Πυγμαλίων (ταινία)
Η ταινία Πυγμαλίων (αγγλ. Pygmalion) αποτελεί κινηματογραφική μεταφορά του ομώνυμου θεατρικού έργου του Τζωρτζ Μπέρναρντ Σω σε σκηνοθεσία Άντονι Άσκουιθ και Λέσλι Χάουαρντ. Πρωταγωνιστές της ταινίας είναι οι Λέσλι Χάουαρντ και Γουέντι Χίλερ, ενώ στη διασκευή του σεναρίου συμμετείχε και ο ίδιος ο Μπέρναρντ Σω. Η ταινία έλαβε θετικές κριτικές, αποτέλεσε μια από τις μεγαλύτερες εμπορικές επιτυχίες του 1938 (με προϋπολογισμό μόλις 87.000 λίρες[1]) και έλαβε τέσσερις υποψηφιότητες για βραβείο Όσκαρ μεταξύ των οποίων και για Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας αποσπώντας τελικά το Όσκαρ Διασκευασμένου Σεναρίου.
| Πυγμαλίων Pygmalion | |
|---|---|
 | |
| Σκηνοθεσία | Άντονι Άσκουιθ Λέσλι Χάουαρντ |
| Παραγωγή | Γκάμπριελ Πασκάλ |
| Σενάριο | Γ.Π. Λίπσκομπ Σέσιλ Λίουις Τζωρτζ Μπέρναρντ Σω(Θεατρικό) |
| Βασισμένο σε | Πυγμαλίων |
| Πρωταγωνιστές | Λέσλι Χάουαρντ Γουέντι Χίλερ Γουίλφριντ Λόσον Λιούεν ΜακΓκράθ |
| Μουσική | Άρθουρ Χόνεγκερ |
| Φωτογραφία | Χάρι Στράντλινγκ |
| Μοντάζ | Ντέιβιντ Λην |
| Διανομή | Metro-Goldwyn-Mayer και Netflix |
| Πρώτη προβολή | .svg){kind=small} 6/10/1938 |
| Κυκλοφορία | 1938 |
| Διάρκεια | 155 λεπτά |
| Προέλευση | Ηνωμένο Βασίλειο |
| Γλώσσα | Aγγλικά |
| δεδομένα () | |
Υπόθεση Επεξεργασία
Ένας διανοούμενος καθηγητής γλωσσολογίας, ο Χένρι Χίγκινς (Λέσλι Χάουαρντ), συναντάει την Ελάιζα Ντούλιτλ (Γουέντι Χίλερ) μια κοπέλα που πουλάει λουλούδια στους δρόμους και εντυπωσιάζεται από τον τρόπο ομιλίας της, ο οποίος μαρτυρά την κοινωνική της τάξη. Μετά τη συναντησή του αυτή, ο Χίγκινς βάζει στοίχημα με τον στρατηγό Πίκερινγκ ότι θα τα καταφέρει να διδάξει στην Ελάιζα να μιλάει σωστά αγγλικά, τόσο σωστά και καλά, ώστε να καταφέρει να ξεγελάσει την λονδρέζικη αριστοκρατία υποδυόμενη την γαλαζοαίματη. Κατά τη διάρκεια των μαθημάτων όμως ο Χίγκινς διαπιστώνει ότι η Ελάιζα ,παρά την ταπεινή της καταγωγή, είναι μια ξεχωριστή οντότητα με προσωπικές ιδέες.
Πληροφορίες παραγωγής Επεξεργασία
Ταινία βασισμένη στο ομώνυμο έργο του Ιρλανδού θεατρικού συγγραφέα Τζωρτζ Μπέρναρντ Σω. Ο Μπέρναρντ Σω έγραψε τον Πυγμαλίωνα το 1912, εμπνευσμένος από το αρχαίο ελληνικό μύθο του Πυγμαλίωνα, του Κύπριου βασιλιά που ερωτεύτηκε το άγαλμα (Γαλάτεια) που έφτιαξε. Στο έργο του Σω ο Άγγλος γλωσσολόγος Χίγκινς συναντά μια πλανόδια πωλήτρια λουλουδιών στους δρόμους του Λονδίνου κι όταν ακούει την Κόκνεϊ προφορά της, αποφασίζει να αποδείξει στο φίλο του Πίκερινγκ ότι μπορεί να την διδάξει να συμπεριφέρεται ως κυρία της καλής κοινωνίας. Όταν ο Χίγκινς τα καταφέρνει διαπιστώνει, ως άλλος Πυγμαλίων, ότι έχει ερωτευτεί το δημιούργημά του. Ο Τζωρτζ Μπέρναρντ Σω συμμετείχε στη συγγραφή του σεναρίου της μεταφοράς του δημιουργήματός του, ενώ είχε επίσης τον πρώτο λόγο όσον αφορά την παραγωγή της ταινίας.
Όλα ξεκίνησαν όταν ο Ούγγρος παραγωγός Γκάμπριελ Πασκάλ, αποφάσισε να μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη μια σειρά θεατρικών έργων του Τζωρτζ Μπέρναρντ Σω και προσέγγισε το συγγραφέα με σκοπό να του ζητήσει την άδεια. Ο Μπέρναρντ Σω ήταν διστακτικός δεδομένης της κακής ποιότητας των προηγούμενων μεταφορών των θεατρικών του, αλλά ο Πασκάλ κατάφερε να τον πείσει υποσχόμενος στον Σω ότι θα του παραχωρούσε τον έλεγχο της παραγωγής. Το σενάριο του "Πυγμαλίωνα" από τους Σέσιλ Λιούις και Γ. Λίπσκομπ αφαιρούσε όλες τις σκηνές που εκτυλίσσονται εκτός θεατρικού πλαισίου και ο Μπέρναρντ Σω πρόσθεσε νέες σκηνές διαλόγου. Ο Ούγγρος κόμης Άριστιντ Κάρπαθι ήταν ένας χαρακτήρας που επινοήθηκε από το Σω (με πηγή έμπνευσης τον παραγωγό Πασκάλ) και προστέθηκε για πρώτη φορά στην κινηματογραφική μεταφορά του Πυγμαλίωνα. Στην αυθεντική έκδοση του έργου του Σω γινόταν μόνο αναφορά στο συγκεκριμένο πρόσωπο (στο Ωραία μου Κυρία, στο μιούζικαλ βασισμένο στον "Πυγμαλίωνα", ονομάζεται Ζόλταν Κάρπαθι). Παρά τη θέληση του Μπέρναρτ Σω, το σενάριο είχε ευτυχισμένο τέλος με την Ελάιζα να επιστρέφει στον Χίγκινς και να παρατάει τον Φρέντι. Παρόλα αυτά οι σεναριογράφοι διατήρησαν την αμφιλεγόμενη ατάκα της Ελάιζα Ντουλίτλ "Not Bloody Likely", καθιστώντας τον Πυγμαλίωνα την πρώτη αγγλική ταινία στην οποία υπήρξε η λέξη bloody. Στην αμερικάνικη έκδοση της ταινίας η αμφιλεγόμενη λέξη damn, η οποία χρησιμοποιείται συχνά από τον Χίγκινς αντικαταστάθηκε από τη λέξη counfounded. Αυτό ένα χρόνο πριν την κυκλοφορία του Όσα παίρνει ο άνεμος και του Frankly my dear, I don't give a damn του Ρετ Μπάτλερ.
Διανομή ρόλων Επεξεργασία
Η Γουέντι Χίλερ επελέγη προσωπικά από τον Μπέρναρντ Σω, να υποδυθεί την Ελάιζα, εφόσον είχε ήδη ερμηνεύσει το ρόλο στο θέατρο (όπως και την "Αγία Ιωάννα" επίσης του Μπέρναρντ Σω). Παρά το γεγονός ότι η Χίλερ είχε ήδη κάνει το κινηματογραφικό της ντεμπούτο στην ταινία του 1937 Lancashire Luck, στους τίτλους της ταινίας αναφερόταν ως πρωτοεμφανιζόμενη. Πρώτη επιλογή για το ρόλο του Χίγκινς, που ερμήνευσε τελικά ο Λέσλι Χάουαρντ, ήταν ο Τσαρλς Λότον. Η ταινία σηματοδότησε την αρχή της καριέρας των Άντονι Κουέιλ και της Καθλίν Νέσμπιτ, ενώ το μοντάζ της έγινε από τον Ντέιβιντ Λιν. Ο Χάουαρντ που σκηνοθέτησε την ταινία μαζί με τον Άντονι Ασκουΐθ, πίστευε ότι ο συγκεκριμένος ήταν ο καλύτερος ρόλος της καριέρας του, του άρεσε το γεγονός ότι ο Χίγκινς υποτιμούσε την υποκρισία και την φαινομενική ευγένεια της καλής κοινωνίας και αυτό του το μίσος πάνω στη συμπεριφορά των πλουσίων τον έκανε επαναστάτη στα πλαίσια της ίδιας του της κοινωνικής τάξης.
Γυρίσματα Επεξεργασία
Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων στη σκηνή όπου ο Χίγκινς τοποθετεί μπίλιες στο στόμα της Ελάιζα, η Χίλερ είπε στον Λέσλι Χάουαρντ ότι είχε καταπιεί μία κι εκείνος της απάντησε "Μην ανησυχείς αγαπητή μου υπάρχουν κι άλλες εδώ". Η ατάκα θεωρήθηκε επιτυχημένη κι όλοι συμφώνησαν να την προσθέσουν στην ταινία.
Βραβεία Επεξεργασία
Η ταινία έκανε τεράστια επιτυχία και στις δυο άκρες του Ατλαντικού. Τόσο το κοινό όσο και οι κριτικοί την αγάπησαν και έλαβε 4 υποψηφιότητες για όσκαρ. Ο Λέσλι Χάουαρντ υποψήφιος για Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου έχασε από τον Σπένσερ Τρέισι, ο οποίος είχε τη δεύτερη συνεχόμενη του νίκη με την ταινία Αδέσποτα Νιάτα (Boys Town, 1938), ενώ η Γουέντι Χίλερ υποψήφια για Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου έχασε από τη Μπέτι Ντέιβις για την ταινία Ζέζεμπελ (Jezebel, 1938). Η ταινία ήταν υποψήφια και για Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας αλλά ηττήθηκε από την ταινία του Φρανκ Κάπρα Δε θα τα πάρεις μαζί σου (You Can't Take It With You, 1938). Ο Τζωρτζ Μπέρναρντ Σω, ο οποίος είχε τιμηθεί με Νόμπελ λογοτεχνίας το 1925, βρέθηκε νικητής στην κατηγορία καλύτερου σεναρίου και όταν ο παρουσιαστής του βραβείου Λόιντ Ντάγκλας ανακοίνωσε το όνομά του αστειεύτηκε λέγοντας: Η ιστορία του κου Μπέρναρντ Σω είναι πλέον τόσο αυθεντική όσο και 3000 χρόνια πριν (αναφερόμενος στον αρχαίο ελληνικό μύθο). Ο Μπέρναρντ Σω δεν ένθουσιάστηκε με τη διάκριση αυτή, την οποία θεώρησε μάλιστα προσβλητική. Λέγεται ότι είπε: Είναι προσβολή για αυτούς να μου παραχωρήσουν βραβείο, σαν να μην είχαν ξανακούσει στο παρελθόν το όνομά μου αν και είναι πιθανόν να μην το έχουν ξανακούσει. Ας στείλουν βραβείο και στο Γεώργιο επειδή είναι βασιλιάς της Αγγλίας. Τα χρόνια που ακολούθησαν η Μαίρη Πίκφορντ, μετά από επίσκεψη στο σπίτι του, δήλωσε ότι ο Μπέρναρντ Σω το είχε διακοσμήσει στο σαλόνι του. Ο Μπέρναρντ Σω είναι η μοναδική καλλιτεχνική φιγούρα παγκοσμίως που έχει κερδίσει Νόμπελ και όσκαρ.
Βράβευση:
- Διασκευής Σεναρίου - Γ.Π. Λίπσκομπ, Σέσιλ Λίουις & Τζωρτζ Μπέρναρντ Σω
Υποψηφιότητα:
- Καλύτερης Ταινίας – Γκάμπριελ Πασκάλ
- Α’ Ανδρικού Ρόλου – Λέσλι Χάουαρντ
- Α’ Γυναικείου Ρόλου – Γουέντι Χίλερ
Επανεκτέλεση Επεξεργασία
Το έργο του Μπέρναρντ Σω Πυγμαλίων έμελλε να γίνει μιούζικαλ με την Τζούλι Άντριους και τον Ρεξ Χάρισον κατά τα μέσα της δεκαετίας του '50 και να μεταφερθεί στον κινηματογράφο ως μουσικοχορευτικό θέαμα με την Όντρεϊ Χέπμπορν και τον Χάρισον το πασίγνωστο Ωραία μου Κυρία (My Fair Lady, 1964).
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ «Hollywood MERRY CO ROUND.». Barrier Miner (Broken Hill, NSW : 1888 – 1954) (Broken Hill, NSW: National Library of Australia): σελ. 5 Edition: HOME EDITION. 29 June 1939. http://nla.gov.au/nla.news-article48320694. Ανακτήθηκε στις 5 August 2012.
