To πλανήσφαιρο (planisphere)παριστάνει το σφαιρικό ουρανό πάνω στο  επίπεδο. Θα μπορούσαμε να το πούμε και επιπεδόσφαιρο. Είναι ένας απλός περιστροφικός χάρτης του ουρανού με αποτυπωμένα τα λαμπρότερα αστέρια καθώς και τους πιο γνωστούς αστερισμούς. Αποτελούσε στο παρελθόν απαραίτητο όργανο κάθε ερασιτέχνη αστρονόμου για την παρατήρηση του έναστρου ουρανού. Σήμερα έχει αντικατασταθεί από εφαρμογές σε "έξυπνα" τηλέφωνα.

Με τη βοήθεια του πλανήσφαιρου μπορούμε να παρατηρήσουμε τον ουρανό σε οποιαδήποτε εποχή του έτους και οποιαδήποτε νυχτερινή ώρα, από ορισμένο σημείο της Γης. Το πλανήσφαιρο είναι κατασκευασμένο για τον εντοπισμό αστεριών από συγκεκριμένα γεωγραφικά πλάτη.

Αποτελείται από ένα ακίνητο μέρος που περιέχει τον χάρτη του ουρανού που περιμετρικά έχουν σημειωθεί οι μήνες και οι ημέρες ανά δεκαήμερο. Στο κεντρικό μέρος του χάρτη υπάρχει ένας κυκλικός δακτύλιος που επισημαίνει τους αστερισμούς του Ζωδιακού κύκλου που περιβάλουν την εκλειπτική δηλαδή το δρόμο που διανύει ο Ήλιος στον ουρανό μέσα σ' ένα χρόνο. Στην κυκλική περιμετρική ζώνη του κινούμενου μέρους έχουν τοποθετηθεί οι ώρες του εικοσιτετραώρου. Το ωοειδές άνοιγμα του περιστρεφόμενου δίσκου αποτελεί τον ορίζοντα του παρατηρητή.

Έτσι, επιλέγοντας την ώρα παρατήρησης και την ένδειξη της ημέρα του έτους, μπορούμε να έχουμε στο ωοειδές άνοιγμα την εικόνα του ουρανού.

Β. Ζαφειρόπουλος, Α. Φλογαΐτη (2002). Ασκήσεις Εργαστηριακής Αστρονομίας. Εκδόσεις Πανεπιστημίου Πατρών.