Βικιπαίδεια

Σύνδρομο Έντουαρντς

Το σύνδρομο Έντουαρντς, επίσης γνωστό ως τρισωμία 18, είναι μια χρωμοσωμική ανωμαλία που προκαλείται από την παρουσία ενός τρίτου αντιγράφου όλου ή μέρους του χρωμοσώματος 18. Η διαταραχή αυτή επηρεάζει πολλά μέρη του σώματος. Τα μωρά γεννιούνται συχνά μικρά και έχουν συγγενείς καρδιοπάθειες. Άλλα χαρακτηριστικά περιλαμβάνουν μικρό κεφάλι, μικρή γνάθο, σφιγμένες γροθιές με επικαλυπτόμενα δάχτυλα και σοβαρή νοητική υστέρηση.[1]

Σύνδρομο Έντουαρντς
Καρυότυπος ατόμου με σύνδρομο Έντουαρντς. Στο χρωμόσωμα 18 παρατηρούνται τρία αντίγραφα.
ΣυνώνυμοΤρισωμία 18
ΕιδικότηταΙατρική γενετική, Παιδιατρική
ΕπιπλοκέςΣυγγενείς καρδιοπάθειες
Συνήθης έναρξηΕκ γενετής
ΑίτιαΤρία αντίγραφα του χρωμοσώματος 18
Διαγνωστική μέθοδοςΥπέρηχος, αμνιοκέντηση, μη επεμβατικός προγεννητικός έλεγχος
Νοσηρότητα1/6.000 με 1/8.000 γεννήσεις
Θνησιμότητα90-95% εντός πρώτου έτους
Ταξινόμηση

Οι περισσότερες περιπτώσεις συνδρόμου Έντουαρντς εμφανίζονται λόγω προβλημάτων κατά τον σχηματισμό των γαμετών ή κατά την πρώιμη ανάπτυξη του εμβρύου. Τα ποσοστά εμφάνισης της νόσου αυξάνονται με την αύξηση της ηλικίας της μητέρας. Ένας υπέρηχος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να οδηγήσει στην υποψία για την ύπαρξη της πάθησης, η οποία μπορεί να επιβεβαιωθεί με την αμνιοπαρακέντηση.[2]

Είναι η δεύτερη πιο κοινή χρωμοσωμική πάθηση μετά το σύνδρομο Ντάουν.[3] Εμφανίζεται σε περίπου 1 στις 6.000 γεννήσεις.[2] Για άγνωστους λόγους, το ποσοστό επιβίωσης είναι υψηλότερο στα θηλυκά από ό,τι στα αρσενικά. Περισσότερο από το 95% των εμβρύων αποβάλλονται, ενώ 90% των νεογνών πεθαίνει μέσα στο πρώτο έτος από τη γέννηση, λόγω καρδιακών, νεφρικών ή νευρολογικών επιπλοκών ή από επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις.[2]

Συμπτώματα Επεξεργασία

 
Βρέφος με σύνδρομο Έντουαρντς (φωτογραφία του 1968).

Τα παιδιά που γεννιούνται με σύνδρομο Έντουαρντς μπορεί να έχουν την εξής κλινική εικόνα: νεφρική δυσπλασία, συγγενείς καρδιοπάθειες, ομφαλοκήλη, οισοφαγική ατρησία, νοητική υστέρηση, καθυστέρηση στην ανάπτυξη, δυσκολίες στη σίτιση, δύσπνοια, και αρθρογρύπωση.[4][5]

Ορισμένες ανατομικές δυσπλασίες που σχετίζονται με το σύνδρομο Έντουαρντς περιλαμβάνουν τη μικροκεφαλία που συνοδεύεται από προεξέχων ινιακό οστό, χαμηλά κακοσχηματισμένα αυτιά, αφύσικα μικρό σαγόνι (μικρογναθία), σχιστία χείλους/υπερώας, βλεφαρόπτωση, υπερτελορισμός, μικρό στέρνο, σφιγμένες γροθιές, κύστη χοριοειδούς πλέγματος, υπανάπτυκτοι αντίχειρες, και στα αγόρια κρυψορχία.[4][5]

Στη μήτρα, οι πιο κοινές ανωμαλίες που παρατηρούνται είναι οι συγγενείς καρδιοπάθειες, ακολουθούμενες από ανωμαλίες του κεντρικού νευρικού συστήματος, όπως επίσης κρανιοσκελετικές δυσπλασίες. Η πιο κοινή ενδοκρανιακή ανωμαλία είναι η παρουσία κύστεων χοριοειδούς πλέγματος (θύλακες υγρού στον εγκέφαλο).[6][7] Μερικές φορές παρατηρείται περίσσεια αμνιακού υγρού (πολυάμνιο).[4] Αν και ασυνήθιστο για σύνδρομο, παρατηρούνται αρκετές περιπτώσεις προγεννητικής δυσπλασίας Ντάντυ-Γουώκερ.[8][9]

Γενετική ανάλυση Επεξεργασία

Το σύνδρομο Έντουαρντς είναι μια χρωμοσωμική ανωμαλία που χαρακτηρίζεται από την παρουσία επιπλέον χρωμοσώματος 18, είτε ως ένα επιπλέον αντίγραφο (τρισωμία 18) είτε ως ένα μέρος του (κατά την μετατόπιση). Το επιπρόσθετο χρωμόσωμα εμφανίζεται συνήθως πριν από τη σύλληψη κατά το σχηματισμό των γαμετών στη γαμετογένεση. Τα αποτελέσματα του επιπλέον αντιγράφου ποικίλλουν πολύ, ανάλογα με την έκτασή του, το γενετικό ιστορικό και την πιθανότητα. Το σύνδρομο Έντουαρντς εμφανίζεται σε όλους τους ανθρώπινους πληθυσμούς, αλλά είναι πιο διαδεδομένο στους θηλυκούς απογόνους.[10]

Ένα υγιές ωάριο και / ή σπερματοζωάριο περιέχει ένα αντίγραφο των χρωμοσωμάτων, καθένα από τα οποία συμβάλλει στα 23 ζεύγη χρωμοσωμάτων που απαιτούνται για το σχηματισμό ενός φυσιολογικού κυττάρου με έναν τυπικό ανθρώπινο καρυότυπο 46 χρωμοσωμάτων. Τα αριθμητικά σφάλματα μπορεί να προκύψουν σε οποιαδήποτε από τις δύο μειωτικές διαιρέσεις και να προκαλέσουν τον μη διαχωρισμό ενός χρωμοσώματος στα θυγατρικά κύτταρα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία γαμέτη με 24 αντί για 23 χρωμοσώματα. Η γονιμοποίηση του ωαρίου από το σπέρμα με ένα επιπλέον χρωμόσωμα οδηγεί στην τρισωμία, όπου υπάρχει ένα επιπλέον αντίγραφο ενός χρωμοσώματος.[11]

Σε ένα μικρό ποσοστό των περιπτώσεων μόνο μερικά από τα σωματικά κύτταρα έχουν ένα επιπλέον αντίγραφο του χρωμοσώματος 18, με αποτέλεσμα την ύπαρξη ενός μωσαϊκισμού, ενός μικτού πληθυσμού κυττάρων με διαφορετικό αριθμό χρωμοσωμάτων. Τέλος, σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, ένα κομμάτι χρωμοσώματος 18 προσκολλάται σε ένα άλλο χρωμόσωμα (μετατοπίζεται) πριν ή μετά τη σύλληψη. Τα προσβεβλημένα άτομα έχουν δύο αντίγραφα του χρωμοσώματος 18 συν επιπλέον υλικό από το χρωμόσωμα 18 συνδεδεμένο σε ένα άλλο χρωμόσωμα. Λόγω της μετατόπισης, το άτομο αυτό έχει μερική τρισωμία ως προς το χρωμόσωμα 18, και οι ανωμαλίες είναι συχνά λιγότερο σοβαρές από ό,τι σε ένα τυπικό σύνδρομο Έντουαρντς.[12]

Διάγνωση Επεξεργασία

Ο υπέρηχος μπορεί να οδηγήσει στην υποψία για την ύπαρξη πάθησης, η οποία μπορεί να επιβεβαιωθεί με τη λήψη χοριακών λαχνών ή την αμνιοπαρακέντηση.[2]

Η πάθηση επίσης μπορεί να προσδιοριστεί κατά τη διάρκεια των προγνωστικών εξετάσεων μέσω των βιοχημικών δεικτών, όπως τα επίπεδα PAPP-A, αFP, uE3, ελεύθερη β-hCG, τα οποία γενικά μειώνονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.[13][14]

Πρόγνωση Επεξεργασία

Περίπου το 95% των εμβρύων με σύνδρομο Έντουαρντς αποβάλλεται εντός της μήτρας. Οι κύριες αιτίες θανάτου περιλαμβάνουν άπνοια και καρδιακές ανωμαλίες. Είναι δύσκολο να γίνει πρόγνωση ως προς τα ποσοστά της θνησιμότητας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή της νεογνικής περιόδου.[2] Τα μισά από τα νεογέννητα δεν επιβιώνουν πέρα από την πρώτη εβδομάδα της ζωής,[1] ενώ η μέση διάρκεια ζωής είναι τέσσερις έως 15 ημέρες.[15] Μόλις περίπου το 5-10% των βρεφών επιβιώνει μετά από ένα έτος[2] και μόλις το 1% των παιδιών φτάνει μέχρι την ηλικία των 10 ετών.[10] Με βάση μια ανασκόπη με 254 παιδιά με τρισωμία 18, καταγράφηκε δεκαετής επιβίωση του 9,8% των παιδιών, ενώ σε μια άλλη έρευνα διαπιστώθηκε ότι το 68,6% των παιδιών με χειρουργική επέμβαση επέζησε της βρεφικής ηλικίας.[16]

Επιδημιολογία Επεξεργασία

Το σύνδρομο Έντουαρντς εμφανίζεται σε περίπου μία στις 6.000 / 8.000 γεννήσεις.[2] Αν και οι γυναίκες στα 20 και στην αρχή των 30 μπορεί να συλλάβουν μωρά με σύνδρομο Έντουαρντς, ο κίνδυνος αυτός αυξάνεται με την αύξηση της ηλικίας μιας γυναίκας. Η μέση ηλικία μητέρας με σύλληψη ενός παιδιού με αυτή τη διαταραχή είναι 32½ χρόνια.

Ιστορική ανασκόπηση Επεξεργασία

Το σύνδρομο Έντουαρντς εντοπίστηκε για πρώτη φορά από τον Τζόν Χίλτον Έντουαρντς το 1960, αν και αρχικά πίστευε ότι η διαταραχή προκλήθηκε από την τρισωμία του χρωμοσώματος 17.[17] Ο Κλάους Πατάου και η Ίβα Θέρμαν ανέφεραν άλλες δύο περιπτώσεις λίγο μετά.[18] Οι ερευνητές προσδιόρισαν το επιπλέον χρωμόσωμα ως ένα από την «ομάδα Ε», η οποία περιείχε χρωμοσώματα 16, 17 και 18, αλλά δεν μπόρεσαν να προσδιορίσουν ποιο από τα χρωμοσώματα ήταν τότε υπεύθυνο για τη διαταραχή. Αναλύοντας 5 ακόμη περιπτώσεις, κατάφεραν να προσδιορίσουν ότι το επιπλέον χρωμόσωμα ήταν εντέλει το χρωμόσωμα 18.[19]

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ 1,0 1,1 «Trisomy 18: MedlinePlus Genetics». medlineplus.gov (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 4 Ιουλίου 2021. 
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 «Orphanet: Trisomy 18». www.orpha.net (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 4 Ιουλίου 2021. 
  3. ↑ Jorde, Lynn B.· Carey, John C. (6 Οκτωβρίου 2009). Medical Genetics E-Book. Elsevier Health Sciences. ISBN 978-0-323-07576-3. 
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 «What is Trisomy 18? – Trisomy 18 Foundation». www.trisomy18.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Μαρτίου 2015. Ανακτήθηκε στις 4 Ιουλίου 2021. 
  5. ↑ 5,0 5,1 «Trisomy 18: MedlinePlus Medical Encyclopedia». medlineplus.gov (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 4 Ιουλίου 2021. 
  6. ↑ Hurt, K.; Sottner, O.; Záhumenský, J.; Halaska, M.; Krcmár, M.; Driák, D.; Zmrhalová, B.; Rakovicová, I. (2007-01). «[Choroid plexus cysts and risk of trisomy 18. Modifications regarding maternal age and markers»]. Ceska Gynekologie 72 (1): 49–52. ISSN 1210-7832. PMID 17357350. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17357350/. 
  7. ↑ Papp, Csaba; Ban, Zoltan; Szigeti, Zsanett; Csaba, Akos; Beke, Artur; Papp, Zoltan (2007). «Role of second trimester sonography in detecting trisomy 18: A review of 70 cases» (στα αγγλικά). Journal of Clinical Ultrasound 35 (2): 68–72. doi:10.1002/jcu.20290. ISSN 1097-0096. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/jcu.20290. 
  8. ↑ Imataka, George; Yamanouchi, Hideo; Arisaka, Osamu (2007). «Dandy–Walker syndrome and chromosomal abnormalities» (στα αγγλικά). Congenital Anomalies 47 (4): 113–118. doi:10.1111/j.1741-4520.2007.00158.x. ISSN 1741-4520. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1741-4520.2007.00158.x. 
  9. ↑ Stambolliu, Emelina; Ioakeim-Ioannidou, Myrsini; Kontokostas, Kimonas; Dakoutrou, Maria; Kousoulis, Antonis A. (2017-09-01). «The Most Common Comorbidities in Dandy-Walker Syndrome Patients: A Systematic Review of Case Reports» (στα αγγλικά). Journal of Child Neurology 32 (10): 886–902. doi:10.1177/0883073817712589. ISSN 0883-0738. https://doi.org/10.1177/0883073817712589. 
  10. ↑ 10,0 10,1 Trisomy 18: Practice Essentials, Pathophysiology, Epidemiology. 2020-12-05. https://emedicine.medscape.com/article/943463-overview#section~Introduction. 
  11. ↑ «ISCN 1995». web.archive.org. 7 Ιουλίου 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιουλίου 2006. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουλίου 2021. 
  12. ↑ «Edwards' syndrome (trisomy 18)». nhs.uk (στα Αγγλικά). 18 Οκτωβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουλίου 2021. 
  13. ↑ Shiefa, S.; Amargandhi, M.; Bhupendra, J.; Moulali, S.; Kristine, T. (2013-01). «First Trimester Maternal Serum Screening Using Biochemical Markers PAPP-A and Free β-hCG for Down Syndrome, Patau Syndrome and Edward Syndrome». Indian journal of clinical biochemistry: IJCB 28 (1): 3–12. doi:10.1007/s12291-012-0269-9. ISSN 0970-1915. PMID 24381414. PMC 3547446. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24381414/. 
  14. ↑ Palomaki, Glenn Eric (2011) (στα αγγλικά). Prenatal identification of trisomy 18 (Edwards syndrome). https://core.ac.uk/display/30695419. 
  15. ↑ Root, S.; Carey, J. C. (1994-01-15). «Survival in trisomy 18». American Journal of Medical Genetics 49 (2): 170–174. doi:10.1002/ajmg.1320490203. ISSN 0148-7299. PMID 8116664. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8116664/. 
  16. ↑ Nelson, Katherine E.; Rosella, Laura C.; Mahant, Sanjay; Guttmann, Astrid (2016-07-26). «Survival and Surgical Interventions for Children With Trisomy 13 and 18» (στα αγγλικά). JAMA 316 (4): 420. doi:10.1001/jama.2016.9819. ISSN 0098-7484. https://jamanetwork.com/journals/jama/fullarticle/2536636. 
  17. ↑ Edwards, J. H.; Harnden, D. G.; Cameron, A. H.; Crosse, V. Mary; Wolf, O. H. (1960-04-09). «A NEW TRISOMIC SYNDROME» (στα English). The Lancet 275 (7128): 787–790. doi:10.1016/S0140-6736(60)90675-9. ISSN 0140-6736. https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(60)90675-9/abstract. 
  18. ↑ Smith, David W.; Patau, Klaus; Therman, Eeva; Inhorn, Stanley L. (1960-09-01). «A new autosomal trisomy syndrome: multiple congenital anomalies caused by an extra chromosome» (στα English). The Journal of Pediatrics 57 (3): 338–345. doi:10.1016/S0022-3476(60)80241-7. ISSN 0022-3476. PMID 13831938. https://www.jpeds.com/article/S0022-3476(60)80241-7/abstract. 
  19. ↑ Patau, Klaus; Therman, Eeva; Smith, David W.; DeMars, Robert I. (1961-01-01). «Trisomy for chromosome no. 18 in man» (στα αγγλικά). Chromosoma 12 (1): 280–285. doi:10.1007/BF00328924. ISSN 1432-0886. https://doi.org/10.1007/BF00328924. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Σύνδρομο_Έντουαρντς&oldid=10238886"