομάγνος, ο Καρλομάνος Α΄ και η Γκιζέλα, ο Πεπίνος γεννήθηκε (756) και πέθανε σε νηπιακή ηλικία (762).[22][23] Η Γκιζέλα έγινε μοναχή στο "Αβαείο του Τσελ".[24]

Ο Πεπίνος ο Βραχύς και η Γκιζέλα έγιναν βασιλείς των Φράγκων όταν καθαιρέθηκε με πραξικόπημα ο τελευταίος Μεροβίγγειος βασιλιάς Χιλδέριχος Γ΄ (751).[25] Η στέψη του Πεπίνου, της Μπερτράντας και των γιων τους Καρλομάγνου και Καρλομάν έγινε τον Ιούνιο του 754 από τον πάπα Στέφανο Β΄.[26][27] Με τον θάνατο του συζύγου της (768) η Μπερτράντα έχασε τον τίτλο της βασίλισσας των Φράγκων, οι δύο γιοι της μοιράστηκαν το βασίλειο του πατέρα τους. Η Μπερτράντα παρέμεινε στα ανάκτορα και προσπάθησε να διακόψει τις συγκρούσεις ανάμεσα στους γιους της.[28] Μερικοί ιστορικοί γράφουν ότι ευνοούσε έντονα τον μεγαλύτερο γιο της Καρλομάγνο για να έχει τις πρώτες μεγάλες επιτυχίες σε βάρος του Καρλομάνος Α΄. Ο βιογράφος Έινχαρντ περιγράφει ότι η σχέση της Μπερτράντας με τον γιο της Καρλομάγνο ήταν εξαιρετική. Η Μπερτράντα του ζήτησε να αποσύρει την Χιμιλτρούδη και να παντρευτεί την Δεζιδεράτα κόρη του βασιλιά των Λομβαρδών Δεσιδέριου, ο γάμος ήταν ωστόσο αποτυχημένος, ο Καρλομάγνος την επόμενη χρονιά την χώρισε. Ο Έινχαρντ υπογραμμίζει ότι το περιστατικό αυτό ήταν το μοναδικό που χάλασε προσωρινά τις σχέσεις με τον γιο της Καρλομάγνο.[29] Η Μπερτράντα αποσύρθηκε από την βασιλική αυλή μετά τον πρόωρο θάνατο του Καρλομάνος Α΄ (771), όταν πέθανε (12 Ιουλίου 783) τάφηκε στην Βασιλική Σαιν-Ντενί δίπλα από τον Πεπίνο τον Βραχύ.[30][31]

Οικογένεια Επεξεργασία

Με τον σύζυγο της Πεπίνο τον Βραχύ απέκτησε:

  • Καρλομάγνος ο Μέγας 742-814, βασιλιάς των Φράγκων και των Λομβαρδών.
  • Καρλομάνος Α΄ 751-771, βασιλιάς των Φράγκων.
  • Γκιζέλα των Φράγκων 757-810, ηγουμένη του αβαείου του Σελ. Πιο πριν είχε μνηστευθεί τον Λέοντα Δ΄ τον Χάζαρο, αλλά ο αρραβώνας ματαιώθηκε.
  • Πεπίνος, πέθανε σε βρεφική ηλικία
  • Χροθαίς, πέθανε νέα, τάφηκε στο Μετς
  • Αδελαίδα, πέθανε νέα, τάφηκε στο Μετς

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Κριστιάν Σετιπανί: «La Préhistoire des Capétiens» (Γαλλικά) Βιλνέβ-ντ'Ασκ. 1993. σελ. 184-185. ISBN-13 978-2-9501509-3-6. ISBN-10 2-9501509-3-4.
  2. (Αγγλικά) Find A Grave. Ανακτήθηκε στις 29  Αυγούστου 2019.
  3. jjw0.hol.es/parenteel/CLOD__FR.HTM.
  4. Κριστιάν Σετιπανί: «La Préhistoire des Capétiens» (Γαλλικά) Βιλνέβ-ντ'Ασκ. 1993. σελ. 181-185. ISBN-13 978-2-9501509-3-6. ISBN-10 2-9501509-3-4.
  5. p10325.htm#i103249. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  6. Κριστιάν Σετιπανί: «La Préhistoire des Capétiens» (Γαλλικά) Βιλνέβ-ντ'Ασκ. 1993. σελ. 191-197. ISBN-13 978-2-9501509-3-6. ISBN-10 2-9501509-3-4.
  7. Κριστιάν Σετιπανί: «La Préhistoire des Capétiens» (Γαλλικά) Βιλνέβ-ντ'Ασκ. 1993. σελ. 185-186. ISBN-13 978-2-9501509-3-6. ISBN-10 2-9501509-3-4.
  8. Κριστιάν Σετιπανί: «La Préhistoire des Capétiens» (Γαλλικά) Βιλνέβ-ντ'Ασκ. 1993. σελ. 186-187. ISBN-13 978-2-9501509-3-6. ISBN-10 2-9501509-3-4.
  9. 9,0 9,1 9,2 Κριστιάν Σετιπανί: «La Préhistoire des Capétiens» (Γαλλικά) Βιλνέβ-ντ'Ασκ. 1993. σελ. 187. ISBN-13 978-2-9501509-3-6. ISBN-10 2-9501509-3-4.
  10. Scheler & Le Roi 1874
  11. Scheler & Le Roi 1874
  12. Pelletier 2014, σ. 52
  13. Grimm 1835, σ. 8
  14. Ginzburg & Aymard 1989, σσ. 206–251
  15. Keats-Rohan & Settipani 2000, σ. 18
  16. Pinoteau & de Vaulchier 2004, σ. 43
  17. Kurze 1895, σ. 8
  18. Tessier 1952
  19. Settipani & van Kerrebrouck 1993, σσ. 180–187
  20. Levillain 1944, σ. 55
  21. Ducret 2007
  22. Settipani & van Kerrebrouck 1993, σ. 188
  23. Settipani & van Kerrebrouck 1993, σ. 185
  24. Settipani & van Kerrebrouck 1993, σσ. 185–187
  25. Mémoires couronnés et autres mémoires publiés par l'Académie royale des sciences, des lettres et des beaux-arts de Belgique 1861, σ. 97
  26. Settipani & van Kerrebrouck 1993, σ. 184
  27. Bernard 2004, σ. 91
  28. Settipani & van Kerrebrouck 1993, σ. 185
  29. Settipani & van Kerrebrouck 1993, σ. 185
  30. Settipani & van Kerrebrouck 1993, σ. 185
  31. Les gisants de la basilique de Saint-Denis 2014.

Πηγές Επεξεργασία

  • Les gisants de la basilique de Saint-Denis [The Recumbent Statues of the Saint Denis Basilica] (Map). 1 : 10 m (in French). Saint-Denis, France. 2014. Retrieved 29 April 2014.
  • Mémoires couronnés et autres mémoires publiés par l'Académie royale des sciences, des lettres et des beaux-arts de Belgique [Crown Memoirs and Other Memoirs Published by the Royal Academy for the Sciences and the Arts of Belgium] (in French). 11. Belgium: Royal Academies for Science and the Arts of Belgium. 1861.
  • "Bibliothèque de l'École des chartes" [Library of the School of Charters] (in French). 104. Paris, France: Librairie Droz. 1943.
  • Bernard, Guillaume (2004). Introduction à l'histoire du droit et des institutions [Introduction to the History of Law and Institutions]. Panorama du droit. Premier cycle. (in French). Levallois-Perret: Studyrama.
  • Ducret, Alix (2007). Les femmes et le pouvoir dans l'histoire de France [Women and Power in French History]. Perspectives (in French). Levallois-Perret: Studyrama.
  • Ginzburg, Carl; Aymard, Monique (1989). Mythes, emblèmes, traces ; morphologie et histoire [Myths, Symbols, Tracks; Morphology and History] (in French). Paris, France: Flammarion.
  • Grimm, Jacob (1835). "Deutsche Mythologie" [German Mythology]. New Northvegr Center (in German). Transcribed by Aaron Myer. Northvegr. ch. 13. Archived from the original on 2013-11-26. Retrieved 2014-04-30.
  • Keats-Rohan, Katharine Stephanie Benedicta; Settipani, Christian (2000). Onomastique et Parenté dans l'Occident médiéval [Onomastic and Kinship in the Medieval West]. Prosopographica et Genealogica (in French). Oxford, UK: Linacre College.
  • Kurze, Friedrich (1895). Scriptores rerum Germanicarum in usum scholarum separatim editi 6: Annales regni Francorum inde ab a. 741 usque ad a. 829, qui dicuntur Annales Laurissenses maiores et Einhardi [Published separately for the use of the schools of the German writers on 6: Annals of the kingdom of the Franks, from 741 to 829 and the authority had departed; major Laurissenses years and Einhard] (in Latin). Hannover: Hannoverian Library.
  • Levillain, Léon (1944). "La charte de Clotilde (10 mars 673)" [Clotilda's Charter (10 March 673)]. Études mérovingiennes (in French). Bibliothèque de l'école des chartes. 105 (105): 5–63.
  • Lewis, David Levering (2008). God's Crucible: Islam and the Making of Europe, 570 to 1215. New York: W.W. Norton.
  • Pelletier, Michel (2014). Quelques femmes remarquables dans l'histoire du département de l'Aisne [Some Remarkable Women in the History of the Department of Aisne] (PDF) (in French).
  • Pinoteau, Hervé; de Vaulchier, Jean (2004). La symbolique royale française, Ve – XVIIIe siècles [Symbolic French Royals, 5th – 18th Centuries] (in French). La Roche-Rigault, France: PSR.
  • Scheler, Auguste; Le Roi, Adenet (1874). Li roumans de Berte aus grans piés par Adenés li Rois; poëme publié, d'après le manuscrit de la bibliothèque de l'Arsenal, avec notes et variantes [The Romance of Bertrada Broadfoot by Adenes le Roi; Poem Published at the End of the Arsenal Library Manuscript, with Notes and Variations] (in French). Brussels, Belgium: Académie royale de Belgique.
  • Settipani, Christian (1989). Les Ancêtres de Charlemagne [Charlemagne's Ancestors] (in French). Paris, France.
  • Settipani, Christian; van Kerrebrouck, Patrick (1993). "Première partie : Mérovingiens, Carolingiens et Robertiens" [First part: Merovingians, Carolingians, and Robertians]. La préhistoire des Capétiens (481–987) [The Prehistory of the Capetians (481–987)]. Nouvelle histoire généalogique de l'auguste maison de France (in French). 1.
  • Tessier, Georges (1952). "Léon Levillain". Chronique: Nécrologie. Bibliothèque de l'École des Chartes (in French). 110: 306–313.
  • Villon, François (c. 1460). Ballade des dames du temps jadis (in French). France.