Πατριάρχης Μακεδόνιος Β΄

Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως και άγιος της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας

Ο Μακεδόνιος Β΄ διετέλεσε Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως από το 496 ως το 511.

Πατριάρχης Μακεδόνιος Β΄
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση5ος αιώνας
Θάνατος517
Τσανκιρί
Χώρα πολιτογράφησηςΒυζαντινή Αυτοκρατορία
ΘρησκείαΧαλκηδόνιος Χριστιανισμός
Eορτασμός αγίουΠύλη:Ορθοδοξία/Εορτολόγιο/25 Απριλίου
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςαρχαία ελληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταιερέας
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΟικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως

Ήταν ανηψιός του Πατριάρχη Γενναδίου, από τον οποίο και ανατράφηκε. Διετέλεσε κατόπιν πρεσβύτερος και σκευοφύλακας του ναού της Αγίας Σοφίας.

Εξελέγη υπό όχι ομαλές συνθήκες, αφού ο προκάτοχός του, Ευφήμιος, αποπέμφθηκε ουσιαστικά από τον Αυτοκράτορα Αναστάσιο. Ο Ευφήμιος ζήτησε από το Μακεδόνιο, που φαίνεται ότι τύχαινε της εύνοιας του Αυτοκράτορα, να ζητήσει εγγυήσεις για τη ζωή του. Πράγματι, ο Μακεδόνιος έλαβε τις εγγυήσεις αυτές και συνάντησε τον προκάτοχό του, πριν αυτός αναχωρήσει για την εξορία του. Αναφέρεται ότι στη συνάντηση αυτή ο Μακεδόνιος έβγαλε το ωμοφόριό του, σε ένδειξη σεβασμού προς τον καθαιρεθέντα Ευφήμιο, καθώς επίσης ότι του έδωσε χρήματα για τις ανάγκες του.

Ο Αυτοκράτορας Αναστάσιος προσπαθούσε με κάθε μέσον να πείσει το Μακεδόνιο να αποκηρύξει τις αποφάσεις της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου, οι οποίες όμως ήταν αρεστές στο λαό. Εντός ενός ή δύο ετών, ο Μακεδόνιος συνεκάλεσε Σύνοδο, η οποία επιβεβαίωσε τις αποφάσεις της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου της Χαλκηδόνας. Με τον τρόπο αυτό, ο Μακεδόνιος επιχειρούσε να ενώσει πάλι την ήδη διχασμένη Εκκλησία και να επανέλθει σε κοινωνία με τιες τέσσερις σπουδαιότερες μονές της Κωνσταντινούπολης, οι οποίες είχαν αποσπαστεί λόγω του Ενωτικού του αυτοκράτορα Ζήνωνα.

Οι πιέσεις από τον Αυτοκράτορα όμως συνεχίστηκαν, ο Μακεδόνιος όμως αρνούνταν να αποκηρυχθεί η Δ΄ Οικουμενική Σύνοδος χωρίς νέα Οικουμενική Σύνοδο υπό την προεδρία του Πάπα Ρώμης. Έτσι σταδιακά ο Αναστάσιος μεταστράφηκε κατά του Μακεδονίου. Οι μονοφυσίτες αντίπαλοι του Μακεδόνιου άρχισαν να προξενούν επεισόδια. Έμπαιναν σε ναούς και παρενοχλούσαν τις λειτουργίες, τον κατηγόρησαν ως παιδεραστή, αν και ήταν ευνούχος[1] ενώ κάποιος ονόματι Ευχόλιος ή Ασχόλιος του επιτέθηκε με μαχαίρι. Ο Πατριάρχης όμως σώθηκε από την επίθεση και φέρθηκε με μεγαλοθυμία προς τον επίδοξο δολοφόνο του.

Το 510 κορυφώθηκαν οι προσπάθειες του Αναστασίου να εκθρονίσει τον Μακεδόνιο. Συνάντησε όμως την αντίδραση του λαού, ο οποίος επαναστάτησε, και ο Αναστάσιος κλείστηκε στο Παλάτι του. Ετοίμασε μάλιστα και πλοία, σε περίπτωση που χρειαστεί να δραπετεύσει. Υπό τις συνθήκες αυτές, ο Αναστάσιος υποκρίθηκε ότι μετάνιωσε και κάλεσε το Μακεδόνιο σε συνάντηση. Είναι άγνωστο τι συμφωνήθηκε μεταξύ τους, το 511 όμως ο Μακεδόνιος έδωσε στον Αυτοκράτορα «Υπομνηστικόν», στο οποίο ομολογούσε ότι αποδέχεται τις δύο πρώτες Οικουμενικές Συνόδους, αποσιωπούσε όμως τις επόμενες. Θεωρήθηκε έτσι ότι δέχεται το «Ενωτικόν» του Ζήνωνα, οπότε κλήρος και λαός σκανδαλίστηκε. Έτσι, όταν ο Μακεδόνιος πήγε στη Μονή των Δαλμάτων να λειτουργήσει, οι μοναχοί αρνήθηκαν να συλλειτουργήσουν μαζί του. Ο Μακεδόνιος εκεί ομολόγησε ενώπιον όλων ότι δέχεται τη Δ΄ Οικουμενική Σύνοδο και αναθεματίζει τους αρνητές της, οπότε και οι μοναχοί δέχτηκαν να συλλειτουργήσουν. Τότε ο Αναστάσιος εξοργίστηκε και ζήτησε από το Μακεδόνιο να του παραδώσει το πρωτότυπο έγγραφο των αποφάσεων της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου με τις υπογραφές των παρισταμένων επισκόπων, ο Μακεδόνιος όμως αρνήθηκε και έκρυψε το έγγραφο στην Ιερά Τράπεζα της Αγίας Σοφίας. Τελικά, κάποιος ευνούχος έκλεψε το έγγραφο και το παρέδωσε στον Αυτοκράτορα, ο οποίος εξόρισε τον Πατριάρχη Μακεδόνιο στα Ευχάιτα του Πόντου και πίεσε τους επισκόπους να τον καθαιρέσουν.

Έτσι, το 511 εξελέγη διάδοχός του ο Τιμόθεος. Το 515, ο Πάπας Ορμίσδας προσπάθησε ανεπιτυχώς να πετύχει την επάνοδο του Μακεδονίου στο Θρόνο του. Την ίδια χρονιά, οι Ούνοι εισέβαλαν στην Καππαδοκία, τη Γαλατία και τον Πόντο, λεηλατώντας τα πάντα. Ο Μακεδόνιος φοβήθηκε και κατέφυγε στα Γάγγρα. Εκεί πέθανε περί το 517. Ανακηρύχθηκε άγιος και η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις 25 Απριλίου.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ, Γιατί το Βυζάντιο, Αθήνα 2009, ISBN 978-960-19-0326-2, σελ.164

Πηγές Επεξεργασία


τίτλοι της Ορθόδοξης Εκκλησίας
Προκάτοχος
Ευφήμιος
Πατριάρχης της Κωνσταντινούπολης
496-511
Διάδοχος
Τιμόθεος Α΄