Ο νεοσυντηρητισμός (αγγλικά: neoconservatism) είναι παραλλαγή της πολιτικής ιδεολογίας του συντηρητισμού που απορρίπτει τον ουτοπισμό και την ισότητα του σύγχρονου φιλελευθερισμού, αλλά βλέπει ένα ρόλο για το κράτος πρόνοιας.[1] Κύριο μέλημα των νεοσυντηρητικών από το 1990 είναι η χρήση της αμερικανικής ισχύος για την προώθηση της δημοκρατίας στο εξωτερικό, κυρίως στη Μέση Ανατολή. Αυτό έγινε ορατό με τη δράση των Ρεπουμπλικανών Προέδρων Τζoρτζ X.O. Μπους (1989-93) και Τζoρτζ O. Μπους (2001-2009).

Ο Νεοσυντηρητισμός αναπτύχθηκε από πρώην φιλελεύθερους, οι οποίοι στα τέλη της δεκαετίας του 1960 άρχισαν να αντιτάσσονται σε πολλές από τις πολιτικές και τις αρχές που σχετίζονται με τον Πρόεδρο Λίντον Τζόνσον και τα Μεγάλη Κοινωνικά προγράμματα.[2]

Ορολογία Επεξεργασία

Ο όρος «νεοσυντηρητικός» ήταν δημοφιλής στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1973 από τον ηγέτη των Σοσιαλιστών Μάικλ Χάρινγκτον (Michael Harrington), ο οποίος εφάρμοσε την αντίθεσή του προς τις ιδέες της πολιτικής των Ντάνιελ Μπελ (Daniel Bell), Ντάνιελ Πάτρικ Μόινιχαν και Ίρβιν Κρίστολ (Irving Kristol).

Η «νεοσυντηρητική» ετικέτα αγκαλιάστηκε από Ίρβιν Κρίστολ το 1979 άρθρο του «Εξομολογήσεις ενός Αληθινού, Αυτοομολογούμενου Νεοσυντηρητικού». Οι ιδέες του είχαν μεγάλη επιρροή από το 1950, όταν ίδρυσε και επιμελήθηκε το περιοδικό Encounter. Μια άλλη πηγή ήταν ο Νόρμαν Ποντχόρετζ (Norman Podhoretz) , εκδότης του περιοδικού Commentary (Σχολιασμός) από το 1960 έως το 1995. Από το 1982 ο Ποντχόρετζ αποκαλούσε τον εαυτό του νεοσυντηρητικό, σε ένα άρθρο των New York Times Magazine με τίτλο "Η νεοσυντηρητική αγωνία πάνω στην Εξωτερική Πολιτική του Ρίγκαν». Προς το τέλος της δεκαετίας του 1970 και στις αρχές της δεκαετίας του 1980, οι νεοσυντηρητικοί οδηγούνταν από «την αντίληψη ότι ο φιλελευθερισμός είχε αποτύχει και δεν ήξερε γιατί μιλούσε» σύμφωνα με τον E.J. Dionne.

Ο όρος νεοσυντηρητικές, ο οποίος αρχικά χρησιμοποιήθηκε από μια σοσιαλιστική μερίδα για να επικρίνουν την πολιτική των Σοσιαλδημοκρατών στις ΗΠΑ, από το 1980 χρησιμοποιήθηκε ως κριτική κατά των υποστηρικτών του αμερικανικού σύγχρονου φιλελευθερισμού, ο οποίος είχε «μετακινηθεί προς τα δεξιά». Ο όρος «νεοσυντηρητικός» ήταν το θέμα της αύξησης της κάλυψης των μέσων ενημέρωσης κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Τζορτζ Μπους, με ιδιαίτερη έμφαση σε μια αντιληπτή επίδραση των νεοσυντηρητικών στην αμερικανική εξωτερική πολιτική, στο πλαίσιο του Δόγματος Μπους. Ο νεοσυντηρητικός όρος συχνά χρησιμοποιείται ως υποτιμητικός σε αυτό το πλαίσιο.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. William Safire, Safire's political dictionary (2008) p. 455
  2. Donald T. Critchlow, The conservative ascendancy: how the GOP right made political history (2011) pp. 104-5