Σελίνι Ανατολικής Αφρικής
Το σελίνι (αγγλ.: shilling / σουαχ.: shilingi) ήταν νόμισμα το οποίο εκδόθηκε για να χρησιμοποιηθεί στα εδάφη που ήταν υπό τον έλεγχο της Βρετανικής Αυτοκρατορίας στην ανατολική Αφρική. Διαιρείτο σε 100 σεντς και ήταν σε χρήση από το 1921. Τα τελευταία κέρματα και χαρτονομίσματα του νομίσματος αυτού κόπηκαν το 1964. Όταν τα επιμέρους εδάφη ανέκτησαν την ανεξαρτησία τους, υιοθέτησαν ξεχωριστό νόμισμα το καθένα. Σήμερα το σελίνι δεν είναι πλέον σε χρήση.
Ιστορία Επεξεργασία
Μέχρι και το 1920 το νόμισμα της Βρετανικής Ανατολικής Αφρικής ήταν η Ινδική ρουπία. Με την άνοδο της τιμής του αργύρου που σημειώθηκε στον απόηχο του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, η ισοτιμία της ρουπίας (ως αργυρού νομίσματος) έναντι της στερλίνας ανετράπη υπέρ της ρουπίας. Όταν η ισοτιμία των δύο νομισμάτων το 1920 έφτασε σε 1 ρουπία = 2 σελίνια (της στερλίνας) αποφασίστηκε η απόσυρση της ρουπίας από την Βρετανική Ανατολική Αφρική και την αντικατάσταση της με το φλορίνι. Το 1921 ύστερα από ζωή περίπου ενός έτους το βραχύβιο αυτό νόμισμα αποσύρεται και αντικαθίσταται με το Σελίνι Ανατολικής Αφρικής με ισοτιμία 1 φλορίνι = 2 σελίνια.
Από το 1921 και μετά το σελίνι Ανατολικής Αφρικής υιοθετείται σταδιακά στα υπό Βρετανικό έλεγχο επιμέρους εδάφη ως εξής:
- Το 1921 υιοθετείται ως νόμισμα στην Κένυα, Τανγκανίκα (νυν ηπειρωτική Τανζανία) και την Ουγκάντα.[1]
- Το 1936 αντικατέστησε την ρουπία Ζανζιβάρης στην Ζανζιβάρη με αναλογία 1,5 σελίνι Ανατολικής Αφρικής = 1 ρουπία Ζανζιβάρης.[2]
- Το 1951 αντικατέστησε την ρουπία Ινδίας στην Βρετανική αποικία του Άντεν. Το 1963 με την συμμετοχή και του Άντεν συστήνεται η Ομοσπονδία της Νότιας Αραβίας και το 1965, το Δηνάριο της Νότιας Αραβίας αντικαθιστά το σελίνι με ισοτιμία 20 σελίνια προς 1 δηνάριο.
Το σελίνι χρησιμοποιήθηκε επίσης σε περιοχές οι οποίες αργότερα αποτέλεσαν τα ανεξάρτητα κράτη της Σομαλίας, της Αιθιοπίας και της Ερυθραίας και ήταν γνωστές ως Ιταλική Ανατολική Αφρική. Όταν ήρθαν υπό βρετανικό έλεγχο το 1941 ως αποτέλεσμα του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου παράλληλα με άλλα νομίσματα, χρησιμοποιούσαν και τις λίρες Ιταλικής Ανατολικής Αφρικής. Το 1941 Βρετανία αποσύρει την λίρα Ιταλικής Ανατολικής Αφρικής από τις περιοχές αυτές και επιτρέπει την κυκλοφορία μόνο όσων νομισμάτων ήταν συνδεδεμένα με την βρετανική στερλίνα ανάμεσα σε αυτά και το σελίνι ανατολικής Αφρικής,[3] με αναλογία 1 σελίνι = 24 λίρες. Έτσι στην Αιθιοπία τα νομίσματα που χρησιμοποιούνται από το 1941 έως το 1945 είναι το σελίνι Ανατολικής Αφρικής, το τάλιρο της Μαρίας Θηρεσίας, Ινδικές ρουπίες, καθώς επίσης και την Αιγυπτιακή λίρα. Δεν είναι σαφές πότε ακριβώς αυτό το καθεστώς έληξε. Η πλήρης κυριαρχία της Αιθιοπίας αποκαταστάθηκε στα τέλη του 1944 και το μπιρ επανεισήχθη το 1945 με ισοτιμία 1 μπιρ = 2 σελίνια. Όταν Ερυθραία ενοποιήθηκε με την Αιθιοπία 1952 δημιουργώντας Ομοσπονδία, το μπιρ, το οποίο ήταν ήδη σε χρήση στην Αιθιοπία, από το 1945 έγινε το νόμισμα και της Ερυθραίας.
Το 1949 η Ιταλική Σομαλιλάνδη επανέρχεται υπό τον έλεγχο της Ιταλίας σύμφωνα με τους όρους όμως που όριζε το Διεθνές Σύστημα Κηδεμονίας του ΟΗΕ και το 1950 υιοθετεί το σομάλο της Ιταλικής Σομαλιλάνδης,[3] με ισοτιμία 1/1 έναντι του σελινιού Ανατολικής Αφρικής. Το 1960 η Βρετανική και η Ιταλική Σομαλιλάνδη ενοποιούνται δημιουργώντας το ενιαίο κράτος της Σομαλίας η οποία υιοθετεί το σελίνι της Σομαλίας με αναλογία 1/1 με το Σελίνι Ανατολικής Αφρικής. Έτσι το Σελίνι της Σομαλίας αντικαθιστά τόσο το σομάλο όσο και το Σελίνι της Βρετανικής Ανατολικής Αφρικής το οποίο ήταν ακόμα σε χρήση στην βρετανική Σομαλιλάνδη.[3]
Κέρματα Επεξεργασία
Το 1921 τέθηκαν στην κυκλοφορία τα εξής κέρματα:
Το 1922 τέθηκε σε κυκλοφορία χάλκινο κέρμα του 1 σεντ. Το 1948 τα ασημένια κέρματα αντικαθίστανται με νομίσματα από χαλκονικέλιο. Τα κέρματα αυτά συνέχισαν να κόβονται έως και το 1964 οπότε οι αποικίες της Βρετανικής Ανατολικής Αφρικής ανεξαρτητοποιήθηκαν.
Τραπεζογραμμάτια Επεξεργασία
Το 1921, το Νομισματικό συμβούλιο της Ανατολικής Αφρικής (East African Currency Board) εκδίδει χαρτονομίσματα με ονομαστικές αξίες των 5, 10, 20, 100, 200, 1.000 και 10.000 σελινιών. Το 1943, εκδίδεται για πρώτη φορά χαρτονόμισμα με ονομαστική αξία 1 σελίνι. Τα χαρτονομίσματα των 1.000 σελινιών επανεκδίδονταν έως το 1933, και των 10.000 σελινιών έως το 1947, τα υπόλοιπα συνέχισαν να επανεκδίδονται έως και το 1964.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ History of Kenyan currency Αρχειοθετήθηκε 2010-02-04 στο Wayback Machine.. Από την Ιστοσελίδα της τράπεζας της Κένυα](Αγγλικά).Ανάκτηση 06/06/2011
- ↑ History of the Bank of Tanzania Αρχειοθετήθηκε 2015-06-13 στο Wayback Machine.. Από την Ιστοσελίδα της Τράπεζας της Τανζανίας (Αγγλικά).Ανάκτηση 06/06/2011.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Brief History of the Somali currency Αρχειοθετήθηκε 2016-03-04 στο Wayback Machine.. Από την ιστοσελίδα της τράπεζας της Σομαλίας] (Αγγλικά). Ανάκτηση 06/03/2011
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
- Κέρματα του σελινίου
- Χαρτονομίσματα του σελινίου
- Tables of Modern Monetary Systems by Kurt Schuler Ιστοσελίδα με πληροφορίες για το σελίνι ενταγμένες στην νομισματική ιστορία της κάθε ανεξάρτητης σήμερα χώρας. (Αγγλικά)