Παρέλαση των κυριαρχιών
Η παρέλαση των κυριαρχιών (ρωσικά: Парад суверенитетов, παράντ σουβερενιτέτοφ) ήταν μια σειρά ανακηρύξεων κυριαρχίας σε διάφορους βαθμούς από τα συστατικά μέλη της Σοβιετικής Ένωσης στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και τις αρχές της δεκαετίας του 1990. Οι δηλώσεις αυτές ανέφεραν τη προτεραιότητα της εξουσίας της συνιστώσας δημοκρατίας στο έδαφός της πάνω από την κεντρική εξουσία, οδηγώντας στον Πόλεμο των Νόμων μεταξύ του κέντρου και των δημοκρατιών. Η διαδικασία ακολούθησε τη χαλάρωση της εξουσίας του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης, ως αποτέλεσμα της πολιτικής ντεμοκρατιζατσίγια στην περίοδο της περεστρόικα του Μιχαήλ Γκορμπατσώφ. Παρά τις προσπάθειες του Γκορμπατσόφ για να διατηρήσει την ένωση στο πλαίσιο της νέας συνθήκης με τη μορφή της Ένωσης των Κυρίαρχων κρατών, σύντομα μετά πολλές συνιστώσες δημοκρατίες δήλωσαν την πλήρης ανεξαρτησία τους και η διαδικασία είχε ως αποτέλεσμα την διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης.[1]
Η πρώτη περιοχή να κηρύξει την ανεξαρτησία της ήταν η Αυτόνομη Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία του Ναχιστεβάν (στις 19 Ιανουαρίου 1990), ωστόσο ο Χεϊντάρ Αλίγιεφ, επικεφαλής της ΣΣΔ του Αζερμπαϊτζάν, ο οποίος είχε ρίζες από το Ναχιτσεβάν, κατάφερε να κρατήσει τη δημοκρατία του Ναχιτσεβάν στο Αζερμπαϊτζάν).[2]
Η πρώτη σοβιετική δημοκρατία που κήρυξε την ανεξαρτησία της ήταν η Εσθονική ΣΣΔ (16 Νοεμβρίου 1988: Δήλωση Κυριαρχίας της Εσθονίας, 30 Μαρτίου 1990: Διάταγμα για τη μετάβαση στην αποκατάσταση της εσθονικής ανεξαρτησίας[3], 8 Μαΐου 1990: Νόμος περί Κρατικών Συμβόλων, ο οποίος κήρυξε την ανεξαρτησία[4], 20 Αυγούστου 1991: Νόμος της Εσθονικής αποκατάστασης της Ανεξαρτησίας).
Αυτή η μαζική ακολουθία αποσχίσεων έχει υπηρετήσει ως παράδειγμα για διάφορες θεωρίες απόσχισης.[5][6]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Η Εκδίκηση του Παρελθόντος: τον Εθνικισμό, την Επανάσταση και την Κατάρρευση της Σοβιετική Ένωση, ο Ρόναλντ Γκριγκόρ Suny, Stanford University Press, 1993,
- ↑ "Крах большевистской империи: как гласность "довела" СССР" Αρχειοθετήθηκε 2021-08-21 στο Wayback Machine., Znak, 20 Ιανουαρίου 2017
- ↑ Постановление ВС ЭССР от 30.03.1990
- ↑ Закон ЭССР от 08.05.1990 О символике Эстонии
- ↑ Ο χένρι Ε. Hale, "Η Παρέλαση των Κυριαρχιών: η Δοκιμή Θεωρίες της Απόσχισης στη Σοβιετική Ρύθμιση", British Journal of political ScienceVol. 30, No. 1, 2000, σ. 31-56
- ↑ Emizet F. Kisangani, Vicki L. Hesli, "The Disposition to Secede: An Analysis of the Soviet Case", Comparative Political Studies vol. 27, January 1995, doi:10.1177/0010414095027004002