Πολιορκία του Καλαί (1558)
Η πολιορκία του Καλαί διεξήχθη στις αρχές του 1558, κατά τη διάρκεια του Ιταλικού Πολέμου του 1551–1559. Η Περίμετρος του Καλαί καταλήφθηκε από την Αγγλία το 1347, κατά τη διάρκεια του Εκατονταετή Πολέμου. Τη δεκαετία του 1550, η Αγγλία υπό την Μαρία Α΄ υποστήριξε την ισπανική εισβολή στη Γαλλία του Φιλίππου Β΄. Ως αντίποινα ο Βασιλιάς Ερρίκος Β΄ της Γαλλίας έδωσε εντολή στον Φραγκίσκο, Δούκας του Γκιζ, να καταλάβει το αγγλικό Καλαί, που υπερασπιζόταν ο Τόμας Γουέντγουορθ, 2ος Βαρόνος Γουέντγουορθ. Μετά από μία πρώτη αποτυχία στα μέσα του 1557, μια δεύτερη ισχυρότερη επίθεση είχε ως αποτέλεσμα την άλωση των φρουρίων Νιουλαί, Ρισμπάν και Καλαί.[1]
| Πολιορκία του Καλαί | |||
|---|---|---|---|
| Μέρος του Ιταλικού Πολέμου του 1551–1559 και του Αγγλογαλλικού Πολέμου του 1557-1559) | |||
 Η Πολιορκία του Καλαί από τον Φρανσουά-Εντουάρ Πικό (1838). | |||
| Χρονολογία | 1-8 Ιανουαρίου 1558 | ||
| Τόπος | Καλαί, Γαλλία | ||
| Έκβαση | Γαλλική νίκη Η Γαλλία καταλαμβάνει το Καλαί και τα περίχωρά του. | ||
| Αντιμαχόμενοι | |||
| Ηγετικά πρόσωπα | |||
| Δυνάμεις | |||
| |||
Υπόβαθρο Επεξεργασία
Η νίκη του Λουδοβίκου ΙΑ΄ της Γαλλίας επί του Καρόλου της Βουργουνδίας, το 1477, και η προσάρτηση της Πικαρδίας στις γαλλικές βασιλικές κτήσεις σηματοδότησε τη στροφή του γαλλικού ενδιαφέροντος προς το Καλαί. Για σχεδόν έναν αιώνα ο Οίκος των Βαλουά προτιμούσε να επικεντρώνεται προς την Ιταλία, η οποία ήταν πιο πλούσια και τεχνολογικά εξελιγμένη από την υπόλοιπη Ευρώπη, παρά να επιχειρήσει να ανακτήσει το Καλαί. Η Γαλλία πολέμησε τους Άγγλους τρεις φορές κατά τη διάρκεια του 16ου αιώνα (1526, 1544 και 1547), όταν προσπάθησαν να επεκτείνουν τις κτήσεις τους στην περιοχή της Πικαρδίας. Κατόπιν εντολής του Πάπα Παύλου Δ΄, το 1557, η Γαλλία έθεσε τέλος στην Ανακωχή του Βουσέλ, η οποία έθεσε το τέλος στον δέκατο Ιταλικό Πόλεμο, και επανήλθε με στρατιωτικές επιχειρήσεις εναντίον του Βασιλείου της Νεαπόλεως. Σε απάντηση, το Στέμμα της Ισπανίας επέστρεψε στη συνήθη στρατηγική του από τη Μάχη της Κεραζόλης: επιτέθηκε εκ νέου εναντίον της Πικαρδίας και προκάλεσε μια συντριπτική ήττα στον Αν του Μονμορανσύ στη Μάχη του Σεν Κεντέν. Ο Ερρίκος Β΄ της Γαλλίας είχε χάσει τους καλύτερους αξιωματικούς του και ο δρόμος προς το Παρίσι ήταν ανοικτός σε περίπτωση εισβολής. Υπό αυτές τις συνθήκες, ο Φραγκίσκος, Δούκας του Γκιζ, ο οποίος είχε συγκεντρώσει στρατό και ήταν έτοιμος να τον οδηγήσει στην Ιταλία, ανακλήθηκε στην Πικαρδία και προήχθη σε αντιστράτηγο της Γαλλίας. Για να αποφύγει μια πιθανή παρέμβαση της αγγλικής εκστρατευτικής δύναμης, ο Βασιλιάς Ερρίκος Β΄ οργάνωσε, με απόλυτη μυστικότητα, να επιτεθεί εναντίον του Καλαί το χειμώνα με 30.000 άνδρες που ήταν συγκεντρωμένοι στην Κομπιένη, Μοντρέιγ και την Βουλώνη.
Άλωση του Καλαί Επεξεργασία
Ελλείψει φυσικής άμυνας, η βιωσιμότητα του αγγλικού ελέγχου επί του Καλαί εξαρτιόταν από οχυρώσεις που κατασκευάζονταν και συντηρούνταν με υψηλό κόστος. Κοντά στο Καλαί, οι γαλλοβουργουνδικές δυνάμεις έρχονταν συχνά αντιμέτωπες με τις αγγλικές και τις βουργουνδικές στρατιωτικές δυνάμεις. Ικανοποιημένη από τη μακρά αντιπαράθεση μεταξύ Βουργουνδίας και Γαλλίας, η αγγλική κυριαρχία στο Καλαί ήταν σε θέση να παραμείνει σταθερή για 150 χρόνια. Οι Γάλλοι και οι Βουργουνδοί παρότι επιδίωκαν την κατάληψη της πόλης, προτιμούσαν να την βλέπουν να ελέγχεται από τους Άγγλους παρά να πέσει στα χέρια της μίας ή της άλλης δύναμης.
Την 1η Ιανουαρίου 1558, η γαλλική εμπροσθοφυλακή κατέλαβε το Σανγκάτ, το Φρετό και Νιελ, ενώ το κυρίως στρατιωτικό σώμα απέκτησε τον έλεγχο του Οχυρού Ρισμπάν την επόμενη ημέρα. Στις 3 Ιανουαρίου, το γαλλικό πυροβολικό θα καταλάβει και το Οχυρό Νιουλέ, ανοίγοντας έτσι το δρόμο για την πόλη του Καλαί. Ο Τόμας Γουέντγουορθ, εντελώς συγκλονισμένος από την ραγδαία επίθεση, παρέδωσε τα κλειδιά της πόλης στους Γάλλους στις 7 Ιανουαρίου. Η λεία που έλαβαν οι Γάλλοι ήταν περισσότερη από την αναμενόμενη, καθώς βρήκαν φαγητό για τρεις μήνες και σχεδόν 300 όπλα. Παράλληλα, σύντομα κατέρρευσαν οι αγγλικές άμυνες στο Γκιν και στο Αμ. Ο Ερρίκος Β΄ έφτασε στο Καλαί στις 23 Ιανουαρίου 1558. Η Γαλλία είχε ανακτήσει το τελευταίο έδαφος που είχε χάσει κατά τον Εκατονταετή Πόλεμο και είχε θέσει τέλος στην αντιπαράθεση δύο αιώνων μεταξύ Αγγλίας και Γαλλίας. Η νέα γαλλική διοίκηση έκανε μια ιδιαίτερα αποτελεσματική οριοθέτηση των νέων συνόρων, αναθεώρησε τα όρια των γεωργικών εκτάσεων, αναδιοργάνωσε τις 24 ενορίες και ανακαίνισε χωριά και εκκλησίες. Οι Άγγλοι κάτοικοι της περιοχής έλαβαν εντολή να εγκαταλείψουν την περιοχή του Καλαί και οδηγήθηκαν με βάρκες στην απέναντι αγγλική όχθη της Μάγχης.[2]
Στην Αγγλία η είδηση της πτώσης του Καλαί προκάλεσε σοκ και δυσπιστία, καθώς ήταν το τελευταίο έδαφος που ήλεγχε το Βασίλειο στην ηπειρωτική Ευρώπη. Η ιστορία θέλει τη Βασίλισσα Μαρία Α΄, που πέθαινε λίγους μήνες αργότερα, να είπε στις κυρίες που την φρόντιζαν: «Όταν πεθάνω και με ανοίξουν, θα βρουν χαραγμένο στην καρδιά μου τον Φίλιππο και το Καλαί».[3][4]
Συνέπειες Επεξεργασία
Ο Λόρδος Τόμας Γουέντγουορθ, κυβερνήτης της πόλης, και οι Άγγλοι κάτοικοι της Περιμέτρου του Καλαί κατέφυγαν στην Αγγλία. Το Καλαί ανακηρύχθηκε «ανακτημένη γη» για να τιμήσει την αποκατάσταση της γαλλικής κυριαρχίας. Ο Φραγκίσκος, Δούκας του Γκιζ, κατάφερε να αντεπιτεθεί στους Ισπανούς και να σημειώσει σημαντικές επιτυχίες. Τον Απρίλιο του 1559, η Συνθήκη του Κατώ-Καμπρεζί, μεταξύ Γαλλίας και Ισπανίας, περιλάμβανε την αναγνώριση του Καλαί ως αγγλικής κτήσης υπό προσωρινή γαλλική διοίκηση, εν αναμονή της πληρωμής μισού εκατομμυρίου χρυσών κορώνων από τη Γαλλία προς την Αγγλία εντός οκτώ ετών.[5]:89
Ωστόσο, το 1562, μετά το ξέσπασμα των Γαλλικών Θρησκευτικών Πολέμων, η νέα Βασίλισσα της Αγγλίας, Ελισάβετ Α΄, αναβίωσε τις αξιώσεις του Βασιλείου της επί του Καλαί, καταλαμβάνοντας το την γαλλική Χάβρη την οποία σκόπευε να κατέχει μέχρι η Γαλλία να επιστρέψει το Καλαί.[5] Οι γαλλικές δυνάμεις εκδίωξαν τους Άγγλους το 1563 και η Συνθήκη της Τρουά (1564) αναγνώρισε οριστικά τη γαλλική κατοχή του Καλαί με αντάλλαγμα την πληρωμή στην Αγγλία 120.000 κορώνων.[6] Αν και η συνθήκη δεν ανέφερε το Καλαί ονομαστικά, οι Γάλλοι πλήρωσαν τις 120.000 κορώνες σε αντάλλαγμα για όλα τα δικαιώματα που αξίωναν οι Άγγλοι επί του γαλλικού εδάφους, ενώ συμφωνήθηκε η ελευθερία του εμπορίου μεταξύ των δύο χωρών. Οι Γάλλοι θεώρησαν ότι με την κατάληψη της Χάβρης οι Άγγλοι είχαν χάσει όλα τα δικαιώματα επί του Καλαί και η Ελισάβετ δεν ήταν σε θέση να πιέσει περαιτέρω για την υπόθεση αυτή.[7]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Tony Jaques (2007). Dictionary of Battles and Sieges: A-E. Greenwood Publishing Group. σελ. 184. ISBN 978-0-313-33537-2. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2013.
- ↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιουνίου 2021. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2021.
- ↑ https://www.historytoday.com/archive/fall-calais
- ↑ https://www.activityvillage.co.uk/mary-i
- ↑ 5,0 5,1 Neale, J E. Queen Elizabeth I (1952 έκδοση). London: Penguin Books Ltd.
- ↑ R.J. Knecht, Catherine de Medici, (Pearson Education Ltd, 1999), 93.
- ↑ Rickard, J (12 Ιανουαρίου 2011). «Peace of Troyes, 11 April 1564». historyofwar.org. Ανακτήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 2014.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Siege of Calais (1558) στο Wikimedia Commons
