Μπουρζ

Η Μπουρζ (γαλλ. Bourges) είναι πόλη της κεντρικής Γαλλίας στον νομό Σερ (Cher) της περιοχής Σαντρ (= κέντρο). Σύμφωνα με την απογραφή του 2009 οι κάτοικοί της ανέρχονται σε 66.786. Λόγω της διοικητικής συνένωσης (agglomeration) το σύνολο των κατοίκων ξεπερνά τις 100.000 κάνοντάς την την τρίτη σε μέγεθος πόλη της παλαιάς επαρχίας του Μπερρύ (Berry) μετά την Τουρ και την Ορλεάνη. Οι κάτοικοί της αποκαλούνται Μπερυγιέ(ρ) (Berruyers, Berruyères)

Μπουρζ
Σημαία Σφραγίδα Έμβλημα
Διοίκηση
Χώρα	Γαλλία
Διοικητική υπαγωγή	Σερ, καντόνιο της Μπουρζ-5 και διαμέρισμα της Μπουρζ
• Δήμαρχος της Μπουρζ	Yann Galut (από 2020)
Ταχυδρομικός κώδικας	18000
Κωδικός Κοινότητας	18033
Πληθυσμός	63.702 (1  Ιανουαρίου 2021)
Έκταση	68,74 km²
Υψόμετρο	153 μέτρα
Ζώνη ώρας	UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα)
Μπουρζ 47°5′1″N 2°23′44″E
Ιστότοπος	http://www.ville-bourges.fr
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Γεωγραφική θέση

Η πόλη βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα από το γεωγραφικό κέντρο της Γαλλίας και 240 χλμ. νοτιοδυτικά του Παρισιού. Εκεί συγκλίνουν και συμβάλλουν πολλοί ποταμοί: Υέβρ (Yèvre), Βουαζέλ, (Voiselle) Ωρόν (Auron), Μουλόν (Moulon), οι οποίοι δημιουργούσαν βάλτους στις υπώρειες της μεσαιωνικής πόλης, οι οποίοι διασχίζονται από κανάλια που τους χωρίζουν σε πολλαπλά τμήματα και επέτρεψαν τη δημιουργία λαχανόκηπων.

Ιστορία

Η προνομιακή θέση της πόλης υπήρξε κίνητρο εγκατάστασης ανθρώπων ήδη από την Εποχή του Σιδήρου, όπως κατέδειξαν αρχαιολογικά ευρήματα. Κατά το διάστημα 6ου - 5ου αιώνα π.Χ. εμφανίζεται οργάνωση της περιοχής μεταξύ των ποταμών Υέβρ και Ωρόν. Στην περιοχή βρέθηκαν υπολείμματα ξύλινων κατοικιών στις οποίες το ξύλο έφερε επικάλυψη από χρώμα. Ανευρέθησαν, επίσης, θραύσματα αμφορέων από τη Μασσαλία, κεραμικά από τη βόρεια Ιταλία και ελληνικά μελανόμορφα και ερυθρόμορφα αγγεία. Η ύπαρξη παρόμοιων αντικειμένων δείχνει αναπτυγμένες εμπορικές σχέσεις με τις περιοχές αυτές. Υπάρχουν, επίσης, σημαντικά ευρήματα από ταφικά μνημεία.

Η παλαιότερη ονομασία της πόλης, την οποία κατοικούσε η κελτική φυλή των Βιτουρίγων των Κούβων ήταν Avariko και σήμαινε «το λιμάνι στον Αύαρα» (η παλαιά ονομασία του ποταμού Υέβρ). Οι Ρωμαίοι την κατέκτησαν κατά τους Γαλατικούς Πολέμους και τη μετονόμασαν σε Αυαρικόν (Avāricum). Την πόλη αναφέρει ο Ιούλιος Καίσαρ στο έβδομο βιβλίο των Απομνημονευμάτων περί του Γαλατικού Πολέμου. Τα στρατεύματά του πολιόρκησαν επί πολλούς μήνες την πόλη, την οποία τελικά κατέλαβαν, το 52 π.Χ., λόγω της έλλειψης τροφίμων για τους υπερασπιστές και τους κατοίκους της: Περίπου 40.000 από αυτούς θανατώθηκαν, ενώ μόνον 800 κατάφεραν να διαφύγουν

Η πόλη εμφανίζει ανάπτυξη και η αρχιτεκτονική της κατά τον 1ο μ.Χ. αιώνα την καταδεικνύει ως αστικό κέντρο. Με την αναδιοργάνωση της διοίκησης επί Διοκλητιανού τον 3ο μ.Χ. αιώνα το Αυαρικόν γίνεται πρωτεύουσα της Ακουϊτανίας. Δημιουργούνται νέοι οικισμοί πέρα από τους ποταμούς και κατά την περίοδο διακυβέρνησης του Αυγούστου αναδιοργανώνεται το κέντρο της. Κατασκευάζεται μεγαλοπρεπής πύλη εισόδου, υδραγωγεία, λουτρά και αμφιθέατρο. Τα ισχυρά τείχη που την περιβάλλουν περικλείουν έκταση 40 εκταρίων.

Μεσαιωνική πόλη

Χαρακτηριστικά κτίσματα με ξυλοδεσιές στην Μπουρζ

Κατά τον 3ο αιώνα ο Άγιος Ουρσίνος (Saint Ursin) ιδρύει την Εκκλησία της Μπουρζ και ονομάζεται πρώτος επίσκοπος της πόλης. Η Μπουρζ γίνεται έδρα αρχιεπισκοπής. Οι επίσκοποι Σιμπλίς (Simplice) κατά τον 5ο αιώνα, Ουτρίλ (Oûtrille) και Συλπίς (Sulpice) κατά τον 7ο αιώνα διαδραματίζουν σημαντικό πολιτικό και θρησκευτικό ρόλο στην εξέλιξη της Μπουρζ, η οποία ως τότε είχε παραμείνει κατά βάσιν ρωμαϊκή πόλη. Στο μεσοδιάστημα μεταξύ της κυριαρχίας των Βησιγότθων και των πολέμων των Φράγκων κατά της Ακουϊτανίας, οπότε και επικρατεί ειρήνη, ιδρύονται μονές, στην πλειονότητά τους γυναικείες, όπως η Νοτρ Νταμ ντε Σαλ (Notre Dame de Salles), η Νοτρ Νταμ ντε Μοντερμουαγέν (Notre Dame de Montermoyen), η Σαιν Πιέρ λε Πυελλιέ (Saint Pierre le Puellier) και η Σαιν Λωράν (Saint Laurent). Κατά τον 8ο αιώνα η Μπουρζ αποτελεί τη βόρεια εσχατιά του Δουκάτου της Ακουϊτανίας και είναι η πρώτη που δέχεται την επίθεση των Φράγκων, όταν αυτοί διασχίζουν τον Λίγηρα. Το 731 καταλαμβάνεται από τον Κάρολο Μαρτέλο, αλλά ανακτάται σχεδόν αμέσως από τον Δούκα Όντο τον Μέγα. Παραμένει υπό την επικυριαρχία των κομήτων της Μπουρζ, οι οποίοι, όμως, είναι υποχρεωμένοι να δηλώνουν υποταγή στον Δούκα της Ακουϊτανίας. Η κατάσταση αυτή ανατρέπεται όταν ο Πεπίνος ο Βραχύς, το 760, ξεκινώντας την εκστρατεία του κατά του ανεξάρτητου, ως τότε, δουκάτου της Ακουϊτανίας, βρίσκει να την υπερασπίζονται, μαζί με τον κόμη, Βάσκοι μαχητές.

Άγαλμα του Ζακ Κερ στην Μπουρζ

Η περίοδος της Καρολίγγειας δυναστείας συνδέεται με τις πρώτες προσπάθειες κατοίκησης των βαλτωδών περιοχών. Το παρακείμενο χωριό του Σαιν Συλπίς αναπτύσσεται με επίκεντρο τις πανηγύρεις και τις εκθέσεις προϊόντων, Εμφανίζονται επίσης χωριά ως περίχωρα της πόλης καθώς και θρησκευτικά ιδρύματα, τα οποία υφίστανται τις συνέπειες των επιδρομών των Νορμανδών και των Ούγγρων κατά τον 9ο και τον 10ο αιώνα. Από το 1100 η Μπουρζ ονομάζεται "βασιλική πόλη" και αυξάνει σε έκταση και ευμάρεια. Αρχίζει, το 1195, η κατασκευή του Καθεδρικού ναού του Σαιντ Ετιέν (Saint Etienne, Αγίου Στεφάνου). Η ύπαρξη πρωτόγονου ναού και βοηθητικών κτισμάτων στην περιοχή που οικοδομήθηκε ο σημερινός καθεδρικός δεν έχει αποδειχτεί, είναι όμως αρκετά πιθανή.

Το 1100 ο τελευταίος υποκόμης της Μπουρζ, Εντ Αρπέν (Eudes Arpin) πωλεί τα δικαιώματα κατοχής στον βασιλέα της Γαλλίας Φίλιππο τον Α' στην προσπάθειά του να εξασφαλίσει τους απαραίτητους χρηματικούς πόρους για τη συμμετοχή του στη Σταυροφορία. Το 1137 ανήμερα Χριστούγεννα ο Λουδοβίκος VII στέφεται στον ρωμανικό καθεδρικό της Μπουρζ, παρουσία της νεαρής συζύγου του Ελεωνόρας της Ακουιτανίας. Αργότερα η Ελεονώρα θα νυμφευτεί τον Ερρίκο ΙΙ Πλανταγενέτη και έτσι η μικρή περιοχή του Μπερί θα είναι η μόνη βασιλική κτήση νότια του Λίγηρα που θα συνορεύει με τις κτήσεις του βασιλέα της Αγγλίας.

Την εποχή αυτή κατασκευάζονται ο Μεγάλος Πύργος και ο νέος, σε γοτθική τεχνοτροπία, καθεδρικός ναός του Αγίου Στεφάνου: Σε σχέση με το πολιτικό πλαίσιο της εποχής και την προβλεπόμενη επέκταση της πόλης, μεταξύ 1160 και 1190 κατασκευάζεται ένα νέο αμυντικό σύστημα. Ο Φίλιππος Αύγουστος εξουσιοδοτεί τους κατοίκους της Μπουρζ να το κτίσουν στα ίχνη του παλαιού τείχους. Αυτό το μεσαιωνικό τείχος, κατασκευασμένο από πέτρα, περιβαλλόταν από τάφρο με αναχώματα από την εσωτερική του πλευρά, περιβάλλει το κάτω τμήμα της πόλης και μεγάλες μη κατοικημένες ακόμη περιοχές (βάλτους και κήπους). Κατασκευάζονται νέες πύλες εισόδου στις οδούς προσπέλασης, πράγμα που απαιτεί μερικές φορές την κατασκευή και οχυρωμένων γεφυρών, όπως στη σημερινή οδό (rue) Édouard Vaillant και στην πύλη του Ωρόν. Στην πλέον ευάλωτη περιοχή, που βρισκόταν στο παλαιό τείχος στα νότια της πόλης, κατασκευάζεται ο Μέγας Πύργος (Gros Tour), ο οποίος εμποδίζει την πρόσβαση και κλείνει την παλαιά πύλη Lyons. Η πύλη Bourbonnoux γίνεται, κατ' αυτό τον τρόπο, μια από τις κύριες εισόδους στην πόλη. Ο Μέγας Πύργος, κατασκευή του 1189, πιθανόν είναι η πρώτη παρόμοια κατασκευή του Φιλίππου Αυγούστου, καθώς ένα χρόνο αργότερα κατασκευάζει παρόμοιο στο Λούβρο. Η κατασκευή αυτή, πραγματικό βασιλικό φρούριο, διαθέτει ακροπύργια, τείχη και τάφρους που την απομονώνουν τόσο από την κυρίως πόλη όσο και από την περιοχή έξω από αυτήν. Τα ίχνη της κατασκευής αυτής είναι ορατά σήμερα μπροστά από το νέο Δημαρχείο.

Το 1395 γεννιέται στην Μπουρζ ο Ζακ Κερ (Jacques Cœur, 1395 - 1456 Χίος), πλούσιος έμπορος, υποστηρικτής και οικονομικός σύμβουλος του Δελφίνου Λουδοβίκου ΧΙΙ, ο οποίος με την υποστήριξη της Ζαν ντ' Αρκ ξεκίνησε την εκστρατεία ανακατάληψης του βασιλείου του. Ο Κερ παραμένει και σήμερα η συμβολική φυσιογνωμία της πόλης και το ανάκτορό του ένα από τα πλέον σημαντικά αξιοθέατά της.

Ο Καθεδρικός Ναός της Μπουρζ

Μνημείο Παγκόσμιας
Κληρονομιάς της UNESCO

Καθεδρικός Ναός της Μπουρζ
Επίσημο όνομα στον κατάλογο μνημείων Π.Κ.
Χώρα μέλος	Γαλλία
Τύπος	Πολιτισμικό
Κριτήρια	(i),(iv)
Ταυτότητα	635
Περιοχή	Ευρώπη και Βόρεια Αμερική
Ιστορικό εγγραφής
Εγγραφή	1992 ( συνεδρίαση)

Ο Καθεδρικός Ναός του Αγίου Στεφάνου (St. Étienne) κατασκευάστηκε κατά το χρονικό διάστημα μεταξύ τέλους 12ου και τέλους 13ου αιώνα. Αποτελεί έξοχο δείγμα γοτθικής τέχνης τόσο ως προς τις αναλογίες των διαστάσεών του όσο και για την αρμονία της σχεδίασής του. Το τύμπανο, τα γλυπτά και τα βιτρώ του είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακά. Η όλη κατασκευή τονίζει τη δύναμη του Χριστιανισμού στη Μεσαιωνική Γαλλία.

Ύστερος Μεσαίωνας

Το 1463, ύστερα από παράκληση του αδελφού του, Δούκα του Μπερί, ο βασιλιάς Κάρολος ΧΙ ιδρύει στην πόλη το Πανεπιστήμιο της Μπουρζ. Το εκπαιδευτικό αυτό ίδρυμα έκλεισε κατά τη Γαλλική Επανάσταση Σήμερα στην πόλη λειτουργεί το Institut universitaire de technologie (IUT), τμήμα του Πανεπιστημίου της Ορλεάνης.

Το 1487 η Μπουρζ έχει πλέον εξελιχτεί σε "πόλη", καθώς διαμένουν σε αυτήν 15.000 κάτοικοι και διαθέτει Πανεπιστήμιο, ενώ διοργανώνει και δύο ετήσιες πανηγύρεις. Εμπορικά καταστήματα εγκαθίστανται στους δρόμους κοντά στο παλαιό τείχος, ενώ οι τεχνίτες συγκεντρώνονται στο κάτω τμήμα της πόλης. Οι ευγενείς και ο κλήρος κτίζουν νέες κατοικίες στο άνω τμήμα της. Κατά τον Μεσαίωνα η δόμηση των οικιών συνηθιζόταν να γίνεται με πέτρα. Αυτό ίσχυε για την τάξη των ευγενών, αντίθετα οι οικίες των τεχνιτών και των εμπόρων δομούνταν κυρίως από ξύλο, γεγονός που τις έκανε ιδιαίτερα ευάλωτες. Στις 22 Ιουλίου 1487, όμως, ξεσπά η χειρότερη πυρκαγιά που γνώρισε ποτέ η Μπουρζ και η οποία επονομάστηκε "πυρκαγιά της Μαντλέν", η οποία κατέστρεψε σχεδόν το ένα τρίτο της πόλης: Μεγάλος αριθμός οικιών (ανάμεσα σε 1000 και 2000) καταστράφηκε, κυρίως στο κάτω τμήμα της πόλης, που ήταν και το πλέον πυκνοκατοικημένο, γεμάτο από εμπορικά καταστήματα και συντεχνίες. Ξεκίνησε έτσι η ανακατασκευή τους, η οποία διήρκεσε περίπου ως το 1520, με μικρότερη χρήση ξύλου. Από αυτές έχουν σήμερα διασωθεί περισσότερες από 440 οικίες, οι οποίες βρίσκονται στις τρεις κεντρικές λεωφόρους Auron, Gambon και Édouard Vaillant και στις οδούς Bourbonnoux και Mirebeau. Ειδικά η οδός Bourbonnoux δομήθηκε για πρώτη φορά τον 12ο αιώνα στην εξωτερική πλευρά του γαλλορωμαϊκού τείχους, του οποίου ακολουθεί το ίχνος.

Από την Αναγέννηση ως σήμερα

Τον 16ο αιώνα η Μπουρζ γίνεται γνωστή σε όλη τη χώρα λόγω του Πανεπιστημίου της. Διδάσκουν σε αυτό επιφανείς καθηγητές, όπως ο καθηγητής του Δικαίου Αντρέ Αλσιά (André Alciat), μαθητής του οποίου υπήρξε, κατά το 1531, ο θρησκευτικός μεταρρυθμιστής Καλβίνος (Jean Calvin). Η τότε Δούκισσα του Μπερρύ Μαργαρίτα του Ανγκουλέμ, αδελφή του Φραγκίσκου του Α΄, υποστηρίζει τους καθηγητές του Πανεπιστημίου (και ιδιαίτερα τον Αλσιά) και η διάδοχός της, Μαργαρίτα του Βαλουά, επιδεικνύει ανοχή προς τους Ανθρωπιστές, οι οποίοι είναι υπέρ της Μεταρρύθμισης.

Τον Μάιο του 1562 κατά τη διάρκεια των Θρησκευτικών πολέμων η πόλη. έχοντας μεγάλο αριθμό Διαμαρτυρομένων, κατακτάται από τον Μοντγκομμερύ (Gabriel Ier de Montgommery), του οποίου τα στρατεύματα τη λεηλατούν. Το 1569 στρατεύματα των Προτεσταντών προερχόμενα από την πόλη Σανσέρ (Sancerre) επιτίθενται κατά του Μεγάλου Πύργου (Gros Tour) τον οποίο υπερασπίζεται ο κυβερνήτης του Μπερρύ Κλωντ ντε λα Σατρ (Claude de la Châtre) και οι "εισβολείς" απωθούνται. Η κοινότητα των Διαμαρτυρομένων ωθείται προς την εξορία και η πόλη, που ήδη έχει αρχίσει να παρακμάζει, απογυμνώνεται από το μεγαλύτερο τμήμα της αστικής της τάξης και των πνευματικών ανθρώπων της.

Την ίδια περίοδο (16ος αιώνας) αρχίζει η ανακατασκευή αρκετών ναών, όπως του Σαιν Μπονέ (Saint Bonnet) και δημιουργείται η γυναικεία μονή της Αννονσιάντ (Annonciade). Κατασκευάζεται επίσης, κοντά στην πύλη του Σαιν Συλπίς (St Sulpice) στη σημερινή οδό Gambon το νοσοκομείο της πόλης, ενώ αναστηλώνεται ο βόρειος πύργος του Καθεδρικού ναού, ο οποίος είχε καταρρεύσει το 1506. Σε αυτό συμβάλλει και ο διάσημος Παριζιάνος αρχιτέκτονας Ζαν Λεζύζ (Jean Lejuge), ο οποίος δραστηριοποιείται στην Μπουρζ κατά το χρονικό διάστημα 1620 - 1650 και είτε κατασκευάζει κτίρια, όπως μια πτέρυγα του κτιρίου του Δημοτικού Συμβουλίου (Hôtel des Echevins) είτε συμβάλλει στην ανακατασκευή ναών, όπως του Σαιν Συλπίς και του Σαιν Αμπρουά, στην επέκταση του νοσοκομείου αλλά και σε κατασκευές νέων κατοικιών. Το 1677 ο τότε Αρχιεπίσκοπος της Μπουρζ Μισέλ Φιλιππώ ντε λα Βριλλιέρ (Michel Philippeaux de la Vrillière) καλεί τον επίσης διάσημο παριζιάνο αρχιτέκτονα Πιερ Μπυλλέ (Pierre Bullet) για να ανακατασκευάσει το Αρχιεπισκοπικό μέγαρο. Το πρόγραμμα αυτό έμεινε ημιτελές και η μοναδική ολοκληρωμένη πτέρυγά του, που βρίσκεται απέναντι από τη νότια θύρα του Καθεδρικού, στεγάζει σήμερα το Δημαρχείο. Κατά τα τέλη τυ 17ου αιώνα ο ίδιος αρχιτέκτονας κατασκευάζει την ιερατική σχολή (seminaire), το οποίο στεγάζει σήμερα το διοικητικό κέντρο, στο άνω μέρος της πόλης, στο οποίο πάντα κατασκευάζονταν τα κτήρια των κρατικών υπηρεσιών.

Όπως ήδη αναφέρθηκε, εκείνη την εποχή η πόλη παρακμάζει. Οι αγροτικές αγορές της μειώνονται, τα τείχη της έχουν αρχίσει να ερειπώνονται. Οι βασιλικοί διοικητές έχουν επίγνωση ότι το επιχειρηματικό πνεύμα λείπει πλέον από τους κατοίκους της πόλης και αυτοί μαστίζονται από τη φτώχεια. Κατά τα τέλη του αιώνα, ο διοικητής Ντεϊ ντε Σερωκούρ (Dey de Seraucourt) εγκαινιάζει τα "εργαστήρια αγαθοεργίας" και προσλαμβάνει 600 άτομα για να ισοπεδώσουν το έδαφος στην περιοχή που είναι σήμερα η ομώνυμη περιοχή περιπάτου. Τον 18ο αιώνα γίνεται μια προσπάθεια από τους κατασκευαστές υφασμάτων και κοπτικών εργαλείων για δημιουργία επιχειρήσεων, με μικρή όμως επιτυχία.

Μετά τη Γαλλική Επανάσταση πραγματοποιείται μια "διασπορά" της πολιτιστικής κληρονομιάς της πόλης, καθώς πολλά εκκλησιαστικά οικήματα αλλάζουν χρήση και δρόμοι και πλατείες μετονομάζονται προσωρινά. Ο κλήρος έχει αποδυναμωθεί και η εκκλησιαστική περιουσία, που αποτελεί σημαντικό τμήμα της πολιτιστικής κληρονομιάς της πόλης παραμελείται, με εξαίρεση τον Καθεδρικό και τρεις ενοριακούς ναούς. Ο πληθυσμός της πόλης είναι περίπου 16.000 κάτοικοι και παραμένει σταθερός.

Κατά τη διάρκεια της Πρώτης Αυτοκρατορίας στην Μπουρζ συγκεντρώνονται αρκετές κρατικές υπηρεσίες: Το διοικητικό κέντρο του Πανεπιστημίου, τα Δικαστήρια και η στρατιωτική διοίκηση της περιοχής. Επαναδημιουργείται μια ισχυρή Αρχιεπισκοπή και για τους στόχους αυτούς "επιστρατεύονται" πολλά παλαιά μνημεία: Τα Δικαστήρια εγκαθίστανται στο Ανάκτορο του Ζακ Κερ και οι δυνάμεις της Χωροφυλακής στο Ανάκτορο Cujas και στα μικρότερα κτίρια της ιερατικής σχολής.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1830 η Μπουρζ αρχίζει να καταλαμβάνει εκ νέου τη θέση της ως αγροτικό κέντρο της περιοχής με την κατασκευή της Halle aux Blés, σκεπαστής αγοράς - ανταλλακτηρίου σιτηρών. Υλοποιείται, επίσης, και μια παλαιότερη επιθυμία των κατοίκων, η κατασκευή του καναλιού του Μπερί.

Ύστερα από σύντομη αλλά έντονη διαβούλευση σχετικά με τη θέση του, κατασκευάζεται το 1851 ο πρώτος σιδηροδρομικός σταθμός στην πόλη, κοντά στο γενικό νοσοκομείο. Το 1878 ο τότε Δήμαρχος της πόλης ξεκινά ένα μεγάλο πρόγραμμα κατασκευής δρόμων: Η πόλη περιβάλλεται από λεωφόρους που ακολουθούν το μεσαιωνικό τείχος και δίοδοι για να συνδέουν τις νέες συνοικίες που δημιουργούνται από τη διαμονή στρατιωτικών και απασχολουμένων στη βιομηχανία με τον σιδηροδρομικό σταθμό.

Σημερινή εικόνα

Συγκοινωνίες

• Οδικοί άξονες: Από τις παρυφές της πόλεως διέρχονται οι αυτοκινητόδρομοι A71 (Ορλεάνη - Κλερμόν Φερράν 2h30 de Paris et à 4 heures de Lyon. Il est possible, via l’και A85 προς Βιερζόν. Μέσω αυτών η Μπουρζ απέχει 2,5 ώρες από το Παρίσι και 4 ώρες από τη Λυών.
• Σιδηρόδρομοι: Η Μπουρζ είναι μια από τις ελάχιστες γαλλικές πόλεις που δεν διαθέτει απευθείας σιδηροδρομική σύνδεση με κάποιον από τους μεγάλους σιδηροδρομικούς άξονες της χώρας. Έτσι το κοινό εξυπηρετείται συνηθέστερα από τον σταθμό της Βιερζόν (Vierzon Ville) προκειμένου για μετακινήσεις, π.χ., στο Παρίσι.
• Αεροδρόμιο: Το μικρό αεροδρόμιο της Μπουρζ δεν διαθέτει καμία τακτική πτήση και προορίζεται μόνο για χρήση από μικρά, ιδιωτικά αεροσκάφη.

Αξιοθέατα

Η Μπουρζ συγκαταλέγεται στον κατάλογο των πόλεων Ιστορίας και Τέχνης (Ville d’Art et d’Histoire) του Γαλλικού υπουργείου Πολιτισμού.

• Κυρίαρχη θέση ανάμεσα στα αξιοθέατα είναι ο Γοτθικός Καθεδρικός Ναός, κτισμένος κατά τη χρονική περίοδο 1195 - 1255. Συγκαταλέγεται στον κατάλογο των μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.
• Το ανάκτορο του Ζακ Κερ (Jacques Cœur)
• Το μουσείο Maurice Estève
• Οι υγροβιότοποι ανάμεσα στους ποταμούς Ιέβρ και Βουαζέλ συμπεριλήφθηκαν το 2003 στα μνημεία της φύσεως στη Γαλλία.
• Τα ερείπια του γαλλορωμαϊκού τείχους.
• Το εθνικό θερμοκήπιο πελαργονίου (Conservatoire national du Pélargonium): Είναι δημοτικός βοτανικός κήπος ειδικευόμενος στους τύπους του φυτού του γένους Πελαργόνιο. Εγκαινιάστηκε το 1986 και σήμερα διαθέτει περισσότερα από 900 είδη πελαργονίου. Αναφέρεται ως το μεγαλύτερο του είδους στη Γαλλία.

Αδελφοποιημένες πόλεις

• Άουγκσμπουργκ, Γερμανία
• Αβέιρο, Πορτογαλία
• Φορλί, Ιταλία
• Κοσάλιν, Πολωνία
• Παλένθια, Ισπανία
• Πίτερμπορο, Ηνωμένο Βασίλειο
• Γιοσκάρ Ολά, Ρωσία