Βικιπαίδεια

Μπρούνο Γκαντς

Ελβετός ηθοποιός

Ο Μπρούνο Γκαντς (γερμανικά: Bruno Ganz, 22 Μαρτίου 1941 - 16 Φεβρουαρίου 2019) ήταν Ελβετός ηθοποιός, που θεωρείται μια από τις σπουδαιότερες φυσιογνωμίες του γερμανόφωνου θεάτρου και κινηματογράφου.

Μπρούνο Γκαντς
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Bruno Ganz (Γερμανικά)
Γέννηση22  Μαρτίου 1941[1][2][3]
Ζυρίχη[4][5]
Θάνατος16  Φεβρουαρίου 2019[6][7][8]
Άου
Αιτία θανάτουsmall intestine cancer
Τόπος ταφήςRehalp Cemetery[9]
ΚατοικίαΒερολίνο
Βενετία
Ζυρίχη
Χώρα πολιτογράφησηςΕλβετία
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο Τεχνών της Ζυρίχης
Ιδιότηταηθοποιός θεάτρου, ηθοποιός ταινιών, σκηνοθέτης κινηματογράφου[10], ηθοποιός τηλεόρασης και ηθοποιός[11][12]
Σημαντικά έργαΗ πτώση και Τα Φτερά του Έρωτα
ΒραβεύσειςIffland-Ring (1996), Ιππότης της Λεγεώνας της Τιμής (2007), Αξιωματικός του Τάγματος των Τεχνών και των Γραμμάτων, Merit Cross of the Lower Saxony Order of Merit (1st class) (1  Ιουνίου 2001), Σταυρός Αξίας 1ης τάξεως του Τάγματος της Αξίας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας (4  Οκτωβρίου 2006), Carl Zuckmayer Medal (2015), Theaterpreis Berlin (2001), βραβείο Bambi (2004), David di Donatello Award for Lifetime Achievement, Αυστριακή διάκριση για την επιστήμη και τη τέχνη (2005), βραβείο Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου Συνολικής προσφοράς (2010)[13] και Swiss Grand Prix for performing arts / Hans Reinhart Ring (1991)[14]
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Έχει συνεργαστεί με πολλούς σημαντικούς σκηνοθέτες, όπως οι Βιμ Βέντερς, Ερίκ Ρομέρ, Βέρνερ Χέρτζογκ και Θόδωρος Αγγελόπουλος. Μερικές από τις γνωστότερες ερμηνείες του στον κινηματογράφο είναι αυτή στα Φτερά του έρωτα (1987) και η ενσάρκωση του Αδόλφου Χίτλερ στην Πτώση (2004). Άλλες ταινίες του είναι οι Ένας Αμερικανός Φίλος (1977), Ανθρωποκυνηγητό σε δύο ηπείρους (1978), Νοσφεράτου: Ο Δράκουλας της Νύχτας (1979), Μία αιωνιότητα και μία ημέρα (1998) και Ο άνθρωπος της Μαντζουρίας (2004). Για τα επιτεύγματά του στον κινηματογράφο έλαβε το 2010 βραβείο από την Ευρωπαϊκή Ακαδημία Κινηματογράφου[15] και το 2014 τη Χρυσή Κάμερα,[16] ενώ το 2010 απέκτησε το δικό του αστέρι στη Λεωφόρο των Αστέρων στο Βερολίνο.[17]

Στο θέατρο, έχει ερμηνεύσει, μεταξύ άλλων, έργα των Γιόχαν Βόλφγκανγκ Γκαίτε, Ευριπίδη και Σον Ο'Κέισι. Από το 1996 είναι ο κάτοχος του Δαχτυλιδιού του Ίφλαντ, της μεγαλύτερης διάκρισης για γερμανόφωνο ηθοποιό.[18]

Βιογραφία Επεξεργασία

Τα πρώτα χρόνια Επεξεργασία

Ο Γκαντς γεννήθηκε το 1941 στη Ζυρίχη, από Ελβετό πατέρα και μητέρα ιταλικής καταγωγής.[19] Ως έφηβος παράτησε το σχολείο για να παρακολουθήσει μαθήματα υποκριτικής, ενώ εργαζόταν σε βιβλιοπωλείο.[18]

Το κινηματογραφικό ντεμπούτο του Γκαντς πραγματοποιήθηκε το 1960 με την ταινία Der Herr mit der schwarzen Melone. Σύντομα, όμως, επικεντρώθηκε στο θέατρο. Άρχισε να συνεργάζεται με τον Πέτερ Στάιν, συμμετέχοντας στα έργα Τορκουάτο Τάσσο (1969) του Γκαίτε, Βάκχαι (1973) του Ευριπίδη, Παραθεριστές (1973) του Μαξίμ Γκόρκι και άλλα.[20][21] Με τις παραστάσεις αυτές, αλλά και με το έργο του Τόμας Μπέρνχαρντ Ο αδαής και ο παράφρων (1972), ο Γκαντς αναγνωρίστηκε ως ένας αξιόλογος θεατρικός ηθοποιός και το 1973 ανακηρύχθηκε ως ο Καλύτερος Ηθοποιός της χρονιάς από το περιοδικό Theater heute.[22]

Η αναγνώριση στον κινηματογράφο Επεξεργασία

Στα τέλη της δεκαετίας του 1970 ο Γκαντς άρχισε να παίζει σε ορισμένες σημαντικές ταινίες, όπως οι Ένας Αμερικανός Φίλος (1977) του Βιμ Βέντερς και Νοσφεράτου: Ο Δράκουλας της Νύχτας (1979) του Βέρνερ Χέρτσογκ. Το 1978 πραγματοποίησε την πρώτη του εμφάνιση σε αγγλόφωνη ταινία, στο Ανθρωποκυνηγητό σε δύο ηπείρους (1978) του Φράνκλιν Τζ. Σάφνερ, όπου συμπρωταγωνίστησε με τους Λόρενς Ολίβιε και Γκρέγκορι Πεκ.

Το 1987 ο Γκαντς πρωταγωνίστησε στην ταινία Τα φτερά του έρωτα, σε σκηνοθεσία του Βιμ Βέντερς, στην οποία παρέδωσε μία από τις καλύτερες ερμηνείες του.[23] Αργότερα, επανέλαβε τον ίδιο ρόλο στο σίκουελ Τόσο μακριά, τόσο κοντά! (1993). Η επόμενη μεγάλη του ταινία ήταν η Μία αιωνιότητα και μία ημέρα του Θόδωρου Αγγελόπουλου, η οποία βραβεύτηκε με τον Χρυσό Φοίνικα στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών. Ακολούθησε η ιταλική Ψωμί και τουλίπες (2000) του Σίλβιο Σολντίνι, για την οποία ο Γκαντς κέρδισε το Νταβίντ ντι Ντονατέλλο Α΄ Ανδρικού Ρόλου.

Το 2000 ο Γκαντς έπαιξε στην παράσταση Φάουστ σε σκηνοθεσία του Πέτερ Στάιν, μια από τις σπάνιες φορές που έχει παρουσιαστεί ολόκληρο το έργο του Γκαίτε. Η συνολική διάρκεια ήταν περίπου δεκαπέντε ώρες.[24] Ο ίδιος το έχει χαρακτηρίσει ως «το μεγαλύτερο θεατρικό εγχείρημα στο οποίο έχω πάρει ποτέ μέρος».[19]

Από την Πτώση και έπειτα Επεξεργασία

Το 2004 ο Γκαντς ενσάρκωσε τον Αδόλφο Χίτλερ στην ταινία Η Πτώση του Όλιβερ Χιρσμπίγκελ. Μελέτησε συστηματικά διάφορα ντοκουμέντα[25] και η ερμηνεία του έγινε δεκτή διεθνώς με εξαιρετικά σχόλια.[20][26] Ωστόσο, δέχθηκε επίσης κριτική για την επιλογή του και, όπως έχει δηλώσει σε συνέντευξή του, ο ρόλος αυτός τον στοίχειωνε για καιρό.[18] Το ίδιο έτος συμμετείχε και στην ταινία Ο άνθρωπος της Μαντζουρίας.

Το 2008 ο Γκαντς εμφανίστηκε σε δύο ταινίες με υποψηφιότητες στα 81α Βραβεία Αμερικανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, τις Σφραγισμένα χείλη και Το σύμπλεγμα Baader Meinhof. Μερικές από τις πιο πρόσφατες ταινίες του είναι οι Ο άγνωστος (2011), Ο συνήγορος (2013), Χάιντι (2015), Γράμμα από το παρελθόν (2015) και Το πάρτι (2017).

Προσωπική ζωή Επεξεργασία

Ο Γκαντς διέθετε διαμερίσματα, εκτός από τη γενέτειρά του, στο Βερολίνο και τη Βενετία.[18]

Το καλοκαίρι του 2018, ο Γκαντς διαγνώστηκε με καρκίνο του παχέος εντέρου.[27] Στις 16 Φεβρουαρίου 2019, βρέθηκε νεκρός στο σπίτι του στη Ζυρίχη.[28][29]

Ενδεικτική φιλμογραφία Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 26  Απριλίου 2014.
  2. ↑ filmportal.de. bd01c96768a54e2b98f51222fb63c531. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. ↑ (Γερμανικά, Γαλλικά, Ιταλικά, Ρομανσική γλώσσα) Theaterlexikon der Schweiz. Bruno_Ganz. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 11  Δεκεμβρίου 2014.
  5. ↑ Christian Dureau: «Dictionnaire mondial des comédiens» (Γαλλικά)
  6. ↑ www.rts.ch/info/culture/cinema/10223869-l-acteur-suisse-bruno-ganz-est-decede-samedi-a-zurich.html.
  7. ↑ (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. ganz-bruno. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  8. ↑ (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. brockhaus.de/ecs/julex/article/ganz-bruno. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  9. ↑ 9,0 9,1 www.stadt-zuerich.ch/content/dam/stzh/prd/Deutsch/Bevoelkerungsamt/rund-um-den-tod/wissen---faq/prominente-friedh%c3%b6fe/Promi_Alpha.pdf. Ανακτήθηκε στις 12  Μαρτίου 2023.
  10. ↑ Ανακτήθηκε στις 20  Ιουνίου 2019.
  11. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. xx0032389. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2022.
  12. ↑ www.acmi.net.au/creators/77690.
  13. ↑ «2010». European Film Academy. Ανακτήθηκε στις 7  Ιανουαρίου 2020.
  14. ↑ Ανακτήθηκε στις 13  Ιουνίου 2023.
  15. ↑ «European Film Awards to honour Bruno Ganz» (στα αγγλικά). Screen. https://www.screendaily.com/europe/european-film-awards-to-honour-bruno-ganz/5018284.article. Ανακτήθηκε στις 2017-11-27. 
  16. ↑ (www.dw.com), Deutsche Welle. «Bruno Ganz: The actor who mastered Hitler and then moved on | Film | DW | 21.03.2016». DW.COM (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2017. 
  17. ↑ «Bruno Ganz | Boulevard der Stars». boulevard-der-stars-berlin.de (στα Γερμανικά). Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2017. 
  18. ↑ 18,0 18,1 18,2 18,3 «Bruno Ganz: The actor who mastered Hitler and then moved on». DW.COM (στα Αγγλικά). 21 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2018. 
  19. ↑ 19,0 19,1 Αρφαρά, Κάτια (17 Ιανουαρίου 1999). «Μπρούνο Γκαντς». Το Βήμα. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2018. 
  20. ↑ 20,0 20,1 Grange, William (2015). Historical Dictionary of German Theater (2η έκδοση). Lanham: Rowman & Littlefield. σελ. 165. ISBN 9781442250192. 
  21. ↑ Michael, Patterson (1981). Peter Stein: Germany's Leading Theatre Director. Cambridge, Cambridgeshire: Cambridge University Press. σελ. 173. ISBN 9780521295024. 
  22. ↑ «Biografie Bruno Ganz». Die Welt. 2006-12-26. https://www.welt.de/kultur/article704039/Biografie-Bruno-Ganz.html. Ανακτήθηκε στις 2018-06-20. 
  23. ↑ Λυκούργου, Πόλυ (21 Ιουνίου 2016). «Τα Φτερά του Ερωτα». flix.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2018. 
  24. ↑ Rockwell, John (2018-06-20). «With Pivotal Actor Back, Marathon 'Faust' Gets Another Look» (στα αγγλικά). https://www.nytimes.com/2001/01/04/theater/arts-abroad-with-pivotal-actor-back-marathon-faust-gets-another-look.html?pagewanted=all. Ανακτήθηκε στις 2018-06-20. 
  25. ↑ Johnston, Sheila (2015-04-30). «The dangers of portraying Hitler» (στα αγγλικά). ISSN 0307-1235. https://www.telegraph.co.uk/culture/film/film-news/11573042/The-dangers-of-portraying-Hitler.html. Ανακτήθηκε στις 2018-06-20. 
  26. ↑ Borcholte, Andreas (2004-09-15). «"Der Untergang": Die unerzählbare Geschichte». Spiegel Online. http://www.spiegel.de/kultur/kino/der-untergang-die-unerzaehlbare-geschichte-a-318031.html. Ανακτήθηκε στις 2017-11-27. 
  27. ↑ Γκένας, Πάνος (16 Φεβρουαρίου 2019). «Αντίο Μπρούνο Γκαντς (1941-2019): Με τα φτερά μίας σπουδαίας καριέρας». www.cinemagazine.gr. Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2019. 
  28. ↑ «Απεβίωσε ο κορυφαίος Ελβετός ηθοποιός Μπρούνο Γκαντς». www.kathimerini.gr. 16 Φεβρουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2019. 
  29. ↑ «Πέθανε ο ηθοποιός Μπρούνο Γκαντς». CNN.gr. 16 Φεβρουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2019. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Μπρούνο_Γκαντς&oldid=10120521"