Σωληνοειδές

ηλεκτρομαγνητικό εξάρτημα-διάταξη και τύπος ηλεκτρομαγνήτη με ομογενές μαγνητικό πεδίο

Το σωληνοειδές (από το ελληνικό επίθετο σωληνοειδής = παρόμοιος με σωλήνα) είναι ηλεκτρομαγνητικό εξάρτημα, συγκεκριμένα ένα πηνίο με μήκος αρκετά μεγαλύτερο από τη διάμετρό του, και ταυτοχρόνως ένας βασικός τύπος ηλεκτρομαγνήτη, που δημιουργεί ομογενές και ισχυρό μαγνητικό πεδίο σχεδόν σε όλο το εσωτερικό του.

Απεικόνιση ενός σωληνοειδούς
Το μαγνητικό πεδίο που δημιουργείται από ένα σωληνοειδές με επτά περιελίξεις (διατομή), όπως αναπαριστάνεται με τις δυναμικές μαγνητικές γραμμές του.

Ο όρος χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στη γαλλική του μορφή (solénoïde), από τον Γάλλο φυσικό Αντρέ-Μαρί Αμπέρ το 1823 για να περιγράψει ένα ελικοειδές πηνίο.[1]

Η έλικα που σχηματίζει το σωληνοειδές δεν είναι απαραίτητο να έχει ευθύγραμμο άξονα. Για παράδειγμα, ο ηλεκτρομαγνήτης του Γουίλιαμ Στέρτζεον το 1824 αποτελείτο από ένα σωληνοειδές καμπυλωμένο στο σχήμα πετάλου.

Στην τεχνολογία ο όρος μπορεί να αναφέρεται επίσης σε μια ποικιλία μορφοτροπέων η μερών αυτών, δηλαδή συσκευών που μετατρέπουν δυναμική ενέργεια σε γραμμική κίνηση. Ο όρος αναφέρεται επίσης συχνά στη βαλβίδα σωληνοειδούς, μια ηλεκτρομηχανική βαλβίδα και στη συσκευή που την περιέχει, ή στον διακόπτη σωληνοειδούς, ένα είδος ρελέ που εμπεριέχει ένα ηλεκτρομηχανικό σωληνοειδές, το οποίο ελέγχει έναν ηλεκτρικό διακόπτη. Υπάρχουν επίσης οι κλειδαριές σωληνοειδούς. Ως ηλεκτρομαγνήτης, ένα σωληνοειδές μπορεί να αποτελεί μέρος μιας διατάξεως εμβόλου.

Δείτε επίσης Επεξεργασία


Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Συνεδρία της Γαλλικής Ακαδημίας Επιστημών της 22ας Δεκεμβρίου 1823, πρακτικά στο: Ampère, Mémoire sur la théorie mathématique des phénomènes électro-dynamiques», Mémoires de l'Académie royale des sciences de l'Institut de France τόμος 6, εκδ. F. Didot, Παρίσι 1827, σσ. 267 κ.ε. (και εικόνες 29-33): «l'assemblage de tous les circuits qui l'entourent [viz. l'arc], assemblage auquel j'ai donné le nom de solénoïde électro-dynamique, du mot grec σωληνοειδὴς, dont la signification exprime précisement ce qui a la forme d'un canal, c'est-à-dire la surface de cette forme sur laquelle se trouvent tous les circuits.» (σελ. 267).

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία