Βικιπαίδεια

Τεχνολογική μοναδικότητα

Ως τεχνολογική μοναδικότητα ορίζεται η εμφάνιση της υπερευφυΐας με τεχνολογικά μέσα.[1] Αφού οι δυνατότητες μιας τέτοιας ευφυΐας θα ήταν δύσκολο να γίνουν καταληπτές από τον ανθρώπινο νου, η εμφάνιση μιας τεχνολογικής μοναδικότητας αντιμετωπίζεται ως ένας διανοητικός ορίζοντας γεγονότων, πέραν του οποίου τα συμβάντα δεν μπορούν να προβλεφθούν ή να κατανοηθούν.

Η συνηθέστερη άποψη των υποστηρικτών της μοναδικότητας είναι ότι, η «ευφυής έκρηξη»,[2][3] όπου υπερευφυΐες δημιουργούν ακολουθίες γενεών αυξανόμενα ισχυρών νοών, μπορεί να συμβεί ταχύτατα και μπορεί να μην σταματήσει έως ότου οι γνωστικές ικανότητες ενός αντιπροσωπευτικού νου υπερβούν εκείνες ενός οιουδήποτε ανθρώπου.

Ο συγκεκριμένος όρος «μοναδικότητα» ως περιγραφή ενός φαινομένου τεχνολογικής επιτάχυνσης που προκαλεί ενδεχόμενο απρόβλεπτο αποτέλεσμα εντός της κοινωνίας, επινοήθηκε από τον μαθηματικό Τζον φον Νόιμαν, ο οποίος κατά τα μέσα της δεκαετίας του 1950 μίλησε για «διαρκώς επιταχυνόμενη πρόοδο της τεχνολογίας και αλλαγές στην λειτουργία του ανθρώπινου βίου που δίνουν την εντύπωση ότι προσεγγίζεται μια ουσιώδης μοναδικότητα στην ιστορία της ανθρώπινης φυλής, πέραν της οποίας οι ανθρώπινες υποθέσεις, όπως τις γνωρίζουμε, δεν θα υφίστανται». Ο όρος διαδόθηκε από τον συγγραφέα επιστημονικής φαντασίας Vernor Vinge, ο οποίος υποστηρίζει ότι η τεχνητή νοημοσύνη, η ανθρώπινη βιολογική ενδυνάμωση ή τα περιβάλλοντα εγκεφάλου-υπολογιστή μπορούν να είναι πιθανές αιτίες μοναδικότητας. Η έννοια έχει διαδοθεί, επίσης, από μελλοντολόγους όπως ο Ρέι Κέρζουελ, ο οποίος παραθέτει την χρήση του όρου από τον φον Νόιμαν στον πρόλογο του κλασσικού βιβλίου του φον Νόιμαν «The Computer and the Brain».

Κάποιοι αναλυτές αναμένουν την εκδήλωση της μοναδικότητας εντός του 21ου αιώνα, παρότι οι εκτιμήσεις ποικίλουν.

Βασικές έννοιες Επεξεργασία

Ο Κέρζουελ γράφει ότι, εξαιτίας των μετατοπίσεων παραδείγματος η εκθετική ανάπτυξη επεκτείνει τον νόμο του Moore προς τα ολοκληρωμένα κυκλώματα, από τα πρώτα τρανζίστορ, τους σωλήνες κενού και τους ηλεκτρομηχανικούς υπολογιστές. Ο Γκόρντον Μουρ προβλέπει ότι η εκθετική ανάπτυξη θα συνεχιστεί και ότι σε λίγες δεκαετίες η υπολογιστική ισχύς όλων των υπολογιστών θα υπερβεί εκείνη του ανθρώπινου νου και ότι την την ίδια περίπου περίοδο θα εμφανιστεί η υπεράνθρωπη τεχνητή νοημοσύνη.

Πολλοί από τους πιο αναγνωρισμένους συγγραφείς περί της μοναδικότητας, όπως ο Βέρνορ Βιντζ και ο Ρέι Κουρζβέιλ, ορίζουν την έννοια αυτή με όρους τεχνολογικής δημιουργίας της υπερευφυΐας και υποστηρίζουν ότι είναι δύσκολο έως αδύνατο, για τους σημερινούς ανθρώπους, να προβλέψουν πώς θα είναι η μετα-μοναδικότητα, εξαιτίας της δυσκολίας να φανταστούμε τις προθέσεις και δυνατότητες των υπερευφυϊών οντοτήτων.[4][5][6] Ο όρος «τεχνολογική μοναδικότητα» αρχικά επινοήθηκε από τον Βιντζ διατυπώνοντας ένα ανάλογο μεταξύ της εξουδετέρωσης της ικανότητάς μας να προβλέψουμε τι θα συμβεί μετά την ανάπτυξη της υπερευφυΐας και της κατάρρευσης της προγνωστικής ικανότητας της σύγχρονης φυσικής ως προς την χωροχρονική μοναδικότητα πέραν του ορίζοντος γεγονότων μιας μαύρης τρύπας.[6]

Μερικοί συγγραφείς χρησιμοποιούν τον όρο «μοναδικότητα» με μια ευρεία έννοια για να αναφέρονται σε ριζικές αλλαγές της κοινωνίας μας οι οποίες εμφανίζονται μέσω των νέων τεχνολογιών, όπως η μοριακή νανοτεχνολογία,[7][8][9] παρότι ο Βιντζ και άλλοι εξέχοντες συγγραφείς δηλώνουν συγκεκριμένα ότι, χωρίς την υπερευφυΐα τέτοιες αλλαγές δεν θα χαρακτηρίζονταν ως πραγματική μοναδικότητα.[4] Πολλοί συγγραφείς, επίσης, συνδέουν την μοναδικότητα με παρατηρήσεις της αυξανόμενης ανάπτυξης διαφόρων τεχνολογιών (εξέχον παράδειγμα, ο νόμος του Μουρ), χρησιμοποιώντας τις παρατηρήσεις αυτές ως βάση για την πρόγνωση ότι η μοναδικότητα είναι πιθανό να συμβεί κάποια «στιγμή» μέσα στον 21ο αιώνα.[8][10]

Η τεχνολογική μοναδικότητα περιλαμβάνει την έννοια της ευφυούς έκρηξης, όρος που επινοήθηκε το 1965 από τον I. J. Good.[11] Παρότι η τεχνολογική πρόοδος είναι επιταχυνόμενη, περιορίζεται από την βασική ευφυΐα του ανθρώπινου νου η οποία δεν έχει, κατά τον Paul R. Ehrlich μεταβάλλει την μοναδικότητά της επί χιλιετίες.[12] Εντούτοις με την αυξανόμενη ισχύ των υπολογιστών και άλλων τεχνολογιών, ίσως καταστεί εφικτή η δυνατότητα κατασκευής μιας μηχανής που θα είναι ευφυέστερη του ανθρώπου.[13] Εάν εφευρίσκετο η υπεράνθρωπη ευφυΐα, είτε μέσω της ενίσχυσης της ανθρώπινης ευφυΐας είτε μέσω της τεχνητής νοημοσύνης, θα διέθετε μεγαλύτερες ικανότητες επίλυσης προβλημάτων και επινοητικότητας από τους ανθρώπους και θα μπορούσε να σχεδιάσει ακόμη πιο ικανή μηχανή, ή να επανεγγράψει τον πηγαίο κώδικά της ώστε να είναι ευφυέστερη. Αυτή η ικανότερη μηχανή θα μπορούσε μετά να προχωρήσει στον σχεδιασμό μηχανών με ακόμη μεγαλύτερες ικανότητες. Η επανάληψη αυτή θα μπορούσε να επιταχυνθεί και να οδηγήσει στην αναδρομική αυτοβελτίωση, επιτρέποντας τεράστια ποσοτική αλλαγή πριν οι νόμοι της φυσικής επιβάλλουν κάποιο άνω όριο ή προλαμβάνοντας την έναρξη οποιουδήποτε θεωρητικού υπολογισμού.[14][15][16]

Η εκθετική ανάπτυξη της υπολογιστικής τεχνολογίας που προτείνεται από τον Νόμο του Μουρ παρατίθεται συχνά ως λόγος ή αιτία για να αναμένουμε την μοναδικότητα στο σχετικά εγγύς μέλλον και ορισμένοι συγγραφείς έχουν προτείνει γενικεύσεις του Νόμου του Μουρ. Ο επιστήμων πληροφορικής και μελλοντολόγος Hans Moravec σε ένα βιβλίο του το 1988 πρότεινε ότι, η καμπύλη της εκθετικής ανάπτυξης μπορεί να επεκταθεί προς τα πίσω μέσω πρωιμότερων πληροφορικών τεχνολογιών προγενέστερων του ολοκληρωμένου κυκλώματος. Ο μελλοντολόγος Ρέι Κουρζβέιλ προτείνει τον νόμο των επιταχυνόμενων επιστροφών κατά τον οποίο η ταχύτητα της τεχνολογικής αλλαγής (και γενικότερα κάθε εξελικτική διαδικασία[17]) αυξάνεται εκθετικά, γενικεύοντας τον Νόμο του Μουρ με τον ίδιο τρόπο που το κάνει και η πρόταση του Moravec, και επίσης συμπεριλαμβάνοντας την τεχνολογία των υλικών (ιδιαίτερα όπως αυτή εφαρμόζεται στην νανοτεχνολογία), την ιατρική τεχνολογία και άλλες.[18] Όπως και άλλοι συγγραφείς, όμως, διατηρεί τον όρο «μοναδικότητα» για την ταχεία αύξηση της ευφυΐας (αντίθετα από άλλες τεχνολογίες) γράφοντας, για παράδειγμα, ότι «Η μοναδικότητα θα μας επιτρέψει να υπερβούμε αυτούς τους περιορισμούς των βιολογικών μας σωμάτων και του μυαλού μας ... Μετά την Μοναδικότητα δεν θα υφίσταται διάκριση μεταξύ ανθρώπου και μηχανής».[19] Προσδιορίζει επίσης και το έτος που προβλέπει για την μοναδικότητα (2045), κατά το οποίο αναμένει ότι η ευφυΐα που θα βασίζονται στους υπολογιστές θα υπερβαίνει το σύνολο της ανθρώπινης διανοητικής ισχύος, λέγοντας ότι η ανάπτυξη της πληροφορικής πριν από το έτος εκείνο «δεν θα αντιπροσωπεύει την Μοναδικότητα» διότι «δεν (θα) αντιστοιχούν ακόμη σε μια σημαντική επέκταση της ευφυΐας μας».[20]

Ο όρος «τεχνολογική μοναδικότητα» αντανακλά την ιδέα ότι μια τέτοια αλλαγή μπορεί να συμβεί αιφνιδίως και ότι είναι δύσκολο να προβλέψουμε τον τρόπο λειτουργίας ενός τέτοιου κόσμου.[21][22] Δεν είναι σαφές ότι μια έκρηξη ευφυΐας αυτού του είδους θα είναι επωφελής ή όχι, ή ακόμη και υπαρξιακή απειλή, καθώς το ζήτημα δεν έχει εξεταστεί από τους περισσότερους ερευνητές τεχνητής γενικής νοημοσύνης, παρότι το θέμα της φιλικής τεχνητής νοημοσύνης ερευνάται από το Ίδρυμα Μοναδικότητας για την Τεχνητή Νοημοσύνης (το σημερινό Machine Intelligence Research Institute) και το Ίδρυμα «Το Μέλλον της Ανθρωπότητας» (Future of Humanity Institute).[21]

Πολλοί εξέχοντες τεχνολόγοι και ακαδημαϊκοί αμφισβητούν την εφικτότητα της τεχνολογικής μοναδικότητας, μεταξύ αυτών οι Jeff Hawkins, John Holland, Jaron Lanier και Γκόρντον Μουρ, του οποίου ο Νόμος συχνά παρατίθεται για να υποστηρίξει την σύλληψη της ιδέας.[23][24]

Η ιστορία της ιδέας Επεξεργασία

Το 1847 ο R. Thornton, συγγραφέας του The Expounder of Primitive Christianity[25], έγραψε για την πρόσφατη εφεύρεση ενός μηχανικού υπολογιστή τεσσάρων πράξεων:

...τέτοιες μηχανές, με τις οποίες κάποιος λόγιος μπορεί, γυρίζοντας μια μανιβέλα, να ανακαλύψει την λύση ενός προβλήματος δίχως να κοπιάσει διανοητικά, θα μπορούσαν μέσω της εισαγωγής τους στα σχολεία να προκαλέσουν ανυπολόγιστες συνέπειες. Ποιος όμως γνωρίζει, αν αυτές οι μηχανές τελειοποιούνταν στο μέγιστο, δεν θα σκέφτονταν κάποιο σχέδιο θεραπείας των δικών τους σφαλμάτων και να συλλάβουν ιδέες πέρα από τις δυνατότητες του θνητού νου!

Το 1951 ο Άλαν Τούρινγκ μίλησε για μηχανές που ξεπερνούν διανοητικά τους ανθρώπους:[26]

όταν ξεκινήσει η μέθοδος της μηχανικής σκέψης, δεν θα αργήσει να ξεπεράσει τις ανίσχυρες δυνάμεις μας. ...Για τον λόγο αυτό, σε κάποιο στάδιο θα πρέπει να αναμένουμε τις μηχανές να πάρουν τον έλεγχο με τον τρόπο που αναφέρεται στο βιβλίο Erewhon του Samuel Butler.

Στα μέσα τις δεκαετίας του πενήντα ο Stanislaw Ulam είχε μια συζήτηση με τον Τζον φον Νόιμαν στην οποία ο φον Νόιμαν μίλησε για «διαρκώς επιταχυνόμενη πρόοδο της τεχνολογίας και για αλλαγές στην λειτουργία της ανθρώπινης ζωής, η οποία μας εμφανίζει ότι προσεγγίζεται μια ουσιαστική μοναδικότητα στην ιστορία του γένους, πέραν της οποίας οι ανθρώπινες υποθέσεις, όπως τις γνωρίζουμε, δεν θα μπορούν να συνεχιστούν».

Το 1965 ο I. J. Good πρώτος έγραψε για μια «έκρηξη ευφυΐας», εισηγούμενος ότι αν οι μηχανές υπερβούν την ανθρώπινη διανόηση έστω και λίγο, θα μπορούν να βελτιώσουν οι ίδιες τον σχεδιασμό τους με τρόπους αδιανόητους για τους κατασκευαστές τους, και έτσι να μεγεθύνουν αναδρομικά κατά πολύ την ευφυΐα τους. Οι πρώτες από αυτές τις βελτιώσεις ίσως είναι μικρές, αλλά καθώς η μηχανή θα γίνεται ευφυέστερη θα γίνει καλύτερη και ευφυέστερη, πράγμα που θα οδηγούσε διαδοχικές αυτο-βελτιώσεις και σε απότομη αύξηση της υπερευφυΐας (ή της μοναδικότητας).

Το 1983 ο μαθηματικός και συγγραφέας Βέρνορ Βιντζ διέδωσε την ιδέα του Good περί εκρήξεως ευφυΐας μέσα από μερικά γραπτά του και η πρώτη τυπωμένη διατύπωση του θέματος έγινε στο τεύχος Ιανουαρίου 1983 του περιοδικού Omni. Σε αυτό το σημείωμα ο Βιντζ φαίνεται ότι είναι ο πρώτος που χρησιμοποιεί τον όρο «μοναδικότητα» με τρόπο που είναι ιδιαίτερα συνδεδεμένος με την δημιουργία των ευφυών μηχανών,[27][28] γράφοντας:

Σύντομα θα δημιουργήσουμε ευφυΐες μεγαλύτερες των δικών μας. Όταν συμβεί αυτό η ανθρώπινη ιστορία θα έχει φθάσει σε ένα είδος μοναδικότητας, μια διανοητική μετάβαση τόσο αδιαπέραστη όσο και ο περιπεπλεγμένος χωροχρόνος στον κέντρο μιας μαύρης τρύπας και ο κόσμος θα μεταβεί πολύ πέραν της κατανόησης μας. Η μοναδικότητα, πιστεύω, κατατρέχει ήδη μερικούς συγγραφείς επιστημονικής φαντασίας. Καθιστά την ρεαλιστική παρέκταση προς ένα διαστρικό μέλλον, αδύνατη. Για να γράψει κάποιος μια ιστορία που εκτυλίσσεται εκατό και πλέον χρόνια στο μέλλον, χρειάζεται να παρεμβάλλει έναν πυρηνικό πόλεμο ... ώστε ο κόσμος να παραμένει καταληπτός.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ Superintelligence. Answer to the 2009 EDGE QUESTION: "WHAT WILL CHANGE EVERYTHING?": http://www.nickbostrom.com/views/superintelligence.pdf
  2. ↑ David Chalmers on Singularity, Intelligence Explosion. 8 Απριλίου 2010. Singularity Institute for Artificial Intelligence: http://singinst.org/blog/2010/04/08/david-chalmers-on-singularity-intelligence-explosion/ Αρχειοθετήθηκε 2012-04-21 στο Wayback Machine.
  3. ↑ Editor's Blog Why an Intelligence Explosion is Probable By: Richard Loosemore and Ben Goertzel. 7 Μαρτίου 2011; hplusmagazine: http://hplusmagazine.com/2011/03/07/why-an-intelligence-explosion-is-probable/ Αρχειοθετήθηκε 2012-11-27 στο Wayback Machine.
  4. ↑ 4,0 4,1 Vinge, Vernor. "The Coming Technological Singularity: How to Survive in the Post-Human Era", originally in Vision-21: Interdisciplinary Science and Engineering in the Era of Cyberspace, G. A. Landis, ed., NASA Publication CP-10129, σσ. 11-22, 1993
  5. ↑ Ray Kurzweil, The Singularity is Near, σσ. 135–136. Penguin Group, 2005.
  6. ↑ 6,0 6,1 «What is the Singularity? | Singularity Institute for Artificial Intelligence». Singinst.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Σεπτεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2011. 
  7. ↑ «h+ Magazine | Covering technological, scientific, and cultural trends that are changing human beings in fundamental ways». Hplusmagazine.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Δεκεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2011. 
  8. ↑ 8,0 8,1 Yudkowsky, Eliezer. The Singularity: Three Major Schools
  9. ↑ Sandberg, Anders. An overview of models of technological singularity
  10. ↑ «Max More and Ray Kurzweil on the Singularity». KurzweilAI. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2011. 
  11. ↑ Good, I. J. "Speculations Concerning the First Ultraintelligent Machine" Αρχειοθετήθηκε 2012-05-01 στο Wayback Machine., Advances in Computers, vol. 6, 1965.
  12. ↑ Ehrlich, Paul. The Dominant Animal: Human Evolution and the Environment
  13. ↑ Superbrains born of silicon will change everything.
  14. ↑ Good, I. J., "Speculations Concerning the First Ultraintelligent Machine", Franz L. Alt and Morris Rubinoff, ed., Advances in Computers (Academic Press) 6: 31–88, 1965.
  15. ↑ «The Human Importance of the Intelligence Explosion». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Οκτωβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2013. 
  16. ↑ Good, I. J. 1965 Speculations Concerning the First Ultraintelligent Machine. σσ. 31–88 in Advances in Computers, 6, F. L. Alt and M Rubinoff, eds. New York: Academic Press.
  17. ↑ Ray Kurzweil, The Age of Spiritual Machines, Viking, 1999, σελ. 30 and σελ. 32
  18. ↑ Ray Kurzweil, The Singularity is Near, Penguin Group, 2005
  19. ↑ Ray Kurzweil, The Singularity is Near, σελ. 9. Penguin Group, 2005
  20. ↑ Ray Kurzweil, The Singularity is Near, σσ. 135–136. Penguin Group, 2005. "So we will be producing about 1026 to 1029 cps of nonbiological computation per year in the early 2030s. This is roughly equal to our estimate for the capacity of all living biological human intelligence ... This state of computation in the early 2030s will not represent the Singularity, however, because it does not yet correspond to a profound expansion of our intelligence. By the mid-2040s, however, that one thousand dollars' worth of computation will be equal to 1026 cps, so the intelligence created per year (at a total cost of about $1012) will be about one billion times more powerful than all human intelligence today. That will indeed represent a profound change, and it is for that reason that I set the date for the Singularity—representing a profound and disruptive transformation in human capability—as 2045."
  21. ↑ 21,0 21,1 Yudkowsky, Eliezer (2008), Bostrom, Nick; Cirkovic, Milan, επιμ., «Artificial Intelligence as a Positive and Negative Factor in Global Risk», Global Catastrophic Risks (Oxford University Press): 303, ISBN 978-0-19-857050-9, http://singinst.org/AIRisk.pdf, ανακτήθηκε στις 2013-06-11 
  22. ↑ The Uncertain Future; a future technology and world-modeling project
  23. ↑ «Tech Luminaries Address Singularity – IEEE Spectrum». Spectrum.ieee.org. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2011. 
  24. ↑ «Who's Who In The Singularity – IEEE Spectrum». Spectrum.ieee.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιανουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2011. 
  25. ↑ Thornton, Richard (1847), The Expounder of Primitive Christianity, 4, Ann Arbor, Michigan, σελ. 281, http://books.google.com/?id=ZM_hAAAAMAAJ&dq=%22Primitive%20Expounder%22%20thornton%201847&pg=PA281#v=onepage&q=thinking%20machine&f=false 
  26. ↑ A M Turing, Intelligent Machinery, A Heretical Theory, 1951, reprinted Philosophia Mathematica (1996) 4(3): 256–260 doi:10.1093/philmat/4.3.256 [1]
  27. ↑ Dooling, Richard. Rapture for the Geeks: When AI Outsmarts IQ (2008), σελ. 88
  28. ↑ Vinge did not actually use the phrase "technological singularity" in the Omni op-ed, but he did use this phrase in the short story collection Threats and Other Promises from 1988, writing in the introduction to his story "The Whirligig of Time" (σελ. 72): Barring a worldwide catastrophe, I believe that technology will achieve our wildest dreams, and soon. When we raise our own intelligence and that of our creations, we are no longer in a world of human-sized characters. At that point we have fallen into a technological "black hole," a technological singularity.

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Τεχνολογική_μοναδικότητα&oldid=9061109"