Βικιπαίδεια

Πι'α

Παραδοσιακό ανδρικό τατουάζ της Σαμόα

Το Πι'α είναι παραδοσιακό ανδρικό τατουάζ από τη Σαμόα, επίσης γνωστό ως malofie,[1] ένας όρος που χρησιμοποιείται στο αρχηγικό λεξιλόγιο της Σαμοανής γλώσσας και για την καταγραφή σεβασμού (gagana fa'aaloalo).

Πι'α, αντρικό τατουάζ από τη Σαμόα

Περιγραφή Επεξεργασία

Το Πι'α καλύπτει το σώμα από τη μέση μέχρι τα γόνατα. Η αγγλική λέξη tattoo πιστεύεται πως προέρχεται από την Πολυνησιακή λέξη tatau.

Η διαδικασία tatau για να γίνουν τα τατουάζ Πι'α είναι εξαιρετικά επώδυνη[2] και αναλαμβάνεται από τους tufuga ta tatau (ειδικούς καλλιτέχνες του τατουάζ), που χρησιμοποιούν ένα σύνολο χειροποίητων εργαλείων φτιαγμένα από κόκαλο, καβούκι χελώνας και ξύλο. Οι τουφούγκα τα ταταού είναι σεβαστοί δάσκαλοι στη Σαμοανή κοινωνία. Στα έθιμα των Σαμαονών, ένα τατουάζ Πι'α γίνεται μόνο με τον παραδοσιακό τρόπο, με πολιτιστικά στοιχεία ιεροτελεστίας και έχει σημαίνουσα σημασία σε όποιον το έχει. Οι τουφούγκα τα ταταού δουλεύουν με έναν ή δύο βοηθούς, συχνά μαθητευόμενους καλλιτέχνες του τατουάζ, που δουλειά τους είναι να τεντώνουν το δέρμα και να σκουπίζουν το περίσσιο μελάνι και γενικά να δρουν επικουρικά όπου χρειάζεται στη διαδικασία. Η διαδικασία εξελίσσεται με αυτόν που του γίνεται το τατουάζ να είναι ξαπλωμένος σε χαλιά στο πάτωμα, με τους καλλιτέχνες του τατουάζ δίπλα του. Οι βοηθοί ονομάζονται solo, δηλαδή με μια Σαμοανή λέξη που περιγράφει το σκούπισμα του αίματος από το δέρμα. Οι συγγενείς αυτού που κάνει το τατουάζ συχνά παρακολουθούν από απόσταση τη διαδικασία, ενθαρρύνοντας τον συγγενή τους με λόγια ή τραγούδια. Το Πι'α μπορεί να κάνει λιγότερο από μια εβδομάδα να ολοκληρωθεί ή σε μερικές περιπτώσεις χρόνια.

Το χρώμα του μελανιού που χρησιμοποιείται είναι μαύρο. Το τατουάζ αρχίζει από την πλάτη και τελειώνει στον αφαλό. Γενικά το σχέδιο είναι συμμετρικό με ένα μοτίβο που περιλαμβάνει κυρίως ευθείες γραμμές και μεγαλύτερα τετράγωνα καλυμμένα με σκούρο χρώμα, συνήθως γύρω από τους μηρούς. Μερικοί ειδικοί στην τέχνη συγκρίνουν τα χαρακτηριστικά σχέδια των Σαμοανών τατουάζ με άλλες μορφές τέχνης όπως τα σχέδια στα ρούχα τάπα και στα κεραμικά Λαπίτα.[3]

Παραδοσιακά ο Σαμοανός τρόπος που γίνονται τα τατουάζ Πι'α, είναι μια επίπονη διαδικασία που δε θα πρέπει να εκλαμβάνεται με ελαφρότητα. Παίρνει πολλές εβδομάδες να ολοκληρωθεί, είναι εξαιρετικά επώδυνη και ήταν αναγκαία προϋπόθεση για να λάβει κάποιος έναν τίτλο matai, αν και κάτι τέτοιο δεν ισχύει πλέον. Η διαδικασία επίσης κόστιζε ακριβά με τον καλλιτέχνη του τατουάζ να πληρώνεται με 700 χαλιά ως αμοιβή. Δεν ήταν ασυνήθιστη πρακτική να κάνουν ταυτόχρονα τατουάζ έξι αγόρια, διαδικασία που απαιτούσε τις υπηρεσίες τεσσάρων ή περισσοτέρων καλλιτεχνών τατουάζ. Δεν ήταν μόνο οι άντρες που έκαναν τατουάζ, αλλά και οι γυναίκες αν και τα σχέδιά τους ήταν ανοιχτότερα σε χρώμα παρομοιάζοντας με κέντημα, σε σύγκριση με τα συνηθισμένα μεγάλα σκουρόχρωμα ανδρικά τατουάζ. Επίσης τα γυναικεία τατουάζ δεν είχαν τα ιεροτελεστικά στοιχεία των ανδρικών.[4]

Λάμα Επεξεργασία

Η βάση για το παραδοσιακό μελάνι των Σαμοανών τατουάζ προερχόταν από τον γεμάτο έλαια πυρήνα του αποφλοιωμένου φυτού candlenut, που ήταν ευρέως γνωστό με το Χαβανέζικο όνομά του kukui ή αλλιώς tuitui ή λάμα στη Σαμοανή γλώσσα, το οποίο αφού καιγόταν, συλλεγόταν η μαύρη αιθάλη του. Οι σύγχρονοι τουφούγκα καλλιτέχνες χρησιμοποιούν μελάνια τατουάζ του εμπορίου που συμμορφώνονται με του κανονισμούς υγείας σχετικά με τα τατουάζ.

Κοινωνική σημασία Επεξεργασία

Οι Σαμοανοί άνδρες με τατουάζ Πι'α ονομάζονταν soga'imiti και είχαν σεβασμό εξαιτίας του θάρρους τους. Οι Σαμοανοί χωρίς τατουάζ αναφέρονταν κοινώς ως telefua ή telenoa που κυριολεκτικά μεταφράζεται ως γυμνοί. Όσοι ξεκινούν την επώδυνη διαδικασία του τατουάζ αλλά δεν την ολοκληρώνουν λόγω του πόνου ή σπανιότερα γιατί αδυνατούν να πληρώσουν τον καλλιτέχνη του τατουάζ, ονομάζονται pe'a mutu δηλαδή σημάδι ντροπής.[5] Το παραδοσιακό γυναικείο τατουάζ της Σαμόα είναι το Μαλού. Στη Σαμοανή κοινωνία τα τατουάζ Πι'α και Μαλού εκλαμβάνονται ως στοιχεία πολιτιστικής περηφάνιας και ταυτότητας καθώς και σήμα κατατεθέν του ανδρισμού και της θηλυκότητας.

Το Tatau είναι μια αρχαία Πολυνησιακή μορφή τέχνης που συνδέεται με την τελετή ενηλικίωσης των ανδρών. Πι'α είναι επίσης η Σαμοανή λέξη για την ιπτάμενη αλεπού (φρουτοφάγο νυχτερίδα, Pteropus samoensis) και υπάρχουν πολλοί Πολυνησιακοί μύθοι, παροιμίες και θρύλοι που σχετίζονται με αυτό το ιπτάμενο ζώο.[6] Ένα μύθος από το νησί του Savai'i είναι σχετικά με τη Ναφανουά τη Σαμοανή Θεά του πολέμου η οποία διασώθηκε από ιπτάμενες αλεπούδες όταν έμεινε απομονωμένη σε ένα αφιλόξενο νησί.[7]

Στίχοι του τραγουδιού Pese o le Tatau Επεξεργασία

Είναι γνωστό πως ο τελευταίος στίχος του τραγουδιού γράφτηκε τη σύγχρονη εποχή, καθώς δεν ταιριάζει με την ορθογραφία των πρώτων στίχων. Η προφορική παράδοση υποστηρίζει ότι αυτό το τραγούδι προέρχεται από ένα προ-αποικιακό άσμα.

 
Καλλιτέχνης τατουάζ τουφούγκα τα ταταού, (στα αριστερά) και ο βοηθός του (στα δεξιά) την ώρα που κάνουν τατουάζ την πλάτη ενός άνδρα, φωτογραφία από τον Τόμας Άντριου, 1895

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ «Samoan tatau (tattooing) - Collections Online - Museum of New Zealand Te Papa Tongarewa». Collections.tepapa.govt.nz. Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2013. 
  2. ↑ «Pe'a tattooing – Te Ara Encyclopedia of New Zealand». Teara.govt.nz. 21 Σεπτεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2013. 
  3. ↑ Mick Prendergrast, Roger Neich (2004). Pacific Tapa. University of Hawaii Press. σελ. 9. ISBN 0-8248-2929-8. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2010. 
  4. ↑ «Tattoos». Samoa. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Δεκεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2013. 
  5. ↑ DeMello, Margo. Encyclopedia of body adornment, Part 46. σελ. 213. 
  6. ↑ Vilsoni Hereniko, Rob Wilson. Inside out: literature, cultural politics, and identity in the new Pacific. σελ. 402. 
  7. ↑ Geiger, Jeffrey. Facing the Pacific: Polynesia and the U.S. imperial imagination. σελ. 155. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Βιβλιογραφία Επεξεργασία


  Αυτό το λήμμα που σχετίζεται με το Τατουάζ χρειάζεται επέκταση. Βοηθήστε τη Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το!.
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Πι%27α&oldid=9200144"