Σταυρός του Αγίου Γεωργίου
Ως Σταυρός του Αγίου Γεωργίου καθιερώθηκε να λέγεται, από τους μεσαιωνικούς χρόνους ο οποιοσδήποτε ερυθρόμορφος εμβληματικός σταυρός ως συμβολική αναφορά στον Άγιο Γεώργιο. Παραλλαγή αυτού είναι ο ισόκερος πεπλατυσμένος ερυθρόμορφος σταυρός της Μάλτας.
Ο Σταυρός του Αγίου Γεωργίου έχει υιοθετηθεί στα εθνόσημα και στις σημαίες διαφόρων κρατών και πόλεων, (έστω και αν παρουσιάζει επ΄ αυτών μια διαφοροποίηση επεκτεινόμενου του οριζόντιου, και άλλοτε του καθέτου τμήματος), που έχουν τον Άγιο Γεώργιο ως πολιούχο, μεταξύ των οποίων είναι η Αγγλία, η Γεωργία, η Αραγωνία, η Ελλάδα, η Γένοβα και η Βαρκελώνη.
Ο σταυρός βρίσκεται επίσης, για διάφορους λόγους, στην επαρχιακή σημαία της επαρχίας της Ουέσκας στη βορειανατολική Ισπανία, στην επαρχία της Σαραγόσας και της Τερουέλ καθώς και στις επαρχιακές σημαίες διαφόρων πόλεων, συμπεριλαμβανομένων των Μοντρεάλ, Αλμερία, Μιλάνο, Γένοβα, Πάντοβα, Ζαντάρ και του Φράιμπουργκ. Επίσης είναι η βάση για τη σημαία της Σαρδηνίας. Στο Γκέρνσεϊ επιτράπηκε η χρήση του σταυρού ως σημαία του μεταξύ του 1936 και του 1985.
Ιστορικά, ο σταυρός έχει εμφανιστεί σε πολλές σημαίες, εμβλήματα και εθνόσημα που δε χρησιμοποιούνται σήμερα, όπως της Σουηβικής Ένωσης στην ύστερη Μεσαιωνική Γερμανία.
Ο Σταυρός του Αγίου Γεωργίου στην Αγγλία Επεξεργασία
Αρχική χρήση Επεξεργασία
Όπως σε άλλες χώρες με τον Άγιο Γεώργιο ως πολιούχο, οι Άγγλοι συχνά χρησιμοποιούσαν τον Σταυρό του Αγίου Γεωργίου ως σύμβολό τους.
Κατά την Πρώτη Σταυροφορία, ο Πάπας αποφάσισε ότι οι ιππότες διαφορετικών εθνοτήτων θα πρέπει να διαχωρίζονται από διαφορετικά χρώματα στον σταυρό. Οι Γάλλοι ιππότες έφεραν τον κόκκινο σταυρό σε λευκό φόντο. Οι Άγγλοι ιππότες παραπονέθηκαν για αυτό, αφού πίστευαν ότι αυτός πρέπει να θεωρείται «ο δικός τους» σταυρός του Αγίου Γεωργίου.
Το 1188 ο Γάλλος Βασιλιάς, Φίλιππος Αύγουστος Β' της Γαλλίας, αποδέχτηκε τον ισχυρισμό των Άγγλων για τον λευκό σταυρό σε λευκό φόντο [1] και οι Άγγλοι και Γάλλοι επισήμως αντάλλαξαν τους σταυρούς τους. Εντούτοις, μέχρι τότε, ο κόκκινος σταυρός σε λευκό φόντο θεωρείτο τυπικό σύμβολο των σταυροφόρων.
Φημολογούμενη Γενοβέζικη προέλευση Επεξεργασία
Παρά το γεγονός ότι ο Βασιλιάς της Γαλλίας είχε αναγνωρίσει τον Σταυρό του Αγίου Γεωργίου ως Αγγλικό σύμβολο, μερικοί ιστορικοί πιστεύουν ότι ο Σταυρός του Αγίου Γεωργίου υιοθετήθηκε από τη σημαία της Γένοβας, της οποίας η προέλευση βρίσκεται στο 1096, και υιοθετήθηκε από την Αγγλία και την πόλη του Λονδίνου το 1190 για τα πλοία τους που έμπαιναν στη Μεσόγειο και σε τμήμα της Μαύρης Θάλασσας, ώστε να τύχουν προστασίας από τον Γενοβέζικο στόλο. Ο Άγγλος Μονάρχης πλήρωνε ετήσιο φόρο στον Δόγη της Γένοβας για αυτό το προνόμιο.
Ο Δούκας Εδουάρδος του Κεντ υποστηρίζει αυτή τη θεωρία:
«Η σημαία του Αγίου Γεωργίου, ένας κόκκινος σταυρός σε λευκό πεδίο, υιοθετήθηκε από την Πόλη του Λονδίνου το 1190 για τα πλοία τους που έμπαιναν στη μεσόγειο ώστε να τύχουν προστασίας από τον Γενοβέζικο στόλο. Ο Άγγλος Μονάρχης πλήρωνε ετήσιο φόρο στον Δόγη της Γένοβας για αυτό το προνόμιο."[2]
Στην αρχή των Σταυροφοριών, ένας κόκκινος σταυρός σε άσπρο φόντο ήταν ήδη συσχετισμένος με την Αγγλία γιατί αυτός ήταν ο σταυρός του Αγίου Γεωργίου, το έμβλημα που συσχετιζόταν με τον πολιούχο της Αγγλίας. Αν και ο Πάπας αποφάσισε ότι οι Άγγλοι σταυροφόροι θα διακρίνονται φορώντας λευκό σταυρό σε κόκκινο φόντο, και οι Γάλλοι κόκκινο σταυρό σε λευκό (οι Ιταλού ιππότες φορούσαν κίτρινο σταυρό σε λευκό φόντο,[1] οι Άγγλοι ιππότες σύντομα ζήτησαν τον «δικό τους» σταυρό με κόκκινο σε άσπρο φόντο όπως οι Γάλλοι. Τον Ιανουάριο του 1188, σε μία συνάντηση μεταξύ του Ερρίκου Β' της Αγγλίας και του Φιλίππου του Β' της Γαλλίας, οι δύο αντίπαλοι συμφώνησαν να ανταλλάξουν σημαίες (η Γαλλία αργότερα άλλαξε τον νέο της λευκό σταυρό σε κόκκινο με έναν λευκό σταυρό σε σκούρα μπλε σημαία, από αυτή τη σημαία προέρχεται κι η σημερινή σημαία της περιοχής του Κεμπέκ στον Καναδά, με λευκό κρίνο σε καθένα από τα τέσσερα μέρη του φόντου).[3] Μερικοί Γάλλοι ιππότες συνέχισαν να χρησιμοποιούν τον κόκκινο σταυρό παρόλα αυτά, και καθώς οι Άγγλοι ιππότες έφεραν τον ίδιο σταυρό, ο κόκκινος σταυρός σε λευκό έγινε το τυπικό σύμβολο των σταυροφόρων, ανεξαρτήτως εθνικότητας. Το ότι ο Βασιλιάς της Γαλλίας ο Φίλιππος Β', είχε ήδη αποδεχτεί τον κόκκινο σταυρό σε λευκό φόντο ως Αγγλικό σύμβολο, δυο χρόνια πριν το 1190,[1] δείχνει ότι ο φόρος πληρωνόταν στην πόλη της Γένοβας για να υιοθετήσουν (οι Άγγλοι) οριστικά το σύμβολο και ταυτόχρονα να τους παρέχεται προστασία από επιθέσεις πειρατών.
Μεσαίωνας Επεξεργασία
Από το 1277, εξαιτίας της ευρείας χρήσης του, ο σταυρός του Αγίου Γεωργίου έγινε επίσημα η εθνική Σημαία της Αγγλίας. Τα τρία λιοντάρια παρέμειναν στο εθνόσημο και στη σημαία του βασιλιά.
Μετά τη δυναστική ένωση της Αγγλίας και της Σκωτίας το 1603, η Σημαία του Ηνωμένου Βασιλείου που δημιουργήθηκε το 1606, αρχικά για ναυτική χρήση, αργότερα περιορισμένη στα βασιλικά πλοία, συνδύαζε τον σταυρό του Αγίου Γεωργίου με τον σταυρό του Αγίου Ανδρέα (σημαία της Σκωτίας). Ο σταυρός του Αγίου Γεωργίου παρέμεινε στη σημαία της Αγγλίας και της Ουαλίας για άλλους σκοπούς, όπως οι Πράξεις Ένωσης του 1707. Στην Ένωση, η πρώτη σημαία της ένωσης έγινε επίσημη για όλες τις χρήσεις στο νέο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας.
Μοντέρνα χρήση Επεξεργασία
Στην εραλδική ο Σταυρός του Αγίου Γεωργίου συνέχισε να χρησιμοποιείται άκριτα για τα Αγγλικά και Ουαλικά εμβλήματα (μέχρι που επήλθε μια αλλαγή στην πρακτική στον 19ο αιώνα). Χρησιμοποιείται ακόμη για να αναπαριστά την Αγγλία και από αυτούς που θέλουν να δείξουν τιμές στην Αγγλία συγκεκριμένα. Σήμερα αυτό γίνεται σε γεγονότα όπως σε διεθνείς αγώνες ποδοσφαίρου και ράγκμπι. Μετά την υιοθέτηση ξεχωριστής σημαίας της Ουαλίας το 1959, ο Σταυρός του Αγίου Γεωργίου σχετιζόταν με την Αγγλία μόνο, παρά με την Αγγλία και την Ουαλία.
Η σημαία του Αγίου Γεωργίου είναι επίσης η σημαία του βαθμού του ναυάρχου στο Βασιλικό Ναυτικό και πολιτικά σκάφη απαγορεύεται να την αναρτούν. Εντούτοις, πλοία που λάβανε μέρος στην επιχείρηση διάσωσης της Μάχης της Δουνκέρκης κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο επιτρέπεται να την αναρτούν στην πλώρη.
Εκκλησίες που ανήκουν στην Εκκλησία της Αγγλίας (εκτός και αν για ειδικούς λόγους άλλη σημαία αναρτάται εθιμοτυπικά) μπορούν να αναρτούν το σταυρό του Αγίου Γεωργίου. Ο σωστός τρόπος (μετά από διαταγή του Ερλ Μάρσαλ το 1938) είναι για την εκκλησία να υψώνει τον σταυρό του Αγίου Γεωργίου με το έμβλημα της επισκοπής στο αριστερό πάνω τμήμα της σημαίας.[3]
Η σημαία του Αγίου Γεωργίου μετά τα τέλη του 20ου αιώνα γνώρισε ανάκαμψη σε δημοφιλία κυρίως εξαιτίας του ποδοσφαιρικά υποκινούμενου εθνικισμού και ως απάντηση στις αποκεντρωτικές κινήσεις της Σκωτίας και της Ουαλίας.[4]
Ο Σταυρός του Αγίου Γεωργίου σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες Επεξεργασία
Ο Άγιος Γεώργιος είναι ο πολιούχος της Αγγλίας, Αραγωνίας και διαφόρων άλλων χωρών και περιοχών. Ο Σταυρός του Αγίου Γεωργίου είναι ένα παραδοσιακό σύμβολο του Βασιλείου της Αραγωνίας από τον 13ο αιώνα και εμφανίζεται στις επαρχίες της Ουέσκας, Σαραγόσας και Τερουέλ και στο εθνόσημο της Αραγωνίας. Ο Σταυρός του Αγίου Γεωργίου είναι επίσης σύμβολο της Μπολόνια, του Φράιμπουργκ, της Γένοβας και του Μιλάνου, καθώς χρησιμοποιείται σε άλλες τρεις Ευρωπαϊκές χώρες. Χρησιμοποιείτο επίσης ως έμβλημα της Αρχιεπισκοπής του Τρίερ. Στη σημαία της πόλης της Βαρκελώνης στην Ισπανία συνοδεύεται από το εθνόσημο του κόμη της Βαρκελώνης. Στη σημαία της Γεωργίας συνοδεύεται από τέσσερις μικρότερους κόκκινους σταυρούς.
Η Λέγκα Νορντ, ένα δημοφιλές ιταλικό πολιτικό κόμμα που υποστηρίζει την ανεξαρτησία της Βόρειας Ιταλίας, χρησιμοποιεί επίσης τον Σταυρό του Αγίου Γεωργίου ως το επίσημο σύμβολό του. Ακόμα η ισπανική ποδοσφαιρική ομάδα ΣΝ Ουέσκα έχει ως ποδοσφαιρική εμφάνιση για τους εκτός έδρας αγώνες τον Σταυρό του Αγίου Γεωργίου.
Η σημαία του Αγίου Γεωργίου δεν πρέπει να συγχέεται με τη σημαία του Ερυθρού Σταυρού. Η σημαία του Αγίου Γεωργίου έχει έναν κόκκινο σταυρό που φτάνει ως τις άκρες της σημαίας. Η σημαία του Ερυθρού Σταυρού, όπως και η σημαία της Ελβετίας, έχει έναν σταυρό που δε φτάνει ως τις άκρες.
Ο Σταυρός του Αγίου Γεωργίου στις Ηνωμένες Πολιτείες Επεξεργασία
Για αιώνες και φερόμενη από σταυροφόρους κατά της διάρκεια των σταυροφοριών, αναφερόταν ως «η Σημαία του Θεού». Αυτή η ερμηνεία μεταφέρθηκε στην Αμερική από πρώτα μέλη της Εκκλησίας της Αγγλίας της Αγγλικανικής κοινωνίας στην πρώιμη Αμερικανική ιστορία. Λιγότερο ως έμβλημα της Αγγλικής εθνικότητας και περισσότερο αναγνωρισμένη ως η «Σημαία του Θεού», οι επαρχίες την έχουν αναγνωρίσει στις ΗΠΑ (Κώδικας Σημαιών των ΗΠΑ όπως ορίζεται στο άρθρο 4 του Αμερικανικού Συντάγματος, Παράγραφος 7) ως η μόνη σημαία που επιτρέπεται να υψώνεται ψηλότερα από την εθνική σημαία των ΗΠΑ σε ορισμένες, αυστηρά περιορισμένες περιστάσεις. Συγκεκριμένα μόνο κατά τη διάρκεια εκκλησιαστικών λειτουργιών για προσωπικό του ναυτικού όταν οι λειτουργίες αυτές πρωτοστατούνται από ναυτικό ιερέα καθώς βρίσκονται σε σκάφος στη θάλασσα και μόνο σε τριγωνική μορφή σημαίας. Κατά τη διάρκεια του 21ου αιώνα το Ναυτικό των ΗΠΑ υιοθέτησε ναυτική εκκλησιαστική τριγωνική σημαία που αντικαθιστά τον κόκκινο σταυρό του Αγίου Γεωργίου με έναν γαλάζιο σταυρό.
Ο Σταυρός του Αγίου Γεωργίου στη Γεωργία Επεξεργασία
Η σημαία με τον σταυρό του Αγίου Γεωργίου (που είναι ο πολιούχος της Γεωργίας) χρησιμοποιείται από τον 5ο αιώνα από τον Γεωργιανό βασιλιά Βαχτάνγκ Γκοργκασάλι ως το σύμβολο της πολιτείας και του έθνους του.[5] Στο 13ο αιώνα ο Ταμάρ της Γεωργίας χρησιμοποίησε τον σταυρό του Αγίου Γεωργίου κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του εναντίον των Σελτζούκων Τούρκων. Οι τέσσερις σταυροί της Ιερουσαλήμ προστέθηκαν αργότερα από τον Βασιλιά Γεώργιο τον 5ο της Γεωργίας που εξώθησε τους Μογγόλους από τη Γεωργία το 1334. Η χρήση της σημαίας έφθινε κατά την προσάρτηση της Γεωργίας στη Ρωσική αυτοκρατορία και την κατάλυση της Γεωργιανής μοναρχίας. Εντούτοις η σημαία επανήλθε από το Γεωργιανό πατριωτικό κίνημα της δεκαετίας του 1990. Ένα μεγάλο μέρος των Γεωργιανών, μεταξύ των ο ισχυρός πατριάρχης Ιλία ο 2ος της Γεωργιανής Ορθόδοξης Αποστολικής Εκκλησίας, υποστήριξαν την επαναφορά της μεσαιωνικής σημαίας της Γεωργίας. Η σημαία τελικά υιοθετήθηκε από το Γεωργιανό Κοινοβούλιο στις 14 Ιανουαρίου του 2004. Η επαναφορά προσυπογράφηκε και τυπικά από προεδρικό διάταγμα στις 25 Ιανουαρίου από τον Μιχαήλ Σαακασβίλι, μετά την εκλογή του ως Πρόεδρος της Γεωργίας.
Ο Σταυρός του Αγίου Γεωργίου στη Νέα Νότια Ουαλία Επεξεργασία
Το έμβλημα της Αυστραλιανής πολιτείας της Νέας Νότιας Ουαλίας αναπαριστά τον σταυρό του Αγίου Γεωργίου με ένα χρυσό λιοντάρι να βαδίζει με το πρόσωπο ανφάς (passant guardant) στο κέντρο του σταυρού και από ένα χρυσό αστέρι με οκτώ ακτίνες σε κάθε άκρο του σταυρού.
Ο Σταυρός του Αγίου Γεωργίου στη Σαρδηνία Επεξεργασία
Η σημαία της Ιταλικής περιοχής της Σαρδηνίας, γνωστή και ως η σημαία των τεσσάρων Μαυριτανών αποτελείται από έναν κόκκινο σταυρό σε λευκό φόντο με ένα κεφάλι Αφρικανών σε κάθε τέταρτο. Η Σημαία της Σαρδηνίας, σύμφωνα με την Ιβηρική παράδοση, δημιουργήθηκε από τον Βασιλιά Πέτρο της Αραγωνίας τον Α' μετά από τη νίκη του Αλκοράθ (1096) στην πόλη της Ουέσκας της Αραγωνίας. Η μάχη νικήθηκε με τη βοήθεια του Αγίου Γεωργίου, εξ ου και ο κόκκινος σταυρός, ο οποίος εγκατέλειψε στο πεδίο της μάχης τα κεφάλια από τέσσερις Μαυριτανούς βασιλείς.
Ο Σταυρός του Αγίου Γεωργίου στη Σουηδία Επεξεργασία
Στη Σουηδία και στη Σκανδιναβία ο ορισμός του σταυρού του Αγίου Γεωργίου εκτείνεται ώστε να συμπεριλαμβάνει έναν κεντρωμένο σταυρό, συνήθως κόκκινο αλλά όχι υποχρεωτικά, με τριγωνικά άκρα που δε γεμίζουν το τετράγωνο της σημαίας. Διεθνώς αυτό αναφέρεται ως ένα υποσύνολο του σταυρού πατέ, αν και αυτός ο τύπος σταυρού δεν συμπεριλαμβάνεται πάντα στις παραλλαγές του σταυρού πατέ.
Για παράδειγμα ο σταυρός της Σουηδικής Τάξης των Ελευθεροτεκτόνων όπως καθιερώθηκε το 1928 από τον Βασιλιάς της Σουηδίας ως ένας κόκκινος σταυρός του Αγίου Γεωργίου με τριγωνικά άκρα.
Στα Φινλανδικά ο σταυρός πατέ λέγεται "Yrjön risti", δηλαδή σταυρός του Γεωργίου, ενώ ο κόκκινος σταυρός σε λευκό φόντο λέγεται "Pyhän Yrjön risti", δηλαδή σταυρός του Αγίου Γεωργίου.[6]
Γκαλερί Επεξεργασία
-
Σημαία της Γένοβας -
Σημαία της Βαρκελώνης -
Σημαία του Βασιλείου των Αστουριών -
Έμβλημα της Αρχιεπισκοπής του Τρίερ -
Το έμβλημα της Καναδικής επαρχίας του Οντάριο -
Σημαία του Αμερσφόρτ -
Σημαία της επαρχίας της Κωνσταντίας -
Σημαία της Πόλης του Λονδίνου -
Σημαία της Σαρδηνίας -
Σημαία της επαρχίας της Ουέσκας -
Έμβλημα της Αραγωνίας -
Θυρεός του Σαντ Ζορντί. Μεσαιωνικό Καταλανικό λάβαρο -
Σημαία του Αγγλικού Πολεμικού Ναυτικού -
Έμβλημα της Καναδικής επαρχίας της Αλμπέρτα -
Σημαία του Γκέρνσεϊ -
Σημαία του Άλντερνεϊ -
Σημαία του Σαρκ -
Το έμβλημα της πόλης του Γιορκ στην Αγγλία -
Σημαία του Χερμ -
-
-
Έμβλημα του Φράιμπουργκ -
Έμβλημα του 16ου αιώνα της Σουηβικής Ένωσης με έναν Σταυρό του Αγίου Γεωργίου (έγχρωμη ξυλογραφία από τον Hans Burgkmair, 1522).
.svg)
Δείτε επίσης Επεξεργασία
Σημειώσεις Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Prof. J. Prawer, A history of the Latin Kingdom of Jerusalem (Hebrew, 3rd edition, vol. II, pp. 17-18)
- ↑ «Benvenuti al Padiglione Britannico!». www.francobampi.it. Ανακτήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 2024.
- ↑ «Church of England». www.fotw.info. Ανακτήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 2024.
- ↑ Identity parade: What do flags say about nations – and human nature? - This Britain, UK - The Independent
- ↑ Theodore E. Dowling, Sketches of Georgian Church History, New York, p 54
- ↑ Kimmo Kara, Vaakunaselitys, Helsinki 1989, ISSN 0784-7602, p 49-51
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
- Η σημαία της Αγγλίας στο FOTW (Αγγλικά)
- Εμβλήματα των Άγγλων αγίων στο FOTW (Αγγλικά)