Πιερ Σαρλ Λεμονιέ

Γάλλος αστρονόμος

Ο Πιερ Σαρλ Λεμονιέ (Pierre Charles Le Monnier ή Lemonnier, 20 Νοεμβρίου 17153 Απριλίου 1799) ήταν Γάλλος αστρονόμος.

Πιερ Σαρλ Λεμονιέ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Pierre Charles Le Monnier (Γαλλικά)[1]
Γέννηση20  Νοεμβρίου 1715[1][2]
Παρίσι[1][2]
Θάνατος3  Απριλίου 1799[2]
Les Hérils[1][2] ή Μπαγιέ[3]
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία[1]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[4][5]
ΣπουδέςΓαλλική Ακαδημία Επιστημών[6]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααστρονόμος[1]
φυσικός[1]
καθηγητής πανεπιστημίου[7][1]
επιστήμονας[8]
ΕργοδότηςΚολλέγιο της Γαλλίας (1749–1799)[7]
Οικογένεια
ΤέκναAdélaïde Le Monnier
ΓονείςPierre Lemonnier
ΑδέλφιαLouis Guillaume Le Monnier
ΣυγγενείςΖοζέφ Λουί Λαγκράνζ (γαμπρός)
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΕταίρος της Βασιλικής Εταιρίας
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφικά στοιχεία Επεξεργασία

Ο Λεμονιέ γεννήθηκε στο Παρίσι, όπου ο πατέρας του Πετρό ή Πιερ (1675-1757), φυσικός και επίσης αστρονόμος, ήταν καθηγητής της φιλοσοφίας στο Κολέγιο Νταρκούρ του Πανεπιστημίου των Παρισίων.[9]

Η πρώτη καταγεγραμμένη αστρονομική παρατήρηση του Λεμονιέ έγινε πριν κλείσει το δέκατο έκτο έτος της ηλικίας του, ενώ η παρουσίαση ενός περίτεχνου χάρτη της Σελήνης είχε ως αποτέλεσμα να γίνει δεκτός στη Γαλλική Ακαδημία Επιστημών σε ηλικία μόλις 20 ετών (στις 21 Απριλίου 1736). Το ίδιο έτος επιλέχθηκε για να συνοδεύσει τους Πιερ Λουί Μωπερτυΐ και Αλεξίς Κλαιρώ στη γεωδαιτική αποστολή τους στη Λαπωνία για τη μέτρηση του μήκους του τόξου μιας μοίρας μεσημβρινού της Γης στα βόρεια πλάτη. Το 1738, λίγο μετά την επιστροφή του, εξήγησε σε ένα υπόμνημα που διάβασε στην Ακαδημία τα πλεονεκτήματα της μεθόδου του Τζον Φλάμστηντ για τον προσδιορισμό των ορθών αναφορών.[9]

 
Επιγραφές στη λατινική και στη γαλλική γλώσσα στη βάση του οβελίσκου του Ναού του Αγίου Σουλπικίου, που αναφέρουν τον Λεμονιέ.
 
Αστρονομικό επιτοίχιο τεταρτοκύκλιο κατασκευασμένο από τον Τζων Μπερντ, το οποίο ο Λεμονιέ προσάρμοσε και χρησιμοποίησε το 1774.

Οι επίμονες συστάσεις από μέρους του Λεμονιέ βρετανικών μεθόδων και επιστημονικών οργάνων συνεισέφερε στη μεταρρύθμιση της γαλλικής πρακτικής αστρονομίας. Ο ίδιος αλληλογραφούσε με τον Τζέιμς Μπράντλεϋ, υπήρξε ο πρώτος που ενσωμάτωσε την επίδραση της κλόνισης του γήινου άξονα σε ηλιακούς πίνακες και εισήγαγε (1741) τη χρήση του οργάνου μεσημβρινών διαβάσεων στο Αστεροσκοπείο των Παρισίων. Επισκέφθηκε την Αγγλία το 1748 και, συνοδευόμενος από τον Κόμη του Μόρτον (Τζέιμς Ντάγκλας) και τον οπτικό Τζέιμς Σορ, συνέχισε το ταξίδι του στη Σκωτία, από όπου παρατήρησε τη δακτυλιοειδή έκλειψη Ηλίου της 25ης Ιουλίου εκείνου του έτους.[9]

Οι ελευθερίες που του έδωσε ο βασιλιάς Λουδοβίκος ΙΕ΄ της Γαλλίας , του οποίου απελάμβανε την εύνοια, εφοδίασαν τον Λεμονιέ με τα μέσα να προμηθευθεί τα καλύτερα όργανα, πολλά εκ των οποίων βρετανικής κατασκευής. Μεταξύ των καρπών της εργατικότητάς του συγκαταλέγονται:

  • Μία κοπιώδης διερεύνηση των διαταραχών της τροχιάς του Δία που προκαλεί ο Κρόνος, τα αποτελέσματα της οποίας επιβεβαιώθηκαν και εφαρμόσθηκαν από τον μεγάλο μαθηματικό Λέοναρντ Όιλερ στη βραβευμένη εργασία του το 1748.
  • Μία σειρά σεληνιακών παρατηρήσεων που καλύπτουν περισσότερα από 50 χρόνια.
  • Μερικές ενδιαφέρουσες έρευνες του γεωμαγνητισμού και του ηλεκτρισμού της ατμόσφαιρας. Στον δεύτερο εντόπισε μία κανονική ημερήσια περιοδικότητα.
  • Ο προσδιορισμός των θέσεων πάρα πολλών αστέρων, κατά τον οποίο παρατήρησε τουλάχιστον 12 διαφορετικές παρατηρήσεις του πλανήτη Ουρανού, μεταξύ του 1750 και της ανακαλύψεως του ως πλανήτη.
  • Στις διαλέξεις του στο Collège de France περιέγραψε για πρώτη φορά δημοσίως την αναλυτική θεωρία της βαρύτητας.[9]

Η σταδιοδρομία του Λεμονιέ έληξε με την παράλυσή του το 1791 και μία επανάληψη του εγκεφαλικού έδωσε τέλος στη ζωή του, σε ηλικία 83 ετών, όταν βρισκόταν στο Ερίλ (Héril), κοντά στο Μπαγιέ. Από τον γάμο του με τη Mademoiselle de Cussy είχε αποκτήσει τρεις κόρες, μία από τις οποίες παντρεύτηκε τον γνωστό μαθηματικό Ζοζέφ Λουί Λαγκράνζ.[9]

Ο Λεμονιέ έγινε δεκτός στις 5 Απριλίου 1739 ως εταίρος της Βασιλικής Εταιρείας, ένα από τα 144 αρχικά μέλη του ιδρύματος.[9] Επιπλέον, στις 29 Ιανουαρίου 1745 έγινε μέλος της Πρωσικής Ακαδημίας Επιστημών.[10]

  • Ο κρατήρας Λε Μονιέ στην ορατή από τη Γη πλευρά της Σελήνης ονομάσθηκε προς τιμή του.

Εργογραφία Επεξεργασία

  • Histoire céleste (1741)
  • Théorie des comètes (μετάφραση από το αγγλικό με προσθήκες, 1743)
  • Institutions astronomiques (μετάφραση με βελτιώσεις του συγγράμματος του Τζων Κέιλ, 1746)
  • Nouveau zodiaque (1755)
  • Observations de la lune, du soleil, et des étoiles fixes (1751-1775)
  • Lois du magnétisme (1776-1778)


Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 121064574. Ανακτήθηκε στις 5  Απριλίου 2023.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 «Annuaire prosopographique : la France savante» 100619. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. ola2016918696. Ανακτήθηκε στις 5  Απριλίου 2023.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb121064574. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  5. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. ola2016918696. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  6. (Αγγλικά) Mathematics Genealogy Project.
  7. 7,0 7,1 list of professors at Collège de France. www.college-de-france.fr/media/chaires-et-professeurs/UPL3451746530003663772_LISTE_DES_PROFESSEURS.pdf.
  8. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. ola2016918696. Ανακτήθηκε στις 17  Δεκεμβρίου 2022.
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 Chisholm 1911.
  10. Berlin-Brandenburgische Akademie der Wissenschaften: Mitglieder der Vorgänger-Akademien Αρχειοθετήθηκε 2015-09-23 στο Wayback Machine.. URL. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2010.

Πηγές Επεξεργασία

 
 
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Pierre Charles Le Monnier της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).