Ο πρωθυπουργός της Δανίας (δανικά: Statsminister, κυριολεκτικά «Υπουργός του Κράτους») είναι ο επικεφαλής της κυβέρνησης του Βασιλείου της Δανίας. Παλαιότερα, στη Δανία επικεφαλής της κυβέρνησης ήταν ο βασιλιάς, ο οποίος είχε και την εκτελεστική εξουσία. Το Σύνταγμα του 1849 καθιέρωσε τη συνταγματική μοναρχία με τον περιορισμό των εξουσιών του μονάρχη και τη δημιουργία του γραφείου του πρωθυπουργού.[1]

Πρωθυπουργός της Δανίας
Statsminister af Danmark
Έμβλημα της Πρωθυπουργίας
Κάτοχος
Μέττε Φρεντέρικσεν

από 27 Ιουνίου 2019
ΠροσφώνησηΚυρία Πρωθυπουργέ (ανεπίσημα)
Η Εξοχότατη (διπλωματικά)
ΚατοικίαΜάριενμποργκ
ΈδραΚρίστιανσμποργκ, Κοπεγχάγη, Δανία
Διορισμός απόΜονάρχης της Δανίας
Διάρκεια θητείαςακαθόριστη, μέχρι 4 χρόνια
Αρχικός κάτοχοςΆνταμ Βίλχελμ Μόλτκε
Δημιουργία22 Μαρτίου 1848
Μισθός1.458.000 κορόνες Δανίας (ανά έτος) (269.830 $)
ΙστοσελίδαΓραφείο Πρωθυπουργού

Ο πρωθυπουργός προεδρεύει του υπουργικού συμβουλίου που διορίζεται επίσημα από τον μονάρχη. Στην πράξη, ο διορισμός του πρωθυπουργού καθορίζεται από την υποστήριξή του στο Δανικό κοινοβούλιο (το εθνικό κοινοβούλιο). Από τις αρχές του 20ου αιώνα, κανένα κόμμα δεν είχε την απόλυτη πλειοψηφία στο δανικό κοινοβούλιο, έτσι ο Πρωθυπουργός έπρεπε να ηγηθεί συνασπισμού πολιτικών κομμάτων, καθώς και στο δικό του κόμμα. Επιπλέον, μόνο τέσσερις κυβερνήσεις συνασπισμού μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο είχαν πλειοψηφία στο δανικό κοινοβούλιο, έτσι λοιπόν οι συνασπισμοί (και ο πρωθυπουργός), έπρεπε (και αυτοί) να αποκτούν κάποια υποστήριξη από άλλα μικρότερα κόμματα.

Η σημερινή πρωθυπουργός είναι η Μέττε Φρεντέρικσεν, η οποία ανέλαβε την θέση αυτή στις 27 Ιουνίου 2019 είναι η δεύτερη γυναίκα πρωθυπουργός στην ιστορία της Δανίας.

Διατελέσαντες πρωθυπουργοί της Δανίας Επεξεργασία

Ο Μεγάλος Καγκελάριος ήταν αξίωμα, προκάτοχος του Πρωθυπουργού.[2]

Με † αναφέρονται οι θάνατοι εν ενεργεία

Μεγάλοι Καγκελάριοι (1699–1730) Επεξεργασία

Μεγάλοι Καγκελάριοι επί βασιλείας Φρειδερίκου Δ΄(1699–1730) Επεξεργασία

Από Έως Πορτρέτο Όνομα
(Γέννηση–Θάνατος)
26 Αυγούστου 1699 21 Ιουλίου 1708 †   Κόνραντ φον Ρέβεντλοου
(1644–1708)
1708 1721   Κρίστιαν Κριστόφερσεν Σεχέστεντ
(1666–1740)
20 Ιουνίου 1721 17 Οκτωβρίου 1730   Ούλρικ Άντολφ Χόλσταϊν
(1664–1737)

Μέλη του Ανακτοβουλίου (1730–1848) Επεξεργασία

Από Έως Πορτρέτο Όνομα
(Γέννηση–Θάνατος)
17 Οκτωβρίου 1730 12 Μαΐου 1735   Ίβερ Ρόσενκραντς
(1674–1745)
12 Μαΐου 1735 1751[3] Γιόχαν Λούντβιγκ Χόλσταϊν-Λέντρεμπορκ
(1694–1763)
1751 13 Σεπτεμβρίου 1770   Γιόχαν Χάρτβιγκ Ερνστ φον Μπέρνστορφ
(1712–1772)
Ιανουαρίου 1772 1784   Όβε Χέε-Γκούλντμπεργκ (Ove Høegh-Guldberg)
(1731–1808)
1784 21 Ιουνίου 1797 †   Άντρεας Πέτερ Μπέρνστορφ
(1735–1797)
22 Ιουνίου 1797 1810   Κρίστιαν Γκούντερ φον Μπέρνστορφ
(1769–1835)
1810 1814   Φρέντερικ Μόλτκε
(1754–1836)
1814 1814   Φρέντρικ Γιούλιους Κάας
(1758–1827)
1814 24 Αυγούστου 1818   Γιόαχιμ Γκόντσκε Μόλτκε
(1746–1818)
1818 1824   Ερνστ Χάινριχ φον Σίμελμαν
(1747–1831)
1824 1842   Ότο Γιόαχιμ Μόλτκε
(1770–1853)
1842 22 Μαρτίου 1848   Πουλ Κρίστιαν Στέμαν
(1764–1855)

Πρωθυπουργοί (1848–1855) Επεξεργασία

Από Έως Πορτρέτο Όνομα
(Γέννηση–Θάνατος)
Κόμμα Εκλογές Κυβέρνηση
1 22 Μαρτίου 1848 16 Νοεμβρίου 1848   Άνταμ Βίλχελμ Μόλτκε
(1785–1864)
Κυβέρνηση Μόλτκε Ι
16 Νοεμβρίου 1848 13 Ιουλίου 1851 1849 Κυβέρνηση Μόλτκε II
13 Ιουλίου 1851 18 Οκτωβρίου 1851 Κυβέρνηση Μόλτκε III
18 Οκτωβρίου 1851 27 Ιανουαρίου 1852 Κυβέρνηση Μόλτκε IV
2 27 Ιανουαρίου 1852 21 Απριλίου 1853   Κρίστιαν Άλμπρεχτ Μπλούμε
(1794–1866)
Højre 1852
Φεβρ.1853
Μπλούμε I
3 21 Απριλίου 1853 12 Δεκεμβρίου 1854   Άντερς Σάντοε Έρστεντ (Anders Sandøe Ørsted)
(1778–1860)
Μάιος1853 Έρστεντ
4 12 Δεκεμβρίου 1854 12 Οκτωβρίου 1855   Πέτερ Γκέοργκ Μπανγκ
(1797–1861)
1854 Μπανγκ

Πρόεδροι του Συμβουλίου (1855–1918) Επεξεργασία

Από Έως Πορτρέτο Όνομα
(Γέννηση–Θάνατος)
Κόμμα Εκλογές Κυβέρνηση
4 12 Οκτωβρίου 1855 18 Οκτωβρίου 1856   Πέτερ Γκέοργκ Μπανγκ
(1797–1861)
Μπανγκ
5 18 Οκτωβρίου 1856 13 Μαΐου 1857   Καρλ Κρίστοφερ Γκέοργκ Άντρε (Carl Christoffer Georg Andræ)
(1812–1893)
Andræ
6 13 Μαΐου 1857 2 Δεκεμβρίου 1859   Καρλ Κρίστιαν Χαλ
(1812–1888)
Εθνικό Κόμμα Φιλελευθέρων Χαλ I
NL
7 2 Δεκεμβρίου 1859 8 Φεβρουαρίου 1860 †[4]   Καρλ Έντβαρτ Ρότβιτ
(1812–1860)
Η Κοινωνία των Φίλων των Χωρικών Ρότβιτ
(6) 24 Φεβρουαρίου 1860 31 Δεκεμβρίου 1863   Καρλ Κρίστιαν Χαλ
(1812–1888)
Εθνικό Κόμμα Φιλελευθέρων 1861 Χαλ II
Εθνικό Κόμμα Φιλελευθέρων
8 31 Δεκεμβρίου 1863 11 Ιουλίου 1864   Ντίτλεβ Γκόθαρτ Μόνραντ (Ditlev Gothard Monrad)
(1811–1887)
Εθνικό Κόμμα Φιλελευθέρων Μόνραντ
NL
(2) 11 Ιουλίου 1864 6 Νοεμβρίου 1865   Κρίστιαν Άλμπρεχτ Μπλούμε
(1794–1866)
Højre 1864 Μπλούμε II
H
9 6 Νοεμβρίου 1865 28 Μαΐου 1870   Κρίστιαν Εμίλ Φράις
(1817–1896)
Εθνικοί Ιδιοκτήτες Γης Ιουν.1866
Οκτ.1866
1869
Frijs
NG
NG-NL από το 1866
10 28 Μαΐου 1870 14 Ιουλίου 1874   Λούντβιγκ Χόλσταϊν-Χόλσταϊνμπορκ (Ludvig Holstein-Holsteinborg)
(1815–1892)
Κέντρο 1872
1873
Holstein-Holsteinborg
NG-NL
11 14 Ιουλίου 1874 11 Ιουνίου 1875   Κρίστεν Άντρεας Φόνεσμπεχ
(1817–1880)
Εθνικοί Ιδιοκτήτες Γης Fonnesbech
NG-NL
12 11 Ιουνίου 1875 7 Αυγούστου 1894   Γιάκομπ Μπρόνουμ Σκαβένιους Έστρουπ (Jacob Brønnum Scavenius Estrup)
(1825–1913)
Εθνικοί Ιδιοκτήτες Γης
Højre
1876
1879
Μαΐου 1881
Ιουλ.1881
1884
1887
1890
1892
Estrup
NG
H
13 7 Αυγούστου 1894 23 Μαΐου 1897   Τάγκε Ρέετς-Θοτ (Tage Reedtz-Thott)
(1839–1923)
Højre 1895 Reedz-Thott
H
14 23 Μαΐου 1897 27 Απριλίου 1900   Ούγκο Έγκμοντ Χέρινγκ (Hugo Egmont Hørring)
(1842–1909)
Højre 1898 Hørring
H
15 27 Απριλίου 1900 24 Ιουλίου 1901   Χάνιμπαλ Σέχεστεντ
(1842–1924)
Højre Sehested
H
16 24 Ιουλίου 1901 14 Ιανουαρίου 1905   Γιόχαν Χένρικ Ντόιντσερ
(1845–1918)
Φιλελεύθερο Μεταρρυθμιστικό Κόμμα 1901
1903
Deuntzer
V
17 14 Ιανουαρίου 1905 24 Ιουλίου 1908   Γενς Κρίστιαν Κρίστενσεν
(1856–1930)
Φιλελεύθερο Μεταρρυθμιστικό Κόμμα 1906 Κρίστενσεν I
V
- 24 Ιουλίου 1908 12 Οκτωβρίου 1908 Κρίστενσεν II
V
18 12 Οκτωβρίου 1908 16 Αυγούστου 1909   Νιλς Νέεργκαρντ (Niels Neergaard)
(1854–1936)
Φιλελεύθερο Μεταρρυθμιστικό Κόμμα Neergaard I
V
19 16 Αυγούστου 1909 28 Οκτωβρίου 1909   Λούντβιγκ Χόλσταϊν-Λέντρεμπορκ
(1839–1912)
Φιλελεύθερο Μεταρρυθμιστικό Κόμμα 1909 Holstein-Ledreborg
V
20 28 Οκτωβρίου 1909 5 Ιουλίου 1910   Καρλ Τέοντορ Τσάλε
(1866–1946)
Δανέζικο Σοσιαλιστικό Κόμμα Φιλελευθέρων Zahle I
R
21 5 Ιουλίου 1910 21 Ιουνίου 1913   Κλάους Μπέρντσεν
(1844–1927)
Φιλελεύθερο Κόμμα 1910 Berntsen
V
(20) 21 Ιουνίου 1913 20 Απριλίου 1918   Καρλ Τέοντορ Τσάλε
(1866–1946)
Δανέζικο Σοσιαλιστικό Κόμμα Φιλελευθέρων 1913
1915
Zahle II
R

Υπουργοί του Κράτους (Πρωθυπουργοί) (1918 – σήμερα) Επεξεργασία

Από Έως Πορτρέτο Όνομα
(Γεννήθηκε–πέθανε)
Κόμμα Εκλογές Κυβέρνηση
Συνασπισμού
(20) 21 Απριλίου 1918 30 Μαρτίου 1920   Καρλ Τέοντορ Τσάλε
(1866–1946)
Δανέζικο Σοσιαλιστικό Κόμμα Φιλελευθέρων 1918 Zahle II
R
22 30 Μαρτίου 1920 5 Απριλίου 1920   Ότο Λίμπε
(1860–1929)
Λίμπε
Υπηρεσιακή κυβέρνηση
23 5 Απριλίου 1920 5 Μαΐου 1920   Μίχαελ Πέντερσεν Φρίις (Michael Pedersen Friis)
(1857–1944)
Friis
Υπηρεσιακή κυβέρνηση
(18) 5 Μαΐου 1920 9 Οκτωβρίου 1922   Νιλς Νέεργκαρντ
(1854–1936)
Φιλελεύθερο Κόμμα Απρ.1920
Ιουλ.1920
Σεπτ.1920
Νέεργκαρντ II
V
9 Οκτωβρίου 1922 23 Απριλίου 1924 Νέεργκαρντ III
V
24 23 Απριλίου 1924 14 Δεκεμβρίου 1926   Θόρβαλντ Στάουνινγκ (Thorvald Stauning)
(1873–1942)
Σοσιαλδημοκράτες 1924 Stauning I
S
25 14 Δεκεμβρίου 1926 30 Απριλίου 1929   Τόμας Μάντσεν-Μίγκνταλ (Thomas Madsen-Mygdal)
(1876–1943)
Φιλελεύθερο Κόμμα 1926 Madsen-Mygdal
V
(24) 30 Απριλίου 1929 4 Νοεμβρίου 1935   Θόρβαλντ Στάουνινγκ
(1873–1942)
Σοσιαλδημοκράτες 1929
1932
Stauning II
S-R
4 Νοεμβρίου 1935 15 Σεπτεμβρίου 1939 1935 Stauning III
S-R
15 Σεπτεμβρίου 1939 10 Απριλίου 1940 1939 Stauning IV
S-R
10 Απριλίου 1940 8 Ιουλίου 1940 Stauning V
Κυβέρνηση ενότητας
8 Ιουλίου 1940 3 Μαΐου 1942 †[5] Stauning VI
Κυβέρνηση ενότητας
26 4 Μαΐου 1942 9 Νοεμβρίου 1942   Βίλχελμ Μπουλ
(1881–1954)
Σοσιαλδημοκράτες Μπουλ I
Κυβέρνηση ενότητας
27 9 Νοεμβρίου 1942 29 Αυγούστου 1943[6]   Έρικ Σκαβένιους
(1877–1962)
1943 Scavenius
Κυβέρνηση ενότητας
29 Αυγούστου 1943[6] 5 Μαΐου 1945 Καμία δανέζικη κυβέρνηση. Μόνιμος γραμματέας ασκούσε την εξουσία.
(26) 5 Μαΐου 1945 7 Νοεμβρίου 1945   Βίλχελμ Μπουλ
(1881–1954)
Σοσιαλδημοκράτες Μπουλ II
Κυβέρνηση ενότητας
28 7 Νοεμβρίου 1945 13 Νοεμβρίου 1947   Κνουτ Κρίστενσεν
(1880–1962)
Φιλελεύθερο Κόμμα 1945 Κρίστενσεν
V
29 13 Νοεμβρίου 1947 30 Οκτωβρίου 1950   Χανς Χέντοφτ (Hans Hedtoft)
(1903–1955)
Σοσιαλδημοκράτες 1947 Χέντοφτ I
S
30 30 Οκτωβρίου 1950 30 Σεπτεμβρίου 1953   Έρικ Έρικσεν
(1902–1972)
Φιλελεύθερο Κόμμα 1950
Απρ.1953
Έρικσεν
V-K
(29) 30 Σεπτεμβρίου 1953 29 Ιανουαρίου 1955 †[7]   Χανς Χέντοφτ
(1903–1955)
Σοσιαλδημοκράτες Σεπτ.1953 Χέντοφτ II
S
31 1 Φεβρουαρίου 1955 28 Μαΐου 1957   Χανς Κρίστιαν Χάνσεν
(1906–1960)
Σοσιαλδημοκράτες Hansen I
S
28 Μαΐου 1957 19 Φεβρουαρίου 1960 †[8] 1957 Χάνσεν II
S-R-E
32 21 Φεβρουαρίου 1960 18 Νοεμβρίου 1960   Βίγκο Κάμπμαν
(1910–1976)
Σοσιαλδημοκράτες Kampmann I
S-R-E
18 Νοεμβρίου 1960 3 Σεπτεμβρίου 1962 1960 Kampmann II
S-R
33 3 Σεπτεμβρίου 1962 29 Σεπτεμβρίου 1964   Γενς Ότο Κραγκ
(1914–1978)
Σοσιαλδημοκράτες Krag I
S-R
29 Σεπτεμβρίου 1964 2 Φεβρουαρίου 1968 1964 Krag II
S
34 2 Φεβρουαρίου 1968 11 Οκτωβρίου 1971   Χίλμαρ Μπάουνσγκαρντ
(1920–1989)
Δανέζικο Σοσιαλιστικό Κόμμα Φιλελευθέρων 1968 Baunsgard
R-K-V
(33) 11 Οκτωβρίου 1971 5 Οκτωβρίου 1972   Γενς Ότο Κραγκ
(1914–1978)
Σοσιαλδημοκράτες 1971 Krag III
S
35 5 Οκτωβρίου 1972 19 Δεκεμβρίου 1973   Άνκερ Γιόργκενσεν (Anker Jørgensen)
(1922–2016)
Σοσιαλδημοκράτες Jørgensen I
S
36 17 Δεκεμβρίου 1973 13 Φεβρουαρίου 1975   Πάουλ Χάρτλινγκ
(1914–2000)
Φιλελεύθερο Κόμμα 1973 Χάρτλινγκ
V
(35) 13 Φεβρουαρίου 1975 30 Αυγούστου 1978   Άνκερ Γιόργκενσεν
(1922–2016)
Σοσιαλδημοκράτες 1975 Jørgensen II
S-V
30 Αυγούστου 1978 26 Οκτωβρίου 1979 1977 Jørgensen III
S-V
26 Οκτωβρίου 1979 30 Δεκεμβρίου 1981 1979 Jørgensen IV
S
30 Δεκεμβρίου 1981 10 Σεπτεμβρίου 1982 1981 Jørgensen V
S
37 10 Σεπτεμβρίου 1982 10 Σεπτεμβρίου 1987   Πάουλ Σλίτερ
(1929–2021)
Συντηρητικό Κόμμα του Λαού 1984 Σλίτερ I
K-V-CD-Kd
10 Σεπτεμβρίου 1987 3 Ιουνίου 1988 1987 Σλίτερ II
K-V-CD-Kd
3 Ιουνίου 1988 18 Δεκεμβρίου 1990 1988 Σλίτερ III
K-V-R
18 Δεκεμβρίου 1990 25 Ιανουαρίου 1993 1990 Σλίτερ IV
K-V
38 25 Ιανουαρίου 1993 27 Σεπτεμβρίου 1994 Πάουλ Νιρούπ Ράσμουσεν
(1943– )
Σοσιαλδημοκράτες P.N. Rasmussen I
S-CD-R-Kd
27 Σεπτεμβρίου 1994 30 Δεκεμβρίου 1996 1994 P.N. Rasmussen II
S-R-CD
30 Δεκεμβρίου 1996 23 Μαρτίου 1998 P.N. Rasmussen III
S-R
23 Μαρτίου 1998 27 Νοεμβρίου 2001 1998 P.N. Rasmussen IV
S-R
39 27 Νοεμβρίου 2001 18 Φεβρουαρίου 2005   Άντερς Φογκ Ράσμουσεν
(1953– )
Φιλελεύθερο Κόμμα 2001 A.F. Rasmussen I
V-K
18 Φεβρουαρίου 2005 23 Νοεμβρίου 2007 2005 A.F. Rasmussen II
V-K
23 Νοεμβρίου 2007 5 Απριλίου 2009 2007 A.F. Rasmussen III
V-K
40 5 Απριλίου 2009 3 Οκτωβρίου 2011   Λαρς Λόκε Ράσμουσεν
(1964– )
Φιλελεύθερο Κόμμα L.L. Rasmussen I
V-K
41 3 Οκτωβρίου 2011 3 Φεβρουαρίου 2014   Χέλε Τόρνινγκ-Σμιτ
(1966– )
Σοσιαλδημοκράτες 2011 Thorning-Schmidt I
S-R-SF
3 Μαρτίου 2014 28 Ιουνίου 2015 Thorning-Schmidt II
S-R
(40) 28 Ιουνίου 2015 27 Ιουνίου 2019   Λαρς Λόκε Ράσμουσεν
(1964– )
Φιλελεύθερο Κόμμα 2015 L.L. Rasmussen II
V
42 27 Ιουνίου 2019 Σήμερα   Μέττε Φρεντέρικσεν
(1977– )
Σοσιαλδημοκράτες 2019 Κυβέρνηση Φρεντέρικσεν
S

Εν ζωή πρώην πρωθυπουργοί Επεξεργασία

Σημειώσεις και παραπομπές Επεξεργασία

  1. Statsministeriet (The Prime Minister's Office) - History. Access date: 1-9- 2012
  2. Ben Cahoon, World Statesmen[νεκρός σύνδεσμος]
  3. Διαφορετικές αρχές δίνουν αντιφατικές περιγραφές για το αν η περίοδος αυτή της κυβέρνησης από τον Λούντβιγκ στην πραγματικότητα συνέπεσε με τη θητεία του διαδόχου του.
  4. Ο Καρλ Ρότβιτ πέθανε εν ενεργεία. Υπηρεσιακός πρωθυπουργός έγινε ο Καρλ Φρέντερικ Μπλίξεν-Φίνεκε για το διάστημα 8 Φεβρουαρίου 1860 – 24 Φεβρουαρίου 1860.
  5. Ο Θόρβαλντ Στάουνινγκ απεβίωσε εν ενεργεία. Ο διάδοχός του διορίστηκε την επομένη.
  6. 6,0 6,1 Στις 29 Αυγούστου 1943 παραιτήθηκε η κυβέρνηση της Δανίας, αρνούμενη να προβεί σε περαιτέρω παραχωρήσεις προς τη ναζιστική Γερμανία. Όλες οι κυβερνητικές λειτουργίες περιήλθαν σε μόνιμους γραμματείς ιδιαίτερων τμημάτων και αυτό διατηρήθηκε ως την απελευθέρωση της Δανίας στις 5 Μαΐου 1945. Καθώς ο βασιλιάς Χριστιανός Ι΄ ποτέ δεν αποδέχθηκε την παραίτηση της κυβέρνησης, εκείνη υφίστατο de jure (από το νόμο) μέχρι το σχηματισμό νέας κυβέρνησης στις 5 Μαΐου 1945.
  7. Ο Χανς Χέντοφτ (Hans Hedtoft) απεβίωσε εν ενεργεία. Ο διάδοχός του διορίστηκε τρεις ημέρες μετά.
  8. Ο Χανς Κρίστιαν Χάνσεν απεβίωσε εν ενεργεία. Ο διάδοχος του ορίστηκε δύο ημέρες μετά.