Ως Οπτικά όργανα χαρακτηρίζονται γενικά όλα εκείνα δια των οποίων επιχειρείται μέσω αυτών οφθαλμοσκοπική παρατήρηση, και όχι βεβαίως εκείνα που μπορεί να υποβοηθούν αυτήν, όπως π.χ. το σκόπευτρο, ή ο αστροστάτης κ.ά.

Πολλά από τα οπτικά όργανα χρησιμοποιούνται σε διαφορετικές επιστήμες με αποτέλεσμα να λαμβάνουν και άλλους χαρακτηρισμούς όπως π.χ. αστρονομικά, ναυτιλιακά, εργαστηριακά κ.λπ. Κυριότερα δε εξ αυτών είναι:

ο Οφθαλμός
ο Μεγεθυντικός φακός
η Πρισματική διόπτρα (κιάλια)
το Μικροσκόπιο
το Ηλεκτρονικό μικροσκόπιο
το Τηλεσκόπιο
το Αστρονομικό τηλεσκόπιο
το Περισκόπιο
το Τηλέμετρο
η Φωτογραφική μηχανή
η Κινηματογραφική μηχανή (λήψεως και προβολής)
ο Προβολέας εικόνων και
το Βίντεο

Με την επιφύλαξη των δύο τελευταίων που πολλοί δεν τα θεωρούν τόσο ως οπτικά όσο εποπτικά μέσα παρατήρησης, επειδή δεν συμβαίνει σ΄ αυτά οφθαλμοσκοπική παρατήρηση.