Σεισμός της Ρόδου (226 π.Χ.)

Ο σεισμός της Ρόδου του 226 π.Χ. , που έπληξε το νησί της Ρόδου, είναι διάσημος για την ανατροπή του μεγάλου αγάλματος που είναι γνωστός ως ο Κολοσσός της Ρόδου. Μετά τον σεισμό, το άγαλμα παρέμεινε στη θέση του για σχεδόν 8 αιώνες πριν πουληθεί από εισβολείς. Ενώ το 226 π.Χ. αναφέρεται συχνότερα ως η ημερομηνία του σεισμού, οι πηγές αναφέρουν ποικιλοτρόπως το 226 ή το 227 π.Χ. ως ημερομηνίες που συνέβη.[2]

Σεισμός της Ρόδου (226 π.Χ.)
Σεισμός της Ρόδου (226 π.Χ.) is located in Greece
Σεισμός της Ρόδου (226 π.Χ.)
Ημερομηνία226 π.Χ.
Επίκεντρο36°26′N 28°13′E / 36.43°N 28.21°E / 36.43; 28.21Συντεταγμένες: 36°26′N 28°13′E / 36.43°N 28.21°E / 36.43; 28.21[1]
Πληγείσες περιοχέςΡόδος, Ελλάδα
δεδομένα

Ιστορικό Επεξεργασία

Το νησί της Ρόδου βρίσκεται σε τμήμα του ορίου μεταξύ της πλάκας του Αιγαίου και της αφρικανικής πλάκας. Το τεκτονικό σκηνικό είναι πολύπλοκο, με νεογενή ιστορία που περιλαμβάνει περιόδους ώθησης, επέκτασης και ολίσθησης. Επί του παρόντος, το νησί υφίσταται μια αριστερόστροφη περιστροφή (17°±5° τα τελευταία 800.000 χρόνια) που σχετίζεται με το νότιο Αιγαίο ημιπολικό σύστημα ρηγμάτων κρουστικής ολίσθησης.[3] Το νησί έχει επίσης κλίση προς τα βορειοδυτικά κατά το Πλειστόκαινο, μια ανύψωση που αποδίδεται σε ένα αντίστροφο ρήγμα που βρίσκεται ακριβώς στα ανατολικά της Ρόδου. Ο σεισμός του 226 π.Χ. σχετίζεται με ανύψωση μεγαλύτερη από 3 μέτρα και η κίνηση σε αυτό το αντίστροφο ρήγμα θεωρείται ο πιθανός αιτιολογικός μηχανισμός για το συμβάν.[4] Η επίκεντρη τοποθεσία αυτού του γεγονότος είναι αβέβαιη, με σύγχρονους καταλόγους να δίνουν τοποθεσίες είτε κοντά στην πόλη της Ρόδου, είτε ακριβώς νότια της Σύμης.[5]

Ορισμένοι κατάλογοι υποδηλώνουν ότι αυτός ο σεισμός προκάλεσε ένα σημαντικό τσουνάμι.[5] Ωστόσο, μια πρόσφατη ανασκόπηση των αποδεικτικών στοιχείων δεν βρήκε σαφή συσχέτιση.[6]

Ιστορία Επεξεργασία

 
Μια απεικόνιση του 1880 του Κολοσσού της Ρόδου, που καταστράφηκε στον σεισμό του 226 π.Χ.

Την εποχή του σεισμού, η Ρόδος ήταν ένα λιμάνι του Αιγαίου που φημιζόταν για το μεγάλο χάλκινο άγαλμα που βρισκόταν κοντά στο λιμάνι της.[7] Ήταν μια από τις μεγαλύτερες εμπορικές πόλεις της Μεσογείου, μαζί με την πόλη της Αλεξάνδρειας στην Αίγυπτο. Όπως αποδεικνύεται από τους φόρους που λάμβανε η πόλη σε λιμενικά τέλη, ο όγκος του εμπορίου που διοχετεύτηκε από αυτήν ήταν τεράστιος.[8] Έχοντας επιζήσει από απειλές από δυνατότερους γείτονες, η πόλη είχε κερδίσει τον σεβασμό του μεσογειακού κόσμου.[2] Το άγαλμα, γνωστό ως ο Κολοσσός, είχε κατασκευαστεί πριν από το 250 π.Χ. για να ευχαριστήσει τους θεούς που απελευθέρωσαν την πόλη με ασφάλεια από την πολιορκία των Μακεδόνων. Μερικές ιστορικές εικόνες δείχνουν τον Κολοσσό να βρίσκεται στην είσοδο του λιμανιού, ένα κατόρθωμα που θα ήταν αδύνατο δεδομένης της τεχνολογίας χύτευσης χαλκού της εποχής.[7]

Σημαντικές ζημιές προκλήθηκαν σε μεγάλα τμήματα της πόλης, συμπεριλαμβανομένου του λιμανιού και των εμπορικών κτιρίων, τα οποία καταστράφηκαν.[2] Ο σεισμός γκρέμισε τον Κολοσσό, ο οποίος είχε μείνει σε κομμάτια κοντά στο λιμάνι για αιώνες. Σύμφωνα με τον αρχαίο συγγραφέα Στράβων, το άγαλμα είχε σπάσει στα γόνατα. Ο Στράβων αναφέρει ότι ένας χρησμός είπε στους πολίτες της Ρόδου να μην το ξαναχτίσουν και η προσφορά του Πτολεμαίου Γ΄ της Αιγύπτου να πληρώσει για την ανοικοδόμησή του απορρίφθηκε. Ο Κολοσσός παρέμεινε στη θέση του μέχρι το 654 μ.Χ., όταν, σύμφωνα με το μύθο, οι Άραβες εισβολείς πούλησαν τα κομμάτια σε έναν Εβραίο έμπορο στην Έδεσσα Μεσοποταμίας.[7] Ανεξάρτητα από την πολιτική ηγεσία ή το κυβερνητικό στυλ τους, ο σεβασμός για τον πολιτισμό και την οικονομική σημασία της πόλης ήταν τέτοιος που οι ελληνικές πόλεις σε όλη την περιοχή πρόσφεραν βοήθεια για να βοηθήσουν στην ανοικοδόμηση.[2] Τουλάχιστον δύο το έκαναν δίνοντας στην πόλη απαλλαγή από τα δικά τους τελωνειακά τέλη.[8]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Guidoboni E.· Ferrari G.· Mariotti D.· Comastri A.· Tarabusi G.· Valensise G. «Catalogue of Strong Earthquakes in Italy 461 B.C. – 1997and Mediterranean area 760 B.C. – 1500». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Φεβρουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2009. 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Bozeman, Adda Bruemmer (1994). Politics and Culture in International History: From the Ancient Near East to the Opening of the Modern Age. Transaction Publishers. σελ. 108. ISBN 978-1-56000-735-7. 
  3. van Hinsbergen, D.J.J.; Krijgsman W.; Langeris C.G.; Cornée J-J.; Duermeijer C.E.; van Vugt N. (2007). «Discrete Plio-Pleistocene phases of tilting and counterclockwise rotation in the southeastern Aegean arc (Rhodos, Greece): early Pliocene formation of the south Aegean left-lateral strike-slip system». Journal of the Geological Society 164 (6): 1133–1144. doi:10.1144/0016-76492006-061. Bibcode2007JGSoc.164.1133V. http://jgs.geoscienceworld.org/cgi/content/abstract/164/6/1133. Ανακτήθηκε στις 2009-10-23. 
  4. Κοντογιάννη, Β. Α.; Τσούλος Ν.; Στείρος Σ.Κ. (2002). «Coastal uplift, earthquakes and active faulting of Rhodes Island (Aegean Arc): modeling based on geodetic inversion». Marine Geology 186 (3–4): 299. doi:10.1016/S0025-3227(02)00334-1. Bibcode2002MGeol.186..299K. 
  5. 5,0 5,1 National Geophysical Data Center / World Data Service: NCEI/WDS Global Historical Tsunami Database. NOAA National Centers for Environmental Information. «Tsunami Event». doi:10.7289/V5PN93H7. Ανακτήθηκε στις 29 Μαρτίου 2022. 
  6. Παπαδόπουλος, Γ.Α.; Δασκαλάκη Ε.; Φωκέας Α.; Γιραλέας Ν. (2007). «Tsunami hazards in the Eastern Mediterranean: strong earthquakes». Natural Hazards and Earth System Sciences 7: 57–64. doi:10.5194/nhess-7-57-2007. Bibcode2007NHESS...7...57P. http://hal.archives-ouvertes.fr/docs/00/29/94/03/PDF/nhess-7-57-2007.pdf. Ανακτήθηκε στις 2009-10-23. 
  7. 7,0 7,1 7,2 Clayton, Peter A.· Price, Martin (1990). The Seven Wonders of the Ancient World, Issue 5333. Routledge. σελίδες 11–12, 137. ISBN 978-0-415-05036-4. 
  8. 8,0 8,1 Duncan-Jones, Richard (2002). Structure and Scale in the Roman Economy. Cambridge University Press. σελ. 37. ISBN 978-0-521-89289-6.