Παντζ (ποταμός)

Ο ποταμός Παντζ (παστού: د پنج سیند) (/ˈpɑːndʒ/, τατζικικά: Панҷ, پنج), γνωστός και ως ποταμός Πιάντζ (από τη ρωσική ονομασία του ποταμού), είναι παραπόταμος του Αμού Ντάρια. Ο ποταμός έχει μήκος 1.125 χιλιόμετρα και σχηματίζει μεγάλο μέρος της μεθορίου Αφγανιστάν-Τατζικιστάν.

Παντζ
Εκβολές	Αμού Ντάρια
Χώρα	Τατζικιστάν και Αφγανιστάν
Μήκος	921 χλμ
Μέση εκροή	1.000 κυβικά μέτρα το δευτερόλεπτο
Παραπόταμοι	Κόκτσα, Gunt River, Μπαρτάνγκ, Yazgulyam River, Vanj River, Kyzylsu River, Ουακχάν και Παμίρ
wikidata ()

Ο ποταμός Παντζ από το διάστημα

Ο ποταμός σχηματίζεται από τη συμβολή των ποταμών Παμίρ και Ουακχάν πλησίον του χωριού Κίλαε Πάντζα. Από εκεί ρέει δυτικά, σχηματίζοντας τα σύνορα μεταξύ Αφγανιστάν και Τατζικιστάν. Περνώντας την πόλη Χορούγκ, πρωτεύουσα της Αυτόνομης επαρχίας Γκόρνο-Μπανταχσάν του Τατζικιστάν συμβάλει με έναν από τους σημαντικότερους παραποτάμους του, τον ποταμό Μπαρτάνγκ. Έπειτα στρέφεται νοτιοδυτικά, προτού συμβληθεί με τον ποταμό Βαχς σχηματίζοντας τον μεγαλύτερο ποταμό της Κεντρικής Ασίας, τον Αμού Ντάρια. Η πόλη Παντζ έπαιξε σημαντικό ρόλο κατά τη σοβιετική εποχή, και αποτέλεσε στρατηγικής σημασίας περιοχή κατά τις σοβιετικές στρατιωτικές επιχειρήσεις στο Αφγανιστάν τη δεκαετία του 1980.

Κατανάλωση ύδατος

Ο ποταμός Παντζ

Συνθήκη μεταξύ της Σοβιετικής Ένωσης και Αφγανιστάν, η οποία υπογράφηκε το 1946, επιτρέπει στο Αφγανιστάν να αντλεί 9 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού τον χρόνο. Επί του παρόντος αντλεί 2 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού ετησίως. Σύμφωνα με το Πρόγραμμα Παρακολούθησης της Λεκάνης Απορροής του Παντζ, εάν το Αφγανιστάν αντλήσει ολόκληρη τη ποσότητα που δύναται με βάση τη σύμβαση, μία περιβαλλοντική καταστροφή είναι αναπόφευκτη.