Πανουργιάς Ηλιόπουλος
Ο Πανουργιάς (Παναγιώτης) Ηλιόπουλος (1787 - 1865) προήχθη σε Εκατόνταρχο στις 12 Αυγούστου 1824[1], κατά την επανάσταση του 1821, και Λοχαγός της Βασιλικής φάλαγγας κατά την Οθωνική περίοδο. Γεννήθηκε στο Παλούμπα, στο σημερινό Δήμο Γορτυνίας στην Αρκαδία το 1787. Κατά την προ-επαναστατική περίοδο συμμετείχε στις πολεμικές επιχειρήσεις ως πρωτοπαλίκαρο στις άτακτες ομάδες Γορτύνιων εναντίον των Οθωμανών υπό του Κόλια Πλαπούτα αρχικά και κατά την επανάσταση υπό του Δημητράκη Πλαπούτα και Θεόδωρου Κολοκοτρώνη[2].[3] 'Οταν το 1805 ο Πατριάρχης Καλλίνικος Ε΄ Κωνσταντινουπόλεως εξέδωσε τον αφορισμό κατά των άτακτων αγωνιστών [4]που διαβιβάστηκε σε όλες τις εκκλησίες της ελληνικής, υπό Τουρκικής κατοχής, επικράτειας κατά τον οποίο αφόριζε τους άτακτους αγωνιστές επαναστάτες και εξανάγκαζε τους υπηκόους να καταδίδουν αυτούς, ο αρχηγός των κλεφτών Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, o Δημήτρης Πλαπούτας μαζί με τον Πανουργιά Ηλιόπουλο κ άλλους άτακτους Επαναςτάτες πέρασαν στη Ζάκυνθο και κατατάχθηκαν στα Ελληνικά Σώματα που είχαν δημιουργηθεί εκεί συμμαχώντας με το Βρεταννικό Στρατό εναντίον της εκστρατείας του Ναπολέοντος στη Σικελία.[5] Κατά την Επανάσταση οργάνωσε και συμμετείχε σε πολλές επιχειρήσεις στην Πελοπόννησο με τον Δημητράκη Πλαπούτα. Στο βιβλίο "Του Παλούμπα και οι Παλουμπαίοι" [6] του Ι.Παπαχρήστου αναφέρεται οτι ο Πανουργιάς Ηλιόπουλος μετέφερε τον νεκρό Γιωργάκη Πλαπούτα εκτός του πεδίου της μάχης στο Λάλα στις 9 Ιουνίου 1821 σύμφωνα με τις σημειώσεις του Γενναίου Κολοκοτρώνη. Αναλάμβανε θέματα στρατολογίας στην ευρύτερη περιοχή της Αρκαδίας με επιτυχή αποτελέσματα, καθώς και έφθανε και στη λήψη σκληρών αποφάσεων όπως όταν οι κάτοικοι στο χωρίο Λιγκού της Ολυμπίας αρνήθηκαν να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους για τον αγώνα της ανεξαρτησίας εναντιον του τοπικού Τούρκου άρχοντα, δεν δίστασε να διατάξει την πυρπόληση του χωριού.
| Πανουργιάς Ηλιόπουλος | |
|---|---|
 | |
| Ψευδώνυμο | Πανουργιάς |
| Γέννηση | 1787 Παλούμπα, Γορτυνία |
| Θάνατος | 1865 Παλούμπα, Γορτυνία |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Βαθμός | Εκατόνταρχος (12/8/1824)  Έλληνες επαναστάτες, Λοχαγός Βασιλικής Φάλαγγας |
| Μάχες/πόλεμοι | Ναπολεόντειοι Πόλεμοι, Μάχη του Λάλα, Άλωση της Τριπολιτσάς |
| δεδομένα () | |
Επιπλέον, μετά την άλωση της Τριπολιτσάς ηγήθηκε της εκδικητικής επιχείρησης εναντίον των Τρασταίων Τούρκων για τα όσα είχαν διαπράξει εναντίον των Ελλήνων. Του απενεμήθη το Χαλκούν Αριστείον από την Α.Μ. Βασιλιά των Ελλήνων Όθων στις 21 Μαρτίου 1846. Στο Φύλλο της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως της 16ης Νοεμβρίου 1851 στην ενότητα "Παράρτημα Ενόρκων του αρ.27 της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως-Γενικός Κατάλογος των εχόντων προσόντα ενόρκων, κατοίκων του Νομού Αρκαδίας, καταγράφεται ο Πανουργιάς Ηλιόπουλος με τον Δημητράκη Πλαπούτα μόνον απο το χωριό Παλούμπα. Πέθανε στο Παλούμπα το 1865.
Γιος του ο Πάνος Ηλιόπουλος 1825-1907 (σύζυγος Παναγούλα Δημάκη)
Απόγονοι του Πανουργιά Ηλιόπουλου ζουν σήμερα στην Αθήνα, Τρίπολη, Σικάγο των ΗΠΑ.
Αρχειακό υλικό Επεξεργασία
-
Ορισμός Π.Ηλιόπουλου σε Εκατόνταρχο, 12 Αυγούστου 1824 (Βουλή των Ελλήνων, Αρχεία Ελληνικής Παλιγγενεσίας, Τόμος 10, σελ.459) -
Φύλλο Κυβερνήσεως 1851 -
Χαλκούν Αριστείο 21 Μαρτίου 1846
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Αρχεία της Ελληνικής Παλιγγενεσίας, ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Βουλής των Ελλήνων (1999). Αρχεία της Ελληνικής Παλιγγενεσίας. Αθήνα: Βουλή των Ελλήνων.
- ↑ Χρυσανθόπουλος, Φωτάκος (2003). ΒΙΟΙ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΩΝ ΑΝΔΡΩΝ. Αθήνα: ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΣΚΕΨΙΣ. σελ. 336. ISBN 9789608352018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαΐου 2019. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουλίου 2020.|
- ↑ Παπυρος, Larousse Britannica (1996). Τόμος 26. Αθήνα: ΠΑΠΥΡΟΣ. σελ. 361.
- ↑ Γεωργαντζής Α. Πέτρος, δ.Θ. Ο «αφορισμός» του Αλέξανδρου Υψηλάντη (Ιστορική και Θεολογική διερεύνηση του θέματος). Εκδόσεις «Παρουσία», Καβάλα, 1988.
- ↑ Academic Dictionaries and Encyclopedias, Academic Dictionaries and Encyclopedias (2013). ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΣ. Αθήνα: Dictionary of Greek.
- ↑ Παπαχρήστου, Γιάννης Δ. (2000). Tou Paloumpa kai oi Paloumpaioi. Tripoli: Fulla. σελ. 336. ISBN 9789608462205.