Ροντιόν Ρασκόλνικοφ
| Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Ο Ρόντιον Ρομάνοβιτς Ρασκόλνικοφ (ρωσικά: Родион Романович Раскольников· παλαιά γραφή: Родіонъ Романовичъ Раскольниковъ, προφορά σύμφωνα με το ΔΦΑ: rəˈdʲɪˈon rɐˈmanəvʲɪtɕ rɐˈskolʲnʲɪkəf) είναι ο πρωταγωνιστής του βιβλίου Έγκλημα και Τιμωρία του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι. Το όνομα Ρασκόλνικοβ προέρχεται από τη ρωσική λέξη раскольник που σημαίνει "σχισματικός" (παραδοσιακά αναφέρεται σε μέλος των Παλαιών Πιστών). Το όνομα "Ροντιόν" προέρχεται από την ελληνική γλώσσα και σημαίνει κάτοικος της Ρόδου.
Ο Ρασκόλνικοφ είναι ένας νεαρός, πρώην φοιτητής νομικής, που ζει σε συνθήκες ακραίας φτώχειας στην Αγία Πετρούπολη. Ζει σε μια μικρή σοφίτα που νοικιάζει, αν και λόγω έλλειψης χρημάτων, αποφεύγει για αρκετό καιρό να πληρώσει. Κοιμάται στον καναπέ, χρησιμοποιώντας παλιά ρούχα για μαξιλάρι, και λόγω έλλειψης χρημάτων τρώει πολύ σπάνια. Είναι όμορφος και έξυπνος, αν και γενικά αντιπαθής στους συμφοιτητές του. Έχει αφοσιωθεί στην αδερφή του (Αβντότια Ρομάνοβνα Ρασκόλνικοβα) και τη μητέρα του (Πουλχερία Αλεξάντροβνα Ρασκόλνικοβα).
Ο χαρακτήρας στο μυθιστόρημα Επεξεργασία
Στο Έγκλημα και Τιμωρία, ο Ρασκόλνικοφ δολοφονεί την ενεχυροδανείστρια, Αλιόνα Ιβάνοβνα, μ' ένα τσεκούρι που έκλεψε από την αποθήκη ενός επιστάτη, με σκοπό να χρησιμοποιήσει τα χρήματα της για καλό σκοπό, βασισμένος σε μια θεωρία που είχε αναπτύξει για τον "μεγάλο άνδρα". Ο Ρασκόλνικοφ πίστευε ότι οι άνθρωποι χωρίζονται σε "συνηθισμένους" και σε "ιδιαίτερους": οι συνηθισμένοι είναι ο κοινός όχλος, οι ιδιαίτεροι (κυρίως ο Ναπολέοντας) δεν χρειάζεται να ακολουθήσουν τους ηθικούς κώδικες που ισχύουν για τους απλούς ανθρώπους, δεδομένου ότι είναι γραφτό να γίνουν μεγάλοι άνδρες. Ένας μεγάλος άνδρας δεν θα πρέπει να σκέφτεται δύο φορές τις πράξεις του. Ο Ρασκόλνικοβ αναλογίζεται αυτή τη θεωρία για μήνες, και την λέει μόνο στην (ήδη νεκρή) αρραβωνιαστικιά του. (Αν και νωρίτερα, είχε γράψει ένα άρθρο σε αυτό το πνεύμα σε μια εφημερίδα με την προϋπόθεση ότι μόνο τα αρχικά του να χρησιμοποιηθούν ως υπογραφή). Ο Ρασκόλνικοφ θεωρεί τον εαυτό του έναν από τους ιδιαίτερους ανθρώπους και , συνεπώς, "επιτρέπεται" να διαπράξει φόνο. Ωστόσο, το σχέδιο του δεν πάει καλά, πριν μπορέσει να αποδράσει από το διαμέρισμα της ενεχυροδανειστριας Αλιόνα Ιβάνοβνα, η ντροπαλή, πειθήνια ετεροθαλής αδερφή της (η Λιζαβέτα Ιβάνοβνα) έρχεται και βρίσκει τυχαία το πτώμα. Ο Ρασκόλνικοφ, μέσα στον πανικό του, δολοφονεί και την αδερφή της ενεχυροδανείστριας, ένα έγκλημα που, για κάποιο λόγο, δεν τον βαραίνει τόσο πολύ όσο ο πρώτος φόνος.Το γεγονός των ίδιων των φόνων δεν τον βασανίζει ιδιαίτερα. Αυτό που τον βασανίζει είναι το γεγονός ότι δεν "αμάρτησε" και δεν μπόρεσε να γίνει ο "μεγάλος άνδρας" που έλεγε στη θεωρία του.
Ο Ρασκόλνικοφ βρίσκει ένα μικρό πορτοφόλι πάνω στο πτώμα της Αλιόνα Ιβάνοβνα, το οποίο κρύβει κάτω από ένα βράχο έξω χωρίς να ελέγξει το περιεχόμενό του. Η μεγάλη του αποτυχία είναι ότι του λείπει η πεποίθηση που πίστευε ότι συνοδεύει το μεγαλείο και συνεχίζει την πτώση στην τρέλα. Μετά την ομολογία του στην πάμφτωχη, ευσεβή πόρνη Σοφία Σεμιόνοβνα Μαρμελάντοβα , αυτή τον καθοδηγεί να παραδεχτεί το έγκλημα, και να το ομολογήσει στον Ηλία Πέτροβιτς "Μπαρούτη", έναν υπολοχαγό της αστυνομίας με εκρηκτική ιδιοσυγκρασία (το βιβλίο υπαινίσσεται ότι ο αστυνομικός τον υποπτευόταν από την αρχή). Ο Ρασκόλνικοβ καταδικάζεται σε εξορία στη Σιβηρία, συνοδευόμενος από τη Σοφία Σεμιόνοβνα, όπου ξεκινάει τη ψυχική και πνευματική του επανένταξη.
Στον κινηματογράφο Επεξεργασία
Στον κινηματογράφο, τον υποδύεται για πρώτη φορά ο Γρηγόρης Τσμάρα (1923) στην βουβή διασκευή του Ρόμπερτ Βίνε, ο Πίτερ Λορ (1935) στην χολιγουντιανή εκδοχή (Γιόζεφ φον Στέρνμπεργκ) και ο Τζον Σιμ (2002), ο Κρίσπιν Γκλόβερ (2002) και ο Ηλίας Κρέμνοβ (2005). Ο χαρακτήρας του Μισέλ στην ταινία του Ρομπέρ Μπρεσόν Ο Πορτοφολάς (1959) βασίζεται στον Ρασκόλνικοβ. Ο Πολ Σράντερ που έγραψε το σενάριο του Ο Ταξιτζής (1976) εμπνεύστηκε κι αυτός με τη σειρά από τον χαρακτήρα του Μπρεσόν, Μισέλ, για να δημιουργήσει τον αντι-ήρωα Τράβις Μπικλ, που έπαιξε ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο.[1]