Στέφανος Κοντοστέφανος
Ο Στέφανος (π. 1107 - 1149) από την Οικογένεια Κοντοστέφανων ήταν Ρωμαίος αριστοκράτης και στρατιωτικός διοικητής. Έλαβε τον τίτλο του πανυπερσεβαστού και έγινε μέγας δούκας (ναύαρχος) της Ρωμανίας.
| Στέφανος Κοντοστέφανος | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Στέφανος Κοντοστέφανος (Ελληνικά) |
| Γέννηση | 1107[1] |
| Θάνατος | 1149 Κέρκυρα |
| Χώρα πολιτογράφησης | Βυζαντινή Αυτοκρατορία |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | αξιωματικός |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Άννα Κομνηνή |
| Τέκνα | Ιωάννης Κοντοστέφανος Ανδρόνικος Κοντοστέφανος Αλέξιος Κοντοστέφανος |
| Γονείς | Ισαάκιος Κοντοστέφανος |
| Αδέλφια | Ανδρόνικος Κοντοστέφανος (γιος του Ισαάκιου) |
| Οικογένεια | Οικογένεια Κοντοστέφανων |
Βιογραφία Επεξεργασία
Ήταν γιος του Ισαακίου πανσεβαστού, που υπηρέτησε σε όλη σχεδόν τη βασιλεία του Αλεξίου Α΄ Κομνηνού.[2] Ο πατέρας του ως μέγας δούκας (ναύαρχος) πολέμησε τους Νορμανδούς το 1107/08.[3][4] Ο Στέφανος είναι το τρίτο μέλος του Οίκου του, που φέρει το όνομα αυτό· οι άλλοι ήταν ο γενάρχης του Οίκου και ο εκ πατρός θείος του.[5]
Νυμφεύτηκε την Άννα Κομνηνή, κόρη του Ιωάννη Β΄ (γιου του Αλεξίου Α΄) και έλαβε τον τίτλο του πανυπερσεβαστού. Δεν γνωρίζουμε από τις πηγές τη σταδιοδρομία του υπό τον Ιωάννη Β΄· είχε την εύνοια του τέταρτου γιου τού Αυτοκράτορα, τού Μανουήλ Α΄. Το 1143 απεβίωσε ο Ιωάννης Β΄ και οι δύο μεγαλύτεροι γιοί του. Ο Στέφανος θα ήταν με εκείνους, που υποστήριξαν την εκλογή του Μανουήλ Α΄ αντί του Ισαακίου Κομνηνού (τρίτου γιου του Ιωάννη Β΄).[6] Ο Πατριάρχης Κοσμάς Β΄ Αττικός όμως έδειξε συμπάθεια προς τον Ισαάκιο και ο Μανουήλ Α΄ αποφάσισε να τον καθαιρέσει. Συγκλήθηκε Σύνοδος, με το πρόσχημα του ότι ο Κοσμάς Β΄ υποστήριζε τον μοναχό Νήφωνα, που ήταν Βογόμιλος. Ο Στέφανος συμμετείχε, μαζί με άλλους συγγενείς του Αυτοκράτορα, στη Σύνοδο, που καθαίρεσε τον Πατριάρχη. Ο Κοσμάς Β΄ οργίστηκε και καταράστηκε την Αυτοκράτειρα να μην αποκτήσει γιο· όπως αναφέρει ο Νικήτας Χωνιάτης ο ευερέθιστος Στέφανος θύμωσε και θα τον χτυπούσε, αλλά συγκρατήθηκε την τελευταία στιγμή. Αυτό έκανε κακή εντύπωση στους συμμετέχοντες και ο Πατριάρχης του είπε ότι θα χτυπηθεί από τη μοίρα ως τιμωρία.[7]
Στις αρχές του 1148 ο Μανουήλ Α΄ σχεδίασε μία μεγάλη εκστρατεία εναντίον τού Ρογήρου Β΄ της Σικελίας, τού οποίου οι Νορμανδοί είχαν καταλάβει την Κέρκυρα. Αρχηγός τού στρατού στη νήσο ορίστηκε ο μέγας Δομέστικος Ιωάννης Αξούχος, ενώ αρχηγός του στόλου τέθηκε ο Στέφανος ως μέγας δούκας (ναύαρχος). Η εκστρατεία θα διευθυνόταν από τον ίδιο τον Αυτοκράτορα, τελικά όμως έμεινε στην Κωνσταντινούπολη με την άφιξη τού Κορράδου Γ΄ των Χοενστάουφεν της Γερμανίας εκεί.
Η Ρωμαϊκή εκστρατεία ξεκίνησε με τους δύο αρχηγούς, έφθασε στην Κέρκυρα το Νοέμβριο του 1148 και άρχισε την πολιορκία της πόλης. Κρατούσε τρεις μήνες, όταν ένα βλήμα καταπέλτη χτύπησε τον Στέφανο, καθώς επιθεωρούσε μία πολιορκητική μηχανή. Ο γιος του Ανδρόνικος και λίγοι Βάραγγοι φρουροί τον μετέφεραν στη ναυαρχίδα του, αλλά το χτύπημα ήταν μοιραίο και ο Στέφανος εξέπνευσε.[8] Σύμφωνα με άλλη εκδοχή, ο ναύαρχος είχε πληγωθεί θανάσιμα από τους Νορμανδούς τοξότες.[9] Τελικά, το καλοκαίρι του 1149 το νησί επανακτήθηκε από τον βυζαντινό στρατό. Ο αρχηγός της φρουράς του νησιού παραδόθηκε στον Αυτοκράτορα Μανουήλ Α΄ και ενσωματώθηκε μαζί με πολλούς αξιωματικούς του στον βυζαντινό στρατό.
Ο Αυλικός ποιητής Θεόδωρος Πρόδρομος και ο Μαγγάνειος Πρόδρομος περιγράφουν τον Στέφανο ως γίγαντα, που ο τάφος ήταν μικρός για να τον χωρέσει: με την ανδρεία του και τα πολεμικά του επιτεύγματα έπληξε τους Νορμανδούς, τους Σελτζούκους Τούρκους, τους Κουμάνους και Πετσενέγκους και τέλος τους Σλάβους των Δυτικών Βαλκανίων (Ιλλυρούς και Δαλμάτες).[10]
Οικογένεια Επεξεργασία
Νυμφεύτηκε π. το 1126 την Άννα Κομνηνή, δεύτερη κόρη του Ιωάννη Β΄ Αυτοκράτορα των Ρωμαίων[2] και είχε τέκνα:
- Ιωάννης π. 1128-1176/82, κυβερνήτης θέματος και στρατιωτικός διοικητής.
- Αλέξιος.
- Ανδρόνικος π. 1132/33-μετά το 1183, μέγας δούκας (ναύαρχος), στρατηγός, πολιτικός, ο νικητής της μάχης του Σιρμίου εναντίον των Ούγγρων.
- Ειρήνη, παντρεύτηκε τον Νικηφόρο Βρυέννιο.[11]
Η σύζυγός του επέζησε αυτού και απεβίωσε πριν το 1176.[12]
Αναφορές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 Ανακτήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2018.
- ↑ 2,0 2,1 Varzos 1984, σελ. 380.
- ↑ ODB, "Kontostephanos" (A. Kazhdan), pp. 1148–49.
- ↑ Varzos 1984, σελίδες 380–381 (note 5).
- ↑ Varzos 1984, σελίδες 295, 380–381 (note 5).
- ↑ Varzos 1984, σελ. 382.
- ↑ Varzos 1984, σελίδες 382–385.
- ↑ Varzos 1984, σελίδες 385–387.
- ↑ Μ. Angold, H Bυζαντινή Αυτοκρατορία από το 1025 έως το 1204. Μία Πολιτική Ιστορία, εκδ. Παπαδήμα, Αθήνα 2008, σ. 324.
- ↑ Varzos 1984, σελ. 387.
- ↑ Varzos 1984, σελίδες 388–389.
- ↑ Varzos 1984, σελ. 388.
Πηγές Επεξεργασία
- Kazhdan, Alexander, ed. (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium. Oxford and New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-504652-6.
- Varzos, Konstantinos (1984). Η Γενεαλογία των Κομνηνών [The Genealogy of the Komnenoi] (PDF) (in Greek). A. Thessaloniki: Centre for Byzantine Studies, University of Thessaloniki.