Η σαλαμοποίηση ή τακτική του σαλαμιού[1] είναι μια διαίρει και βασίλευε διαδικασία με απειλές και συμμαχίες που χρησιμοποιούνται για να υπερνικήθει ή ακόμα και να εξαλειφθεί η αντιπολίτευση. Με αυτή, ο επιτιθέμενος μπορεί να επηρεάσει και τελικά να κυριαρχήσει σε ένα περιβάλλον, συνήθως πολιτικό, κομμάτι προς κομμάτι. Με αυτό τον τρόπο, η αντιπολίτευση εξαλείφεται "φέτα-φέτα", μέχρι που αντιλαμβάνεται κανείς (πλέον πολύ αργά) ότι χάθηκε στο σύνολό της. Σε ορισμένες περιπτώσεις περιλαμβάνει τη δημιουργία διάφορων φατριών μέσα στο αντίπαλο στρατόπεδο (π.χ. πολιτικό κόμμα) και μετά τη διάλυση αυτού εκ των έσω, χωρίς να προκαλεί τις διαμαρτυρίες των άλλων "φετών" ή της κοινής γνώμης. Η τακτική του σαλαμιού είναι πιο πιθανό να πετύχει, όταν οι δράστες κρατούν το αληθινό μακροπρόθεσμο κίνητρο κρυφό και διατηρούν μια στάση συνεργατικότητας και βοήθειας, ενώ ασχολούνται με την επιθυμούμενη σταδιακή ανατροπή.

Προέλευση Επεξεργασία

Ο όρος τακτική του σαλαμιού (ουγγρικά: szalámitaktika‎‎) θεωρείτο ότι επινοήθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1940 από τον ορθόδοξο κομμουνιστή ηγέτη Mátyás Rákosi για να περιγράψει τις δράσεις του Ουγγρικού Κομμουνιστικού Κόμματος.[2][3]  Ο Rákosi, σημειώνοντας ότι «το σαλάμι, ένα ακριβό φαγητό, δε τρώγεται όλο μονομιάς, αλλά κόβεται μία φέτα τη φορά» ισχυρίστηκε ότι κατάστρεψε τα μη κομμουνιστικά κόμματα-και συγκεκριμένα το κεντροδεξιό Κόμμα Μικροιδιοκτητών «μέσω μίας προσέγγισης βήμα-βήμα [...] γνωστή ως "τακτική του σαλαμιού", και χάρη σ' αυτήν είχαμε τη δυνατότητα, μέρα με τη μέρα, να αποκόψουμε, να τεμαχίσουμε τις αντιδραστικές δυνάμεις που ενεδρεύουν στο Κόμμα Μικροιδιοκτητών».[4][5][3] Με την προβολή των αντιπάλων του ως φασίστες (ή τουλάχιστον συμπαθούντες προς το φασισμό), ήταν σε θέση να "κόψει" από την πολιτική σκηνή αρχικά τη δεξιά πτέρυγα, στη συνέχεια τους κεντρώους, μετά τους πιο θαρραλέους και φιλελεύθερους αριστερούς, μέχρι που μόνο οι συνοδοιπόροι, δηλαδή οι φίλα προσκείμενοι στους κομμουνιστές πολιτικοί, παρέμειναν στην εξουσία μαζί με το πλέον πανίσχυρο ΚΚΟ.[3][6]

Ωστόσο, σύμφωνα με τον ιστορικό Νόρμαν Στοουν, ο όρος μπορεί να εφευρέθηκε από τον ηγέτη του Ουγγρικού Κόμματος Ανεξαρτησίας Zoltán Pfeiffer, έναν σκληροπυρηνικό αντικομμουνιστή και αντίπαλο του Rákosi.[7]

Αποσπασματική στρατηγική Επεξεργασία

Ο όρος είναι, επίσης, γνωστός και ως "αποσπασματική στρατηγική". Χρησιμοποιήθηκε από το Ναζιστικό Κόμμα (το οποίο χρησιμοποίησε τον όρο Gleichschaltung - ευθυγράμμιση) για να επιτευχθεί η απόλυτη εξουσία στη Γερμανία, στην αρχή, τους πρώτους μήνες του 1933. Ο Εμπρησμός του Ράιχσταγκ στις 27 Φεβρουαρίου ταρακούνησε τον πληθυσμό της Γερμανίας και οδήγησε στο Διάταγμα για την προστασία του Λαού και του Κράτους, που οδήγησε στην αναστολή πολλών πολιτικών ελευθεριών και την απαγόρευση του Κομμουνιστικού Κόμματος και των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων. Περίπου 10.000 άνθρωποι συνελήφθησαν, σε δύο εβδομάδες. Ο Εξουσιοδοτικός Νόμος ακολούθησε σύντομα στις 23 Μαρτίου. Ο νόμος έδωσε στο Χίτλερ πλήρη εξουσία, η οποία του επέτρεψε να παρακάμψει το Ράιχσταγκ και να εδραιώσει την εξουσία του. Ο Χίτλερ και οι Ναζί, στη συνέχεια, απαγόρευσαν κάθε είδος αντιπολίτευσης, όπως τα συνδικάτα και τα πολιτικά κόμματα, πλην του Ναζιστικού. Ίδρυσαν οργανώσεις όπου η συμμετοχή ήταν υποχρεωτική, όπως η Χιτλερική Νεολαία, η Bund Deutscher Mädel και η Arbeitsdienst. Η Εξουσιοδοτική Πράξη ανανεώθηκε το 1937 και 1941.

Στις 26 Απριλίου του 1942, το Ράιχσταγκ πέρασε ένα νόμο που έκανε τον Χίτλερ oberster Gerichtsherr, ήτοι ανώτατο δικαστή της χώρας, δίνοντάς του απόλυτη εξουσία πάνω σε κάθε πολίτη, ο οποίος επέκτεινε ουσιαστικά την Εξουσιοδοτική Πράξη για το υπόλοιπο του πολέμου.[8]

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Slantchev, Branislav. «Deterrence and Compellence» (PDF). ucsd.edu. University of California at San Diego. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 9 Φεβρουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2018. 
  2. Bullock, Alan, edited by Alan Bullock and Oliver Stallybrass The Harper dictionary of modern thought, Harper & Row, 1977.
  3. 3,0 3,1 3,2 Time Magazine. "Hungary: Salami Tactics" Αρχειοθετήθηκε 2008-12-01 στο Wayback Machine. Time Magazine (April 14, 1952). Retrieved March 15, 2011
  4. Gough, Roger (2006). A Good Comrade: Janos Kadar, Communism and Hungary (στα Αγγλικά). Λονδίνο: I.B. Tauris & Co. σελ. 30. ISBN 978-0525087359. 
  5. Shawcross, William (1974). Crime and Compromise: Janos Kadar and the Politics of Hungary (στα Αγγλικά). Λονδίνο: Weidenfeld and Nicolson. σελ. 54. ISBN 978-0525087359. 
  6. Safire, William, Safire's Political Dictionary, Oxford University Press, 2008 (revised), p.639, (ISBN 0-19-534334-4), (ISBN 978-0-19-534334-2).
  7. Stone, Norman. Hungary: A Short History (στα Αγγλικά). Gardners. ISBN 978-1788160506. 
  8. William Shirer, The Rise and Fall of the Third Reich. Touchstone Edition, Simon & Schuster, New York (1990)