Βικιπαίδεια

Πορτοφόλι

αποθηκευτικό Φράγκο Ευρώ ζλότι Πολωνίας

Ένα πορτοφόλι είναι μια μικρή, επίπεδη θήκη που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη μεταφορά τόσο μικρών προσωπικών αντικειμένων, όπως χαρτονομίσματα, πιστωτικές κάρτες και έγγραφα ταυτότητας (άδεια οδήγησης, έγγραφο ταυτότητας, κάρτα μέλους, κ.λπ.), φωτογραφίες, κάρτα διέλευσης, επαγγελματικές κάρτες και άλλες χάρτινες ή πλαστικοποιημένες κάρτες. Τα πορτοφόλια είναι γενικά κατασκευασμένα από δέρμα ή ύφασμα και συνήθως έχουν μέγεθος τσέπης και μπορούν να καμφθούν.

Ένα τρίπτυχο πορτοφόλι με τσέπες για χαρτονομίσματα και κάρτες και ένα «παράθυρο» για την εμφάνιση της ταυτότητας

Τα πορτοφόλια μπορεί να έχουν χαρακτηριστικά, όπως κλιπ χρημάτων, ένα πορτοφόλι κερμάτων, ιμάντα ή στήριγμα ζώνης ή φερμουάρ. Τα ειδικά πορτοφόλια είναι σχεδιασμένα για την κατοχή διαβατηρίων, φορητών καρτών ταυτότητας και καρτών βιβλιοθήκης, μεταξύ μερικών παραδειγμάτων. Μερικά ασυνήθιστα πορτοφόλια φοριούνται στον καρπό ή στο παπούτσι. Εκτός από την πρακτική τους λειτουργία, τα πορτοφόλια μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως αξεσουάρ μόδας ή για να δείξουν το στυλ, τον πλούτο ή την κατάσταση του ιδιοκτήτη.

Ετυμολογία Επεξεργασία

Η λέξη «πορτοφόλι» προέρχεται από το ιταλικό portafoglio (σημαίνει «χαρτοφύλακας», συγγενής με το γαλλικό portefeuille), όπου με την αφομοίωση η λέξη στον πληθυντικό, portafogli, θεωρήθηκε ουδέτερο ενικό.[1]

Η αρχαία ελληνική λέξη κύβιση, λέγεται ότι περιγράφει το σάκο που μετέφερε ο θεός Ερμής και το σάκο στον οποίο ο μυθικός ήρωας Περσέας έφερε το κομμένο κεφάλι της Μέδουσας, η οποία έχει συνήθως μεταφραστεί ως «πορτοφόλι».[2][3]

Ιστορία Επεξεργασία

 
Πορτοφόλι των Αλεούτων για μεταφορά αλιευτικού εξοπλισμού

Αρχαία Ελλάδα Επεξεργασία

Ο κλασικιστής Α. Γ. Κάμπελ ξεκίνησε να απαντά στο ερώτημα «Ποιες... στην αρχαία λογοτεχνία, είναι οι χρήσεις ενός πορτοφολιού;». Συμπέρανε, ως θεοκριτικός μελετητής, ότι «το πορτοφόλι ήταν το φορητό κελάρι του φτωχού ή, εκτός από τη φτώχεια, ήταν ένα πράγμα που εφοδίαζαν με προμήθειες».[4] Διαπίστωσε ότι μερικές φορές ένας άντρας μπορεί να τρώει απευθείας από αυτό, αλλά οι πιο χαρακτηριστικές αναφορές υποδηλώνουν ότι είναι «αναπλήρωση ως κατάστημα», όχι με τον τρόπο ενός καλαθιού μεσημεριανού, αλλά περισσότερο ως πακέτο επιβίωσης.

Αναγέννηση Επεξεργασία

Τα πορτοφόλια αναπτύχθηκαν μετά την εισαγωγή του χαρτονομίσματος στη Δύση το 1600 (το πρώτο νόμισμα χαρτιού εισήχθη στον Νέο Κόσμο από την Αποικία του Κόλπου της Μασαχουσέτης το 1690). Πριν από την εισαγωγή του χαρτονομίσματος, χρησιμοποιήθηκαν πορτοφόλια κερμάτων (συνήθως απλές δερμάτινες με κορδόνια περίσφιξης) για την αποθήκευση νομισμάτων. Τα πρώτα πορτοφόλια κατασκευάστηκαν κυρίως από δέρμα αγελάδας ή αλόγου και περιλάμβαναν μια μικρή θήκη για τυπωμένες κάρτες επίσκεψης. 

Στην αφήγηση της ζωής του εμπόρου της Ελισαβετιανής εποχής, Τζον Φράμπτον, ο Λόρενς Σ. Ρόουθ περιγράφει τον έμπορο ως, «έναν νεαρό Άγγλο άντρα των είκοσι πέντε ετών, ντυμένο με αξιοπρεπή τρόπο, ..., όπου έφερε ένα σπαθί και κουβαλούσε σταθερά στη ζώνη του κάτι που ονόμαζε «bowgett» («μπόουγκετ», ή προϋπολογισμός), δηλαδή, μια δερμάτινη θήκη ή πορτοφόλι στο οποίο μετέφερε τα μετρητά του, το βιβλίο λογαριασμών του και μικρά αντικείμενα καθημερινής ανάγκης».[5]

19ος αιώνας Επεξεργασία

 
Πορτοφόλι ή θήκη από δέρμα στα μέσα του 19ου αιώνα.

Εκτός από τα χρήματα ή τα νομίσματα, ένα πορτοφόλι θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί για τη μεταφορά αποξηραμένου κρέατος, προμηθειών, «θησαυρών» και «πραγμάτων που δεν έπρεπε να εκτεθούν». Τα πορτοφόλια χρησιμοποιήθηκαν αρχικά από πρώιμους Βιομηχανικούς Αμερικανούς. Θεωρήθηκε «ημιπολιτισμένο» στην Αμερική του 19ου αιώνα να μεταφέρει κάποιος το πορτοφόλι του στη ζώνη του. Εκείνη τη στιγμή, η μεταφορά εμπορευμάτων ή ενός πορτοφολιού στην τσέπη κάποιου θεωρήθηκε απολίτιστη και ασυνήθιστη.[6]

Στην Ισπανία, ένα πορτοφόλι ήταν μια θήκη για τον καπνό: «Κάθε άντρας θα κουβαλούσε ένα μικρό φύλλο από λευκό χαρτί μαζί με ένα μικρό δερμάτινο πορτοφόλι που θα περιείχε έναν πυρόλιθο και ατσάλι μαζί με μια μικρή ποσότητα του λεγόμενου yesca (τζέσκα), το οποίο ήταν αποξηραμένες φυτικές ίνες που με μια σπίθα θα αναφλεγόταν αμέσως».[7]

20ός αιώνας-σήμερα Επεξεργασία

 
Ένα πορτοφόλι της εποχής του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και τα περιεχόμενά του.

Το μοντέρνο αναδιπλούμενο πορτοφόλι με πολλαπλές «θήκες καρτών» έγινε τυποποιημένο στις αρχές της δεκαετίας του 1950 με την εισαγωγή των πρώτων πιστωτικών καρτών. Ορισμένες καινοτομίες περιλαμβάνουν την εισαγωγή του πορτοφολιού με κλείσιμο velcro στη δεκαετία του 1970. Τα πορτοφόλια σε μέγεθος τσέπης παραμένουν δημοφιλή μέχρι σήμερα.

Για κρυπτονομίσματα που υπάρχουν μόνο στον κυβερνοχώρο ως καταχωρίσεις σε κάποιο διαδικτυακό γενικό καθολικό, το «πορτοφόλι κρυπτονομισμάτων» είναι ένα υπολογιστικό εργαλείο του οποίου σκοπός είναι να διατηρεί με ασφάλεια το μυστικό κλειδί των κατόχων, να πιστοποιεί τον κάτοχο και να επιτρέπει στον κάτοχο να υπογράφει τις συναλλαγές με ασφάλεια. Ένα «πορτοφόλι υλικού» είναι ένας υπολογιστής για έναν σκοπό, που το κάνει ακόμα πιο ασφαλές.

Σύγχρονα παραδείγματα Επεξεργασία

 
Ένα μεγάλο πορτοφόλι δεμένο με δερμάτινο κορδόνι ή μαγνήτη.

Τα πορτοφόλια είναι συνήθως σχεδιασμένα για να κρατούν τραπεζογραμμάτια και πιστωτικές κάρτες και να χωράνε σε τσέπη (ή τσάντα). Μικρές θήκες για την εξασφάλιση τραπεζογραμματίων που δεν έχουν χώρο για πιστωτικές κάρτες ή δελτία ταυτότητας μπορεί να ταξινομηθούν ως κλιπ χρημάτων. Αυτό μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για να περιγράψει μικρές θήκες που έχουν σχεδιαστεί για να κρατούν μόνο κάρτες ISO/IEC 7810.

Μόδα Επεξεργασία

Οι περισσότεροι μεγάλοι σχεδιαστές προσφέρουν εποχιακές και πολυετείς συλλογές πορτοφολιών από μαύρο και καφέ δέρμα. Τα μεγάλα καταστήματα λιανικής πωλούν επίσης μια μεγάλη ποικιλία ανδρικών πορτοφολιών, συμπεριλαμβανομένων επώνυμων και οικιακών πορτοφολιών. Τα επώνυμα πορτοφόλια μπορεί να περιλαμβάνουν λογότυπα ή άλλα εμπορικά σήματα για την αναγνώριση της επωνυμίας.

Υλικά Επεξεργασία

Το παραδοσιακό υλικό για πορτοφόλια είναι δέρμα ή ύφασμα, αλλά πολλά άλλα εύκαμπτα υλικά επίπεδων φύλλων μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην κατασκευή τους. Χρησιμοποιούνται μη υφαντά υφάσματα όπως το Tyvek, μερικές φορές συμπεριλαμβανομένης της επαναχρησιμοποίησης αδιάβροχων χαρτών που εκτυπώνονται σε αυτό το υλικό. Υφαντά μέταλλα, όπως λεπτό πλέγμα από χαλκό ή ανοξείδωτο χάλυβα έχουν ενσωματωθεί σε πορτοφόλια τα οποία προωθούνται πως έχουν ιδιότητες ηλεκτρομαγνητικής θωράκισης για προστασία έναντι μη εξουσιοδοτημένης σάρωσης ενσωματωμένων ετικετών NFC & RFID. Ιστότοποι Do It Yourself, όπως το Instructables, διαθέτουν πολλά έργα για την κατασκευή πορτοφολιών από υλικά όπως τζιν, κέβλαρ ή κολλητική ταινία.

Τοπικές διαφορές Επεξεργασία

 
Ένα ιαπωνικό πορτοφόλι με πορτοφόλι κερμάτων

Ορισμένα πορτοφόλια, ιδιαίτερα στην Ευρώπη όπου επικρατούν κέρματα μεγαλύτερης αξίας, περιέχουν μία θήκη για κέρματα. Ορισμένα πορτοφόλια έχουν ενσωματωμένα κλιπ ή ζώνες για να τα κρατούν κλειστά. Καθώς τα ευρωπαϊκά τραπεζογραμμάτια, όπως το ευρώ και η λίρα, είναι συνήθως μεγαλύτερα σε μέγεθος από τα αμερικανικά τραπεζογραμμάτια, δεν ταιριάζουν σε μερικά μικρότερα αμερικανικά πορτοφόλια.

Μεταφορική χρήση Επεξεργασία

 
Μια αφίσα που αναζητά καινοτόμες προτάσεις λέει στους αναγνώστες «Μια ιδέα μπορεί να σημαίνει πλούτο στο πορτοφόλι σας»

Ο όρος πορτοφόλι χρησιμοποιείται επίσης συνεκδοχικά για να αναφέρεται στον συνολικό προσωπικό προϋπολογισμό ενός ατόμου. Ένας από τους ορισμούς του «συνεκδοχή», από τον Σας, χρησιμοποιεί μια αναφορά πορτοφολιού ως παράδειγμα της έννοιας του όρου (μια συντομευμένη ομιλία στην οποία αναφέρεται το περιέχον δοχείο αντί για τα περιεχόμενά του), όπως όταν ένα άτομο κρατά το πορτοφόλι του προς ένα άτομο που ζητά χρήματα, ενώ του λέει «εδώ είναι 100 $».[8] Ένα πορτοφόλι χρησιμοποιείται επίσης ως παράδειγμα σε έναν ορισμό για το σχετικό ρητορικό σχήμα λόγου της μετωνυμίας (χρησιμοποιώντας ένα αόριστα υποδηλωτικό, φυσικό αντικείμενο για να ενσωματώσει μια πιο γενική ιδέα): «Εάν δεν μπορούμε να χτυπήσουμε τους παραβάτες στην καρδιά, ας τους επιτεθούμε στο πορτοφόλι».[9]

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ «πορτοφόλι». el.wiktionary.org. 
  2. ↑ «CTCWeb Glossary: K». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου 2007. 
  3. ↑ Απολλόδωρος (1921). «Περσέας». Στο: Φρέιζερ, Τζέιμς. Βιβλιοθήκη Απολλοδώρου. 2. Λονδίνο: Γ. Χέινενμαν. 
  4. ↑ Κάμπελ, Α. Γ. (Απρίλιος 1931). «The Boy, the Grapes, and the Foxes». The Classical Quarterly 25 (2): 91. doi:10.1017/S0009838800013501. https://archive.org/details/sim_classical-quarterly_1931-04_25_2/page/91. 
  5. ↑ Ρόουθ, Λόρενς Σ. (Αύγουστος 1954). «An Elizabethan Merchant and Man of Letters». Huntington Library Quarterly 17 (4): 301–302. doi:10.2307/3816498. https://archive.org/details/sim_huntington-library-quarterly_1954-08_17_4/page/301. 
  6. ↑ Μέισον, Ότις Τάφτον (Ιανουάριος 1889). «The Beginnings of the Carrying Industry». American Anthropologist A2 (1): 21–46. doi:10.1525/aa.1889.2.1.02a00030. 
  7. ↑ Κάσινγκ, Κάρολαϊν Ε. Γ. (1832). «Letter XIV». Letters: Descriptive of Public Monuments, Scenery & Manners in France & Spain. 2. Νιούμπεριπορτ, Μασαχουσέτη: Allen. 
  8. ↑ Ρόμπερτ Κολπμ, Άιριν Ντίνγκελ και Λούμπομιρ Μπάτκα. The Oxford Handbook of Martin Luther's Theology. OUP Oxford, 2014. σελ. 328
  9. ↑ «Tropes». /web.cn.edu. Dr. Wheeler. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2020. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

  Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Wallets στο Wikimedia Commons

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Πορτοφόλι&oldid=10463886"