Περπέτουα και Φιλικιτάτη

Οι αγίες Περπέτουα και Φιλικιτάτη ήταν χριστιανές μάρτυρες του 3ου αιώνα (μαρτύρησαν το 202 ή 203 μ.Χ.). Η Βίβια Περπέτουα ήταν μια πρόσφατα παντρεμένη άρτια εκπαιδευμένη γυναίκα, η οποία λέγεται ότι ήταν 22 ετών τη στιγμή του θανάτου της, και μητέρα ενός βρέφους.[1] Η Φιλικιτάτη, μία σκλάβα που φυλακίστηκε μαζί της και ήταν έγκυος εκείνη τη στιγμή, μαρτύρησε μαζί της. Δολοφονήθηκαν μαζί με άλλους μάρτυρες στην Καρχηδόνα, στη Ρωμαϊκή επαρχία της Αφρικής.

Περπέτουα και Φιλικιτάτη
Το μαρτύριο των Περπέτουα και Φιλικιτάτης, του Ρεβοκάτου, Σατουρνίλου, Σεκούνδου και Σατύρου, από το Μηνολόγιο του Βασιλείου Β´.
Αγίες, Μάρτυρες
Γέννηση1ος αιώνας
Κοίμηση202 ή 203 μ.Χ.
Καρχηδόνα
Τιμάται απόΚαθολική Εκκλησία
Ορθόδοξη Εκκλησία
Αγγλικανική Εκκλησία
Λουθηρανική Εκκλησία
Εορτασμός1 Φεβρουαρίου (Ορθόδοξη Εκκλησία)
7 Μαρτίου (Καθολική Εκκλησία)
Σημαντικά έργαΗμερολόγιο της Αγίας Περπέτουα

Το βιβλίο Passio sanctarum Perpetuae et Felicitatis (αγγλικά: The Passion of Saints Perpetua and Felicity‎‎, ελληνικά: Τα Πάθη των Αγίων Περπέτουα και Φιλικιτάτης) αφηγείται τον θάνατό τους. Σύμφωνα με την αφήγηση του βιβλίου, ένας σκλάβος που ονομαζόταν Ρευκάτος (ή Ρεβοκάτος), η αδελφή του στην σκλαβιά Φιλικιτάτη, οι δύο ελεύθεροι άντρες Σατουρνίλος και Σεκούνδος, και η Περπέτουα, που ήταν κατηχούμενοι - δηλαδή, μαθητές που διδάσκονταν στην πίστη του Χριστιανισμού αλλά δεν είχαν ακόμη βαπτιστεί - συνελήφθησαν και εκτελέστηκαν κατά τα στρατιωτικά αγωνίσματα που γινόντουσαν προς τιμή του εορτασμού των γενεθλίων του αυτοκράτορα Σεπτίμιου Σεβήρου. Σε αυτήν την ομάδα προστέθηκε ένας άνδρας με το όνομα Σάτυρος, ο οποίος εθελοντικά πήγε ενώπιον του δικαστή και ανακήρυξε τον εαυτό του Χριστιανό. Το ημερολόγιο της Περπέτουα δημοσιεύθηκε μετά τον θάνατό της και προκάλεσε εκτεταμένη συζήτηση για τις οικογένειες και το φύλο στον πρώιμο Χριστιανισμό.[2][3]

Αγιοποίηση και εορτασμός Επεξεργασία

Στην Καρθαγένη, στη συνέχεια, χτίστηκε μια βασιλική πάνω από τον τάφο των μαρτύρων, η Basilica Maiorum (Μπασίλικα Μαϊόρουμ), όπου βρέθηκε αρχαία επιγραφή με τα ονόματα των Περπέτουα και Φιλικιτάτης.[4]

Οι Αγίες Περπέτουα και Φιλικιτάτη συγκαταλέγονται μεταξύ των μαρτύρων που εορτάζονται ονομαστικά στο Ρωμαϊκό Κανόνα της Θείας Λειτουργίας[5] (Καθολική Εκκλησία) αλλά και στον Κανόνα της Ορθοδοξίας (Ορθόδοξη Εκκλησία).[6]

Η γιορτή των Αγίων Περπέτουα και Φιλικιτάτης, γιορτάζεται ακόμη και έξω από την Αφρική και εγγράφεται στη Χρονογραφία του 354, το ημερολόγιο μαρτύρων του 4ου αιώνα που τιμάται επισήμως στη Ρώμη. Όταν ο εορτασμός του Θωμά Ακινάτη εισήχθη στο ρωμαϊκό ημερολόγιο, ως εορτάζων της ίδιας ημέρας με τις δύο Αφρικανές αγίες, από τότε εορτάζονταν και αυτές. Παρέμεινε έτσι μέχρι το έτος 1908, όταν ο Πάπας Πίος Ι΄ έθεσε ως ημερομηνία για τον εορτασμό τους τις 6 Μαρτίου.[7] Στην αναθεώρηση του Γενικού Ρωμαϊκού Ημερολογίου του 1969, μετακινήθηκε η γιορτή του Θωμά Ακινάτη και των Περπέτουας και Φιλικιτάτης αποκαταστάθηκαν στην παραδοσιακή τους ημερομηνία, στις 7 Μαρτίου.[8]

Άλλες Εκκλησίες, συμπεριλαμβανομένης της Λουθηρανικής Εκκλησίας και της Επισκοπικής Εκκλησίας, τιμούσαν αυτές τις δύο μάρτυρες στις 7 Μαρτίου, ποτέ δεν άλλαξαν την ημερομηνία σε 6 Μαρτίου. Η Αγγλικανική Εκκλησία του Καναδά, ωστόσο, τις τιμούσε ιστορικά στις 6 Μαρτίου (Βιβλίο Κοινής Προσευχής (αγγλικά: Book of Common Prayer‎‎), 1962), αλλά έκτοτε άλλαξε στην παραδοσιακή ημερομηνία της 7ης Μαρτίου.[9]

Στην Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία, η εορταστική μέρα της αγίας Περπέτουα της Καρχηδόνας και των κατηχούμενων Σάτυρου, Ρευκάτου, Σατουρνίλου, Σεκούνδου και Φιλικιτάτης είναι η 1η Φεβρουαρίου.[6]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Perez, Melissa (2004). «Vibia Perpetua's Diary: A woman's writing in a Roman text of its own» (PDF). archive.vn. University of Central Florida. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 16 Ιανουαρίου 2022. She was of good family, recently married, and well educated with an infant son at her breast. 
  2. Heffernan, Thomas J. (2012). The passion of Perpetua and Felicity. Νέα Υόρκη: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-977762-4. 794003400. 
  3. «Perpetua: Athlete of God - Oxford Scholarship». oxford.universitypressscholarship.com. doi:10.1093/oso/9780195385458.001.0001/oso-9780195385458. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2021. 
  4. Musurillo, Herbert (1972). The Acts of the Christian Marytrs. Οξφόρδη: Oxford University Press. 
  5. Burkitt, F. C. (1 Απριλίου 1931). «St Felicity in the Roman Mass». The Journal of Theological Studies 32 (127): 279. https://biblicalstudies.org.uk/pdf/jts/032_279.pdf. 
  6. 6,0 6,1 «Ορθόδοξος Συναξαριστής :: Άγιοι Περπέτουα, Σάτυρος, Ρευκάτος, Σατουρνίλος, Σεκούνδος και Φιλικητάτη οι Μάρτυρες». www.saint.gr. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2021. 
  7. Calendarium,σελ. 89.
  8. Calendarium, σελ. 119.
  9. Webster, John, et al. Anglicans Share Their Views [about] Using the Book of Alternative Services: the Report of a Survey Conducted for the Book of Alternative Services Commission, September 1993. Toronto, Ont.: Anglican Book Centre, 1993. N.B.: On verso of t.p.: "Prepared ... by Canadian Facts, Toronto, Ontario." ISBN 1-55126-075-1