Ο Εκπαιδευτής της Χελώνας

πίνακας του Οσμάν Χαμντί Μπέη

Ο Εκπαιδευτής της Χελώνας (Τουρκικά: Kaplumbağa Terbiyecisi) είναι ένας πίνακας του Οσμάν Χαμντί Μπέη που δημιουργήθηκε το 1906 και το 1907 (δύο εκδόσεις). Το 2004 πωλήθηκε για 3,5 εκατομμύρια δολάρια και σήμερα εκτίθεται στο Μουσείο Πέρα της Κωνσταντινούπολης.

Ο πίνακας

Στον πίνακα, ο Οσμάν Χαμντί Μπέη σατιρίζει τις αργές και αναποτελεσματικές προσπάθειες μεταρρύθμισης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας μέσω των προσπαθειών ενός αναχρονιστικού ιστορικού χαρακτήρα για την εκπαίδευση των χελωνών. Ο πίνακας απεικονίζει έναν ηλικιωμένο άνδρα στην παραδοσιακή οθωμανική θρησκευτική φορεσιά που προηγήθηκε της εισαγωγής των φεσιών και της εξάπλωσης του δυτικού στυλ φορέματος με τις μεταρρυθμίσεις Τανζιμάτ στα μέσα του 19ου αιώνα. Κρατάει ένα παραδοσιακό φλάουτο με το οποίο προσπαθεί να εκπαιδεύσει τις χελώνες στα πόδια του.

Ιστορικό πλαίσιο Επεξεργασία

Ο Οσμάν Χαμντί Μπέης δημιούργησε το πίνακα σε μια εποχή μεγάλης κοινωνικής και πολιτικής αναταραχής στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Οι μεταρρυθμίσεις που εισήγαγε ο Σουλτάνος Αμπντούλ Χαμίτ Β΄ είτε είχαν αποδειχθεί αναποτελεσματικές είτε είχαν κατηγορηθεί για την αυξημένη αναταραχή. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία, η οποία εξακολουθούσε να διοικεί τμήματα της Βαλκανικής Χερσονήσου, της Βόρειας Αφρικής, ολόκληρη την Ανατολία, τον Λεβάντες και μεγάλο μέρος της Αραβικής χερσονήσου στις αρχές του 20ου αιώνα, απειλούνταν σοβαρά τόσο από την αυξανόμενη δύναμη των εθνικιστικών κινήσεων εντός της επικράτειάς της όσο και από τις εισβολές ξένων δυνάμεων, που τελικά οδήγησαν στη διανομή της αυτοκρατορίας μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Αν και δεν ήταν ευρέως αποδεδειγμένος ή κατανοητός την εποχή εκείνη, ο πίνακας απέκτησε μεγαλύτερη σημασία στις επόμενες δεκαετίες καθώς προμήνυε την Επανάσταση των Νεότουρκων του 1908, η οποία έβαλε τέλος στον άμεσο αυτοκρατορικό κανόνα του σουλτάνου (αντικαταστάθηκε από το καθεστώς των Τριών Πασάδων μετά το 1913) και οδήγησε στην είσοδο της Αυτοκρατορίας στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλευρό των Κεντρικών Δυνάμεων με αποτέλεσμα τον μετέπειτα διαμελισμό της.

 
Η δεύτερη έκδοση του πίνακα

Διαφορές μεταξύ των δύο εκδοχών των έργων Επεξεργασία

Οι εκδόσεις του πίνακα "Ο Εκπαιδευτής της Χελώνας" του 1906 και 1907 είναι κάπως διαφορετικές. Η δεύτερη έκδοση της εικόνας δείχνει έξι χελώνες αντί για πέντε, όπως στην πρώτη. Επίσης στην δεύτερη έκδοση υπάρχουν μια στάμνα και μια πλάκα στον τοίχο με μια επιγραφή στα αραβικά.

Παραπομπές Επεξεργασία