Στανίσουαφ Μέντελσον
Ο Στάνισλαφ Μέντελσον (πολωνικά: Stanisław Mendelson, 1858 - 1913) ήταν Πολωνός σοσιαλιστής, εκδότης, συγγραφέας και προσωπικότητα του πρώιμου διεθνούς εργατικού κινήματος.
| Στανίσουαφ Μέντελσον | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 18 Νοεμβρίου 1857[1][2] Βαρσοβία[3] |
| Θάνατος | 25 Ιουλίου 1913[1][2] Βαρσοβία[3] |
| Τόπος ταφής | Εβραϊκό Κοιμητήριο της Βαρσοβίας |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ρωσική Αυτοκρατορία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Πολωνικά |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | πολιτικός |
| Πολιτική τοποθέτηση | |
| Πολιτικό κόμμα/Κίνημα | Πολωνικό Σοσιαλιστικό Κόμμα |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Maria Jankowska-Mendelson |
| Συγγενείς | Ναχούμ Σοκόλοφ (πεθερός) |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Βιογραφία Επεξεργασία
Γεννήθηκε το 1858 στη Βαρσοβία (τότε υπαγόταν στη Ρωσική Αυτοκρατορία) και ήταν γόνος οικογένειας τραπεζιτών εβραϊκής καταγωγής[4] To 1878, όντας ακόμη φοιτητής, ήταν ένας από τους ιδρυτές του πρώτου κύκλου σοσιαλιστών μεταξύ των Πολωνών φοιτητών του πανεπιστημίου της Βαρσοβίας. Η δράση του προκάλεσε την κινητοποίηση των ρωσικών αρχών με αποτέλεσμα, να αναγκαστεί να εγκαταλείψει τη γενέτειρά του και να εγκατασταθεί στη Γενεύη της Ελβετίας όπου υπήρξε ιδρυτής και βασικός χρηματοδότης των πολωνόγλωσσων εργατικών σοσιαλιστικών εντύπων Równosć (ελλ: Ισότητα, 1879 - 1881) and Przedswit (ελλ: Αυγή, 1881 - 1893)[4].
Τον Νοέμβριο του 1892 ο Μέντελσον συμμετείχε στο συνέδριο των Πολωνών σοσιαλιστών που πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι όπου αναδείχτηκε σε ηγετική φυσιογνωμία. Αν και παλαιότερα ήταν και ο ίδιος ένας από τους πολέμιους της πολωνικής ανεξαρτησίας[5], στο συνέδριο υποστήριξε τη γραμμή υπέρ της συγκεκριμένης άποψης και συνέταξε το τελικό κείμενο, το οποίο εγκρίθηκε κατά πλειοψηφία από τους υπόλοιπους συνέδρους[6].
Τον Ιανουάριο του 1893 επέστρεψε στην - υπό ρωσική διοίκηση - Πολωνία ως απεσταλμένος του Πολωνικού Σοσιαλιστικού Κόμματος της διασποράς με σκοπό την οργάνωση τοπικών επιτροπών και ομάδων. Με αυτή την ιδιότητα επισκέφθηκε μεταξύ άλλων και το Βίλνιους, όπου συναντήθηκε με τον νεαρό σοσιαλιστή και μετέπειτα ηγέτη της Πολωνίας, Γιούζεφ Πιουσούτσκι, του οποίου την πολιτική σκέψη επηρέασε σημαντικά. Παράλληλα, επισήμανε την ανάγκη αντιμετώπισης της τάσης της πλειοψηφίας των Εβραίων σοσιαλιστών του Βίλνιους, οι οποίοι σε αντίθεση με το Πολωνικό Σοσιαλιστικό Κόμμα, όντας στενά συνδεδεμένοι με το ρωσικό σοσιαλιστικό κίνημα δεν επεδίωκαν την ανεξαρτησία της Πολωνίας και έτειναν προς τον εκρωσισμό[7][8].
Το 1893 εγκατέλειψε τον σοσιαλισμό εξαιτίας ιδεολογικών διαφορών. Στις αρχές του 20ού αιώνα ήταν εγκατεστημένος μαζί με τη σύζυγό του στο Λβιβ, όπου εργαζόταν ως δημοσιογράφος, ενώ κατά τα τελευταία χρόνια της ζωής του στράφηκε προς τον σιωνισμό, ως αντίδραση στην αύξηση του αντισημιτισμού εντός των πολωνικών πολιτικών τάσεων[9].
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 «Historische Lexikon der Schweiz» (Γερμανικά, Γαλλικά, Ιταλικά) Βέρνη. 1998. 028446. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 (Πολωνικά) Internetowy Polski Słownik Biograficzny. salomon-naftali-stanislaw-mendelson.
- ↑ 3,0 3,1 psb.17598.1.
- ↑ 4,0 4,1 Joshua Zimmerman, Poles, Jews and the Politics of Nationality, The University of Wisconsin Press, Madison, Wisconsin 2004, σελ. 19.
- ↑ Brian Porter, When Nationalism Began to Hate. Imagining Modern Politics in Nineteenth-Century Poland, Oxford University Press, 2000, σελ. 122 - 123.
- ↑ Zimmerman, 2004, σελ. 20 - 23.
- ↑ Zimmerman, 2004, σελ. 25 - 27.
- ↑ Αντιθέτως, ο Μέντελσον συμπεριλαμβανόταν στους Εβραίους πολωνικής εθνικής συνείδησης (βλ. Zimmerman, 2004, σελ. 70).
- ↑ Zimmerman, Joshua D. «Mendelson, Stanisław». yivoencyclopedia.org (στα Αγγλικά). YIVO. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2018.
Βιβλιογραφία Επεξεργασία
- Brian Porter, When Nationalism Began to Hate. Imagining Modern Politics in Nineteenth-Century Poland, Oxford University Press, 2000.
- Joshua Zimmerman, Poles, Jews and the Politics of Nationality, The University of Wisconsin Press, Madison, Wisconsin 2004.