Σεντάν

κοινότητα στις Αρδέννες, Γαλλία

Συντεταγμένες: 49°42′7″N 4°56′25″E / 49.70194°N 4.94028°E / 49.70194; 4.94028

Η Σεντάν (γαλλικά: Sedan) είναι μια κοινότητα του νομού Αρδεννών, στην περιοχή Γκραντ Εστ της βορειοανατολικής Γαλλίας. Με πληθυσμό 16.846 κατοίκων (2016) είναι το κέντρο μιας ευρύτερης αστικής περιοχής 30.501 κατοίκων (2016). Το 2014 συμπεριλήφθηκε στο πολεοδομικό συγκρότημα Αρντέν Μετροπόλ που εμπεριέχει 65 κοινότητες, με πρωτεύουσα τη Σαγγλβίλ-Μεζιέγγ. Οι κάτοικοι αναφέρονται ως Σενταναί.[6]

Σεντάν
Άποψη του Σεντάν από το κάστρο

Έμβλημα
ΧώραΓαλλία
Διοικητική υπαγωγήδιαμέρισμα του Σεντάν, καντόνιο του Σεντάν-Εστ, καντόνιο του Σεντάν-Νορ, Καντόνιο του Σεντάν-Ουέστ και Αρδέννες
Ταχυδρομικός κώδικας08200[1]
Κωδικός Κοινότητας08409[2]
Πληθυσμός16.608 (1  Ιανουαρίου 2021)[3]
Έκταση16,28 km²[4]
Υψόμετρο157 μέτρα
Ζώνη ώραςUTC+01:00 (επίσημη ώρα)
UTC+02:00 (θερινή ώρα)
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Σεντάν
49°42′7″N 4°56′25″E
Ιστότοποςhttp://www.sedan.fr[5]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Γεωγραφικά στοιχεία Επεξεργασία

 
Ο ποταμός Μεζ στο Σεντάν

Γειτνιάζει με το Βέλγιο, τοποθετημένη στο βόρειο τμήμα των Αρδεννών στη διοικητική περιοχή Γκραντ-Εστ, 19 km ανατολικά τής Σαρλβίλ-Μεζιέρ. Είναι μία εκ των 3 Αρδεννικών υπονομαρχιών, μαζί με τις κοινότητες Ρετέλ, Βουζιέ. Είναι χτισμένη σε μια καμπή του ποταμού Μεζ (Μεύσης), με μέσο υψόμετρο 225 μ.

Ιστορία Επεξεργασία

Μεσαίωνας Επεξεργασία

 
Το κάστρο του Σεντάν

Η πρώτη αναφορά στην πόλη έγινε το 997 και επρόκειτο περί ενός αγροκτήματος. Ονομαζόταν Βίλα Σεντένσι, ιδιοκτησία πιθανώς κάποιου Σεντένα.[7]

Το Σεντάν αναπτύχθηκε γύρω από το κάστρο που κατασκευάστηκε από τον Εβάρ Γ' Λα Μαρκ από τα τέλη της δεκαετίας του 1420. Το κάστρο συνέχισε να τελειοποιείται και να επεκτείνεται κατά τους επόμενους αιώνες και ειδικά από τον Ζαν Εράρ. Οι άρχοντες Λα Μαρκ ήταν αναγνωρισμένοι κυρίαρχοι του Σεντάν από τον βασιλιά της Γαλλίας Ερρίκο Β' από το 1549, υπό τον Ανρί Ρομπέρ ντε λα Μαρκ, ο οποίος ασπάστηκε την προτεσταντική θρησκεία. Για το τίμημα αυτής της αναγνώρισης της κυριαρχίας του πρίγκιπα στη γη του, ο πρίγκιπας όφειλε βοήθεια στον βασιλιά σε περίπτωση πολέμου, να μην συμμετέχει σε κινήματα εναντίον των συμφερόντων του βασιλιά και να του παραχωρεί τα οχυρά του  αν του το ζητούσε. Σε αντάλλαγμα, ο βασιλιάς του χορήγησε προστασία και πλήρωνε μέρος των οχυρώσεων.

Το σύνθημα της πόλης είναι UNDIQUE ROBUR, ήταν το σύνθημα των αρχόντων Λα Μαρκ και σημαίνει «δύναμη από όλες τις πλευρές».

Νεότερη εποχή Επεξεργασία

 
Βασιλικό εργοστάσιο στο Ντιζονβάλ το 1646

Κατά τη διάρκεια των Θρησκευτικών πολέμων, πολλοί προτεστάντες βρήκαν καταφύγιο στο πριγκιπάτο του Σεντάν, διανοούμενοι, δικηγόροι, βιοτέχνες και ήταν η πηγή της ευημερίας της πόλης. Η Ακαδημία του Σεντάν προσέλκυε καθηγητές και φοιτητές. Ο πρίγκιπας του Σεντάν είχε δικό του νόμισμα και εργοστάσιο όπλων. Η πόλη γνώρισε μεγάλη ακμή και επιστήμονες, καλλιτέχνες, ωρολογοποιοί συνέρρεαν και συνέβαλαν στον πλούτο, όπως ο Ζαν Ζαννόν, χαράκτης, τυπογράφος και εκδότης που το 1611 δραστηριοποιούνταν στην πόλη. Η δαντέλα του Σεντάν ήταν επίσης πολύ δημοφιλής. Ο Ανρί ντε λα Τουρ ντ'Ωβέρν έγινε δούκας του Μπουιγιόν καθώς παντρεύτηκε, το 1591, τη Σαρλότ, τελευταία κληρονόμο των Λα Μαρκ. Ανέπτυξε την πόλη και τις οχυρώσεις.

Το πριγκιπάτο του Σεντάν προσαρτήθηκε στη Γαλλία το 1642, μετά τη μάχη του Μαρφέ που ακολούθησε την κατάληψη της πόλης από τον βασιλιά τον Αύγουστο 1641, μετά από λίγες ημέρες πολιορκίας. Στη συνέχεια ήρθε η συνωμοσία του Σανκ-Μαρς κατά του καρδιναλίου Ρισελιέ και εμμέσως κατά του βασιλιά Λουδοβίκου ΙΓ'. Ο πρίγκιπας του Σεντάν συμμετείχε σ' αυτή τη συνωμοσία και όταν αποκαλύφθηκε έσωσε τη ζωή του δίνοντας για αντάλλαγμα το πριγκιπάτο. Στην πόλη τοποθετήθηκε ο Αβραάμ ντε Φαμπέρ ντ'Εστερναί, πρώτος κυβερνήτης του Σεντάν από το 1642 έως το 1662.

Το 1641 δημιουργήθηκε νοσοκομείο από το θρησκευτικό τάγμα Οι κόρες της φιλανθρωπίας που εγκαταστάθηκαν στο Σεντάν. Η πόλη γνώριζε τότε μια σημαντική οικονομική ανάπτυξη χάρη στη δημιουργία βασιλικής βιομηχανίας υφασμάτων όπως το εργοστάσιο του Ντιζονβάλ το 1646. Τα υφάσματα του Σεντάν ήταν λινά και χρησιμοποιούνταν για ρούχα και για κουρτίνες κλπ. Από το 1878, άνθισε η βιομηχανία χαλιών που συνέχισαν αυτή την παράδοση υφαντουργίας που απασχολούσε χιλιάδες ανθρώπους στο παρελθόν.

Σύγχρονη εποχή Επεξεργασία

 
Οι τελευταίες σφαίρες, πίνακας του Αλφόνς ντε Νεβίλ, 1873
 
Το Δημαρχείο και η πλατεία Τυρέν, πριν από τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο.
 
Η Ανώτερη σχολή στην λεωφόρο Φιλιποτώ και τραμ της γραμμής 4

Από την εποχή του Πριγκηπάτου ακόμη, πολλοί Εβραίοι είχαν βρει καταφύγιο σ' αυτή την πόλη. Το ίδιο ίσχυε και για τους κατοίκους της Αλσατίας-Λωρραίνης που προτίμησαν να παραμείνουν Γάλλοι μετά την προσάρτηση της περιοχής τους στη Γερμανία σαν συνέπεια του Γαλλοπρωσικού πολέμου του 1870 και οι οποίοι ήρθαν πολυάριθμοι στις Αρδέννες, στο Σεντάν και σε άλλες πόλεις της περιοχής.

Την 1η Σεπτεμβρίου του 1870, ο γαλλικός στρατός, υπό τον στρατάρχη Μακ Μαόν, περικυκλώθηκε και νικήθηκε στο Σεντάν από τα πρωσικά στρατεύματα και τα συνασπισμένα γερμανικά κράτη. Η μάχη έλαβε χώρα κοντά στο κάστρο του Σεντάν. Τα γαλλικά στρατεύματα υπερασπίστηκαν την πόλη σκληρά. Αυτοί οι αγώνες συμβολίζονται από το επεισόδιο στο «Σπίτι της τελευταίας σφαίρας», όπου Γάλλοι μαχητές που είχαν καταφύγει σε ένα σπίτι παραδόθηκαν μόνο μετά την εξάντληση των πυρομαχικών τους. Αυτό το σπίτι είναι ένα μουσείο ανοικτό στο κοινό σήμερα. Ο Γάλλος αυτοκράτορας Ναπολέων ΙΙΙ ύψωσε στο κάστρο του Σεντάν λευκή σημαία, ζητώντας τον τερματισμό των εχθροπραξιών. Η παράδοση της πόλης - που υπεγράφη το κάστρο Μπελβύ, στους λόφους που περιβάλλουν την πόλη - , η ήττα και η αιχμαλωσία του Ναπολέοντα Γ' με 100.000 στρατιώτες προκάλεσαν την κατάρρευση της Δεύτερης Γαλλικής Αυτοκρατορίας στις 4 Σεπτεμβρίου 1870 και την αρχή της Τρίτης Γαλλικής Δημοκρατίας.

Η ήττα προκάλεσε τον παροπλισμό των οχυρών και επέτρεψε την επέκταση της πόλης. Το κάστρο και τα στρατιωτικά στρατόπεδα διατηρήθηκαν.

Άλλες μάχες ακολούθησαν κατά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο τον Αύγουστο του 1914 και τον Νοέμβριο του 1918. Το Σεντάν κατελήφθη από τους Γερμανούς για 4 χρόνια κατά τη διάρκεια του Α 'Παγκοσμίου Πολέμου.

Κατά τη διάρκεια του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου, τα γερμανικά στρατεύματα εισέβαλαν αρχικά στο ουδέτερο Βέλγιο και διέσχισαν τον ποταμό Μεζ κοντά στο Σεντάν κερδίζοντας τη Δεύτερη Μάχη του Σεντάν που διήρκεσε από τις 12 έως τις 15 Μαΐου 1940. Αυτή η μάχη τους επέτρεψε να κερδίσουν ολόκληρη τη Μάχη της Γαλλίας καθώς όχι μόνον παρέκαμψαν το γαλλικό σύστημα οχύρωσης, τη γραμμή Μαζινό, αλλά τους επέτρεψε να παγιδεύσουν τις συμμαχικές δυνάμεις που προχώρησαν ανατολικά στο Βέλγιο. Η πόλη υπέστη σημαντικές ζημίες κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων, «ολόκληροι δρόμοι είχαν καταστραφεί»[8], και στη συνέχεια ανοικοδομήθηκε μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.[8]

Αξιοθέατα-Τουρισμός Επεξεργασία

 
Το κάστρο του Σεντάν

Σήμερα το Σεντάν είναι γνωστό για το κάστρο του, το οποίο είναι το μεγαλύτερο οχυρό μεσαιωνικό κάστρο στην Ευρώπη με συνολική έκταση 30 στρεμμάτων και 7 επίπεδα. [9] Η κατασκευή του άρχισε το 1424 και η άμυνα του κάστρου συνεχώς βελτιωνόταν κατά τη διάρκεια των εποχών. Είναι το μόνο εναπομείναν τμήμα των κάποτε τεράστιων οχυρώσεων μέσα και γύρω από την πόλη.

Άλλα σημαντικά μέρη: Το κάστρο των πριγκίπων, κτίριο του 1611, ο βοτανικός κήπος, το μνημείο των πεσόντων, εκκλησίες κ.ά.

Μεσαιωνικό Φεστιβάλ Επεξεργασία

Από το 1996, στο κάστρο του Σεντάν διοργανώνεται το μεσαιωνικό φεστιβάλ του Σεντάν γύρω από το φρούριο, το τρίτο σαββατοκύριακο του Μαΐου. Είναι πολύ δημοφιλές και έχει μεγάλη προσέλευση θεατών.[10]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «Base officielle des codes postaux» La Poste. 1  Οκτωβρίου 2018.
  2. (Γαλλικά) Code INSEE.
  3. «Populations légales 2021» Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής και Οικονομικών Μελετών. 28  Δεκεμβρίου 2023.
  4. 4,0 4,1 répertoire géographique des communes. Institut national de l'information géographique et forestière. Ανακτήθηκε στις 26  Οκτωβρίου 2015.
  5. Annuaire de service-public.fr. Ανακτήθηκε στις 23  Σεπτεμβρίου 2023.
  6. . «habitants.fr/sedan». 
  7. Albert Dauzat et Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des noms de lieux en France, éditions Larousse 1968.
  8. 8,0 8,1 Jean-Yves Mary,Le Corridor des Panzers , t. I, Bayeux, Heimdal, 2009, p. 275
  9. . «chateau-fort-sedan.fr/». 
  10. . «chateau-fort-sedan.fr/en/medieval-festival/». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Δεκεμβρίου 2019. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία